Þjóðólfur - 20.08.1852, Qupperneq 3

I
347
að konungur ljeti leggja fyrir alþing Iiið næsta
frumvarp til nýrra kosningarlaga til alþingis,
samkvæmt kosningarlögunum til þjóðíundar-
ins. 3>ví var og lýst yfir í brjefinu, að Múla-
sýslumenn vildi Iialda alþingi heldur en engu,
eins og fram væri boðið í auglýsingunni 12.
maí. En fundarmennirnir þaðan skýrðu frá,
að fundurinn í Múlaþingi liefði falið þeim að
hreifa ýmsum öðTum málum, þó ekki væri
þeirra getið í skrifmu.
Hið þriðja brjefið barst forseta innsiglaö;
hann opnaði það og var undir, „sjötugur Ey-
fellinyur”. í því var fundurinn beðinn að
yfirvega og ráða úr:
Hversu þeir menn, sem sendir voru til
stjórnarinnar í fyrra með erindum vorum, geti
fengið viöunanlega forsorgun nf þjóðinni, á
meðan ekki rætist betur úr kjörum þeirra, og
hvert ekki megi verja til þess i bráð afgang-
inum af samskotunum, sem gjörð voru til
þeirrar farar.
Hvort ekki sje ráð að hreifa enn stjórn-
armálum vorum, cr engan veginn megi svo
búin standa, — að konungur leggi niður yfir
okkur einveldið, en hneppi Islendinga, að
þeim fornspurðum, undir danska þjóðstjórn,
sem vjer ekki megum hvíla við,— og að biðja
konung að halda heldur yfir oss hinu fyrra
einveldi á þann veg, að hann taki sjer einn
til ráðgjafa af þremur, sem vjer stingum ujtp
á sjálfir og nafngreinum, og stjórni oss svo
sjálfur með honum, — og
Hvort ekki eigi því að eins, að þetta fá-
ist, að þyggja alþing, en afbiðja það að öðr-
pm kosti.
Fleiri mál en þessi voru ekki borin upp
fyrir fundinn brjeílega, þau er væri almenn og
og gæti sriert ætlunarverk hans.
Eptir nokkrar umræður urðu fundarmenn
brátt á einu máli um það, að 'semja skyldi
frá fundinum bænarskrár til konungs um þau
3 mál, sem brjefið frá Borgfirðingafundinitm
fyrst nefnir, og að kjósa nefndir til þess. Til
að semja bænarskrá um verzlunarfrelsið, og
um að konungur setti hjer íslenzk lög og stað-
festi þau meö undirskript sinni, Voru þeir
kosnir: fílannes Stephensen, Jón Guðmundf-
son, Gísli Magnússon; en um það, að út-
lendir embættismenn skyldi standa opinbert
próf af færleik þeirra i islenzku, áður þeiryrði
settir lijer til embætta, voru þeir kosnir í nefnd:
sjera Siyurður Gunnarsson, Jón Sigurðsson
frá Tandraseli og sjera Jón Kristjánsson.
jiessar 3 nefndir báru upp á öndverðum degi,
12. ágúst, frumvörp sín til bænarskránna; en
þær voru eptir litla orðabreyting á þeirri, sem
var um hið síðast nefnda mál, samþyktar af
fundinum, og undirskrifaðar fyrst af fundar-
stjórninni, og síðan af öllum forgöngumönnun-
um úr hjeröðunum, og gat þess hver þeirra
við nafn sitt, hvaðan hann var og í hve margra
fundarmanna umboði hann ætti að undirskrifa.
Bænarskrár þessar voru þvínæst afhentar Mið-
nefndinni, sem síðar mun getið, og henni fal-
ið að semja af þeim danskar þýðingar, og
! senda svo konungi bæði þær og frumritin,
Hinn fyrsta fundardaginn kom þvínæsttil
umræðu hið 4. atriðið í skrifi Borgfirðinga, um
að fundurinn legði ráð til, að kosningarrjettur
vor og kjörgengi yrði ekki afvega færður frá
því, sem hann hefur verið; var viðumræðuna
um þetta tengd uppástungan frá Múlasýslu-
fundinum um, að beiðast nýrra og frjálsari
kosningarlaga. Nokkrir fundarmenn ljetu i
ljósi kvíða um það og grun, að kjörstjórarnir
: myndi allviða misskilja konungsúrskurðinn
[ 12. maí, er surnir þeirra Ijeti fylgja skipan
sinni um að semja kjörskrárnar til presta og
hreppstjóra, nafnaskrá hinna 36 þjóðfundar-
manna, sem nndirskrifuðu ávarpið til konungs
10. ágúst í fyrra, eins og sú væri meiningin,
að þessir menn væri með úrskurðinum sviptir
kosningarrjetti og kjörgengi. Varð þá einn
fundarmanna til að útlista þetta inálineð svo ljósri
ræðu, að ílestum fundarmönnum mun hafa skilizt.
Ilann sýndi fyrst og fremst fram á, að synj-
un sú á leyfi til þingsetii, sem kóngsúrskurð-
1 urinn otaði, gœti aldrei, eptir skýlausum orð-
[ um bæði úrskurðarins sjálfs, 37. gr. í alþing-
! istilsk. og einkum tilsk. 27. maí 1831 2. gr.—
i en þessar lagagreinir las liann upp allar, —
[ náð til annara af þeim þjóðfundarmönnum,
I sem undirskrifuðu ávarpið, en peirra einna,
i sem hefði nú, þegar kosningar færi fram,
I það veitinyarbrjef eður erindisbrjef eður
I staðfestingarbrjef upp á embœtti sitt, sem
I vferi undirskrifað af sjálfum kon-
I unginum. Hann leiddi og rök að því, hve
í fráleitt væri í alla staði að álíta, að nokkur
! sá, sem synjun þessi gæti þannig náð til, væri