Þjóðólfur - 20.12.1865, Blaðsíða 2

— 26 —
umdæmi út at fyrir sig, töldust her í lögsagnar-
umdæminu (t. d. í Janúarmánuði 1804) að cins
477 manns að meðtöldum 37 tukthúslimum. Vér
höfum áðr sýnt, hve einfalt og óbrotið að land-
fógetaembættið var þá, einkum eptir að manntals-
bókar- og kóngsjarðaumboðinu var af því létt, og
þess vegna gátu verið og voru líka í raun réttri
eins ríkar ástæður fyrir því að sameina þá bæði
þessi fógetaembætti, eins og nú eru orðnar þær
breytíngar á öllu því, er bæði embættin yfirgrípa,
að enn fyllra tilefni sé nú orðið til að aðskiija þau
aptr og gjöra úr þeim tvö sérstök embætti. Nauð-
synin til að aðskilja landfógeta og bæarfógetaem-
bættin, hefir engan vegninn hrapað ofanúr ský-
unum í dag eðr í gær; hún hefir verið í aðsigi
um mörg ár, og margir er bezt þektu tit, hafa
hlotið að viðrkenna hana, jafnvel síðan kgsúrsk. 24.
Febr. 1835 stækkaði lögsagnarumdæmi Reykjavíkr
meir en um tífalt að víðáttu, en einkanlega síðan
öll fátækramálefni kaupstaðarins voru aðskilin frá
Seltjarnarneshreppi 1846, en til þessa tíma voru
öll þau mál sameiginleg um gjörvalla dómkirkju-
sóknina, án grainarmunar á hreppnum og kaup-
staðnum, — síðan Reykjavíkrbúnr hafa fjölgað svo
mjög ár frá ári, svo að nú teljast hér á 18 hundr-
að manns í umdæmi kaupstaðarins, síðan sjálfr
kaupstaðrinn hefir eflzt svo mjög um næstl. 30 ár,
eigi að eins að íbúafjölda lieldr einnig að byggíng-
um, verzlunar- og vöruafla, nýum stofnunum og
aðsókn útlendra og innlendra svo að segja árið
um kríng.
|>að þarf því engum að þykja tiltökumál, þó
að ágætismaðrinn sem nú er bæar- og landfógeti
hafi nú orðið fyrstr til þess, eptir því sem sagt
er, að taka af skarið, og stíngið uppá því við
stjórnina, að skilja embætti þessi hvort frá öðru,
og að hann yrði laus við bæarfógetaembættið. J>að sjá
allir, að þessi uppástúnga hans stefnir að því að
rýra embættiskjör hans en ekki rífka, og allir sem
þekkjatil embættisalúðarog ótrauðrar starfsemi herra
Árna Thorsteinsonar, mega líka sjá og vita, að
hann gjörir þetta miklu fremr Reykjavík í hag og
báðum embættum sínum, að vilja gefa svona upp
bæarfógetaembættið og sleppa því, heldren til þess
aðléttaaf sjálfum sérembættisþúnganum. Embætti
þessi hafa jafnan verið næsta sundrleit í sjálfum
sér að einu sem öllu, en störf beggja embættanna
og einkum bæarfógetadæmisins hafa aukizt svo,
margfaldazt og vandazt á seinni árunum, að það
mun reynast hverjum manni, sem vili standa vel í
L
stöðu sinni, ofvaxið að hafa þaubæði áhendiárum
saman til þess að veita þeim viðunandi forstöðu.
En sé þetta rétt álitið, og það munu allir
verðaað játa er til þekkja, — enda hefir stjórnin sjálf
einnig viðrkent að svo sé, hafi lnin nú þegar að-
hylzt svo eindregið álitsskjal landfógetans um þetta
mál að hún skoðar bæarfógeta embætttð laust og
í sinni hendi til veitíngar, — hafi sjálfr embættis-
maðrinn, sem búinn er að hafa bæði embættin á
hendi núna um 4 ár, eigi kent sig mann til þess lengr,
svo að í góðu lagi færi, og þókzt heldr verða að
taka hinn kostinn að sjá á bak rífiegum tekjum
bæarfógetaembættisins heldren að við svo búið
stæði, og hafi einnig hin sama skoðun hvað helzt
komið formanni hans (Vilhjálmi Finsen yfirdómara
í Vebjörgum), til þess að segja skilið við embætti
þessi og fóstrjörðu sína að fullu og öllu, — þá má
einnig hverjum manni þykja það gegna furðu ef
satt væri sem jafnframt er sagt, að Clausen sýslu-
maðr og héraðsdómari í Kjósar og Gullbríngusýslu,
umboðsmaðr kóngsjarðanna í báðurn sýslunum og
skattaheimtunnar í Gulibríngusýslu, ef emhættis-
maðr sá, með öllum þessum hinum umfángsmiklu
margbrotnu og vandasömu störfum er þeim em-
bættum fylgja, skuli tjá sig boðinn og búiun og
álíta síg alfæran til þess að bœla á sig bæarfógeta-
embættinu í Reykjavík. En þessa óskiljanlegast mun
samt öllum verða það, sem jafnframt er sagt, og
mun að mestu vera haft eptir Clausen sjálfum, að
þessi sameiníng á bæarfógetaembættinu við
Gullbríngu- og Kjósarsýslu embættin sé þegar
fastráðin eðr það svo gott sem skelt og felt hjá
stjórninni ytra, — fyrir því þykist hann, að sögn, hafa
fengið sjálfr full fyrirheiti hjá henni, áðren hann
lagði af stað frá Höfn í haust, — og að vér Nesja-
menn og Reykvíkíngar megim gánga að því vísu, að
sameiníng þessi dyni yfir oss, með fullgjörðri kon-
úngsveitíngu, undir eins og fyrsta póstskip kemr
í vor.
f>að væri sannarlegt tilhlökkuuarefni fyrir alla
oss hér syðra, cða hitt þó heldr, ef satt væri!
Getr verið, að Cl. sýslumaðr orðfylli nokkuð
þau loforð og tilboð stjórnarinnar við sig, sem hér
er um að ræða, eða þeir sem hafa þau eptir hon-
um, og eins hinir fáu í Höfn er mintust á þetta
mál í prívat bréfum til kunningja sinna hér með
síðustu póstskipsferð, — það væri vonandi og ósk-
andi, að allt þetta sé orðfylt um of, og sé lítið
annað en ögranir og grílur, •— en þó svo væri,
þá uggir oss að það reynist hér sem mælt er:
•jafnan ber til hverrar sögu nokkuð«. Og svo