Morgunblaðið - 28.06.1996, Blaðsíða 3

M-
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR28.JÚNÍ1996 C 3
DAGLEGT LIF
BÝSNA mikið úrval er til af varalit-
um og núorðið eru sumir framleið-
endur farnir að bæta sólvörn eða
jafnvel E-vítamíni í varaliti sína.
Varalitir fylgja tískustraumum
og er misjafnt eftir tímabilum hvort
bleikir, brúnir, mattir eða gljáandi
varalitir eru í tísku. Um þessar
mundir eru mattir varalitir mest
áberandi, en þeir þekja betur en
hinir gljáandi og haldast einnig
lengur. í ítalska tímaritinu Moda
var nýlega fjallað
um varaliti og
greint frá því að
á síðustu árum
væri áberandi
metnaðarmál
margra framleið-
enda að vanda til
verka. Þeir legðu
meðal annars
áherslu á að vara-
iitir þeirra væru
nægilega feitir til
að þurrka ekki
varirnar og þeir
gætu einnig verk-
að sem sólvörn
fyrir varirnar.
Mildirádaginn
og sterkir á
kvöldin
Mælt er með
þvi í blaðinú að
mildir bleikir,
drapplitaðir eða
ferskjulitaðir
varalitir séu not-
aðir á daginn, en
sterkari litir, eins
og hárauður, á
kvöldin.
Þegar varalitur
er valinn þarf að
taka tillit til þess
að liturinn breyt-
ist að öllum lík-
indum þegar
hann er kominn á
varirnar. Þess
vegna nægir ekki að skoða bara
Iitinn, eða lita rönd á handarbak,
heldur þarf að setja hann á varirnar
til að sjá hvaða áhrif náttúrulegur
rauður litur varanna hefur á varalit-
inn. Í Moda er bent á að hægt sé
að bera hlutlausan grunnlit á var-
irnar áður en varalitur er borinn
á, til að koma í veg fyrir að roði
vara hafi áhrif á varalitinn.
Varir málaðar
Þegar varir eru málaðar
skiptir máli hvernig litur
inn er borinn á, hvern-
ig hann er festur
og hvernig
umgjörð
varanna
er mótuð. Ef varir eru þurrar er
mælt með því að mýkjandi krem
sé borið á mjúkan bursta, t.d. tann-
bursta og þurrar húðflyksur burst-
aðar af vörunum. Með þessu eykst
einnig blóðflæði í vörum, þær
þrútna örlítið og verða rjóðari. Þetta
þarf þó að gera afar varlega til að
særa ekki varimar.
Rétt er, að sögn sérfræðinga
blaðsins, að byrja á að teikna um-
gjörð varanna með varablýanti, sem
¦¦i$r .'¦aá> ^
í> j
M/ÉP ^
VARABLÝANTUR á að vera einum litatóni dekkri en vara-
liturinn. - SPURNING er hvort rétt sé að varalita yfir
áblástur, en hér hefur það verið gert með góðum árangri,
með því að teikna fyrst útlínur vara, setja síðan litlausan
grunn á varirnar, því næst ljósan varalit og að síðustu gloss.
VARIR
þykkar eða þunnar
lagaðar að smekk hvers og eins
leikanum ofurlítið. Séu bogadregin
strik til dæmis dregin örlítið fyrir
utan hina eiginlegu varalínu líta
varir út fyrir að vera þykkari en þær
eru. Á sama hátt má gera „kyssileg-
ar" varir með þvi að draga blýants-
strik inn á varir við munnvik. Þá
er eins og stútur sé á vörum, sem
sumum þykir fallegt. Best er að
prófa sig áfram með hinar og þessar
aðferðir við að nota varablýant, sé
á annað borð áhugi á að hagræða
útliti varanna.
í hinu ítalska
tískuriti er mælt
með því að vara-
litapensill. sé not-
aður til að bera
varalit á. Byrjað er
að bera litinn á efri
vör, út frá miðju til
beggja hliða og á
neðri vör út frá
hliðum í átt að
miðju. Til að vara-
litur haldist lengi á
vörum, er tilvalið
að þerra litinn með
pappír og bera síð-
an litlaust púður á
varirnar. Ef litur-
inn verður þá of
mattur er hægt að
bera aðra umferð
af varalit á, yfir
púðrið. Einnig er
hægt að lita allar
varirnar með
varablýanti og
helst sá litur að öllu
jðfnu Iengur en
venjulegur varalit-
ur. Til að ná fram
gljáa eftir slíka
varalitun er hægt
að setja eina um-
ferð af glæru glossi
yfir, eða varasalva.
Náttúrulegt
útlit
er einum litatóni dekkri en varalit-
urinn sem nota á. Ekki þykir
smekklegt að blýantsstrikin séu
miklu dekkri en varaliturinn.
Sannleikanum hagrætt
Blýantsstrik er dregið frá miðju
efri varar til beggja hliða og síðan
er lína dregin meðfram neðri vör.
