Þjóðólfur - 05.11.1858, Side 3

- 3
trúaö þcssu", af þeim ástæSum, sem hann tilgreinir.
Eg á líka bágt meb aí> trúa því, og vona, ab
sú spá ekki rætist, ad nokkur predikunarbók byggi
Vídalín út hjá almenníngi hér á landi, því hans
postilla er sérlegt snildarverk, ekki einúngis sinna
tíma, heldr og allra tíma, sem vottr um frábæra
andagipt og mælsku. En þó get eg ímyndab mér,
ab menn vib hlibina á Vídalín geti lesib margar
prédikanir sér til verulegrar og enda jafnmikillar
uppbyggíngar, því ab yms orbatiltæki í honum kunna
ab vera mibr lögub fyrir vora tíma, einsog líka
sérhver tími hefr sinn einkennilega blæ.
I formálanum fyrir Prédikunum mínum hefi
eg ekki dregib dulur yíir þab, ab eg víba hafi haft
útlendar ræbur mér til stubníngs og hlibsjónar; en
allt fyrir þab á eg bágt meb ab trúa því, ab ræb-
urnar ekki sé sjálfum sér líkar, því eg hefi notab
þab eina úr útlendum ræbum, sem vel átti vib mig.
I Vídalíns postillu mundi vera hægt ab syna margt
abfengib og útlagt úr heibnum spekíngum og kristn-
um kirkjufebrum, og jafnvel hjá Wallín finnast ræb-
ur, sem eru ab kalla orbrétt útlagbar, og þó tekr
engi til þessa, heldr eru þessar bækr, eins og má,
álitnar snildarverk, af því höfundarnir hafa gjört hib
abfengna ab sinni eign og samþýtt þab sínum hugsun-
arhætti. því næst minnist höf. í Nobra á Tækifær-
isræbur mínar og leggr þann dóin á þær, ad hann
„álíti þær töluvert síbri en postilluna“. Eg skal nú
því síbr skipta mér af þessum dómi, sem hann ein-
úngis snertir mig sem ræbumann, þareb tækifæris-
ræbur þessar ekki eru ætlabar til húslestra, og þab
er einkum hinna mentubn manna ab dæma um þær.
Loksins víkr höfundrinn máli sínu til Hugvekjanna
og segir, ab þær hafi verib abalumtalsefni sitt.
Höfundrin hrósar þessari bók yfirhöfub ab tala,
og kann eg honum mikla þökk fyrir þab. En. þab
er einkum tvent, sem hann setr útá þær. Annab er
réttritunin, sem honum þykir „hálfskopleg“ þar eb
þab sé hvorki „g u b b r e n z k a“ né „k o b r æ n &“ (eins
og hann kallar þab). Til þessa skal eg einúngis
svara því, ab réttritanin á Hugvekjunum mun vera
sjálfri sér samhlóba, og ab vib enn ekki höfum feng-
ib íastar né aiment vibteknar réttritunareglur. Hitt
sem höf. setr útá, er þáb, „ab Hugvekjumar á sum-
um stöbum sýnist bera þess merki, ab þeim sé fleiri
eba færri snúib úr öbru máli og ab eg ekki hafi gjört
grein fyrir slíku". En þeir tveir stabir, sem höf.
þessu til styrkíngar hefir tilfært, o:bls, 279. og neb-
ri hluta bls. 366, eru ekki þab eg til veit, teknir
úr neinni bók. þarámóti líkist fyrri hluti síbar-
nefndrar hugvekekju, ræbu eptir Blædel, (5- Sd. e.
Tr.) sem eg hafbi nýlega lesib, þegar eg tók hug-
vekjuna saman. Yfirhöfub get eg hér gjört grein
fyrir því, ab eg hefi tekib margar af þeim ritníng-
argreinum, sem standa framan vib hverja hug-
vekju, úr „Arndts Morgenklánge aus Gottes Wort",
en útlistun hans hefi og óvíba fylgt. Ab öbru
leyti hefi eg lesib svo margt, til ab búa mig undir
þetta verk, ab mér væri ómögulegt ab telja þab
upp, já einnig margt, sem hefir sýnt mér, hvernig
hugvekjur ekki ætti ab vera lagabar. Eg er mér
þess mebvitandi, ab eg meb þessum alþýblegu rit-
um ekki hefi lcitab sjálfum mér lofs eba dýrbar, og
stendr mér því á sama, hvort nafn mitt er tengt
vib þær eba ekki, ef ab þær einúngis geta komib al-
menníngi ab notum ogorbib til nokkurrar uppbygg-
íngar, eins og eg vona, ab þær ineb gubs hjálp Verbi.
Ab svo mæltu skilst eg vib höfundinn í Norbra meb
vinsemd og kærleika, og óska, ab hann sem fyrst
aubgi bókmentir okkar meb einhverju uppbyggilegu
og „þjóbkennilegu" andlegu riti, og skal engi verba
fyrri til ab fagna því en eg.
P. Pjetursson.
(Aðsent).
Til Katólskunnar íslenzku.
1.
Fjarlæg börnin fyrri ár
færðu gagn og sórna
til íslands, þá var ástin klár,
engi Pávi og Kóma
hjörtun hillti að sér;
ná er komin önnur öld,
ísland veitir smér,
en rauð eru pávans gullnu gjöld,
glapt hafa þau ná hér.
2.
þrávalt börnin þakkarorð
þáðu áðr heima,
en tilraun landa' um tráarmorð
trautt mún Island gleyma
meðan ísland er;
fégirndin á forna slóð
fiflin ángu ber;
þau heyra’ ei íslands hjartablóð
hrópa yfir sér,
3,
Læknast mnn þó linveitt sár,
liknina veitir drottinn,
ennisfögr enn þá stár
eptir dreiraþvottinn
fóstrjörðin frið;
börnum sínum boðar hán frið
en burtflæiníngjum stríð,
að verjast vcl við hennar hlið
heimtar hán allan lýð.