Alþýðublaðið - 05.08.1959, Blaðsíða 4

Útgefanai. AipyOufloklturmn. Ritstjörar: Benedikt Gröndal, Gisll J. Aat
þórsson og Helgi Sæmundsson (áb.). Fulltrúi ritstjórnar: Sigvaldi Hjálm-
arsson. Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson. Eitstjórnarsímar: 14901 og
14902. Auglýsingasími: 14906. Afgreiðslusími: 14900. — Aðsetur: AlþýOu-
húsið. Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisgata 8—10
Orlagaríkar heimsóknir
FERÐALAG NIXONS til Rússlands hefur
verið heimsfrétt síðustu daga. Hann talaði þar
snjallt og einarðlega og fékk að koma skoðunum
sínum á framfæri við f jöldann. Afleiðing þessa er
svo sú, að Krústjov heimsækir Bandaríkin í næsta
mánuði, en Eisenhower Rúss^and síðar 1 haust.
Almenningur vonar, að þessar gagnkvæmu heim-
sóknir þjóðarleiðtoganna bæti sambúð stórveld-
anna í austri og vestri. Reynslan ein getur skorið
úr 1 þessu efni, en víst er það vel farið, að þessi
tilraun skuli gerð.
Alþjóðaráðstefnurnar hafa orðið eins konar
má'fundir, þar sem lítið eða ekkert samkomu-
lag næst um ágreiningsatriðin. Þess vegna er
mikils virði, að forustumenn stórveldanna hitt-
ist, ræði málin og efni til persónulegrar kynn-
ingar. Sú tilraun er stór í sniðum, þegar Eisen-
hower og Nixon heimsækja Rússland, skiptast
á skoðunum við vaMhafana í Kreml og tala til
fólksins, milljónanna í austræna stórveldinu.
Sömuleiðis er hitt stórfrétt, þegar Krústjov sæk
ir Bandaríkin heim í sams konar erindagerð-
um. Geti slíkt ekki þítt kalda stríðið, þá er mann
kynið statt í mikil’-i og augljósri hættu. Þetta
mun forustumönnum austurs og vesturs ríkt í
huga. Rússlandsför Nixons har þann árangur,
að enn lengra verður gengið á þessari hraut.
Vissulega er það ré’tt, að Rússar geta ekki
snúið Nixon eða Eisenhower til kommúnisma eða
Bandaríkjamenn sannfært Krústjov um mat
þeirra á kapítalismanum. En gagnkvæmar heim-
sóknir þessara voldugu manna geta kannski skor
ið úr um, hvort íriðsamleg sambúð austurs og
vesturs muni hugsaiúeg í framtíðinni. Sú spurn-
ing er möndull heimsatburðanna á okkar dögum.
Hún er það umhugsunarefni, sem kannski ræður
úrslitum um framhaldslíf mannkynsins á jörðunni
eins og nú er högum háttað á öld kjarnorkuvopn-
anna og þeirrar ægilegu en undursamlegu tækni,
sem stórveldin hafa á valdi sínu. Þess vegna mið-
ast ekki ábyrgð Eisenhowers og Krústjovs aðeins
við líðandi stund. Hún varðar sannarlega fram-
tíðina.
Smáþjóðirnar um allan heim vona, að stór-
veldin beri gæfu til drengilegra og friðsamlegra
samskipta. Þær munu því fylgjast með Rússlands-
för Eisenhowers og Bandaríkjaför Krústjovs af
miklum áhuga. Og sem betur fer spáir heimsókn
Nixons til Rússlands góðu.
1 A!þý$yflokksfélag
' Hafnarfjarðar
heldur fund fimmtudaginn 6. ágúst þ. m. kl. 8,30 e.
h. í Alþýðuhúsinu.
Fundarefni:
1. Inntaka nýrra félaga
2. Nefndarkosning
3. Önnur mál.
Félagar fjölmennið.
Stjórnin.
GREIN SÚ, sem hér fer á .
eftir, er rituð af indverskum
fréttamanni, Kusum Nair. —
Eins og rgeinin ber með sér,
er hún skrifuð áður en forseti
Indlands svipti Kerala-stjórn
ölíum völdum, rauf héraðs-
þingið og tók sjálfur að sér
stjórn héraðsins. Þó að mál-
um hafi þannig skipazt, þyk-
ir blaðinú rétt að birta grein-
ina, enda er hún hin athygiis-
verðasta og varpar nokkru
Ijósi á starfsemi kommúnista,
þar sem þeir mega sín ein-
hvers.