Blýantsstrikin varna þvi að varalitur
fari út fyrir varir. Auk þess má
nota blýant til að hagræða sann-
Sé ekki áhugi á
miklum eða áberandi varalit er
hægt að draga strik umhverfis var-
irnar með varablýanti og bera síðan
varasalva eða gloss á varirnar. Til
að það endist betur er hægt að
bera meik á varirnar áður en salvi
eða gloss er borið á.
Ljósir varalitir gera að verkum
að varir virðast vera þykkari og
dökkir litir láta þær líta út fyrir að
vera þynnri. Sömuleiðis gerir mjög
gljáandi varalitur að verkum að var-
ir virðast þykkari, meðan mattir lit-
ir hafa öfug áhrif. ¦
Brynja Tomer
i
óeðlilegt við það hvernig komið er
fyrir handverki og iðnaði á landinu.
Börn í skólum fá ekki hvatningu né
nægilega kennslu i handmennt. I
stöðugu tímaleysi og peningaþurrð
í menntakerfinu þá hafa mikilvægir
þættir orðið útundan sem við höfum
verið að horfast í augu við núna,"
segir Hlynur.
„íþróttir hafa verið mjög hátt
skrifaðar nú á síðustu árum, en það
eru ekki allir fyrir íþróttir, sérstak-
lega ekki fyrir harðar keppnisíþrótt-
ir eins og eru svo algengar fyrir
börn. Börn sem hafa hæfileika á
öðrum sviðum en íþróttum, t.d.
handmennt, hafa að engu að hverfa.
Það er því jákvætt að finna strauma
uppsveiflunnar og vonandi verður
skilningur á því þannig að þeir nái
að teygja anga sína inn í skólana,"
segir hann. l
íslenskt hráefni er góður
efniviður
Hlynur, sem sjálfur er mikill
áhugamaður um skógrækt, segir
ekki hægt að fá betra hráefni en
íslenskt birki til þess að skera út í.
Hann notar lerki einnig mikið en það
er hráefni staðarins. Lerkið hefur
mismjúkar æðar en birkið er jafn-
mjúkt. Hlynur segir það hafa verið
markmið þeirra feðga frá upphafi
að vinna sem mest í íslenskt hráefni.
Starf Hlyns felst að mestu leyti
í stórum verkefnum, sem viðskipta-
vinir panta, til dæmis afmælisgjöf-
um. „Auðvitað koma inn pantanir
þar sem ekki reynist hægt að nota
íslenskt hráefni, t.d. ef hluturinn er
það stór, nú eða það koma séróskir
um aðra viðartegund," segir hann.
Hlynur og Edda kona hans reka
fyrirtækið Listiðjuna Eik á Miðhús-
um. Þar hafa þau aðstöðu til
þess að selja muni sína en
þau framleiða minja-
gripi úr tré, beinum
og hornum, klauf-
um og hófum. Þau
hafa verið að
byggja upp
gömlu Miðhúsa-
hlöðuna sem
þau ætla að flytja í bæði
með vinnustofur sínar og sölu-
aðstöðu. Munir frá Eik eru þekkt-
ir fyrir fallegt handbragð og
listasmíð.
Innan tíðar geta gestir heim-
sótt Hlyn og Eddu í ný og björt
salarkynni og horft yfir öxíina
á Hlyni og séð hvernig tréð fyll-
ist af lífi á nýjan leik í höndum
hans. ¦
Anmi higólfsdóttíi1
Bangsar
seljast dýrum
dómum á uppboðum
í RAUNVERULEIKANUM gætu
flestir hugsað sér að knúsa og faðma
ýmis önnur dýr en ísbirni eða skógar-
birni. Samt hafa smækkaðar eftirlík-
ingar slíkra dýra verið framleiddar
um langa hríð og hvílt í friði og spekt
í vöggum ungbarna. Bangsar af öll-
um stærðum og gerðum hafa af ein-
hverjum ástæðum orðið börnum hug-
leiknara leikfang en mörg önnur.
Oft er bangsinn í slíku uppáhaldi að
hann fylgir umhyggjusömum eig-
enda sínum frá vöggu til grafar.
Þessi krúttlegu, mjúku tuskudýr,
sem oft hafa verið fóðmuð og kreist
í mannsaldur, eru stundum orðin
svolítið lúin að eiganda sínum gengn-
um. Slíkt virðist þó ekki hindra að
þau seljist dýrum dómum á uppboð-
um hjá ekki ómerkari stofnunum en
Sotheby's, Christie's og Phillips. f
sænska flugtímaritinu Scanorama
segir að hin virtu uppboðshús séu
jafnframt orðin hálfgerð fósturheim-
ili fyrir munaðarlausa bangsa og því
fari fjarri að bangsamir eigi sér ekki
viðreisnar von þótt eigendur þeirra
séu komnir undir græna torfu. Þeim
er einfaldlega komið i fóstur ef eng-
inn gerir tilkall til ættleiðingar og
Sotheby's, Christie's og Phillips hafa
milligöngu í þeim málum. Bangsarn-
ir sem uppboðshúsin taka upp á sína
arma mega vera gamlir og slitnir,
en þeir þurfa að vera af góðum og
gegnum ættum.
