Morgunblaðið - 19.02.2000, Blaðsíða 43
42 LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 2000 43
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakurhf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
VERÐBOLGA
OG MATVÖRU-
MARKAÐUR
IUMRÆÐU síðustu vikna um vaxandi verðbólgu í landinu
hafa menn ítrekað gert því skóna, að minnkandi sam-
keppni á matvörumarkaði eigi sinn þátt í þeirri þróun. í Pen-
ingamálum, riti Seðlabankans, sem er nýkomið út, er fjallað
um verðbólguþróunina og er mismunur innlendrar og er-
lendrar verðbólgu m.a. rakinn til verðjiróunar innlendra og
erlendra matvæla, sem skilji á milli Islands og helztu við-
skiptalanda. Að mati Seðlabankans virðist verðþróun inn-
lendra og erlendra matvæla hér á landi einkennilega sam-
stiga, þrátt fyrir að erlend verðþróun matvæla sé allt önnur
og töluverðar gengisbreytingar hafi átt sér stað, sem ætla
mætti að leiddu til verðlækkunar á innfluttum matvælum.
Orðrétt segir í Peningamálum:
„Sá munur sem er á verðhækkunum á mat- og drykkjarvör-
um á íslandi og í helstu viðskiptalöndum verður ekki heldur
skýrður með gengisþróun krónunnar, enda hefur gengi henn-
ar hækkað gagnvart vegnu meðaltali gjaldmiðla viðskipta-
landanna og mest gagnvart evrópskum gjaldmiðlum. Það er
því eðlilegt að leita skýringa í mikilli innlendri eftirspurn og
umskiptum á innlendum matvörumarkaði, t.d. samruna fyrir-
tækja sem kann að hafa dregið úr verðsamkeppni og leitt til
hærri álagningar."
Jón Ásgeir Jóhannesson, forstjóri Baugs, sem rekur
stærstu keðjur matvörumarkaða, vísar því^ á bug, að sam-
keppni á matvörumarkaði hér sé að minnka. I grein hér í blað-
inu í febrúarbyrjun rekur hann verðhækkanir til mikilvægra
mat- og drykkjarvöruframleiðenda, svo miklar að kaupmenn
geti ekki tekið þær allar á sig. Jón Ásgeir leggur til í grein
sinni, að tekin verði upp heildsöluvísitala hér á landi eins og
víða erlendis og telur, að með því verði unnt að meta rætur
verðhækkana og koma umræðunni á vitrænan grunn.
Hækkun matvöruverðs skiptir heimilin í landinu að sjálf-
sögðu miklu máli og áhrif hennar á neyzluverðsvísitöluna.
Ekki verður fram hjá því mati Seðlabankans gengið, að
gengishækkun krónunnar eigi að stuðla að lækkun á innflutn-
ingsverði matvæla. Full ástæða er því til að leiða í ljós, hvort
hækkanir matvælaverðs hafi verið óeðlilegar að undanförnu
og samruni fyrirtækja á markaði hafi dregið úr því aðhaldi,
sem frjáls samkeppni veitir, eða hvort skýringanna sé að leita
á öðrum vettvangi.
FJÖLNOTA
ÍÞRÓTTAHÚS
EKKI er nema tæpt ár síðan samningur um byggingu og fjár-
mögnun fjölnota íþróttahúss í Reykjanesbæ var undimtað-
ur á milli Reykjanesbæjar og íslenskra aðalverktaka hf. I dag,
hinn 19. febrúar, vígja Reyknesingar þetta mannvirki, Reykja-
neshöll, fyrsta hús sinnar tegundar hér á landi, sem þeir af mynd-
arskap hafa komið upp á hreint ótrúlega skömmum tíma.
Samkvæmt fréttum sem birtust hér í Morgunblaðinu fyrir
tæpu ári var byggingarkostnaður hússins áætlaður um 370 millj-
ónir króna og samningurinn gerði ráð fyrir að Reykjanesbær
leigði húsið af Verkafli hf., dótturfyrirtæki íslenskra aðalverk-
taka, fyrir 27 milljónir króna á ári. Landsbanki íslands sá um
fjármögnun verkefnisins.