REGNTÍMABIL og flóð í
stórum hlutum Indlands hafa
ekki lægt storminn, sem staf-
að hefur af Kerala um mán-
aðar skeið. í þessu óhamingju
sama ríki er við völd ríkis-
stjórn kommúnista enn þá,
en hún hefur ekki fengið
stundlegan vinnufrið allan
þennanr tíma. Á hverjum degi
taka verkfallsverðir frá stjórn
arandstöðunni sér stöðu við
skólana, opinberar skrifstof-
ur í höfuðborginni Trivand-
rum og annars staðar í ríkinu
og við helztu opinber sam-
göngutæki. Tilkynnt hefur
verið, að 100 þús. manns hafi
verið handteknir frá upphafi
og 9 þúsund sitji í fangelsi
sem stendur. Fangelsin eru
yfirfull, svo að flestir lög-
þrjótanna eru nú aðeins flutt-
ir á næstu lögreglustöð, að-
varaðir og síðan sleppt. Þá
hafa 15 menn beðið þana í þau
fjögur skipti sem lögreglan
greip til skotvopna og oftar
en 100 sinnum hefur lögregl-
an gert kylfuárásir til að
dreifa kröfugöngum. Kven-
fólkið efnir álíka oft til kröfu
gámga og karlmennimir.
Stjórnmálaleiðtogar úr öll-
um áttum hafa hlaupið fram
og aftur, sagt sína skoðun á
málinu og mótmælt annarra
áliti. Lögfræðingar hafa kom-
ið saman í fjarlægum lönd-
urp til að láta í ljós álit sitt
á vandamálunum í Kerala.
Nehru sjálfur fór í þriggja
daga heimsókn þangað í júní-
mánuði. Kerala-málið er orð-
ið mál, sem snertir alla Ind-
verja.
Líklega er engin lausn á
næstu grösum. Tillaga Nehrus
var sú, að ríkisstjórn Kerala
segði af sér og leitaði sér
trausts þjóðarinnar í auka-
kosningum. Að hans áliti var
andstaðan gegn stjórninni
orðin næstum því að allsherj-
ar móðursýki. Forysta Kon-
gress-flokksins og annarra
flokka hafa og hallazt að
þeirri skoðun.
Til allrar óhamingju hefur
miðstjórn kommúnistaflokks-
ins, sem kom saman í Trivan-
dram í miðjum júlí, vísað á
bug tillögu Nehrus sem órétt-
látri. í samþykkt flokksins
sagði m. a. „að þessi krafa
væri ekki annað en ný leið til
afskipta af hálfu Indlands-
stjórnar og tilraun til að gefa
þeim Iýðræðislegan svip“. Mið
stjórnin stakk upp á umræð-
um við samningaborð í því
skyni að leysa „yfirstand-
andi“ vandræði. Hún lofaði
að kommúnistastjórnin mundi
ekki skipta sér af trúarlegum
málefnum og hún vildi
„leggja áherzlu á, að engar
aðgerðir af hálfu Kerala-
stjórnar stefndu að því að
skaða trúarlíf kaþólskra, mú-
hammeðstrúarmanna, naíra
og annarra trúflokka, né held
ur trúna sem slíka“. Miðstjórn
in skoraði á flokkinn, að efna
til „Kerala-dags“ um allt
Indland 3. ágúst.
Tillögunni um samninga-
viðræður var þegar í stað
hafnað af foringjum stjórn-
arandstöðunnar. Að dómi
þeirra eru kosningar eina
lausnin. Ef ríkisstjórn komm-
únista neitar að fara frá —
af ótta við að'tapa kosning-
unum segja þeir — þá beri
índlandsstjórn' að skerast í
leikinn, veita Kerala-stjórn
lausn og fyrirskipa nýjar
kosningar.
Þessi krafa á niiklu fylgi að
fagna. Hún er studd í grein-
argerð, 48 blaðsíðna ákæru-
skjali, sem stjórn Kongress-
flokksins í Kerala hefur af-
hent forseta Indlands. Þar
segir, að kommúnistastjórnin
hafi „markvíst lamað stjórn-
arkerfið og lögregluna“ og
„unnið samkvæmt þeirri
grundvallarreglu, að ríkið og
flokkurinn væri eitt og hið
sama“.
Næstum helmingur hins
umfangsmikla skjals fjallar
um dæmi um augljósa spill-
ingu og frændhylli, skipu-
lagða ofbeldisstarfsemi og
mismun, brot á reglunni að
allir séu jafnir gagnvart lands
lögum, síofnun leynidóm-
stóla, lagabrot í landbúnaðar-
og iðnaðarmálum, aukningu
glæpaverka, afskipti flokks-
starfs.manna, algerri yfir-
drottnun í skólamálum, og
misnotkun á almannafé.
