Morgunblaðið - 03.12.2000, Qupperneq 33

32 SUNNUDAGUR 3. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 3. DESEMBER 2000 33
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Framkvœmdastjóri: Hallgrímur B. Geirsson.
Ritstjórar: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
BANASLYS VEKJA ÓHUG
s
FIMMTUDAG varð bana-
slys á Reykjanesbraut þeg-
ar tveir bílar skullu saman
með þeim afleiðingum að hjón og
ungur maður dóu en lítil stúlka
bjargaðist. A þessu ári hafa 28
manns látizt í umferðarslysum.
Þessi dauðsföll í umferðinni vekja
óhug. Þau sýna, að enginn er óhult-
ur. Ekki heldur sá, sem ekur á lög-
legum hraða og fylgir öllum
reglum.
Athyglin í umræðum um umferð-
armál hefur beinzt mjög að ökum-
önnunum sjálfum og framkomu
þeirra í umferðinni. Það er skiljan-
legt og eðlilegt en sú spurning
verður æ áleitnari að hve miklu
leyti umferðarmannvirkin sjálf eigi
sök á slysunum.
I Morgunblaðinu í gær er sagt
frá því, að frá því að Reykjan-
esbraut var opnuð árið 1965 hafí 52
látið lífíð á þeirri braut. Flest þess-
ara slysa hafa orðið á 8 km löngum
kafla við Kúagerði. Það er ekki
hægt annað en komast að þeirri
niðurstöðu, að í þessu tilviki eigi
umferðarmannvirkin sjálf og hönn-
un þeirra mikla sök á þessum
ósköpum. Þá kemur fram, að sífellt
fleiri slys verða í þéttbýli í Hafnar-
firði, þar sem götur bæjarins
tengjast Reykjanesbraut.
Það fer ekki á milli mála, að
Reykjanesbraut er stórhættuleg;
Þar aka menn tiltölulega hratt. í
myrkri og misjöfnu veðri að vetri
til er mikil hætta á ferðum. En að-
alatriði málsins er auðvitað það að
við getum ekki lengur búið við eina
akrein á Reykjanesbraut. Það
verður að leggja alla áherzlu á að
byggja upp aðra akrein á þessari
leið og flýta framkvæmdum á þeim
köflum, sem reynslan sýnir að eru
lífshættulegir.
Það eru mörg dæmi um að hönn-
un umferðarmannvirkja eða að-
stæður, sem tengjast þessum
mannvirkjum, leiða til árekstra og
slysa. Það er farið of hægt í að
breyta umferðarmannvirkjum, sem
reynslan hefur sýnt að eru slysa-
valdar. Allt kostar þetta peninga
og skiljanlegt að yfirvöld veigri sér
við að leggja mikla fjármuni í
breytingar á tiltölulega nýjum
mannvirkjum.
Hins vegar er það rétt, sem Sig-
urður Helgason, upplýsingafulltrúi
Umferðarráðs, segir í Morgunblað-
inu í gær: „Það sem er sífellt að
komast sterkar inn í umræðuna
alls staðar er sú staðreynd að við
sættum okkur ekki við þessi bana-
slys. Siðmenntaðar þjóðir sætta sig
ekki við að svo margir láti lífið og
ég held, að það sé nákvæmlega sú
hugsun, sem við þurfum að fá í rík-
ara mæli inn í umræðuna um um-
ferðarmál.“
Þetta eru orð að sönnu. Sið-
menntaðar þjóðir sætta sig ekki við
svona slys. Þau eru svo ástæðulaus.
Það er búið að tala mikið um
þessi mál á þessu ári. Virðingar-
verð markmið hafa verið sett og yf-
irvöld hafa virkjað bæði lögreglu-
sveitir og aðra aðila svo sem kostur
er í þeirri baráttu. Engu síður er
eins og ekkert lát sé á óhugnanleg-
um slysum.
Svo virðist sem hver og einn öku-
maður reyni að bæta framkomu
sína í umferðinni á meðan umræð-
ur standa yfir og athyglinni er
beint að vandanum. En um leið og
frá líður og dregur úr umræðum
fer allt í sama farið aftur.
Það hlýtur að verða verkefni yf-
irvalda nú að hraða svo sem kostur
er framkvæmdum við tvöföldun
Reykjanesbrautar. En á meðan það
hefur ekki verið gert er ekkert
annað ráð en að stórauka löggæzlu
á þessari leið, taka hart á akstri
umfram löglegan hraða og beita
slíkum aga á þessari fjölförnu leið
að ökumenn komizt engan veginn
undan því að hlíta settum reglum í
einu og öllu.