Það var nýmæli hvemig Reykjanesbær stóð að fjármögnun
þessa verkefnis og kallaði fram nokkra gagnrýni minnihluta bæj-
arstjómar Reykjanesbæjar á liðnu ári.
Þær röksemdir meirihlutans, að bæjarfélagið vildi fremur
festa eigið framkvæmdafé sem bæjarfélagið hafði til umráða í
þau forgangsverkefni að ljúka einsetningu skóla í bæjarfélaginu
og hefja framkvæmdir við fyrsta frárennslisáfangann, virðast
hafa staðist fyllilega.
Þetta fjölnota íþróttahús, sem í er stærsti íþróttavöllur lands-
ins innanhúss, er 108 m á lengd og 72,6 m á breidd. Lofthæð við
hliðarlínu er um 5,5 m en 12,5 m yfír miðjum vellinum.
Mesta nýmæli þessarar byggingar er ugglaust knattspymu-
völlurinn í fullri stærð, með gervigrasi, sem verður til þess að æf-
ingaaðstaða öll fyrir knattspymumenn tekur stakkaskiptum til
hins betra. Eins er af hinu góða hversu fjölþætt starfsemi getur
farið fram í hinu nýja mannvirki, Reykjaneshöll, vegna þess að
hægt verður að leggja á gervigrasið fljótandi parket, eftir þörf-
um, þannig að aðrar íþróttagreinar en knattspyma eiga einnig að
njóta góðs af. Þá gefa mikil lofthæð og stór gólfflötur einnig
möguleika á að annars konar starfsemi fari fram í Reykjaneshöll,
svo^sem hvers konar sýningarhald.
Ástæða er til þess að óska Reykjanesbæ og íþróttaáhugafólki
til hamingju með mannvirkið sem Reyknesingar vígja í dag og
mun það vonandi í bráð og lengd efla íþrótta- og menningarlíf
þessa kraftmikla bæjarfélags.
Stefnt að skilvirkari stjórnun með sameiningu sjúkrahúsanna í Reykjavík
Sterkari
staða í er-
lendri sam-
keppni
Markmið sameiningar sjúkrahúsanna í
Reykjavík er að veita fleiri sjúklingum enn
betri þjónustu. Jóhannes Tómasson kynnti
sér nýtt skipurit sjúkrahúsanna og Davíð
Logi Sigurðsson sat fund á Sjúkrahúsi
Reykjavíkur þar sem starfsmönnum voru
kynntar breytingarnar.
Morgunblaðið/Sverrir
Nýtt skipurit siúkrahúsanna í Reykjavík kynnt. Frá vinstri: Sveinn Magn-
ússon, Davíð A. Gunnarsson, Ingibjörg Pálmadóttir, Guðný Sverrisdóttir
og Magnús Pétursson.
Landspítalinn - háskóla sjúkrahús
STEFNT er að því að farið
verði að vinna eftir nýju
skipuriti fyrir sjúkrahúsin í
Reykjavík sem sameinuð
verða næstu daga og að 1. maí verði
búið að ráða í lykilstöður samkvæmt
skipuritinu. „Þetta eru merk tímamót
og við fáum með þessu sterkari stofn-
un og sterkara heilbrigðiskerfi,"
sagði Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra meðal annars er nýja
skipulagið var kynnt á blaðamanna-
fundi í gær.
Fram kom í máli ráðherra að 12.
janúar hefði hún beðið nýja stjómar-
nefnd spítalanna um tillögur að nýju
skipuriti. Þær hefði hún fengið í
fyrradag og kynnt í ríkis-
stjóm í gærmorgun.
