Alþýðublaðið - 05.08.1959, Blaðsíða 3
Frakkar
lííf hrifnir
Ræða
Nixons
ÞAÐ var tilkynnt samtímis í
Washington og Moskva sl.
Sunnudag, að Eisenhower
Bandaríkjaforseti hefði boðið
Krústjov, forsætisráðherra Sov
étríkjanna, að koma í opinhera
heimsókn til Bandaríkjanna nú
í liaust. Jafnframt var skýrt frá
því, að Eisenhower mundi síðar
I haust fara í opinbera heim-
sókn til Sovétríkjanna.
Búizt er við, að Krústjov
ieggi af stað í för sína í byrjun
Beptember og er ætlunin, að
Ihann dvelji 2—3 daga í Wash-
ington, en ferðist síðan um
Bandaríkin í um tíu daga. Til-
högun ferðar Eisenhowers í
Sovétríkjunum verður svipuð.
Hefur fregnin um þessar
gagnkvæmu heimsóknir hlotið
mjög góðar viðtökur yfirleitt,
ekki sízt í Moskva. Þá hafa þeir
foáðir tekið fregninni mjög vel,
MacmillÉin, forsætisráðherra
Breía, og Gaitskell, leiðtogi
gtj órnarandstöðunnar.
PARÍS, 4. ág. (REUTER). —
Aðilar, sem standa frönsku
stjórninni nærri, taka fyrirhug-
liðum heimsóknaskiptum Eisen
howers og Krústjovs fremur
huldalega, þar eð þeir óttast, að
yússncski forsætisráðherrann
kunni að „plata“ forseta Banda
ríkjanna. Segja þeir, að niður-
staðan af þessu kunni að verða
,,ný Yaltaráðstefna“ — rúss-
uesk-amerísk ráðstefna á kostn
að Frakka, Vestur-Þjóðverja og
annarra NATO-ríkja.
Var minnt á, að Yaltaráð-
gtefnunni 1945 milli Roosevelts,
Stalins og Churchills hefði lok-
ið með því, að áhrifasvæði
Rússa í Vestur-Evrópu hefði
verið fært miklu vestar. Frakk-
ar tóku ekki þátt í þeim viðræð
um.
Hin opinbera franska afstaða
í dag er sú, að Rússar muni ekki
láta af þeirri löngun sinni og
ákvörðun að breiða út áhnf
kom,múnista og yfirráð til allra
mögulegra hluta heims. Auk
þessa telja F!rakkar, að Eisen-
hower hafi fallizt á að bjóða
Krústjov heim vegna stöðugra
hvátninga Macmillaris, forsæt-
isráðherra Breta. Telja Frakk-
ar að Macmillan hyggist nota
ástandið i alþjóðamálum sem
„pólitískan höfuðstól" í vænt-
anlegum kosningum í Bret-
landi.
Nú er talið líklegast, að Eis-
enhower heimsæki de Gulle 27.
ágúst, áður en Krústjov kemur
vestur.
SIDNEY: — Ástralíumenn og
Kanadamenn hafa undirritað
Sarrining um samvinnu á sviði
friðsamlegrar notkunar kjarn-
orku.
OXFORD: Janet Vaughan, sér-
fræðingur í radíó-bílólógíu,
sagði í dajt, að ekki væri að
finna neina sönnun þess, að
Btrontíum 90 eða önnur geisla-
virk efni gætu valdið blóð-
krabba í mönnum. Mun ekki
hafa tekizt að framkalla blóð-
krabba með geislavirkni nema
í músum.
GENF, 4. ág. (REUTER). —
Fjórveldin hafa í einkaviðræð-
um komið sér saman um fjög-
urra ára sjálfheldu að því er
varðar myndun riýrra afvopn-
unarnefndar, segja góðar heim-
ildi hér. Viðræður um þetta,
sem fóru fram á milli utanrík-
isráðhercjfundanna eru þó ekki
endanlegar, þar eð afvopnunar
Lokadagur
í dag í Genf
GENF, 4. ág. (REUTER). —
Utanríkisráðherrar stórveld-
anna fjögurra hittust við liádeg
isverð í dag og ákváðu annan
fund síðar í kvöld til að undir-
búa formlega yfirlýsingu í lok
hins óralanga fundar síns.
Munu sérfræðingar þeirrá
vinna að samningu yfirlýsirig-
arinnar á milli fundanna.
Síðasti fundurinn verður
haldinn á morgun, en tími hef-
ur , enn ekki verið ákveðinn.
Segja starfsmenn fundarins, áð
hver hinna fjögurra ráðherra
muni taka til málls., Þá munu
ráðgjafarfulltrúar Austur- pg
Vestur-Þjóðverja einnig hafa í
huga að halda ræður. — Tals-
menn Rússa segja, að nefnd
þeirra muni leitast við að fá
fram „virðuleg“ lok. fundarins
með vinsamlegri yfirlýsingu.
nefndin starfar á vegum Sam-
einuðu þjóðanna — ekki stór-
veldanna.
En í framhaldi af viðræðum
hér munu stórveldin ráðgast
við aðildarríki Sameinuðu Þjóð
anna um hina fyrirhuguðu
nefnd, áður en næsta allsherjar
þing SÞ hefst í miðjum sept-
ember.
Ef hægt er að hefja afvopn-
unarviðræður á ný, má það telj
ast mikið skref í áttina fyrir
Genfarfundinn. Viðræður hafa
verið í sjálfheldu síðan fimm
þjóða undirnefndin hélt gagns-
lausan fundi í London sumarið
1957. Meðlimir hennar voru
Bandaríkin, Rússland, Bret-
land, Frakkland og Kanada.