Ritstjórnargreinar Morgunblaðsins
2. desember 1990: „Frá því
að bráðabirgðalögin voru
sett hefur forsætisráðherra
hvað eftir annað lýst þeirri
skoðun sinni, að þau hefðu
meirihlutastuðning á Alþingi
og er ekki ástæða til að ætla
annað en að hann hafí verið í
góðri trú, þegar hann gaf
þæryfirlýsingar.
Sú staðreynd blasir hins
vegar við, að ríkisstjómin
hefur ekki getað tryggt
stuðning þingmanna stjóm-
arflokkanna við bráða-
birgðalögin og augljóst, að
veikleikinn er í þingflokki Al-
þýðubandalagsins. Af því til-
efni spurði Morgunblaðið Ól-
af Ragnar Grímsson,
formann Alþýðubandalag-
sins, hvort hann hefði gefið
forsætisráðherra rangar
upplýsingar um afstöðu þing-
manna Alþýðubandalagsins
til bráðabirgðalaganna. Svar
Ólafs Ragnars Grímssonar
var á þessa leið:
„Nei, ég gaf Steingrími
ekki rangar upplýsingar. Það
hefur alltaf verið Ijóst, að
einstakir þingmenn í Al-
þýðubandalaginu myndu
ekki geta stutt bráða-
birgðalögin af persónulegum
ástæðum, en afstaða flokks-
ins var afar skýr. Stofnanir
flokksins tóku afdráttarlausa
afstöðu með bráðabirgðalög-
unum, þjóðarsáttinni og
efnahagsstefnunni. Við höf-
um hins vegar aldrei lagst á
þá menn, sem treysta sér
ekki til að ganga þá leið. Það
er mikill munur á því og
stefnu flokksins.“
3. desember 1985: „Eitt land,
ein þjóð og ein tunga. Þessi
þríeina staðreynd, sem full-
veldi okkar er reist á, kom
skýrt fram í máli manna á
ráðstefnu um vemdun og efl-
ingu íslenzkrar tungu, sem
Sverrir Hermannsson
menntamálaráðherra efndi
til á fullveldisdaginn, fyrsta
desember síðastiðinn. Erlend
máláhrif fara vaxandi hér á
landi, ekki síst með nýrri
fjölmiðlatækni, það er er-
lendu útvarps-, sjónvarps- og
myndbandaefni, sem flæðir
inn í íslenzkt samfélag.
Gervihnettir, sem færa
heimsbyggðina senn saman í
eina fjölmiðlafjölskyldu,
samskiptaþjóðfélag í stað
neyzluþjóðfélags eins og á
var bent á ráðstefnunni, auka
enn á ásókn og áhrif stærri
og sterkari menningarsvæða
að sérkennum og menningar-
legu sjálfstæði hinna smærri.
Það er því meir en tímabært
að efla þjóðtungu okkar, sem
geymir dýrmætan menning-
ararf og er homsteinn full-
veldis okkar.“
REYKJAVÍKURBRÉF
VIÐ spyrjum okkur oft - og
ekki að ástæðulausu -
hvort við höfum gengið of
langt í uppbyggingu og út-
þenslu utanríkisþjónustu
okkar. Sendiráðum í öðr-
um löndum hefur smátt og
smátt fjölgað og til stend-
ur að fjölga þeim enn, þar sem gert er ráð fyrir
að opna ný sendiráð í Kanada og Japan. Auk
fjölgunar sendiráða hefur orðið aukning á
starfsmannafjölda einstakra sendiráða og á það
ekki sízt við um Brussel, þar sem rekin eru tvö
sendiráð.
Þá hafa margir spurt, hvort nauðsynlegt væri
að leggja í svo mikinn kostnað, sem raun ber
vitni við húsakost sendiráða og starfsmanna
þeirra.
Það er ekki oft, sem íslenzka utanríkisþjón-
ustan fær tækifæri til að sanna með ótvíræðum
hætti réttmæti þessara miklu umsvifa og að sá
kostnaður, sem í hana er lagður skili sér til
baka. Það hefur þó gerzt tvisvar sinnum á þess-
um áratug. í fyrra skiptið í samningaviðræðun-
um um EES, sem leiddu til jákvæðrar niður-
stöðu og tryggðu hagsmuni okkar á vettvangi
Evrópusambandsins, þótt við stöndum utan við
það. I síðara skiptið nú undanfarna sólarhringa,
þegar öllum kröftum utanríkisþjónustunnar
hefur verið beint að því marki að koma í veg fyr-
ir bann við innflutningi á fiskimjöli til aðildar-
ríkja Evrópusambandsins.