„Þetta þýðir að sjúkra-
húsin í Reykjavík verða
sameinuð og er markmiðið
með nýju skipuriti að gera
stjómun og starfsemi sjúkrahúsanna
skilvirkari til að bæta enn þjónustuna
og nýta tækni og hæft starfsfólk okk-
ar ennþá betur því við eram í sam-
keppni við erlend sjúkrahús um
starfsfólkið. Við viljum vera í farar-
broddi, fyrst og fremst fyrir sjúkling-
ana og tryggja þeim bestu þjónustu
sem hægt er að fá og öllum sjúkling-
um aðgang að þjónustu,“ sagði ráð-
herra. Hún sagði að hér væri um gíf-
urlega breytingu að ræða; samkeppni
hefði til dæmis ríkt milli spítalanna
um fjármagn en nú væri unnt að
mæta betur kröfum um að spítalarnir
byggju jafnan yfir sem mestri tækni
og nýjungum í læknisfræði. Markmið
sameiningarinnar væri ekki fyrst og
fremst sparnaður heldur að geta veitt
fleiri sjúklingum enn betri þjónustu.
Ingibjörg Pálmadóttir kvaðst hafa
unnið markvisst að samhæfmgu
starfs sjúkrahúsanna í
Reykjavík og að stærsta
skrefið hafi verið tekið á
þeirri braut í desember
1998 þegar Reykjavíkur-
borg samdi við ríkið um
yfirtöku á rekstri Sjúkrahúss Reykja-
víkur. í kjölfar þess hafi verið ráðinn
einn forstjóri, sjúkrahúsunum sett
ein stjórnamefnd í desember 1999 og
sameining nú ákveðin.
Guðný Sverrisdóttir, formaður
stjómar sjúkrahúsanna, sagði ekki
mjög skilvirkt að hafa tvær fram-
kvæmdastjómir yfir sjúkrahúsunum
og því hefði það fljótlega orðið ofaná í
stjórnamefndinni að hún skyldi vera
aðeins ein. í framhaldi af ósk ráð-
herra hefði stjórnin síðan unnið tillög-
ur að nýju skipulagi ásamt forstjóra.
Kvaðst hún sannfærð um að samein-
ing sjúkrahúsanna leiddi til sérhæf-
ingar, styrkti starf þeirra og búast
mætti við samlegðaráhrifum í mörg-
um þáttum rekstrarins.
Sex manna framkvæmdastjórn
Nýtt skipurit gerir ráð fyrir einum
forstjóra, sem er Magnús Pétursson,
en hann var skipaður í stöðu sína til
fimm ára. í framkvæmdastjóm sitja
auk hans lækningaforstjóri, hjúkmn-
arforstjóri og þrír framkvæmdastjór-
ar; fjámeiða- og upplýsinga; tækni og
eigna og kennslu og fræða. Ráðið er í
allar stöður í framkvæmdastjóm til
fimm ára. Framkvæmdastjóm fer
með rekstur og skipulagningu á starf-
semi spítalans, ber sameiginlega
ábyrgð á ákvörðunum framkvæmda-
stjómar nema úrlausn þeirra sé falin
einstökum framkvæmdastjórum sam-
kvæmt stjómskipulagi eða í erindis-
bréfum. Einn framkvæmdastjóranna
er staðgengill forstjóra og gegnir því
starfi ár í senn. Stöður framkvæmda-
stjóranna verða auglýstar
á næstu vikum.
Starfsemi spítalans
skiptist í svið, deildir og
starfseiningar og bera
sviðstjórar og forstöðu-
menn ábyrgð á rekstri þeirra gagn-
vart framkvæmdastjórn og fram-
kvæmdastjóram. Þremur skrifstofum
verður falið að sinna ákveðnum svið-
um: Fjárreiðum og upplýsingum;
tækni og eignum og að síðustu
kennslu og fræðslu.
Ýmsar mannabreytingar
Gera má ráð fyrir nokkmrn manna-
breytingum miðað við núverandi
stöður. Lækningaforstjórar nú em
Jóhannes M. Gunnarsson á SHR og
Þorvaldur Veigar Guðmundsson á
Landspítala. Þorvaldur lætur af
störfum næsta sumar fyrir aldurs
sakir. Hjúkmnarforstjórar em Anna
Stefánsdóttir á Landspítala og Sig-
ríður Snæbjömssdóttir á SHR.