Rússar heimtuðu þá stærri
nefnd á þeirri forsendu, að eng-
inn árangur hefði náðst á tíu
ára samningaumleitunum.
Klappazf á
MYNDIN er frá opnun
bandarísku sýningatinnar
á dögunum. Þeir klappa
hvor fyrir öðrum Nixon
og Krústjov, þrátt fýrir
eldhússdeiluna miklu
kvöldið áður. Þetta má
víst heita „friðsamleg
sambúð“.
MOSKVA: í harðvítugri ræðu,
sem Nixon, vara-forseti Banda-
ríkjanna, flutti í sjónvarp í
Rússlandi á laugardagskvöltl,
sagði hann um 8 milljónum á-
heyrenda, að „ef við eigum að
öðlast frið, verður það að vera
friður, er byggist á gagnkvæmr,i
virðingu, fremur en friður upp
gjafar eða fyrirmæla annars
aðilans. Frómt sagt vilja þjóðir
okkar beggja frið, báðar eiga
þær til að bera mikinn styrk,
og svo mjög sem við æskjum
friðar, getur hvorugu þeirra, né
vill, þola, að við henni sé stjak-
að í ýmsar áttir.“
Nixon kallaði hugmyndina
um sam-tilveru vera „algjör-
lega ófullnægjandi og neikvæða
hugmynd“, þar eð hún „fæli í
sér, að heimurinn hlyti að vera
klofinn í tvær óvinveittar fylk-
ingar, er aðskildar væru af vegg
haturs o°- ótta. Það, sem við
þurfum í dag, er ekki tveir
heimar, heldur einn heimur,
þar sem hinar ýmsu þjóðir velja
sér þau efnahags- og stjórnmála
kérfi, er þær óska eftir, en þar
sem er frjáls samgangur milli
allra þjóða er byggja þennan
hnött“.
Hann benti mönnum á hina
hröðu afvopnun Bandaríkja-
manna eftir síðustu styrjöld, en
síðan hefðu komið til skjalanna
aðgerðir, eins og innilökun Ber-
línar og Kóreustríðið. Hann
benti einnig á, að þessar að-
gerðir hefðu gerzt, áður en 20.
flokksþingið kom saman, cg
áður en Krústjov sagði í Dnie-
prometrovsk, að kommúnism-
inn mundi eftirleiðis reyna að
ná alþjóðlegum markmiðurn
sínum með friðsamlegu móti
frekar en með valdi. Hann benti
mönnum einnig á það. sem gctt
dæmi um það, hvers vegna
vegna Bandaríkin hefðu her-
stöðvar og stóran her, að fjórð-
ungur allrar framleiðslu Sovét-
ríkjanna færi til hernaðarþarfa.
LONDON: Eina land, sem Bret
ar hafa eignað sér eftir stríð,
klettaeyjan Rockall, um 200
mílur norð-vesíur af Skotlandi,
virðist á leið út fir heimsveld-
inu, eins og fleiri. Skilti, sem
eignaði drottningunni ey þessa,
var fest með járnboltum og
sementi við klettinn í septem-
ber 1955, en sl. föstudag, er
menn gengu þar á land, var
skiltið horfið með öllu.
K.4IRÓ: — Framkvæmdastjóri
Arababandalagsins, Hassouna,
sagði blaðamönnpm í dag, að
hann mundi fara til Túnis cg'
Arabíska sambandslýðveldisins.
i
I VARSJA Dr. Milton Eisenhow-
er, bróðir forsetans, sem er hér
í föruneyti Nixoris, vara-for-
' seta, sagði í dag við pólska land
búnaðarráðherrann og mun
I hafa sýnt áhuga á breytingu
i búskapar í Póllandi, þ.e.a.s. að
fá bændur til samyrkju með
I fortölum.
VARSJÁ, 4. ág. (REUTER.
f dag fór Nixon í ýmsar heim-
sóknir í Varsjá. Mikill mann-
fjöldi safnaðist saman, er hann
fór inn í gömlu borgina til að
heimsækja dómkirkjuna og liá-
skólann. Er hann kom út úr há-
skólanum, var honum tekið
með miklu lófataki og fagnað-
arópum. Sungu menn fyrir
hann gleðisöng, er mun til taka,
að „hann er einn ágætis mað-
ur“. Er það sjaldgæft hér um
opinbera gesti. Hann stóð alU
lengi við bíl sinn og veifaði
mannfjöldanum, sem helzt ekki
vildi sleppa honum.
í ræðu í háskólanum kvaðst
Nixon hlakka til þess dags, „er
við skiptumst miklu meira á
kennurum milli hinna miklu
lærdómsstofnana okkar“. Hann
hélt áfram: „Eins og við vit-
um, getum við haft mismun-
andi skoðanir . . . en aðalat-
riðið er, að hugurinn sé opinn
• . . ég er viss um, að með
mannaskiptuna œunum við
auka skilning, sem báðir munu
hafa gagn af.“
Nixon hlaut einnig mjög gcð-
ar viðtökur í stálverksmið'ju,
er hann skoðaði rétt fyrir utan
borgina. Hann spurði, hvemig
ætti að segja „halló“, og er
hann sagði það, fékk hann góð-
ar undirtektir og jafnvel „bra-
vó“-hróp.
Tvisvar hópaðist mannfjöld-
inn að honum og er menn kom-
ust ekki nægilega nærri fleygðu
þeir blómvöndum til hans.
Alþýðublaðið — 5. ágúst 1959 3