Þjóðólfur - 03.06.1865, Blaðsíða 3

— 125 —
tímans eins og Páll segir, eða »orðið«, sem varð
liold eins og Jóhannes segir. Alla þessa staði og
miklu fleiri verðr því M. E. að draga út úr 3 fyrstu
guðspjöllunum lil þess að telja mönnum trú um,
að þau boði oss allan annan Iírist, heldren Jó-
bannes, eða, ef liann vill það ekki, þá verðr hann
að færa sig feti lengra, og ráðasl á 3 fyrstu guð-
spjöllin líka, og kenna um þau eins og hið fjórða
guðspjall, að þau sé ekki rit frá tímum postulanna,
heldr fölsuð guðspjöll, orðin til einhvern tíma á
annari öld ; þá væri fyrsteinhver greindog sjálfri sér
samkvæm lnigsun í guðspjalla ransókn M. E.; því
lærdómrinn um guðdóm Ivrists, sem honum er ó-
þolandi hneykslishella, styðst ekki síðr á þremr
fyrstu guðspjöllunum, heldren á guðspjalli Jóhann-
esar; þau verða því í þessu efni engu vægari dóm-
arar M. E., heldren Jóhannesar guðspjall, og gegnir
það ftirðu, að hann skuli ekki hafa séð þetta.
(Framh. síðar).
(Absent).
UM þlLSKlPAVEIÐAR.
Á þessum síðari árum hafa allmargir, bæði
innlendir og úllendir viðrkent, að auðlegð hafsins
liér við ísland væri óuppausanleg gullnáma, og eru
nú þessi seinni ár farin að sýna og sanna, að
sjávaraflinn er liinn mesti bjargræðisvegr, er vér
getum notað oss til heilla og hagsælda, einkum
þilskipa-útvegrinn, sem er næsta arðsamr og á-
batamikill, þegar hann er stundaðr með nægri þekk-
íngu, dugnaði, og, eins og menn ætti að gjöra,
sem réllasl. Samtökum vorum, Íslendínga, miðar
mjög seint áfram; á það sér ekki sízt stað í þil-
skipaveiðunttm. Ilarðæri þau, er gengið hafa yflr
land vort, hefði þó átt að minna oss á auðlegð
hafsins, og að nota hana með samtökum, sam-
heldi og félagskap. Vér ættim að ráðast með sam-
tökum og félagskap í það, sem gefr oss meiri arð
en útvegrinn á opnum skipum getr geflð oss, eða
hefir gefið oss með þeim viðburðum sem vérget-
nrn haft.
Frakkar sækja híngað upp undir landsteinana
mörg hundruð skipsfarma á hverju ári af þorski,
me^ miklum ábata. Danir, eða, ef til vill, réttara
íslenzkir kaupmenn senda skútur sínar híngað upp
að vorinu, bæði til að stunda þorskveiðar og há-
karlaveiðar að sumrinu; og þær fara flestallar héð-
an aptr til Kaupmannahafnar með mikinn gróða.
Hvað mundu ekkti slíkir menn og félög gjöra í
hlh'ti til sjávaraflans, ef þeir væri hér á landi bú-
fastir?
Vér viljum biðja yðr, landar góðir, að gæta
þess, að hvar sem þilskipa-útvegr hefir hérálandi
verið stundaðr um hérumbil lOáratíma, hafa eig-
endr útvegs þessa blómgazt meira og minna, og
allmargir orðið auðmenn, eptir því sem kallað er
liér á landi. Sá, sem ritar línur þessar, hefirall-
mörg ár átt útveg á opnum skipum, bæði við þorsk-
veiðar og hákarlaveiðar, og hefir hvorttveggja hepn-
azt í betra lagi, en að eins um mjög stuttan tíma
áttj part í þilskipa-útveg; en þessi stutti reynslu-
tími hefir þó sýnt, að engi útvegr á opnum skip-
um getr komizt í samjöfnuð við þilskipa-útveginn,
ef hann er réttilega og haganlega notaðr. Vér
gjörum út vinnumenn vora til sjávar vor og vetr,
þá sem ekki þurfa að stunda peníng, eða vér höf-
um til annara nauðsynjaverka við heimili vor. Vetrar-
vertíðin er að vísu betrí, en ekki fyrir þá, sem
ekki getað notað fólk sitt lil annars; en frá miðj-
um einmánuði til sláttar, verðr, að vorri ætlan,
arðmest, að hafa vinnumenn sína á þiljuskipum,
einkum og sérílagi fyrir sjávarbændr, sem ekki
geta fengið afnot af jarðabótum.
Oss virðist, að vér gætim notað vinnumenn
vora með þrennu móti: vér gætim notað þá á
þann hátt, að Ijá þá á þiljuskip til sláttar, frá þvi
útvegr þessi venjulega byrjar, sem optast er i
miðjan einmánuð; þá gæti menn léð manninn til
sláttar, í 12 til 14 vikur; eptir því hversu maðrinn
er duglegr, getr fengizt eptir hann frá 2—3 rd. á
hverri viku, og ef maðrinn er álitinn hæfr að
standa fyrir verði eða vera stýrimaðr, eða góðr
hákarla-undirsetumaðr, þá 4 rd. um vikuna. þannig
getum vér þá fengið á þessum 12 til 14 vikna
tíma eptir manninn frá 24—48 rd., auk þess sem
menn eru alveg lausir við að sjá fyrir fæði manns-
ins. Hérvið bætist og, að eptir venju hefir maðr
smáþægju, einkum ef þiljuskipið aflar vel, og eru
það lifrarverðlaunin eptir venju frá 32 sk. af hverri
lifrartunnu, og ef þiljuskipið er á þorskveiðum,þá
að því skapi af hverju lnindraði af íiski.
I Jiðru lagi gæti menn notað vinnumenn sína
á þann hátt, að Ijá þá sem partamenn á þiljuskip.
J>á er venjulegt að skipseigandinn tekr helmínginn
af öllum aflanum, sem fæstáskipið; en hin helft-
in skiptist þannig, að skipstjórinn tekr 2 hluti,
stýrimaðr 1V2 hlut, 3 hásetar liver 1 hlut, og elda-
maðr '/a hlut; er þannig hálfum aflanum skipt í
7 staði. Nú skulum vér gjöra, að fáist til sláttar
að eins 60 tunnur lifrar (eða að því skapi af fiski)
18 kútar í hverri tunnu; verðr þá hálfr aflinn,
þegar kútrinn er reiknaðr á 1 rd., 540 rd.; þegar