Staða forstjóra Sjúkrahúss
Reykjavíkur verður lögð niður en
henni hefur gegnt Jóhannes Pálma-
son.
Magnús Pétursson segir að aðrir
sem setið hafa að undanfömu í fram-
kvæmdastjóm, þ.e. Ingólfur Þóris-
son, aðstoðarforstjóri Landspítala,
Magnús Skúlason, framkvæmdastjóri
SHR, og Pétur Jónsson fjármála-
stjóri muni hverfa aftur til fyrri
starfa.
Magnús Pétursson benti á að þjón-
usta sjúkrahússins yrði með ferns
konar móti: í fyrsta lagi hefðbundinn
rekstur eins og verið hefði með ein-
stök svið, svo sem fyrir handlækning-
ar, lyflækningar, bamalækningar og
svo framvegis. í öðra lagi sagði
Magnús að haldi yrði áfram þeirri
stefnu að gera þjónustusamninga þar
sem slíkt ætti við, t.d. á sviði öldmn-
ariækninga og endurhæfingar, stefnt
væri að því í þriðja lagi að Blóðbank-
inn og rannsóknastofur yrðu með
sjálfstæðan rekstur og að lokum
mætti ímynda sér að stofnuð yrðu
hlutafélög eða sjálfseignarstofnanir
um ákveðna rekstrarþætti.
Næstu skref í sameiningarvinnunni
auk útgáfu reglugerða, segir Magnús
vera viðræður við sviðstjóra um fram-
vindu mála en vegna stærðar svið-
anna sagði hann hugsanlegt að þeim
yrði skipt eitthvað upp eftir sérgrein-
um. Til dæmis yrði starfsemi samein-
aðs handlækningasviðs mjög um-
fangsmikið með veltu á þriðja
milljarð króna. Benti Magnús á að
ákveðinn sveigjanleiki yrði að ríkja í
skipulagi sviða og deilda og mikilvægt
væri að múrar væra ekki alltof háir.
Ingibjörg Pálmadóttir sagði að-
spurð að nauðsynlegtværi
að rfldsstjómin markaði
stefnu varðandi hugsan-
lega byggingu nýs sjúkra-
húss. Ráðherra sagði rétt
að taka núna stefnumót-
andi ákvörðun um uppbyggingu
sjúkrahúsanna í Reykjavík í fram-
haldi af sameiningunni og benti jafn-
framt á að margir yrðu að koma við
sögu við slíka ákvörðun.
Stöður
auglýstar á
næstu vikum
Marka þarf
stefnu um nýtt
sjúkrahús
Nýtt skipurit kemur starfsfólki sjúkrahúsa ekki í opna skjöldu
Telja mestu máli
skipta að veita góða
þjónustu
Morgunblaðið/Sverrir
Jóhannes Pálmason, framkvæmdastjóri Sjúkrahúss Reykjavíkur, kynnti
sameiningaráformin fyrir starfsmönnum í gær.
Á KYNNINGARFUNDI sem haldinn
var með starfsmönnum Sjúkrahúss
Reykjavíkur í gær um nýtt skipurit
og sameiningu stóm sjúkrahúsanna f
Reykjavík
vom tilfærslur á sjúkradeildum og
aðrar hugsanlegar breytingar á
starfsemi spftalans ofarlega í hugum
fólks en að öðra leyti komu áformin
ekki á óvart enda hafa þau átt sér
nokkurn aðdraganda, eins og fram
kom í kynningu Jóhannes Pálmason-
ar, framkvæmdasljóra sjúkrahúss-
ins, á fundinum.
Jóhannes fór í upphafi lauslega yf-
ir þær breytingar sem fyrirhugaðar
eru á skipuriti sjúkrahúsanna í kjöl-
far sameiningarinnar. Sagði hann að
ný og sameiginleg yfirstjórn myndi
vonandi taka til starfa með vorinu
þegar búið væri að ráða í helstu stöð-
ur, en þær yrðu a.ö.l. auglýstar laus-
ar til umsóknar innan skamms.
