Þjóðólfur - 05.01.1869, Blaðsíða 6
- 42
eptir túln skipa Jieírra, setn talin ern aT) vera á óllu landimi
á árunum 1862 —CG, en sleppa þó ýmist heiming e?ía þribj-
ung þeirra, þar eí> þau eklti munu nærri því 511 ganga til
flskjar nndir cins — og gjöra svo tilsvarandi hlutafjölda á
hinum, og verílr þá meíaltal og hlutafjöldi þeirra þannig:
226 stórskip (aþ slepptum helming þeirra), livert at) meþaltali
meí) 12 hlutum, muiidu gefa af sér um eina verti?) 1356áln.
1179 6 og 4 mannaför (a?) sleptum '/3 þeirra), hvert
«í> meþaltali meb 7 hlntiim, nm'tvær vertítiir . 11004 —
1950 bátar (a?> sleptum ’/a þeirra), hver uie?) 3 blut-
nm um tvær vertí?)ir,.......................- • • 7800 —
á banstuin gjörnm vér rá?> fyrir hálfu faerri hlutnm,
en á vetrarvertí?) e?a á vorum — e?a her nm bil 5000 —
59 þiljnskip, hvert me?) her um bil 16 hliitnm . 1416 —
til samans 26,576 —
sem eptir 22 skildinga me?alver?)i á alin gjörir 6090 rd.; þar
af viljum vkr sleppa einum sjötta part fyrir vanhöldnm, svo
sem þeim, er ekki ná ákve?inni hlutarhæ?, e?a oftöldrim
skipum e?a bátnm, er ganga vetr og vor, og svo ö?rum
sjötta parti í umbo?6lann, og þá yr?i þó eptir li?ugir 4000
rd. í hreiuar tekjur læknasjóbsins, sem tna?r getr hér um bil
reitt sig á a? árlega fengist. A? vísu kann þa? vel a? vera,
a? þessi ímynda?a uppliæ? kunni a? vera hin minnsta, er
sjó?rinn þarfnast, en vér ætlnm, a? hlatatalan muni varla
ver?a minni cn vér höfnm sýnt; og þa? er ekki lieldr a?
hugsa, ef vér viljum a? gjaldi? sé ckki miki? af gjald-
endum, a? þa? sama „ekki miki?“ geti or?i? mikil inntekt
fyrir sjó?inn. A? endingu vonum vér, a? þessir nokkrir
fiskimenn vi? Faxaflóa kve?i fleiri flskimenn til fundar
vi? sig, svo a? þeir, af þeim, sem til þess eru færir, geti
þar me? rósemi og í einingu rætt málefni þetta, og a? þa?
giuti sí?an komi? frá þeim til alþingis í þeim biíiiingi, sem
bezt ætti vi?. 11.
— Enda þótt vér eigi getum fallizt á sko^anir.höfnndar
greinar þessarar nm spítalagjaldi?, höfum vér þó eigi vilja?
neita henni upptöku í „þjó?ó!f“, svo a? mönnum gæflst kostr
á a? ræ?a uppástnngur hans. llitst.
LíliÖ er í eiði óscert.
þa? er or?i? mörgnm knniiugt, a? Einar hreppstjóri á
Rá?ager?i í Seltjarnarnoshreppi tók í fyrra-snmar 3 ær mo?
flmm löflibnm, sem cg átti, og seldi sí?an vi? nppbo?, svo eg
ekkert vissi af, me? því skilyi?i, a? þær skylduþegar skornar,
og lét andvir?i?, er eg hef heyrt a? hafl or?i? hátt á 6. rd.,
ganga i sjö? hreppsins. llar hann þa? fyrir sem ástæ?u fyrir
þessari a?fer? sinni, a? kindrnar hef?i veri? komnar inn í
land Seltjarnarneshrepps. I máli þvf, sem eg sífan höf?a?i
gegn honnm, komu engar lögmætar sannanir af Einars hcndi
/ram fyrir því, a? ærnar hel?i veri? komnar inn í land Sel-
tjarnarneshrepps, né holdr fyrir því, a? þær hef?u veri? me?
k!á?a, og dæmdi landsyflrréttrinn mér því ska?abætr fyrir
ærnar me? þeirri npphæ?, sera óvilhallir menn kvæ?u á (sjá
fjjó?ólf, XX.ár, 40.-41. bla?, bls. 62-63). Matsmenn þeir, sem
sýslnmabr nefndi til, möttuska?abætrnar á2 rd. fyrir allarþessar
kindr; en me? því a? eg gat eigi nna? þessum málalyktum, og
matsmerm enga ástæ?u gátu fram bori? fyrir þessu mati sínu,
nefndi sýslnma?r til eptir bei?ni minni 4 yflrmatsmenn, og
þóttist eigi velja þá af verri endaniim, er hann kaus þá, er
taldir hafa vcri? einir hinir helztu bændr í Seltjarnarneshrepp.