Atburðarás síðustu daga sýnir nauðsyn þess
fyrir okkur að reka öfluga utanríkisþjónustu og
hún sýnir líka mikilvægi þess, að íslenzkir
stjórnmálamenn og embættismenn, í þessu til-
viki sendiherrar, rækti stöðugt og reglulega
samskipti sín við stjómmálamenn og embættis-
menn í helztu viðskiptalöndum okkar.
Fiskimjölsmálið sýnir hvað hægt er að skaða
hagsmuni okkar og annarra með afdrifaríkum
hætti á ótrúlega skömmum tíma.
Kúariðan og allmörg tilvik um hinn svo-
nefnda Creutzfeldt-Jakob-sjúkdóm hafa valdið
skelfingu í Evrópulöndum og það er skiljanlegt.
Skelfing almennings hefur orðið til þess að
stjórnmálamenn grípa til skjótra ráðstafana til
þess að slá áþá útbreiddu hræðslu.
Sigríður A. Snævarr, sendiherra íslands í
París, lýsir þessu vel í samtali við Morgunblaðið
í dag, laugardag, þegar hún segir að staðan í
Frakklandi sé ákaflega viðkvæm og erfið. Kúar-
iðutilfelli í Frakklandi hafi tvöfaldazt frá því í
fyrra og franskir stjórnmálamenn væru undir
miklum þrýstingi almennings að grípa til ein-
hverra aðgerða. Sendiherrann segir: „Frakkar
eru fyrst og fremst að hugsa um að loka öllum
gáttum, sem geta aukið möguleika á að kúariða
breiðist út. Fólk vill geta treyst sínum stjórn-
völdum til að setja öflugar reglur varðandi mat-
væli.“
Svipuð lýsing á ástandinu í Þýzkalandi kemur
fram í samtali Morgunblaðsins í dag, laugardag,
við Ulrike Höfken, þingmann Græningja, sem
er talsmaður þingflokks þeirra í þessum mála-
flokki. Hún segir: „Það voru neytendur, sem
gerðu skilyrðislausa kröfu um, að dýramjöl yrði
tekið úr umferð, eftir að í Ijós kom að það væri
smitleiðin fyrir kúariðu.“
Það er ósanngjarnt að tala um múgsefjun í
þessu sambandi, því að við íslendingar eins og
aðrir hljótum að skilja ótta almennings af þessu
tilefni. Sá ótti getur líka gripið um sig hjá ís-
lendingum, sem hafa ferðast um Evrópulönd og
borðað þar nautakjöt. Þeir hafa með því tekið
jafn mikla áhættu og íbúar þessara landa og
þess vegna alls ekki óhugsandi að slík sjúk-
dómstilfelli geti komið upp í fólki af íslenzku
bergi brotnu, sem dvalizt hefur lengur eða
skemur í þessum löndum.
En þótt ósanngjarnt sé að tala um múgsefjun
er jafn ljóst, að stjórnvöld í þessum ríkjum hafa
ákveðið að keyra í gegn lagasetningar og
ákvarðanir án þess að doka við og íhuga ýmsa
efnisþætti þeirra.
Það hafa nákvæmlega engar vísbendingar
komið fram um að fiskimjöl komi hér við sögu á
einn eða annan veg. En ákvarðanir sem þessar
geta hins vegar á skömmum tíma lagt í rúst,
ekki eingöngu mikilvæga grein sjávarútvegsins
heldur heil byggðarlög á Islandi. Hvaða mögu-
leika telja menn að Raufarhöfn hafi á að lifa af,
ef innflutningur á fiskimjöli verður bannaður tií
ESB-landa, svo að dæmi sé nefnt?
Mál af þessu tagi sýna hversu mikilvægt
hagsmunamál það er fyrir okkur Islendinga að
hafa yfir að ráða tækjum til þess að berjast
gegn ákvörðunum sem þessum. Utanríkisþjón-
ustan er slíkt tæki eins og nú er að koma í Ijós
með skýrum hætti.
Þegar Morgunblaðið hafði spurnir af þessu
Laugardagur 2. desember.
