Þjóðólfur - 05.11.1858, Blaðsíða 7
7 -
biskups og föðurbróðir J$jarna konferenzráðs Thorsteins*
sonar; séra Jón Austmann var71 ára, fæddrl3. maí 1787,
prestvigðr 11. okt. 1812, en kvongaðist ári fyr, eptirlif-
andi ekkju hans þórðísi Magnúsdóttur; varð þeim 9 barna
auðið, en 6 þeirra lifa enn; hann var góðr og árvakr
kennimaðr, og atkvæðamaðr ( mörgum greinum, höl'ðíiig-
legr sýnum, kurteys og liprmenni í Uingengni, og ástsæll
af sóknaiböinuiii sfnuin; varla mun nokkur íslcnskr inaðr,
sízt ósigldr eins og hann var, liafa náð þeim færleik og
liprleik að mæla á dauska túngu sem hann, því fæddir menn
og uppaldir f Höfn þóktust eigi mega annað heyra af mál-
l'æri hnns, en að hann væri fæddr og uppnlinn í Danmörku.
— 22. s. mán. Haldór bóndi Guðinundsson á Orms-
stöðum i Grímsnesi, 65 ára að aldri, bróðir þórðar lirepp-
stjóra er þar dó í fyrra; Ilaldór sál. var fæddr á Ornis-
stöðum, þar uppólst hann og reisti fyrst bú og bjó þar
allan búskap sinn; „stillíngar og siðprýðisinaðr, og góðr
bóndi“. — Um sfðari liluta ágústmán. drukknuðu i veðri er
á þá datt, 2 bændr af Berufjarðarströnd f Suðrmúlasýslu,
heim í leið úr kaupstaðarferð, hét annar þeirra Odilr en
hinn Guðmundr; báðir höfðu þeir kvongazt ekk-
jiim eptir drukknaða menn, svo þær Hrðu nú ekkj-
ur f annað sinn með hinum sömu sviplegu atvikum.
— Um mitbik ágústmán. þ. á. lndaðist á bezta aldri verzl-
unarstjúri Frydenlund í Ólafsvík, danskr maíir. — 7. sept.
þ. á., merkismabrinn Runúlfr búndi Júnsson á Skelja-
brekku, hreppstjóri i Andakýl, 64 ára aí> aldri; hann var tví-
kvongaíir, fyrst, 1822, Guþrúnn Jónsdóttur, sí?)ar, 1826, Ast-
rí%i Jónsdóttur, átti 4 böru meí> hinni fyrri, en 12 meo hinrii
síílari, hann var hreppstjóri á 20. ár; mesti hófsmaíir og
reglumaíir, Qórmabr og atkvæíiamaþr mesti til allra fram-
kvæmda, öruggr og einarílr, einlægr ng hreinskilinn, og vildi
jafnan koma fram til góíis; enda hafí)i hann vinsældir ogálit
flestum fremr, bæíi af yflrboíiurum sínum og sveitúngnm;
lianu stofnaði fyrstr jartyrkjufélagiíi í Andakýl, vií) hélt því
og efldi þaí) á allar lundir, eins og sýna þar aí) lútandi aug-
lýsíngar hans í „þjóí)ólfi“ um mörg undanfarin ár. — 12. s.
mán dó, hjá syni sínum, aí> Eivindarstöímm á Álptanesi,
merkiskonan jþóra Danie 1 sdó ttir, tæpra 85 ára, ekkja
eptir Gísla heitinn Jónsson erlengi bjó á Setbergi viþ Uafn-
arijórb, og systir Jóns heitins Danielssonar, dannebrogsmanns,
í Stóruvogum; hún fæddist ah Hausastóþum 27. júií 1773,
giptist 11. nóv. 1793 fyr nefndum manni sínum, lffþi meí>
honum í hjónabandi á 50. ár, og varb 16 barna auþiþ; lifþu
hana aþ eins 5 þeirra, en mörg barnabörn. — 20. s. mád.
dó merkisbóndinn Loptr dannebrogsmaþr Guílmuhdsson
á Neþrahálsi í Kjós, á 84. aldrsári; hann var lengi hrepp-
stjóri, sættanefndarmaíir og iriebhjálpari, - fékk fyr heiþrspen-
íng frá stjórniuni (fyrir framkvæmd og dugnaþ?) og var fyrir
fáum árum veitt heubrsteikn dannebrogsmanna; hann kvong-
abist um aldamótiu Karítas Oddsdóttur prests þorvatlbarsoiiar
á Reynivöllum, systur þeirra frú Guþrúnar á Hvi'tárvöllum
(síþast í Hjálmholti og Nesi viþ Seltjórn), og húsfrúr Gróu á
Breiþabólstaí) á Skógarströnd seinni kvinnu síra Jóus sál.
Hjaltalíns og móílur latidlæknis vors sem nú er; þan Loptr
heitinu áttu saman 3 sonu og eina dóttur, og iiflr hún ein;
Karítas dó 1851. Loptr heitinn bjó allan siun búskap a?)