Jóhannes vakti máls á þvf að enn
væri ekki búið að finna nafn á hið
sameinaða sjúkrahús. Ýmsar hug-
myndir hefðu þó heyrst, einn gár-
unganna hefði t.d. stungið upp á Húsi
andanna. Sagði Jóhannes að góðar
tillögur væra áfram vel þegnar enda
mikilvægt að finna gott nafn sem
gæti nýst inn í nýja öld.
Fundurinn sem haldinn var f mat-
sal Sjúkrahúss Reykjavíkur í gær var
vel sóttur, en hliðstæðir fundir vora
haldnir á sama tíma á öðrum stofnun-
um sjúkrahúsanna tveggja víðs veg-
ar um borgina.
Virtust þau tfðindi sem Jóhanncs
flutti starfsmönnum Sjúkrahúss
Reykjavíkur ekki koma á óvart. Jó-
hannes var þó spurður hvaða breyt-
ingar menn sæju fyrir sér á neðri
stigum skipuritsins þegar fram liðu
stundir og sagði hann það enn ekki
liggja fyrir. Enginn þyrfti þó að ótt-
ast um starfsöryggi sitt, jafnvel þótt
einhverjir fengju kannski nýjan
starfstitil. Fyrst og fremst væri um
sviptingar að ræða á efri lagi skipu-
ritsins.
Ennfremur velti fólk fyrir sér
hvort byggja ætti nýtt sjúkrahús í
4
kjölfar sameiningarinnar en Jóhann-
es sagði enga ákvörðun liggja fyrir
um það. „Ég held þó að þessi ákvörð-
un hljóti að opna augu manna fyrir
þeirri nauðsyn," sagði hann og benti
á að nægj: landrými væri fyrir hendi,
bæði í Fossvogi og eins fengi Land-
spítalinn aukið rými þegar Hring-
braut yrði færð.
Loks var Jóhannes inntur eftir því
hvort gert væri ráð fyrir tilfærslum á
deildum og þó að hann segði að við
slíkum breytingum mætti svo sem
búast, sem lið í þeirri hagræðingu
sem af sameiningu hlytist, ætti alveg
eftir að fjalla nánar um þau mál.
í samtölum blaðamanns við starfs-
fólks sjúkrahússins kom fram að
menn hefðu nú vitað að hverju
stefndi, ekki síst eftir að ákveðið var
að spítalarnir tveir skyldu starfa
undir einni stjórnarnefnd. Sögðu þau
Hrafn Óli Sigurðsson hjúkranar-
framkvæmdastjóri og Magnea Vil-
hjálmsdóttir, aðstoðardeildarstjóri
æðaskurðlækningadeildar, að menn
biðu einkum eftir því að sjá hveijir
réðust í framkvæmdastjórn hins sam-
einaða sjúkrahúss. Þar væru jú tveir
fyrir um hveija stöðu sem í boði yrði.
Þau töldu þó ekki að rígur yrði upp
á borðinu milli sjúkrahúsanna að
þessu leyti. Allir væra sammála um
að það skipti meginmáli að veita
sjúklingum sem besta þjónustu þótt
vissulega mætti vænta þess að ein-
hveijir vaxtaverkir fylgdu samein-
ingunni. Hér væri verið að steypa
saman tveimur stórum stofnunum.
Samkomu-
lagum
kennslu og
rannsóknir
REKTOR Háskóla íslands, Páll
Skúlason, og Magnús Pétursson,
forstjóri sjúkrahúsanna, undir-
rituðu eftirfarandi viljayfirlýs-
ingu 15. febrúar síðastÚðinn um
samstarf stofnananna um
kennslu og rannsóknir.
Samstarf um kennslu og
rannsóknir
„Vegna nýrra laga um Há-
skóla Islands og stjórnskipulags-
breytingar sjúlö-ahúsanna í
Reykjavík, hafa forstöðumenn
þessara stofnana ákveðið að gera
formlegt samkomulag er lýsir
samstarfi stofnananna um
kennslu og rannsóknir.
