Norðri - 07.12.1860, Blaðsíða 6
glnggt og greinilega, hvcrnig stjórnin licidnr oss
cinlœgt í krcppu, fer fiaí htín kemst og skellir
Bkollaeyiurn vií> þjóibrjeUindurn vorurn, þótt hiln
gangi ckki í berhögg vib þauj; þar sem hún á
hinn bóginn gef'ur Sijesv kurniönmim langtum
rncira sjálfsforrsíii, af því þeir eru sprarknari og
afkimeiri og hafa baklijalla sem oss vantar, en
Færcyjar aptur orímar hreint innlírndar Danmörku
eökuin þese, ab engin veruleg mótstafa hefir ver-
ib frá þeirra iiálfu, og verba því nú ab búa und-
ir því, ab ríkisþing Dana segi liig þar í landi.
{regar höfundurinn tiefir meb fáum en skýr-
um orbum .tekib fram, Lvernig smám saman hafi á
seinni tíb lifnab vib í landi vorn, cinkum síban
ab alþirig var stofnab, og sýnt fram á, hvernig
rjttlindin smátt og smátt vinnist, ef vjer sjálfir
fylgjnm fast og iátiim engan bi'^mg á oss finna.
pet'nir hann til liitt og þetta, er gcti styrkt
ub þvf, 'ab pj'ira oss krapt - og þn'nn’iti í þessu
stríbi. Vjer eiguin þá fyrst »b venja oss af ab
treysía á stjornina eifla oss til hjálpar, kappkosta
af fremsta megrd, ab efia alla atvinnuveuu vora
tíl sjós og lands, og sem dæmi, hvei i ig si kt megi
tafca*t nó þegar verz'mnin er or.bin íiÍTeg frjáls,
(iilViir hann hinn mikla verbatika, sem vSrur
'Oiar liafa fei.gis sjbari verzlunin vnr gcfin frjáls.
j’ír i.æst þurfum yjer ai efla mcnmun vora til
ab geta abdugab sera bezt og aukib aívinnureg-
una, og slfkt getum vjer bezt meb húnabarskól-
um, og ræbur höfundurinn rnjög til ab stofna þá
af eigin efnum; því ef fariÖ sje ab bíÖa eptir
lijátp frá stjórninni, þá muni þaöoílengi dragast.
HSfunduiinn játar nú reyndar, ab lslendingar hafi
haft töiuveibati áhuga á þessu máli, og þab haíi
jafnvc! komizt sro iangt, ab rætt hafi verib um á
fundum ab stofna þessa skóla af eigin rammleik,
en af því menn haíi vantab íagib hafi eklcert orb-
ib úr, og hafi málib síban komib til alþingis og
frá þeim tíma sje eins og allir bíbi eptir stjúrn-
inni. Vjer verbum ab geta þcss hjer, ab höfund-
urinn segir þab alla tfina satt, aÖ vjer gætum fyr-
ir löngu verib búnir aö koma upp búnabarskóla
og þab fleirum en einum, ebu ab minnsta kosti
safna töiuverbu fje til þets, cf ab vjer jafnframt
því ab gjöra bollaleggingar um slíkt á fundum,
hefbum iátib oss jafnhugab um aÖ byrja fyrirtarkiÖ í
verkinu. Meb haganlegu fyrirkomulagi á þess
konar samskotum, til ab efla búskap landsmauna,
efumst vjer ekki um, ab stór sjóbur væri> þegar
safnabur, ein3 og höfundurinn sýnir, ab þó menn
I ekki gæfi nema 1 skilding af hverju uliarpmidi
yrli þab stundum 18,000 rd. á ári. jm iinnst
oss höfunduririn ikki taka þab jafnvel fram og
vera átti, ab uppástungur hins síbasta alþingis
lutu beinlínis ab því, áb stofna skóla þessa íyr-
ir fje landrunaniia, þar sem stjórnip varjekki beb—.
in um annab en eina jörb í hverju umdæmi til
þessa fyrirtækis.
Einstaka setningar virbast oss mibur takast
✓
hjá þessum ágæta höfundi, einkum þar sem hann
er sjálfur á SÖru máii en fjöldi landsmanna hans.
þannig virÖistoss þaÖ á 14. bis. abjafna saraan hinum
raunalegu kaffi og brennuvínskaupum, sem allir
sjá missmíbi á, þó ekki verbi neitt aÖ gjört, og
fjármiSsu þeirri, er kiábafaraldiib hefir ollab, af
því menn Iiafa ekki farib aÖ rábum lians ab iækna
fje hvort som þab er sjúkt cba tieiibrigt. þenna
jSfnub hóldum vjer, ab fáir geti ekiiiÖ. j>ab tnun
og lúta áÖ li'mu saina, er vitnar um svo nrikla
vonardevfu og svartagali hjá hSfundinum, er iiann
segir: ,[>ab væri mjög óheppiiegt fyrir oss, efvjer
kynrmm einungis ab hafa samtrik oSs til fjártjóns
og óhamingj'i.'4 og í rinnan stab er hann »egir,
ab alþingi spilli fyrir áliti "sfnu, ,ef þab fylgi
f am (itíiin óstæbum, er ekki geti stabizt fyrir
skynsamra óvilhaiira manua dóiai“. Vjer mimi-
tunst aldrei, ab alþingi hafi fiam fylgt slíkum á-
lyktunuui, og eignum þessa skobnn heldur ein-
hverju þunglyndi höfundarins.
þ>ab er allt næsta meikilegt, cr höfundurinu
segir nm mebferb stjórnarinnar á þinginu og þjób-
inni í fjárhagsefnum voruni; hversu stjórnin heimt-
araf þinginu, ab þab ávísi fje til þeirra stofnana, sem
þingib bibur um, án þe»s þab hafi þó nein fjár-
hagsráb o. s. frv., og hversu hún þannig heldur
Sllu í dróma. En þar á móti virbist oss ráb höf-
undarins mn, aÖ aíþing slofni landssjób til ab koma
því í verk sem naubsynlegast er hjer ab endur-
bæta, muui verba nresta Srbugt í framkvæmdinni,
því alþingi gæti ab oss virbist engan veginn tagt
nein gjoid á sem alþ'ingi, helduryrbi abgjöraþabeins
og nefnd emstakra manna, er taka *ig saman um ab
safna fje ti! cirihvcrs fyrirtækis, og vari valt á
ab ætla, hve mikill árangur yrbi ab þess konar
áskorun þingsins tit áimennings ab skjóta saman
fje af frjálsuni viija í landsjób þemia. f>ó vild-
um vjer gjarna óska, ab hinn giöggskyggni höf-
undur kæmi fram meb þessa uppástungu sína á
þingi, því sannarlega cr þörfin mikii, ab vjer verb-
um ekki til Icugdar sem óœyndugir hálir fjár-