Á meðan bæði Kerala-deild
og miðstjórn Kongress-flokks
ins virðast vera sannfærð um
að ríkisstjórn kommúnista
eigi að víkja og samkvæmt
stj órnarskránni sé hægt að
koma henni frá, lítur út fyr-
ir að forsetinn og Indlands-
stjórn — ríkisstjórn Kongress
flokksins — hafi ekki gert sér
vel ljóst, hvað gera þurfi. Bú-
izt var við skýrri yfirlýsingu
frá ríkisstjórnarfundinum,
sem haldinn var 20. júlí strax
eftir 10 daga orlof Nehrus í
Smila. En ekkert skeði og
ekkert virðist ætla að ske
fyrr en þingið kemur saman
3. ágúst. Ef til vill óska
Kongress-foringjarnir eftir
því, að málið verði rætt í
þinginu fyrst.
í Kerala stendur stjórnar-
Framhald á 10. síðu
H a n n es
á h o r n i n u
★ Eru starfsmenn verka
lýðsfélaganna nógu
vakandi? . .
★ Bréf frá Hafnarfirði
SKRIFSTOFUR og starfs-
menn verkalýðsfélaganna eru
ekki nógu vakandi. Það er full
ástæða til að hvetja til árvekni
í öllum greinum, sem við koma
hagsmunum verkafólksins. Ég*
gerði það nýlega. Verkamaður
hefur af því tilefni ritað mér
bréf um þetta.
SIGMUNDUR BJRNSSON,
Hafnarfirði, skrifar mér eftir-
farandi bréf: „Élg undirritaíjur,
hafnfirzkur verkamaður, finn
mig knúinn til þess að skrifa þér
bréf þetta og »vænti þess að þú
birtir það í pistli þínum í Al-
þýðublaðinu.
,ýÉG HEF OFT LESIÐ pistla
þá, sem þ úskrifar í Alþýðublað
ið og líkað vel margt það, sem
þar hefur komiX'TrNn. En þegar
ég las ummæli þín um sofanda-
hátt verkalýðsfélaganna í örygg
ismálunum, þ ásárnaði mér, af
því að það er ósanngjarnt og það
í hæsta máta, að setja alla for-
ustumenn verkalýðsfélaganna
undir einn og sama hatt og segja
að þeir sofi á.verðinum. Má vera
að rétt sé að víða séu verkalýðs-
félögin aðgerðalaus í öryggis-
málum verkamanna, um það get
ég ekkert sagt nema það, sem ég
veit um varðandi Hafnarfjörð.
HÉR HEFUR Verkamannafé-
Iagið Hlíf unnið mikið og gott
starf til að auka öryggi verka-
manna á vinnustöðum og for-
maður félagsins, Hermann Guð-
mundsson, verið hinn ötuli hvetj
andi á því sviði. Hann hefur stað
ið í stijingu við atvinnurekendur
og sannarlega haft eftirlit með
eftirlitinu, fylgzt með því, að
lögum um öryggisráðstafanir á
vinnustöðum væri framfylgt,
bent á og látið gera ýmsar ráð-
stafanir til öryggis.
f ÖLLU STARFI Vmf. Hlífar
hafa öryggismálin skipað önd-
vegissess. Hér hjá okkur í Hafn
arfirði hefur ekki verið sofið á
verðinum. Það get ég og aðrir
hafnfirzkir verkamenn borið
vitni um. Hitt er svo annað mál,
að slys geta orðiSj. og verða þótt
reynt sé að fyrirbyggja þau eins
og hægt er, svo og getur verið
ábótavant um öryggisútbúnað,
sérstaklega þar sem um nýjar
framkvæmdir er að ræða án
þess að hægt sé að saka viðkom-
andi verkalýðsfélag um sofanda-
liátt.
I*Á I»YKIR MÉR RÉTT að
ræða um það, að í sama pistli
þínum er rætt um kaupstað ekki
lngt frá Reykjavík þar sem ver-
ið var að skipa upp úr togara og
þar hafi verið slæmur útbúnað-
ur á aðaltækinu og legið hafi
við stórslysi, og stjórnandi tæk-
isins hafi sagt, að formaður
verkalýðsfélagsins sæist aldrei.
Sé hér átt við Hafnarfjörð, þá
mótmæli ég þessum ummælum
um formann verkalýðsfélagsins
okkar. Ég hef unnið á bryggjun-
um í Hafnarfirði í mörg ár og.
hef ég séð forman/ Vmf. Hlífar
svo að segja á hverjum degi
koma niður á bryggju að huga
að vinnu verkamanna og aðbún-
aði. — Jæja, Hannes minn, þetta
bréf er orðið lengra en ég ætlaði
að hafa það í upphafi, en ég vona
að þú skiljir afstöðu mína. Mér
hefur sárnað af því mér finnst
félag mitt, Vmf. Hlíf og formað-
ur þess borin röngum sökum.“
Hannes á horninu.
4 5. ágúst 1959 — Alþýðublaðið