Þjóðólfur - 03.06.1865, Blaðsíða 6

— 128 —
(Aíisent).
IIVAÐ EIl ÍSLENZK ALfÝÐUHYLLI?
f>eim, sem vill taka eptir þjóðlífl Íslendínga,
getr Alþíngi vort gefið marga lærdómsríka hug-
vekju, en suniar þessar hugvekjur eru svo lagaðar,
að vér ætlum ekki að 'bera þær á borð fyrir al-
menníng, sízt að sinni. í þetta sinn ætlum vérein-
úngis að leiða athygli manna að forseta- kosníng-
unni á þremr hinum seinuslu þíngum. Allir vita,
hve vel Jón SigurSsson hefir í mörg ár staðið í
sporum sínum sem alþíngisforseti, hve vinsæll hann
hefir verið hér á landi, og hvernig hann með
kappi og áhuga hefir barizt fyrir hverju því máli,
sem að hans áliti hefir miðað til framfara lands-
ins. En allt fyrir það er honum vikið úr forseta-
tigninni 1859, ekki af embætlismönnum, eða hin-
um konúngkjörnu þíngmönnum, sem flestir munu
hafa gefið honum atkvæði sitt, heldr'af bændum.
Jón GuSmundsson var þá kosinn forseti í hans
stað, og aptr 18G1, og það verðr ekki annað með
sanni sagt, en að hann stóð prýðilega í stöðu sinni
bæði þíngin og gegndi því starfi, eins og honum
er lagið, með mikilli aluð. En hvað skeðr? Árið
1863 kemr Jón Sigurðsson ekki til þíngs, en allt
fyrir það er nú Jóni GuSmundssyni steypt úrfor-
setatigninni, og prófastr sira Ilalldór Jónsson, þó
hann væri ókominn til þíngs, kosinn til forseta,
og það að sögn af flestum bændum, en fáum em-
bættismönnum, sem allmargirmunu hafa gefið Jóni
Guðmundssyni atkvæði sitt. Menn hafa viljað rétt-
læta forsetakosnínguna 1859, með skoðun Jóns
Sigurðssonar á fjárkláðamálinu. Ekki þurfti nú
meira til að hrinda átrúnaðargoði lýðsins af stall-
inum. En hvað liafði Jón GuSmundsson unnið til
saka I8G3, aðbændr þyrfti að sneyða hjáhonum?
Ilafði hann misbrotið í nokkru við almenníng?
Ilefir hann nokkurn tíma haft aðra skoðun en al-
menníngr á lækníngum og niðrskurði í fjárkláða-
málinu? Eða hafði hann á áminstu tímabili í blaði
sínu þjóðólfi vikið í nokkru frá almenníngsálilinu?
llafði hann máske komið sér útúr húsi hjá alþýðu
með því að tala um óreglu, atorkuleysi og ófram-
sýni bænda? eða með því að halda taum stjórn-
arinnar og emhættismanna? Nei alls ekki. Hann
hafði sneytt hjá öllu, sem almenníngi gat mislík-
að, og það um of cptir því sem mörgum þykir.
Vér játum það fúslcga, að prófastr sira Ilalldór
Jónsson er ágætismaðr, og að honum fórust for-
setastörfin liðlega þegar hann fór að venjast þeim.
En hér kemr það ekki til greina; þvíað hvorki
hafði Jón Guðmundsson staðið illa í forsetastöð-
unni, né í nokkru brolið af sér hylli leikmanna,
og þó var honum fleygt úr forsetasætinu, eins og
soppi án allra saka,ogþað er þetta hviklyndi alþýð-
unnar, sem hér átti að taka fram, til þess að sýna,
hvers þeír mega vænta, sem ætla að byggja gæfu
sína á hylli hennar. Jafnframt þessu viljum vér
vekja athygli manna að því, hvort þessi aðferð
muni vera þannig löguð, að alþýða geti borið fullt
traust til fulltrúa sinna, eða sljórnin metið mjkils
atkvæðagreiðslu meiri hlutans á þinginu, þegar
hann í sínum eigin og innri þíngmálum sýnir sig
svona hviklyndan og sjálfum sér sundrþykkan,
eins og það líka mun vera dæmalaust á öðrum
þjóðþíngum, að mcnn þannig gjöri sér leik til að
skipta um forseta sína. 2 + 9.