Fyrsta skref til að styrkja
kennslu og vísindastörf verður
ráðning framkvæmdastjóra
kennslu og fræða að sjúkrahús-
inu.
Hann verður ráðinn af ráð-
herra til 5 ára í senn að fenginni
umsögn læknadeildar og stjórn-
arnefndar. Hann mun annast
samskipti við Háskólann og
vinna að uppbyggingu skrifstofu
kennslu og fræða sem tengir
saman Háskólann og spítalann."
Aukin kynning
Islands í Japan
um, en fastlega má gera ráð fyrir því að rafmagnstæki frá Japan sé að
finna á hverju heimili á íslandi. Á næsta ári hyggjast íslendingar opna
sendiráð í Tókýó og Japanar leika sama leikinn í Reykjavfk.
Er Keizo Obuchi, for-
sætisráðherra Japans,
s
sneri aftur frá Islandi
fyrirskipaði hann að
áhersla yrði lögð á að efla
*
tvíhliða samskipti Is-
lands og Japans og að
opnað yrði sendiráð. Karl
Blöndal kynnti sér stöðu
málsins í Japan og á
íslandi.
EFTIR fundi Keizos Obuchis,
forsætisráðherra Japans,
með íslenskum ráðamönn-
um á liðnu sumri komst
skriður á þá viðleitni af hálfu Japana
að efla tvíhliða tengsl íslands og Jap-
ans og hafa hlutimir gerst nokkuð
hratt í samskiptum ríkjanna síðan þá.
Sagði háttsettur embættismaður í jap-
anska utanrfltisráðuneytinu að jap-
önsk stjómvöld vildu nota fyrirætlanir
íslendinga um að opna sendiráð í Jap-
an til að efla kynningu á landinu meðal
Japana.
Japanska rfldsstjómin hefur ákveð-
ið að leggja þá tillögu fyrir japanska
þingið að opnað verði sendiráð á ís-
landi á næsta ári og þá hefur þegar
verið ákveðið að opna viðskiptaskrif-
stofu í Reykjavík á næstu mánuðum. Á
fundi rfltisstjómar íslands í gær var
samþykkt að fela utanrfltisráðuneyt-
inu að gera tillögu til fjárlaga um opn-
un sendiráðs í Japan um mitt næsta ár
og verður það dýrasta sendiráð ís-
lands.
Tilefni komu Obuchis til íslands var
að eiga fund með forsætisráðherram
Norðurlandanna, en hann átti einnig
viðræður við Davíð Oddsson forsætis-
ráðherra. Tveimur ámm áður hafði
Obuchi átt sinn fyrsta fund með for-
sætisráðherrum Norðurlandanna í
Björgvin í Noregi.
Vildu bregðast við skýrum orð-
um Davíðs Oddssonar
Asao Okai, aðstoðaryfirmaður ann-
arrar Vestur-Evrópudeildar japanska
utanrfltisráðuneytisins, sagði í samtali
við Morgunblaðið að fundurinn í
Björgvin hefði orðið tilefni til þess að
áhersla Japana á samskiptin við Norð-
urlöndin var aukin og fundurinn í fyrra
hefði hnykkt á því.
„Obuchi gaf þau fyrirmæli þegar
hann sneri aftur frá Islandi að gera
ætti eins mikið og hægt væri til að
stuðla að þvi að sendiráð yrði opnað á
íslandi og tengslin efld,“ sagði Okai.
„Davíð Oddsson forsætisráðherra
sagði skýmm orðum að opnað yrði ís-
lenskt sendiráð í Japan og við vildum
bregðastviðþví.“
Hún sagði að hafa yrði í huga þegar
fjallað væri um opnun sendiráðs að
gengið yrði til kosninga síðar á þessu
ári, en óvíst væri hvenær boðað yrði til
þeirra. Þá stæðu nú yfir viðræður um
aðgerðir til að blása lífi í japanskt efna-
hagslíf, sem verið hefur í lægð. Þetta
hefði því þýtt erfiðar viðræður vegna
fjármálahliðarinnar. Málið var rætt
allan desember á meðan verið var að
setja saman fjárlög fyrir næsta fjár-
lagaár, en á endanum hafðist það, að
hennar sögn.
