Þjóðólfur - 12.09.1864, Side 2

— 178 —
miðlunarboðum sínum á fundinum síðast, og hafn-
að bærilegum kostum, sem varla byðist aptr. J»eir
hefði hleypt til skipbrots, en skipt um á fám dög-
um til hins verra, svo nú væri engi von, að ná
peim kostum, sem þeim hefði staðið til boða síð-
ustu dagana af fundinum, og létu þetta mál vera
sér nú að öllu óviðriðið, og yrði þeir nú að fara
beinaboðleið í friðarbón til hinna þýzku stórvelda.
Frá Frakklandi heyrðist hið sama. í miðjum Júlí
voru nú því gjörðir menn útí friðarleit og þann
12. f. mán. skrifaði utanríkis ráðherrann Bluhme
til Prússa og Austrríkisstjórnar þess efnis, að vopna-
hlé yrði samið til friðarumleitunar, að konúngr
sinn hefði nú í því skyni sett nýa ráðgjafa, að
þessum ófriði létti, og að hann mundi ekki ófyrir-
synju treysta á drengskap Prússa konúngs og keis-
ara. j>ví var svarað á móti, að þeir sögðust ekki
ósáttfúsari, þegar þess væri leitað. Og með svo-
feldu móti, að konúngr vildi afsala sér og sínum
niðjum allan þann rétt, »sem hann ætti eða þættist
hafa» til hertogadæmanna þriggja Lauenborgar,
Holstein og Slésvíkr suðrað Iíonúngaá, þá sögðust
þeir hér með bjóða honum að senda nú þegar
erindsreka á friðarfund suðr í Vínarborg. I annan
stað var boðin 11 daga vopnabið, og var hún sett
frá 20. Júlí um hádegi til 31. um miðjan dag;
skyldu Danir taka af hergarðinn fyrir höfnunum,
en að öðru allt vera sem fyr. Allt hernám, sem
yrði eptir hádegi þann 20. skyldi gefast aptr. Síð-
ustu kynni Dana af þessu stríði urðu jöfn sem fyr,
og átti ekki úr að aka fyrir þeim. |>ann 19. Júlí
tóku Prússar með fallbyssubátum sínum sjóliðs-
foríngja Hammer með 250 manns og eitthvað 19
smáherbátum, sem lengi hafði svakkað þar í Vestr-
Slésvíkr-eyum. Fór Hammer þessum eins og Gretti,
að hann náði ekki tugnum; liefði hann haldið til
morgundagsins, var hann laus og liðugr. Nú höfðu
hinir því í höndum allt Slésvíkrland, fyrir utan eyna
Erri (Ærö), sem liggr milli Fjóns og Als.
Nú var farið að semja um friðinn, en í þeirri
friðarleit liðu þessir fáu dagar, sem vopnabiðin var
sett, og að lokum varð að lengja biðina um 2 sólar-
hrínga. í síðustu lotur, og þegar að stjórnin hér
sá, að í öll skjól var fokið, en neyðin fyrir dyrum,
þá skrifaði sendiboði og erindsreki Dana undir
friðarfrumvarp (Præliminair) í Vínarborg svo hljóð-
andi, að Danakonúngr afsalar sér og sínum niðj-
um og í hendr Prússakonúngi og Austrrikiskeisara,
allan rétt sinn til hinna þriggja hertogadæma Lau-
enborg, Slésvík og Holstein, ásamt hinum jósku
ítökum eðr Hólmum (Enclaver), sem liggja inn í
Slésvík, þó eru Rípar undanþegnir. Skal draga
sjónhendíng frá Rípum og í austr. í makaskipti
fyrir hin jósku ítök skulu Danir fá eyna Erri og
land af norðrjaðri Siésvíkr, sem samsvarar, svo
landamerkin geti orðið glögg ábáðar hliðar. Dana-
konúngr skuldbindr sig til að samþykkja hvern
þann ráðstafa, sem konúngr og keisari gjöri á þess-
um fráskildu hertogadæmum. En í annan stað
skulu hin fráskildu hertogadæmi bera að tiltölu
eptir fólkstali sinn hlut af ríkisskuldum, sem gjörðar
eru fýrir alríkið, en frá er þó skilið hið síðasta
herlán Dana á Englandi í Desember síðasta ár, sem
var 10. mill., svo og stríðskostnaðr stórveldanna,
sem Dönum verðr eptirlátinn og fellr með hertoga-
dæmunum. þær skuldir þar á mót, sem hver ríkis-
hluti hefir sér, falla þeim sem hefir. Állir fángar
skulu nú þegar verða gefnir lausir, gegn því, að
þeir skuldbindi sig til að berjast ekki framar í
þessu stríði. Og í þriðja lagi skal semja vopna-
ldé, svo að algjör friðr verði saminn.
Sama dag var vopnahléð samið. f>að skal
standa minst 12 vikur þannig, að eptir 6 vikur
verðr sá, sem vill segja því slitið, að gjöra það með
6 vikna fyrirvara. Á meðan það stendr, heldr hver
því, sem he/ir, og Bandamenn taka skatta og skyldur
af Jótlandi, og Jótar eiga að ala her þeirra þar,
en þeir lofa þó, að þýngja ekki í meira en hófi
gegnir og nauðsyn ber til, og að leyfa svo liðugar
samgöngur sem kostr er.
Eptir fáa daga komu fángarnir milli 6 og 7000
að tölu. Aliir Slésvíkíngar voru áðr gefnir lausir
af þjóðverjum. Danir sinnar handar senda nú og
burt og heim alla Slésvíkínga, sem þeir höfðu í
sínum her, og svo þá bændr, sem Ilammer hafði
flutt híngað bundna frá eyunum, og jþjóðverjar
sleptu þá aptr Jótum þeim, sem þeir höfðu tekið
sem gisla fyrir þá.
|>essir kostir voru þúngir, en þó ekki öðru-
vísi en efni lágu til eptir sem farið hafði á und-
an; þegar Danir létu alveg undan í landaskiptun-
um, og hertogadæmin eru hér um bil % ríkisins,
þá virðist, sem hinir hafi viljað vægja þeim í út-
látunum. f mestum hluta hertogadæmanna var
gleði og fögnuðr yfir því að vera sloppnir undan
Danastjórn, en enn eiga þeir óvíst, hver þeirra
staða verðr. Ilér hafa aðrir barizt fyrir þeirra
hönd og þeir hvorki lagt til mann né svo sem
eina byssu. En hvernig löndum þar verðr skipt,
eða hver þau hlýtr, er enn alveg óvíst, hittervíst
að Preussen sem stórveldi J>ýzkalands að norðan
leggr eign á hafnirnar þar, sem eru hið mesta