— SKIIIJFU-GUHJSKIPIÐ „EUIK“, frá Englandi, sem get-
ií> er her aí> framan aí> kæmi her á 30. f. mán. á leib til Græn-
lands, er heitib eptir Eiríki liinum rau%a porraidssyni, Is-
londíngnum, er hér varí) sekr uin víg og var gjör útlægr, og nam
síían fyrstr Græriland ár 982 optir Kr. b. Skip þetta á nú
einnig a?> færa enska og danska menn til þess a?> stofna ný-
lendu í hinni fomu Austrbygí) Isiendínga á Grænlandi. Sá
hoitirWr. Taylor sem er formafcr nýlendustofhuuarinnar; hann
er Jarífræbíngr og helir dvalií) 7 vetr og 9 sumur á Grænlandi
og kynt sér þar landií), kosti þess og anmarka, og fékk hann
þegar í hitteílfyrra icyfl Danakonúngs til aí> mega stofna ný-
lendu þessa, stúr) þaþ til í fyrra, en þá náLii þeir cigi landi
sakir hafísa, og urt)u frá aí> hverfa vit) svo búih. Enskr
aubmatlr kvab eiim aí> kalla má, kosta ttl nýlendustofnunar-
innar og til útgerþar þessarar. Mr. Taylor er hér sjálfr í
för meí> konu sína, 24 skipverjar, en eittlivaþ 16 nýlendumenn.
— A næstlobiniii vcrtíí) gáfu heiþrsmennirnir og lögþu til
vií> sveitúnga sína a?) geflí) væri (í sumargjöf) ekkjunni Guí>-
rúnu Eyúlfsdóttur á Auþnum, sem misthafÍJi mann sinu
og 2 sonu sína í sjóinn, á afliímum mannskaþavetri. Fyrr-
uin hreppstjóri Páll Einarsson á Meíialfelli og hreppstjórarnir
þar 10 rd. 32 sk. í peníngnm; hreppstjórinn í Kjalarneshrepp
Magnús Eyólfsson í Lykkju 10 rd. í ávísun til Knndtzoiis
verzliinar í Reykjavík; hreppstjórarnir í Seltjarnarneshrepp
Kristiun Magnússon í Engey og Ólafr Guíimuiidsson í Mýrar-
húsutn gáfu 13 rd. í peningiim, og úr Reykjavíkrbæ gáfu 3
menn 7 rd,, nefnii. Guþmnndr á Hól 3 rd., Geir Zoega 2 id.
og einn af frændum Geirs 2 rd. allt í penínguin, til samans
42 rd. 32 sk. pessar gjaflr höfum vií) undirskrifaþir afhent
ekkjunni Gubrúnu Eyólfsdóttur á Anínium, og höfum vií)
sannarlega ánægju af því aþ birta þetta ekkjunnar vegna
opinberlega, óllum þcssum sóiiiamöiinum til verfcskuldaþs
heifcrs, er litu á kringnmstæfcur hennar, og voru þessir þó
allir inntökumenn í hreppnum.
pafc er mikill munr fyrir þann sem þiggr, þegar gjöflnni
er svo varifc, afc þeim sem láta hana úti, er Ijúft um afc gefa
eins og hinum sem gjöflna eiga þiggja, því „hýran gjafara
heflr gufc kæran“, og þetta átti sér sannarlega stafc hjá ofan-
skrifufcum gefendum ; þetta megum vifc tindirskrifafcir bezt vitna.
Vogum, 12. Ágúst 1864.
Jón Yaage. Egill Hallgrímsson.