Morgunblaðið - 09.10.1998, Blaðsíða 2

2 B FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
EINLEIKUR UM SAMSKIPTI KYNJANNA
Hellisbúinn
karlar eru líka miklu betri í íþróttum vegna
þess að þeir einbeita sér svo einarðlega að
settu marki,“ segir hann hróðugur.
í leikritinu lýsir Bjarni Haukur hjónalífi
Bjarna og Ernu, sem er stjórnsöm kona með
ákveðnar skoðanir. Slíkar konur þekkir
Bjarni Haukur af eigin raun og vísar til móður
sinnai-, Hrefnu Ólafsdóttur félagsráðgjafa og
lektors við HI. Ömmu sinni, sem hann sótti
mikið til, lýsir hann líka sem konu skörulegri.
Reynsluna úr þriggja ára sambúð með
kanadískri konu þegar hann var í leiklistar-
námi í New York segir hann hafa auðveldað
sér að sjá hjónalíf nafna síns og Ernu í réttu
en á stundum skoplegu ljósi.
íslenskar valkyrjur í ballfötum
„Dvölin ytra sannfærði mig samt um að ís-
lenskar konur eru alveg sér á báti. Þær eru
stjórnsamar og gjarnar á að taka völdin án
þess að spyrja kóng eða prest. Maður gæti
hæglega fallið í þá gryfju að láta bara ein-
hverja valkyrjuna sjá um sig - sem getur ver-
ið ósköp þægilegt. Svo eru þær líka afar með-
vitaðar um fegurð sína og yndisþokka og sí-
fellt á varðbergi því þær eru ákveðnar í að
láta engan troða sér um tær. Mér finnst út-
lenskar konur viðmótsþýðari og afslappaðri í
framkomu - eins og íslenskar konur verða
þegar þær eru komnar í ballfötin," segir
Bjarni Haukur, sem telur viðmótið eiga ræt-
ur í menningunni því ekki sé heldur ýkja létt
yfir íslenskum körlum í dagsins önn og
amstri.
„Mamma er gallharður femínisti og yrði
áreiðanlega ekki glöð ef örlaði á karlrembu
hjá mér. Enda er ég vel upp alinn og hlynntur
jafnrétti á öllum sviðum. Kvennabaráttan á
sjöunda og áttunda áratugnum var þörf og
góð, en gekk of langt í að gagnrýna karla fyrir
það sem þeir eru í eðli sínu og fá ekki breytt.
Við erum ekki aumingjar og ömurlegir eins og
hellisbúinn heyrir úr öllum áttum snemma í
leikritinu. Við erum bara veiðimenn og getum
ekki haft mörg jám í eldinum í einu.“
Sem krakki var Bjarni Haukur á kafi í
íþróttum og voru þjálfararnir helstu karlfyrir-
myndir hans. I minningunni finnst honum
stelpurnar alltaf hafa verið í snú-snú þegar
hann ásamt strákunum í hverfmu iðkaði bar-
Á fjölum íslensku óperunnar
hefur Bjarni hellisbúi tæplega
hann annars
vegar á eðli
karlsins og hins
, vegar á eðli kon-
/ unnar. Samfara
auknum þroska verður
mér æ ljósara að karlar eru í
eðli sínu veiðimenn, sem geta
bara einbeitt sér að einu í einu;
bráðinni, sem nú til dags má
líkja við markmiðið. Konur
i eru safnarar, sem geta gert
L ótrúlega margt samtímis
Wk - og líka talað,“ segir
|$3|, Bjarni Haukur og nefn-
PbHl ir sem dæmi að sjálf-
ur geti hann ómögu-
lega lesið dagblað
H eða hlustað á útvarp
ilslÍI og heyrt um leið ef
HHÉ talað sé til sín. „Er-
fjörutíu sinnum tjáð sig opin
skátt um samband sitt og
sambandsleysi við Ernu, eig-
inkonu sína. Valgerður Þ
Jónsdóttir hugðist eiga
spaklegar viðræður
samskipti kynj
anna, en hitti
bara Bjarna
Hauk Þórs
son, einhleyp
an afkomanda hellisbúans
HELLISBUINN Bjarni kvaddi sér
hljóðs í íslensku óperunni í sum-
ar, enda fannst honum ekki van-
þörf á að leiða afkomendur sína á
vit sannleikans um upprunann j
og eðlishvatirnar óumbreytanlegu. Þótt Æ
langt sé um liðið síðan veiðimaðurinn Æk
kom sérhvern dag færandi hendi ÆBKr
með bráðina til Ernu eiginkonu JœB'
sinnar, „annálaðs safnara", virð- ÆBBr
ast áheyrendur leggja vel við ÆBT
hlustir. Að minnsta kosti ÆSKr
stendur Bjarni Haukur ÆÆr ^
Þórsson leikari enn á ÆBBr .íf >
fjölunum þrjú kvöld Æmm?