þessir matsmenn voru: Sigur?r Ingjaldsson á Iírólfskála,
Olafr {>ór?arson (ný-or?in» hreppsrjóri) og Páll Gu?muudsson
á Nesi, og Brynjólfr Magnósson á Nýabæ. En mér var? eigí
kápan úr því kiæ?inn; því a? þessir 4 menn komust til þeirrar
ni?rstö?u, a? ærnar hef?n vori? ei 11 s k is vi r?i, og enda
þótt sýsluma?r benti þeim fullljóslega á, a? þeir mundu eigi
hafa sko?a? máli? rétt, lög?u þoir sáluhjálp sína í veí), og
sóru þess laga-eií), ai) kindruar helfcu í sjálfu ser einskis
virT)i verií), og þannig var þá málinu lokií). Eg verft reynd-
ar hvorki ríkari ne fátækari fyrir þaí), þótt eg sö þannig af-
laga borinn; en hins vegar þykir mer þessi aibferí) svo merki-
leg, ah henni se vert aí) halda á lopt, því aí) hiin virfcist
vera eptirtektavert atrií)i í kláTíamálinu, og nýr vottr þess,
hversu menn láta hleypidóma og einræningslegar skoííanir
glepja sig og villa fyrir ser sjónir á retti og sanngirni; því
aí) þetta viríist mer he,r koma Ijóslega fram. Matsmenn þessir
hr>fT)u alls eigi se() ærnar nft Inmbin; þeir vissn, aT) ærnar
h.'tfbu verib seldar verfci, þrátt fyrir þaft, þótt kanpin á þeim
væri bundiri þ\í skilyrt)i, a'b skera þær þegar; þeir vissu, a?)
mál hafti verib hófibaT) út af ánum, sem eigi hefíi getaí) átt
ser staT), ef um ekkert hefbi %erib aT) þræta; alt þetta vissu
matsmenniruir, eu tóku þaí) alls ekkert til greina. f>aí) mun
nú engi efast mn þab, aT) þeir hafl farib eptir síijdí sann-
færingn, og svariT) sáluhjálpareiT) sinn eptir henni, enda væri
þa?) mikill ábyrgT)arhluti fyrirþá, cf þeir hefT)u eigi þaT) gjórt;
en þaT) efast eg um, at) nokkur annar (nilhallr maT)r hafl
þessa sannfæringu. eT)a geti haft haua, ef rett er skoí)ai&. En
hvernig sem þessu er varib, þá vildi eg, a<) máltækiT): „þess
ver?)r getib sem gjfírt erft, sannaT)ist einnig í þessn máli, og
því læt eg grein þessa koma fyrir almenningssjúnir. Eg ann
hlutabeigendum vel þess sigrs, sem þeir aí) vísu muun þykjast
hafa nnniT) á mer meT) þessari aT)ferT), og eins þess orbstírs,
er matsgjorT) þessi aflar þeim. VerTíi þeim gott af. Jietta er
hin alvarlega hliT) málsins; en hin kátlega hlií) málsins er þaí),
aT) þótt mntsmennirnir hafl virt kindrnar einskis-vir?)i, og
nnnib ab því sáluhjálpareií), þá er Einar hreppstjúri, sem
heflr fengiT) gjafsókn í málinu bæT)i viT) hera^srett og lands-
yflrrett, a?) berjast viT), a?) fá málinu skoti?) til hæstarétt-
ar, og beflr, aT) eg bef heyrt, sont þaT) meT) sfibustu gufuskips-
ferb. fjaí) mun nú vera tilætlunin aT) fá gjafsókn líka fyrir
hæstaretti; en til þcss aT) greiTía kostnaí) þann, 6em undir-
búningr málskots þessa hefir í fór meí) sör, stefndu nokkrir
Sellerningar til fundar núna fyrir nýárií), og bá£u hreppsbúa,
aT) skjóta saman handa Einari, svo sem nýársgjóf; og hof-
um vér heyrt, ah þeir sveitarbúar, er cigi vildu leggja fé í
þessa guftskistuna, hafl jafnvel átt ávftum aí) 6æta af surnum
hinna. Heykjavík, 31. Desbr. 1868.
11. Kr. Friðriksson.
DÓMR YFIRDÓMSINS
í málinu : Stefán Bjarnarson sýslumaðr (og bæar-
fógeti á ísafirði) gegn Guðbjörgu Jónsdóttur
(vinnukonu hans, er lýsti bann barnsföður
sinn). (Niðrlag).
Eptir þessum málavöxtnm kynni þa? nú a? vir?ast, þar
sem gagnáfrýandiiin Gu?björg Jónsdóttir ekki heflr geta?
sanna? barnsfa?ernislýsingu sína npp á a?aláfrýandann, a?
ákvör?un laganna í L 6 —13 —5, sem gjörir þeim lýsta fö?ur:
þogar svona standí á, a? skyldu a? sverja fyrir fa?erni?i
eigi hér a? rá?a úrslitnm, en þar sem hins vogar þó ero
komuar fram eigialllitlar líkur til stu?nings frambur?i gaguáfry"