Stóð við loforð um
upplýsingaskrifstofu
Að sögn Okai er vegna þessara þátta
óvíst hvenær þetta mál verður afgreitt:
„En ég tel enga ástæðu til að búast við
öðm en að það verði samþykkt að opna
sendiráð á íslandi. Það er engin and-
staða við þessar fyrirætlanir, þótt fjár-
lögin kunni að mæta andstöðu sem
heild, og heimilað verði að opna sendir-
áð á íslandi frá og með janúar á næsta
ári.“
Hún sagði að þegar hefði verið sam-
þykkt að veita fé til að opna upplýs-
ingaskrifstofu á vegum Japans í
Reykjavík og það myndi gerast í mars
eða aprfl. „Obuchi skuldbatt sig til þess
að opna upplýsingaskrifstofu og hélt
það loforð,“ sagði hún. „Það verður
mikilvægt skref í þá átt að opna send-
iráð og gerir að verkum að ferlið verð-
ur auðvelt."
Hún sagði að upplýsingaskrifstofan,
þar sem ráðgert er að vinni Japanir
búsettir á íslandi, verði hluti af jap-
anska sendiráðinu þegar þar að kem-
ur. Ekki sé hins vegar gert ráð fyrir
því að sendiráðið verði fjölmennt. Þar
verður sendifulltrúi, en sendiherrann
verður áfram með aðsetur í Ósló.
Vi^ja hjálpa til að koma
íslandi á framfæri í Japan
„Fyrst íslendingar ætla að opna
sendiráð í Japan viljum við hjálpa til
við að koma Islandi á framfæri hér,“
sagði hún. „Jafnt einkaaðiljar sem op-
inberir munu standa að þessari hátíð
og Japansk-íslenska vinafélagið, sem
hefur reynslu eftir að hafa haldið slíka
hátíð árið 1990, mun skipuleggja hana.
Hugmyndin er sú að utanrfltisráðu-
neytið styðji það, sem þeir vflja gera.“
Okai tiltók ýmsar ástæður fyrir því
að Japanir sæju sér hag í því að opna
sendiráð á íslandi og auka samsldptin
við landið.
„íslensk menning er einstök," sagði
hún. „Þá er einstakt hvemig íslend-
ingar hafa tekið á orkumálum og ég
get einnig nefnt félagsmál."
Okai sagði að það væri einnig ein-
stakt hvemig íslendingar höguðu
þjóðaröryggismálum og rifjaði upp að
staða landsins í miðju Atlantshafi hefði
gert ísland að miðstöð upplýsingasöfn-
unar um ferðir kjamorkuknúinna kaf-
báta í kalda stríðinu.
Þá mætti ekki gleyma því að líkt og
Japanir væm íslendingar fiskveiði-
þjóð: „Þegar Obuchi kom til íslands
kom honum á óvart að heyra að 70% af
loðnunni, sem seld væri á Japansmark-
aði, kæmi frá íslandi. Þá hljómar nafn
íslands kunnuglega í eyram margra
Japana vegna þess að þeir hafa borðað
íslenska smárækju. Einnig mætti telja
að hvalveiðar, jarðhitasvæði og bað-
menning em meðal þess, sem Islend-
ingar og Japanir eiga sameiginlegt."
Halldór Ásgrímsson utanríkisráð-
herra sagði eftir rfltisstjómarfundinn í
gærmorgun, þar sem ákveðið var að
utanrfltisráðuneytið undirbyggi fjár-
veitingartillögu um sendiráð í Japan á
næsta ári, að þetta mál hefði oft verið
tekið fyrir í rfltisstjóm á undanfomum
áram, en aldrei hefði verið svigrúm til
þess af fjárhagsástæðum að taka end-
anlega ákvörðun um það að ísland
opnaði sendiráð á þessum stöðum.