Brim við Blönduós
Morgunblaðið/RAX
máli á fimmtudagskvöld og skýrði frá því fyrst
fjölmiðla á föstudagsmorgni, höfðu sendiherrar
Islands í Evrópu verið að störfum klukkutímum
saman við að koma á framfæri upplýsingum við
stjórnvöld í viðkomandi löndum um að fiskimjöl
kæmi hér hvergi við sögu og um hvers konar
hagsmuni væri að ræða fyrir okkur íslendinga.
Yiðbrögð utanríkis-
Viðbröffð utan- þjónustunnar voru mjög
ríkishiónnst- snörp' Annars vegar
rutlspjonuSL- voru allir sendiherrar í
Ulinar aðildarríkjum Evrópu-
sambandsins sendir af
stað. Hins vegar voru sendiherrar ESB-ríkja á
íslandi kallaðir til sérstaks fundar í utanríkis-
ráðuneytinu, þar sem þeir fengu upplýsingar
um stöðu mála.
Jafnframt er ljóst, að Halldór Ásgrímsson ut-
anríkisráðherra hefur setzt við símann og talað
við fjölmarga aðila innan ESB og átti m.a. mik-
ilvægt samtal við Ritt Bjerregaard, hinn um-
deilda ráðherra matvælamála í Danmörku og
fyrrverandi meðlim framkvæmdastjórnar ESB
í gær, föstudag.
Davíð Oddsson forsætisráðherra lýsir þess-
um ráðstöfunum íslenzkra stjórnvalda með
þessum orðum í samtali við Morgunblaðið í dag,
laugardag: „Eg held, að málið standi betur en
það stóð áður en við fórum í þessar aðgerðir en
það er þó ekki alveg séð fyrir endann á þessu.
Málið er rekið á tilfinningalegum nótum í
Evrópu, því miður, en ekki faglegum. Þess utan
eru einhver öfl sem eru að reyna að smeygja sér
inn í vandræðaganginn með kjötmjölið, með því
að blanda fiskimjöli inn í hann, sem engar efnis-
legar eða vísindalegar ástæður eru til.“
Bretland er mikilvægasti markaður okkar
fyrir fiskimjöl innan Evrópusambandsins. í
samtali við Morgunblaðið segir Þorsteinn Páls-
son, sendiherra í London, um viðhorfið í Bret-
landi eftir að hafa átt viðræður við brezka emb-
ættismenn í ráðuneytum utanríkismála,
sjávarútvegs- og landbúnaðarmála: „Sjálfir
hafa þeir tekizt á við þetta kúariðuvandamál
með því að banna kjöt- og beinamjöl. Þeir hafa
ekki frekar en við, séð vísindaleg rök fyrir þvi
að bannið eigi að ná til fiskimjöls. Þetta er í
grundvallaratriðum þeirra afstaða. Hins vegar
hafa þeir ítrekað að það sé með öllu óljóst hver
niðurstaða ráðherraráðsins verði í Brussel á
mánudaginn. Þeir hafa ekki fullyrt um hver
endanleg afstaða þeirra verður til málsins í
ráðherraráðinu.“
Danmörk er einnig einn af stærstu mörkuð-
um okkar fyrir fiskimjöl innan ESB. Um þá af-
stöðu Dana í dýralæknanefndinni í Brussel að
sitja hjá, sagði Helgi Ágústsson, sendiherra í
Kaupmannahöfn, í samtali við Morgunblaðið, að
danskir stjórnmálamenn yrðu að horfast í augu
við almenningsálitið. Þeir gætu ekki tekið
ákvörðun í málinu í einu stökki.
Hins vegar er ljóst, að Ritt Bjerregaard hef-
ur gefið Halldóri Ásgrímssyni fyrirheit um að
Danir berjist gegn banni á fiskimjöli í ráðherra-
ráðinu, sem er að sjálfsögðu mikilvægt fyrir
okkur íslendinga.
Við getum líka búizt við að eiga hauka í horni,
þar sem Svíar eru. Hörður H. Bjarnason, sendi-
herra okkar í Stokkhólmi, kom sjónarmiðum ís-
lendinga á framfæri við landbúnaðarráðherra
Svía, sem fer með sjávarútvegsmál þar í landi.
