Þjóðólfur - 10.12.1864, Blaðsíða 2

í þær. Miltisbrandr og allir sjúkdóraar sem eiga
skylt við hann, eru næmir, sumir ineir og sumir
minna, ogberþví þess að gæta, að láta eigihraust
fé hafa samgáng við kindr þær, er fengið hafa sýki
þessa, og þegar skal taka út úr húsunum oggrafa
í jörð niðr, þær er dáið liafa úr henni; kjötið af
þeim er óætt bæði fyrir menn ög skepnur, og sá
er flær af þeim skinnið, sé það annars gjört, verðr
að hafa hina mestu aðgætni á sér, að hvorki hafi
hann sár á höndunum, eðahannskeri sig á með-
an hann er að flá þær.
þá er til læknis verðr náð, er það fyrst til
ráða, að koma blóðinu og efnablending þess í rétt
horf. Skal þá í því skyni gefa skepnunni urta-
sýrur eða steina (vegetabihlie og minerahhe Syrerf'
í drykkjarvatninu, og skal láta í það svo mikið af
sýrum þessum, að vatnið breyti bragði. Má liafa
til þessa saltsýru eða brennisteinssýru, edik, einnig
kvikur (Suurdcig) leystar í sundr í vatni. Optast
nær er vön að hlaupa bólga í garnirnar, og má
með hægum blóðtökum linahana, einkum ef kind-
in er blóðrík, einnig með kælandi salti, annað-
hvort glaubersalti eða venjulegu salti. Saltið er
látið saman við lýsi, feiti eða viðsmjör (olíu), og
er því þannig helt ofan í skepnuna, og fær hún
þá hægðir. Líka má við hafa til þessa stólpípu
og seltuvatn«.
* *
*
Eptir það að bréf þetta var gengið á prent
og því hafði verið útbýtt hér víðs vegar um land,
— þó að vér ætlum að sumstaðar hafi það ekki
sézt, t. d. ekki fyrir austan Mýrdalssand, — og er
nokkrir búendr voru búnir að reyna að fylgjaregl-
um bréfsins sem nákvæmast í allri vetrarmeðferð
og hirðíngu fjárins, ritaði Grímr amtmaðr Johns-
son rentukammerinu, að ráð þau, sem bréflð leggr
til, hafi reynzt ótvílug. — Er því vonandi, að hver
fjáreigandi gæti þessara ráða og fylgi þeim í fjár-
meðferð sinni í vetr og gjöri það í tíma, úr því
þeir nú eiga kost á að kynna sér þau, og bæði
veðrblíðan, heyfaung og einstök heyagæði gjöra
flestum auðsókt að við hafa reglur þessar.
— ÍMeybyrbasök yflrdúmara Jóns Pjeturssonar gegn
ritstjora f>j6í)«51fs, kva?) bæarþíngsrHttrinn upp, 8. þ. mán.
þtna úrskurb, ab stefna sækjandans (her J. P.) skyldi vera
gób og gild, þ^ afc skakt væri skýrskotab til lagastabarins um
lógdagsleggínguna. Ritstjóri þjóbólfs fekk nú 14 daga frest,
til 22. þ. mán., til þess ab svara í aftalsókinni.
Herra J. P. heflr nú einnig haflb annab orí)amál á móti
ritstjóra f>jóbólfs, út af því, ab hann hafl brúkac) orbib
„blak“ (og gabb), er hann færí)i ástæibur til þíngbókarinnar
fyrir 10 rd. krofn sinni. ' Horra J. P. kær'bi þetta nýa mál
fyrir sættanofndinni 5. þ. mán. og fór því fram, ab meí)
orbi þossu: „blak“, hefbi ritstjóri f>jóbólfs skert eba vilja'6
skorba virbíngu sína (J. P.). Eigi sættust þeir heldr á þetta
mál, svo því var einnig vísab til lands laga og ret ar. Hr. J. P.
heflr samt ekki stefnt þessu rnáli fyrir bæarþíngsr&ttlnn ennþá.
— Fjárklábinn er nú kominn upp í fe sfra Jóhanns á
Mosfelli, bæbi allmagnabr og í nokkub mórgn; olgi kvaí)
hans hafa orbih vart í floirf bæum ennþá þar í sveit. Amt-
mabr lætr nú bafca allt Subrnesjafeb um þessa daga, og gengst
Magnús í Brát)ræ'bi fyrir hví.
— Yfirlit yfir lianpendaíöln Ji|óð-
ólfa og ástæðnr iians um upphaf 15.
ársins.
Blaðið »Þjóðólfr« er búinn að vera uppi full
16 ár, og heflr þegar byrjað 17. árgaungu sína.
f>að væri því næsta eðlilegt og sanngjarnt, þóað
alþýða manna hér á landi ætlaðist til að blað
þetta, er heflr haldizt svo vel uppi og náð aldri,
útbreiðslu og hylli fremr öllum öðrurn íslenzkum
tímaritum og dagblöðum, sem hér hafa verið uppi,
skýrði nokkuð frá ástæðum sínum og aíkomu svona
endrum og sinnum.
þetta var gjört síðast í 9.. ári þjóðólfs í við-
aukablaði við Nr. Í29, 13. Júní 18571, var þar
borið saman kaupendatal blaðsins 1857, við kaup-
endatalið 1852 og 1854, og sýnir skýrsla sú, að
kaupendr blaðsins voru að tölu 1248 árið 1857.
Árið eptir voru þeir orðnir um 1280 (þ)óðólfr X.
57), en aptr 1860 voru þeir aðeins 1230—1240
(jþjóðólfr XII, 49. og 93.). Upp í'rá því fóru þeir
nokkuð fækkandi helzt um hin næstu 2 ár, 1861
—1862; 13. og 14. ár þjóðólfs hafði eigi fleiri
kaupendr en 1140—50. Fækkun þessa mun fremr
mega eigna hinum viðvarandi harðærum og fjár-
fækkuninni, sem af þeim stóð alstaðar um land og
af kláðanum, heldren því, að 1000—1200 expl. af
Ísleneíngi komu út þessi sömu ár; fæst af þeim
gekk út og enu færri munu hafa verið keypt eða
borguð fullu verði. Kaupendr þjóðólfs fjölguðu aptr
lítiðeittað 15. árinu, enfórsamt eigi framúr 1160;
og var það fremr vonum, því þá var blaðið stækk-
að frá 20 örkum til 24 arka eðr 48 númera og
hækkað í verði frá 7 mörkum til 8 marka, en þetta
þókti mesti óþarfi, einkum verðhækkunin, og flrrt-
ust sumir af því og sögðu sig frá; en að 16. ár-
• inu fjölgaði betr, eðr til nál. 1180.
Nú um áraskipti 16. og 17. ársins er kaup-
endatala þjóðólfs þessi:
1) AÍ)r í 6. ári þjófrólfs, var skýrt frá kanpendatölunni
eins og hún var þá, og hafíii verií), þegar útgefendaskiptin
nrbn áblabinn 1852 — þáhaf&i pjóíiólfr ekki nema 700 —759.