vikunnar og talar ÆKÆ J
hispurslaust um ÆÆÆ
ýmis vandamál JÆÆ M
í samskipt- JmW' Æ
um þeirra Æíjf
hjóna; JKsm t*
jgf BJARNI Haukur
f Þórsson í gervi nafna
síns, hellisbúans, sem leiðir
afkomendur sína á vit sann-
leikans um upprunann og eðlis-
hvatirnar óumbreytanlegu.
R sjálfs né sjónarmið. „Ég 1
■ legg hellisbúanum aldrei orð
m/Æm í munn og fer í einu og öllu eft-
ir handritinu, sem Hallgrímur
W&rmM Helgason rithöfundur þýddi og
staðfærði," segir hann en lætur
fflm þess getið að undir leikstjórn Sig-
HWNm urðar Sigurjónssonar leikara hafi
sér þótt afskaplega auðvelt að setja
hK sig í spor forföður síns.
Hellisbúinn er upphaflega runninn
undan rifjum Bandaríkjamannsins Ro-
fm bert Becker sem segir sögur úr eigin
W reynsluheimi og af raunverulegri eigin-
V konu. Höfundurinn hefur sjálfur leikið
I eina hlutverk leikritsins og farið víða til
f varnar hellisbúanum, en á frummálinu
heitir verkið Defending the Caveman.
, Veiðimenn og safnarar
„Innlegg hellisbúans í umræðuna um
samskipti kynjanna er þarft framtak og
hann hefur mikið til síns máls. Kenningar sín-
mismunandi viðhorf, vonir og væntingar.
Undirrót samskiptavandans segir hellisbú-
inn einfaldlega ólíkt eðli karla og kvenna.
Ekki ömurlegur aumingi
Eins og flestir karlar segist Bjarni
Haukur, 27 ára, eiga heilmikið sameigin-
legt með hellisbúanum og þekkja líka
margar konur sem eru með eindæmum
líkar Emu í öllu fasi, hugsun og hátta-
lagi. Sjálfur er Bjami Haukur einhleyp-
ur. Ekki þó vegna þess að hann sé „öm-
urlegur aumingi". Þvert á móti segist
hann vera einkar mjúkur maður og láti
vel að stjóm, enda mestan part alinn i
upp í skjóli kvenna - eins og nafni hans m
í leikritinu, sem þó mátti sæta því að M
konur úthrópuðu hann og aðra karla JÆ
sem aumingja og ömurlega. jfiH
Bjami Haukur tekur skýrt .Æk
fram að leikritið um hellisbú- ÆM
ann fjalli hvorki um líf hans ijg
,Maður gæti hæglega fallið í þá gryfju að láta bara einhverja
valkyrjuna sjá um sig - sem getur verið ósköp þægilegt."
dagaleiki af einurð og festu. „Mig undraði
stórum hve stelpurnar gátu hoppað endalaust
í, að því mér virtist, algjöru tilgangsleysi þeg;
ar markmið okkar strákanna var að sigra. I
seinni tíð hef ég séð að konum er eðlislægt að
leika og starfa saman, tala saman og standa
saman. Stelpurnar, sem voru í snú-snú, hafa
efalítið haft mörg markmið í huga um leið og
þær hoppuðu."
Hellisbúinn varð til þess að Bjami Haukur
fór að gefa ýmsum hversdagslegum athöfnum
fólks meiri gaum en áður. Baráttu karla inn-
lendis hef ég líka tekið eftir
að mun fleiri konur en karl-
ar eru niðursokknar í lest-
ur blaða og tímarita í neð-
L anjarðarlestunum,"
bætir hann við til að
sýna fram á að kyn-
^HL bræður hans og
hellisbúans eigi
fiestir við
JSHpsr svipaða fötlun
að stríða. „En
HELLISBUARNIR BJARNI OG ERNA