Sendiherrann lýsir viðhorfi Svía á þennan veg:
„Svíum hefur fundizt afgreiðsluháttur málsins
fljótfærnislegur. Þeirra afstaða er sú að taka
þurfi slíkar ákvarðanir byggðar á staðreyndum
og vísindalegum grunni. Þeir eru því jákvæðir í
okkar garð en síðan er annað mál hvernig hin
pólitíska umræða fer fram í Brussel. Frakkland
er áhrifamikið og hefur stuðning meirihluta
ríkja við sína tillögu en ekki meirihluta at-
kvæða, þannig að erfitt er að segja til um hvern-
ig þetta fer á endanum.“
Kornelíus Sigmundsson, sendiherra íslands í
Finnlandi, lýsir afstöðu Finna með þessum orð-
um: „Finnar hafa fullan skilning á hvað þetta er
alvarlegt mál fyrir okkur bæði sem grundvall-
aratriði og viðskiptamál. Þarna er um verulegar
fjárhæðir að ræða fyrir útflutning íslendinga til
Evrópusambandsins og einnig til Finnlands, því
við flytjum talsvert af fiskimjöli og lýsi hingað."
Þýzkaland er eitt áhrifamesta ríkið innan
Evrópusambandsins. Þar tókst Ingimundi Sig-
fússyni, sendiherra í Berlín, að ná tali af tveim-
ur ráðherrum og nokkrum þingmönnum. Sendi-
herrann segir í samtali við Morgunblaðið að
málið sé hápólitískt og afar viðkvæmt en hann
hafi fengið góð viðbrögð frá þingmönnum og
ráðherrum við sjónarmiðum Islands.
Ulrike Höfken, þingmaður Græningja á
þýzka þinginu, lýsti viðbrögðum sínum eftir
samtal við íslenzka sendiherrann á þennan veg:
„Eftir að sendiherrann hafði samband við mig
reyndi ég að fá því framgengt að það yrði tekið
fram í frumvarpinu að áfram mætti nota fiski-
mjöl í fóður handa svínum og alifuglum. Eg
hefði talið það skynsamlegt." Þingmaðurinn
segir síðan, að þessi viðleitni hafi strandað á til-
lögu framkvæmdastjórnar ESB, sem gerir ekki
ráð fyrir neinum undanþágum.
Niðurstaðan í þýzka þinginu varð hins vegar
sú, að lögfest var heimild til að veita undan-
þágur, sem getur reynzt okkur mikilvæg.
Jafnhliða þessum samtölum íslenzku sendi-
herranna hafa Gunnar Snorri Gunnarsson,
sendiherra íslands hjá ESB, og starfslið hans
unnið af miklum krafti við að kynna íslenzk
sjónarmið í höfuðstöðvum Evrópusambandsins.
Utanríkisráðuneytið sendi svo á föstudag
fréttatilkynningu til allra helztu fjölmiðla í
Evrópu, þar sem sjónarmið íslands voru kynnt.
Evrópskir fjölmiðlar hafa eins og við er að
búast fjallað mikið um þetta mál og kannski
undirstrikar málið mikilvægi þess, að íslenzka
utanríkisþjónustan taki upp kerfisbundnar að-
gerðir til þess að rækta tengsl við áhrifamenn á
fjölmiðlum í ESB-ríkjum til þess að hafa meiri
möguleika en ella á að koma slíkum upplýsing-
um á framfæri. Sjálfsagt hefur það verið gert að
einhverju leyti.
Það á eftir að koma í
ÁrangTlrinn •jós. hver árangurinn
verður af þessum að-
gerðum. Þó fer ekki á milli mála, að tvennt hef-
ur áunnizt síðustu daga. í fyrsta lagi það að
ágreiningur varð innan dýralæknanefndarinnar
og í öðru lagi verður að telja að ákvæðið í þýzku
lögunum, sem veitir heimild til þess að gefa út
reglugerð með undanþágum geti orðið afar
mikilvægt fyrir okkur, ekki sízt ef það getur
orðið fordæmi fyrir sambærilegum ákvörðun-
um annars staðar.
Það breytir hins vegar ekki því, að enginn
getur fullyrt neitt um hver niðurstaða ráðherra-
ráðsins verður í Brussel á mánudag.
Hvaða lærdóma getum við dregið af þessu
máli það sem af er?
Fyrst ber að nefna, að málið sýnir hvað hægt
er með skjótum hætti að skaða viðskiptahags-
muni okkar gífurlega með lokun markaða. Við
höfum svo sem áður orðið fyrir því, að mörkuð-
um hefur verið lokað fyrir íslenzkar sjávara-
furðir í Evrópu. Það gerðist í fyrsta sinn á lýð-
veldistímanum með hinu fræga löndunarbanni í
Bretlandi í kjölfar útfærslu okkar í 4 sjómílur.
