Þjóðólfur - 28.10.1864, Blaðsíða 3

3
legt að sannfæra liinn efnnarsjúka, því að efnnar-
sýkin er andlegr sjúkleiki, sem ekkert ráð er við
nema trúin, anðmjnk og trúnð bæn.
Hinir sárfáu þvzkn gnðfræðíngar, sem hafa
efazt um ritvissu Jóhannesar guðspjalls, hafa þó
haft þá guðræknistilfinníngu, að þeir hafa orðið að
játa, að efni þess og inntak væri eilthvert hið feg-
í'sla og háleitasta; og það er ekki heldr hægt að
sjá, hvernig nokknr maðr með óspiltu hjarta og
heilbrigðri skynsemi getr komizt til annarar niðr-
stöðu. Ilugsanirnar eru svo guðdómlegar og há-
fleygar, að þær lypta hugannm ósjálfrátt lil him-
ins, tilfinníngarnar svo hjartnæmar, að þa>r snerta
' alla hina dýpstu, viðkvæmustu og innilegustu strengi
mannlegs lijarta. Sá sem ekki finnr til hins guð-
dómlega í ræðum Iírists hjá Jóhannesi, ersannar-
lega brjóstumkennanlegr, því að guðdómsneistinn
í brjósli lians hlýtr að vera mjög daufr, og hann
getr ekkert aptr lífgað nema bænin. þess má ekki
til geta, að óstjórnleg tiegómadýrð gjnri nokkurn
mann svo sarnvizkulausan, a^ hann móli betri vit-
und reyni til að draga hið guðlega niðrí saurinn,
en liitt er hugsanlegt, að hegómadýrðin blindi svo
augu manna, að þeir sjái ekki hið háleitaog fngra,
»því að holdlegr maðr skilr ekki það sem andans
er« og »þeim sem saurgaðir eru og vantrúaðir,
er ekkert hreint«. Á öllum kristninnnr öldum hafa
trúaðir og guðræknir menn fundið hvíld og hugg-
un í Jóhannesar guðspjalli, og margir hafa á bana-
sæng sinni ekki fundið neitt huggunarríkara en að
láta lesa sér kafla úr því, og svo nnin það verða
hér eptir, að hver sem vill lifaog deya í Jesú trú,
mun halla sér að Jóhannesar guðspjalli, einsog
þessi lærisveinn hallaði sér að Jesú brjósti. Hið
háfleyga hjá Jóhannesi tiefir verið viðrkent á öll-
um kristninnar öldum, og því hefir þetta verið
kveðið: «more volans aqvilœ verbo petit astra
Johannes«, þ. e. »Jóhannes flýgr einsog örn, með
orði himins leitar«, og Ernesti kallar Jóhannesar
guðspjall pectns Christi, eða »hjarta Krists«.
Eg ætla ekki að fara lengra útí þetta mál að
sinni, því að bréfið yrði þá of lángt.
(Aðsent).
Oss hefir borizt óvænt grein í f>jóðólfi frá
Guðbrandi Vigfússyni, útaf nokkrum hókfellsblöð-
um í fornmenjasafninu, og er oss óljóst í hvaða
tilgángi hún er sett í blað; ef að sami maðrinn
hefði ekki áðr gefið til safnsins, mætti hugsa margt
um hana. Uöfundi greinar þessarar hefir þóktþurfa
að endrnýa það, hvar hann liéldi að blöð þessi
ætti við, þó vér værim reyndar áðr nokkurn veg-
inn búnir að svna það í skýrslu vorri um safnið
á 7l.bls. í þjóöólfi þ. á., ogsegirhann, að heimili
blaðanna sé Árna Magnússonar safnið. Vér erum
höfundinum öldúngis samdóma í því, að það sé
óviðfeidið, að úr einni og sömu bók sé sitt blað
á hverju landi, og því va>ri óskandi, að hann, sem
góðr Íslendíngr, vildi róa að því öllum árum, að
vér fengjnm liina partana afHaiiksbók ogalltann-
að, sem unt væri að fá aptr frá Höfn, híngað til
fornmenjasafnsins; því hér álítum vér að sé hið rétta
lögheimili hennar og allra íslenzkra fornmenja.
Vér vitum, að höf. sér, að það er næsta ósam-
kvæmt að halda enn fram garnla vananum, að
senda öll vísinda-áhöld útúr landinu, svo að ís-
lendíngar þurfi einlægt að fara til útlanda, ef þeir
vilja kynna sér eitthvað um sögn vora og lands-
háttu vora í fornöld, þar sem Alþíng vort á öðru
leytinu kostar alls kapps um að draga allar vís-
indastofnanir inn í landið. Handa hverjum er þá
verið að safna erlendis og senda út?
Vér viljum ekki eyöa mörgnm orðum að því,
hvernig blöð þessi hafi komizt til Ilafnar eða frá
Höfn, því það ætlnm vér ekki auðráðið, þótt höf.
segi, að StefTán Björnsson muni hafa haft þau
undir hendi, og þau hafi svo fhekzt aptr til íslands,
að honum látnum; því aðrir ætla, að blöðin hafi
flækzl út híngað aptr með Guðinundi Pétrssyni,
sem gaf út Víga-Glúmssögu, en þar uiíi er ekk-
ertvíst, né heldr hvort Árni Magnússon liafi nokk-
urn tírna haft heimild lil að halda blöðunum (sbr.
Finni Ilist. Eccl. Isl. IH, 575. bls., og »Island i
det attende Aarhundrede«, 1G6. bls.), þótt |>an hafi
verið í Höfn á hans dögum eðaáriðeptir að hann
dó, sem vér þó að eins höfurn séð likur fyrir, en
engar sannanir.
Fyrri hluta síðustu klausunnar í grein höf.
þurfum vérhelzt að svara fornmenjasafnsins vegna;
þar segir höf. að sér þvki varla eiga við, að hafa
bækr eða bókabrot á gripasafni, »innanum gamlar
beizlisstengur, aska, kistla og brynjur«. En vér
vitum þó, að honum er kunnugt, að bæði skinn-
bækr og hinar elztu prentuðu bækur eru hafðar
á forngripasafninu í IJöfn, og svo nnin víðar vera,
því skyldi það þá ekki eiga við fyrir oss, að hafa
slíkt á voru safni; vér óskum því að fá sem mest
af vorum elztu prentuðu bókum, einkanlega vegna
þess, að vérvonum bráðum að fá mikið af prent-
áhöldum og stíium úr hinum eldri prentsmiðjum
hér á landi, sem gæti orðið mjög fróðlegt. þar
sem höf. kallar bækr, hvað gamlar sem eru, »lif-