Lukkubangsinn brást
Bangsi að nafni Whoppit hefur
áreiðanlega farið hraðast alira bangsa
heims, enda tók eigandinn, kappakst-
urshetjan Donald Campbell, hann með
sér í hvern einasta kappakstur og lét
svo ummælt að Whoppit væri lukku-
dýrið sitt. Whoppit þjónaði honum þó
ekki sem lukkudýr í lokin, því Camp-
bell fór í sína hinstu ferð með Whopp-
it sér við hlið og fannst lík kappakst-
urshetjunnar aldrei, en Whoppit lifði
af og var settur á uppboð hjá Christi-
e's. Búist var við að ígildi sex millj-
óna íslenskra króna fengjust fyrir
hann, enda þótti ævintýralegur ferill
og sviplegur dauðdagi eigandans
auka á gildi Whoppits sem safngrips.
Slíkt dugði þó ekki til, þvi Whoppit
tókst ekki að heilla kaupendur á upp-
boðínu til að reiða fram þá upphæð
sem vonir manna stóðu tU.
Nafnið Teddy, en bangsar nefnast
teddy bear á enska tungu, er rakið
til forseta Bandaríkjanna, Theodores
Roosevelt, og fara nokkrar sögur af
tilurð þess. Ein hermir að að karl
nokkur, Mitchom að nafni, hvers eig-
inkona bjó til bangsa, hafi skrifað
forsetanum og spurt hvort þau hjón
mættu nefna einn af böngsunum
„Teddy". Leyfið var góðfúslega veitt
og nafriið festist við tuskudýrin.
Sumir segja aftur á mótl að teddy-
nafnið sé í höfuðið á Edward, prins
af Wales, sem síðar varð Edward VII.
Antikbangsar heilla
I gamla daga voru bangsar hand-
gerðir og því þykja antikbangsar sér
í lagi heillandi, enda afar ólíkir að
allri lögun og gerð. Best þykir ef
fyrrum eigendur slíkra bangsa hafa
verið af göfugum ættum. En líkt og
í mannanna lífi er gæðunum mis-
skipt. Hann Alfonzo, rauður Steiff-
bangsi sem Xenia prinsessa Rúss-
lands fékk að gjöf 1908, var til dæm-
is seldur á uppboði hjá Christie's í
Suður-Kensington fyrir igildi um 1,2
milljóna íslenskra króna árið 1939.
Elliot, hinn blái bróðir Alfonzos, sem
hlotið hafði skælt andlit og dapurlegt
yfirbragð í vöggugjöf, sló bróður sín-
um við ogseldist fyrir ígildi tæpra
5 milljóna íkr. Ættgöfgi er þó ekki
ætið forsenda þess hversu bangsar
eru metnir til mikils fjár. Ógæfa virð-
ist líka auka á hróður og frægð
sumra bangsa. Edwin litli, sem varð
munaðarleysingi eftir baráttuna við
Somme í fyrri heimsstyrjöidinni, var
seldur fyrir tæpa hálfa milljón ís-
lenskra króna á uppboði hjá Phillips
árið 1994 og Bing, bangsi frá 1904
sem lifði af Titanic-slysið, var nýlega
tryggður fyrir ígildi þriggja milljóna
íslenskra króna.
Aristókratar
Steiff-bangsar teljast enn aristó-
kratar í bangsaheiminum. Óvenjuleg
hönnun, frábær gæði og djarfir litir
ásamt háu verði í upphafi skipa þeim
í sérflokk. Flestir antikbangsar eru
svolítið skaddaðir, en slíkt hefur vita-
skuld áhrif á verðlagið. Steiff-bangsi
frá því fyrir stríð getur kostar ígildi
fimmtíu þúsund íslenskra króna, en
einnig er hægt að fá einn slíkan sem
ef til vill er sköllóttur, horaður og
tættur fyrir um fimmtán þúsund ís-
lenskar krónur. Óvenjulegt útlit
bangsanna Elliots og Alfonzos virtist
gera gæfumuninn varðandi verðgiidi
þeirra. Upphaflega voru þeir fram-
ieiddir í litlu magni sem sýnishorn
til að kanna hvort grundvöllur væri
fyrir að setja litríka bangsa á mark-
aðinn. Undirtektir voru dræmar og
því var aldrei hafín framleiðsla á
böngsum eins og þeim bræðrum.
En það eru til fleiri bangsar en
af Steiff-kyni og yfnieitt á viðráðan-
legra verði. Farnell og Teny eru
toppurinn á breskri framleiðslu, en
smám saman eru Chad Valley,
Menythought og Ciltem að
öðlast vinsældir. Og hefur
hvertegund sitt sérstaka útlit.
ÞESSI glæsilega búni
bangsi er frá Þyskalandi
og tilheyrir Steiff-fjöl-
skyldunni. Hann var
framleiddur árið
r, 1910 og seldur í
uppboðshúsi
Stokkhólms fyrir
um ígildi um tutt-
ugu og fimm þúsund
íslenskra króna árið
1993.