Þá varð brezki brotajárnssalinn Dawson fræg-
ur á íslandi vegna viðleitni hans til þess að
brjóta löndunarbannið á bak aftur. Afleiðingin
af því varð hins vegar sú, að við fundum mikil-
væga markaði annars staðar.
I annan stað undirstrika skjót viðbrögð Hall-
dórs Ásgrímssonar utaniíkisráðherra, Sverris
Hauks Gunnlaugssonar, ráðuneytisstjóra og
samstarfsmanna þeirra, þá staðreynd, að ís-
lenzka utanríkisþjónustan er orðin mjög virkt
tæki til þess að halda fram íslenzkum sjónar-
miðum í málum sem þessum.
í þriðja lagi er fiskimjölsmálið til marks um
þýðingu þess, að íslenzkir stjórnmálamenn og
embættismenn rækti reglulega tengsl við
áhrifamenn í helztu viðskiptalöndum okkar,
hvort sem um er að ræða í stjórnmálum, stjórn-
kerfinu, viðskiptum eða á fjölmiðlum.
I fjórða lagi vekur fiskimjölsmálið auðvitað
upp spurningar um, hvort við værum betur
staddir til þess að gæta hagsmuna okkar í mál-
um sem þessum innan ESB en utan. I ljósi
þeirra áhrifa, sem almenningsálitið í Evrópu
hefur á stjórnmálamenn í málinu má spyrja,
hvort það hefði skipt nokkru máli, þótt Island
hefði verið innan veggja ESB í stað þess að
standa í dyragættinni með EES-samninginn í
höndunum. Engu að síður er þetta gild spurn-
ing.
I fimmta lagi sýnir fiskimjölsmálið enn einu
sinni hversu háðir við íslendingar erum sjávar-
útvegi okkar og útflutningsmörkuðum. Bann
við innflutningi fiskimjöls til ESB-ríkja mundi
þýða hrun loðnuveiðanna, fall nokkurra byggð-
arlaga og hafa keðjuverkandi áhrif út í þjóðfé-
lagið með minni tekjum, lækkandi verði hluta-
bréfa í sjávarútvegsfyrirtækjum og fyrir-
tækjum, sem þeim eru tengd.
í þessu máli hljótum við fyrst og fremst að
treysta á stuðning Norðurlandaþjóðanna
þriggja, sem eru innan ESB.
Þó er skynsamlegt að vera við öllu búnir. Inn-
an framkvæmdastjórnar ESB fara fram mjög
háþróuð hrossakaup. Þrátt fyrir góð orð í okkar
garð er aldrei hægt að útiloka, að í þeim hrossa-
kaupum hunzi Norðurlandaþjóðirnar þrjár okk-
ar hagsmuni ef þau geta tryggt einhverja aðra
hagsmuni sína. Hið sama á að sjálfsögðu við um
Breta og Þjóðverja. En það mundu verða okkur
íslendingum mikil vonbrigði, ef svo færi og
vekja upp spurningar um framhaldið. Stað-
reyndin er sú, að alltaf þegar á hefur reynt í ut-
anríkismálum okkar hafa Bandaríkjamenn
stutt við bakið á okkur en deilur okkar hafa allt-
af verið við Evrópuþjóðir. Vonandi á sú saga
ekki eftir að endurtaka sig í þessu máli.
Málstaður okkar er algerlega á hreinu. Engin
Evrópuþjóð getur sýnt fram á það með nokkr-
um rökum, að fiskimjöl eigi heima undir sama
hatti og dýramjöl. Verði það niðurstaða
Evrópusambandsins er um að ræða rakalausar
geðþóttaákvarðanir, sem valda okkur gífurlegu
tjóni og mundu skapa mikla stífni og stirðleika í
samskiptum okkar við þessar sömu þjóðir.
„Atburðarás síðustu
daga sýnir nauðsyn
þess fyrir okkur að
reka öfluga utanrík-
isþjónustu og hún
sýnir líka mikilvægi
þess, að íslenzkir
sljómmálamenn og
embættismenn, í
þessu tilviki sendi-
herrar, rækti stöð-
ugt og reglulega
samskipti súi við
stjómmálamenn og
embættismenn í
helztu viðskipta-
löndum okkar.“