Ne’brahálsi í Kjós, og þókti ætílb kveþa mikií) aí) ráþdeild
hans, ransn og manngæzku — 2. f. mán. dó Jón bóndi
Sigurþsson á Reykjanesi í Grímsnesi, 87 ára aí) aldri,
mikill dugnaþarmaþr og hraustmenni. — 21. t. mán. bráíi-
kvaddist milli bæja heim í leir) frá Kirkjubæ á Rángárvöllnm
Árni bóndi á Steinkrossi þar í sveit, nálægt miþaldra. —
S. d. brárkvaddist anuar Inarr sujlr í Njarlbvíkum.. — þess
má hér viþ geta, ab um mibjan næstl. septbr. var enn ekki
komin neinsta’bar fram, aþ því er spurzt hafþi, hákalla-
jagt sú er heima átti á Búlandsnesi í Suþrmúlasýslu, og
laghl út þalban fyrir messur í sumar; sonr Bjórns hreppst.
Gíslasonar, þar á bæ, var formaibr eþa skipstjóri fyrir jagt-
Inni.
Slys af „knalhettum" — 2 sept. þ. á. var?) sá atbnrþr
1 Vestmanneyjum, í „Tanga“bú?)inni (er Danir nefna „Julí-
ashaab“) aib bóudi einn, Eyjólfr Erazmnsson aí> nafpi
kom þar inn í búlbina meí> vinnumauni sínnum Jónasi Sæm-
undsyni, til þess aí) kaupa uokkut pund (?) af „knalhett-
um“, er seldar voru þar í biuúnni eptir vigt, til þess a% lita
mel þeim skinn; því svo stóS á, aí> „knallhettur" þessar
höfðu náíizt uppúr sjúaf frakknesku gufuskipi er sokkiþ hafþi
á reibanum fyrir framau Kaupmannahöfn, voru silban seldar
í hópakaupum á uppboíisþíngi, og keypti kaupmaþr P. Bryþe ;
Voru þær silban látuar upp á pakkhúslopt í Höfn, og handleikn-
ar aptrogaptrog breiddar tilþerris því þær höfíiu lengi legi?) í sjó,
og sílban fluttar út híngab til litunargjörbar á skinn. Búílar-
sveinn, Gísli Bjarnason aí) nafni, vo nú „knallietturnar" handa
Eyjólll, í hinum vanalegu metaskálum, var þctta hí<b fyrsta
sem af þeim var selt bér, og ætlaþi hann ab því búnu, aib hvolfa
þeim í skjóibu er Eyjólfr haÍLÍ meííferþis til a'b láta þær í;
en þegar fariþ var at) hvolfa í skjóibuna, kveiktn „hetturnar1-
eld af sjálfum sér og læsti hann sig á sama augabragþi um
þær allar me'b svo ógurlegu púibrbáli og hvelli, sem af fallbyssu
hefbi verií) hleypt, og meþ því afli, aþ 3 mennirnif, ernæstir
voru, féllu sem dauibir ni’br, og særibust víbsvegar um sig alla,
bæéi af brotum metaskálanna, er splundruímst í sundr, og
af öguunum úr „hettunum1'; búþarsveinuinn G. B. logaibi allr
Utan, — önnur saga segir, aib hann kafl hlaupií) út í sjó til
alb slökkva í sér; — af lopthrístíngnum og ósköpunum sem
urlbu, sprúngu og mölvuísust allar rúibur í búibinni, en leirker
Öll og flöskur köstuibust á gó.f ni! r ofan úr búibarpölluuum.
Jiaþ var mildi aí> hina, sem viþ staddir voru, sakaíli ekki; þat
var tómhúsmaibr einn og Kupmaibr herra Möller (— er góib-
fúslega hefir sent oss skýrslu um þetta á dönsku —) meþ 2
böfuUm síiium, annaí) barniþ skaíiaðist lítiþ eitt. — 18
dögum eptir a?> þetta skeibi, eiba 20. sept. þ. á., er oss skrif-
ah, aij Eyjólfr Erazmussoii hafl onn legiib steinblindr, og Jón-
as Sæmundsson ekki kominn á skrii). en Gísli Bjaruason far-
inn aí> fylgja fötum. — Jialb er vandséí) hiu sanna orsök til
þessa slysaatviks, en ræibr al líkindum alb hún hafl veriib sú,
er kaupmalbr Möller getr til: aib eldkveikjuefnilb í „hettunum“
hafl flysjazt frá, og innan úf þeim af skekíngnum er á varib
þegar úr metaskálunum var hvolft, en kviknalb í af núningnum
er eldkveikjuefnií) sjáift varí) þá fyrir af „hettunum“, „og
má þetta" — eius og kaupmaíir herra Möller segir í niírlagi
skýrslu sinnar, — „vel vera öibrum til varúibar er knalhettur
hafa handa á milli“.
— Leiib r é 11 ín g. — J>ar sem í 10. ári þessa
blabs, bls. 160, var sagt, at) hralbfréttarvélin yflr Atlautshaflfc
næibi yflr 9800 vikur sjáar, þá var þaí) aib vísu tekií) eptir
útlendu blalbi eu er skakt; taugin er aí) lengd, 2050 enskar
mílur, eþr sem- næst 432 mílur da'-skar.