Hann sagði að Japanir hefðu ákveð-
ið að opna viðskiptaskrifstofu á þessu
ári og lagt fram tillögu um að opna
sendiráð hér á landi árið 2001.
„Það em að minnsta kosti 115 þjóðir,
sem hafa sendiráð í Tókýó, og vegna
þeirra miklu samskipta, sem em milli
íslands og Japans verður ekki lengur
hjá því komist að hrinda þessu í fram-
kvæmd,“ sagði Halldór. „Það er af-
skaplega ánægjulegt að Japanir hafi
tekið þessa ákvörðun að vinna að því að
þeir geti jafnframt gert þetta 2001.“
Engin Ieið að sinna
Japan frá Kína
Halldór sagði Ijóst að sendiráð ís-
lands í Kína annaði ekki þeim verkefn-
um, sem fyitir lægju í Japan.
„Það er engin leið að sinna Japan frá
Kína,“ sagði hann. „Japan er eitt
stærsta rflti í heimi og efnahagsveldi
og þess vegna getur sendiráðið í Kína
ekki unnið þau verk, sem þarf að vinna
í sambandi við Japan.“
Hann sagði að gert væri ráð fyrir því
að árlegur rekstrarkostnaður yrði allt
að 120 milljónir við sendiráð í Tókýó.
Reiknað væri með að leigja húsnæði.
Einhver kostnaður væri því samfara
og fælist hann í búnaði og öðm slíku,
en þar sem ekki væri ráðgert að send-
iráðið yrði opnað í upphafi ársins 2001,
heldur um mitt ár, og yrði rekstrar-
kostnaður því minni næsta ár.
Verður okkar dýrasta sendiráð
„Það hefur ekki verið fundinn staður
fyitir sendiráðið í Tókýó, en nú fömm
við að vinna að því fyrir alvöru að und-
irbúa málið,“ sagði hann. „Ég tel að '
þetta sé heppilegur tími þar sem fast-
eignaverð hefur eitthvað lækkað í Jap-
an, en því er ekki að neita að þetta
verður okkar dýrasta sendiráð."
Hann kvaðst gera ráð fyrir því að í
íslenska sendiráðinu í Japan yrði
sendiherra, viðskiptafulltrúi, íslenskur
ritari, japanskur starfsmaður og jap-
anskur rtitari ásamt bílstjóra.
Halldór sagði að íslendingar hefðu
lengi rætt þessi sendiráðsmál við Jap-
ani og með heimsókn forsætisráðherra
Japans í fyrra hefði komist skriður á
fyrirætlanir þeirra.
„Við höfum lagt rnikið upp úr því að
slíkar ákvarðanir [um opnun sendi-
ráða] verði teknar jafnhliða,“ sagði
Halldór og bætti við að þótt fyrirætl-
anir íslendinga um að stofna sendiráð í
Tókýó hefðu ef til vill þrýst á japönsk
stjómvöld hefðu þau á endanum orðið
fyrri til að leggja það fyrir og það hefði
komið á óvart.
Halldór benti á aukin samskipti við
Japani því til stuðnings að tímabært
væri að opna sendiráð þar: „Við emm í
miklum samskiptum við Japani á al-
þjóðavettvangi, til dæmis um auðlinda-
nýtingu, jarðskjálftavamir, nýtingu
vistvænnar orku og ýmis önnur al-
þjóðamál. Japanir em mikil fiskveiði-
þjóð og eiga þess vegna margt sameig-
inlegt með okkur. Straumur japanskra
ferðamanna til íslands hefur aukist og
það er enginn vafi á því að möguleik-
amir em miklir."
Halldór tók sérstaklega til þess að
Japanir fjárfestu mikið erlendis og því
væri þýðingarmikið að íslendingar
hefðu fulltrúa í Japan, meðal annars til
að vinna að auknu samstarfi þjóðanna
á sviði viðskipta.