Norðri - 07.12.1860, Blaðsíða 7

11!)
halili gtjórrorinnav', einkum þar sem vjer h5fum
svo brýna nauhsyn til margrs endurbdta.
Oanur ritgjftrfcin í Fjelagsritunum og megin
hluti þeirra er ,ferbasaga úr {rýzkalandi, eptir
Gubbrimd Vigfússon. Guí.brandur hefir ábur skrif-
ab um ferfc síns f Noregi fj'rir nokkrum drum,
og þútti öllutn hún hin skemmtilegasta, þar hún
rar skrifub bæbi nreb fjöri og fróÖleik, og stíil-
inn hinn bezti. þessi nýja ferbasaga hans er nú ab
etigu ófróblegri, og lýsir ab mörgti ve! landslagi,
þjóba- og landaskiptingum á þýzkalandi og ab j
nokkru leyti þjóbsibum, og er þab ailt gjört í þess- j
um ljetta og lífiega stfl, sem hentim er eiginlegur.
/
Siíkar feríasögur viibast oss h;nar a’skiiegusíu,
og þætti |Oss vel tilfallib, ab bókmenntafjelagib
styrkti menn til slíkra ferba meb því ab launa
ferbasöguna og gefa hana síban út. jrab er eins
og menn finrii á þessari ferbasögu, hvernigjárn-
brautirnar þeyta manni fljóttyfir, svo margt verb-
ur ab sjá og skoba einungis í fljótu bragbi og
skemur en lesarinn gjarna vildi óska.
Hin þribja ritgjörb ,,Um fslenzk tnál á þinei
l)aua“ er nú reyndar eptirtektaverb einkuni um
lrtknamálib og iaunamál embrettismanna hjer á
landi. þráit fyrir tillögur alþingis 1859 um iæicna-
málib Kemur þab enn fyrir á þiugi Dana ab lög-
stjóinarrábib HÍÍtur ab einkum mega bieta lakna-
skipun á Isiandi meb því ab fjölga læknum og
launa þeinr af spítalasjóbunum og ab koma upp
innier.duin íslenzkum læknaefnum meb því ab veita
þvim, er lajknisfraibi etnndavib háskóiann, nuka-
siyrk af háskólasjóbnum; og þó ab ríkisþingiö þyk-
ist ekki geta sieb, ab þetta úrræbi geti náb tiigangi
sínum svo fljótt sem þörf er á, og ekki heldur,
ab úrræbib sje heppilegt, — þó erekkiabsjá, ab
þingib hafi neina vitneskju um iiit alþingis —
þá veitir þab þó þetta. þab virbist næstum ab
stjórnin ætli sjer þrátt fyrir vilja alþingis, ab
taka spítalasjóbuna ti! ab launa læknum.
Umræban um embættislaunamáiib á ríkisþing-
inu er líka næsta merkileg. Stjórnin hafti geng-
ib þar svo ab segja alveg fram hjá alþingi, en
ætlabi ab koma frumvarpi sínu, sem fyrir alþing
var lagt, næstum óbreyttu fiam á þinginu, en
frumvarpib var feilt, því þingmenn vildu ekki
veita jafnrjetti í launum vib danska embættis-
menn, en ljetu þ»b í vebri vaka, ab Islending-
ar ætti ab fá fjárkagsráb sín, og væri því rjett-
ast ab láta þetta bífa þarigab til svo væri komib.
F r j e U i r.
Utlendar. Meb' sunnan[«5stinum, sem kom
iiingab 3. þessa mánabar bárust oss dönsk M5&
til 13. október og sunnlenzku b’-nbia t<I mikju
nóvembermánabar. Hinar heiztu útlendu frjettir
eru enn um ltalíumál, og er nú liíiu vib þab ab
auka, er vjer ábur höfum talib 31. októbcr. Vier
lyktubuin þar frá ab segja, er Viktiir konnneiir
var korninn rneb her sinn subur í plfalönd
hafbi átt orustur vib páfaiib, og getum vier nú
nokkub gjör skýrt frá þ\í, hvab Viktor konung-
ur bar íyrir, er hann tók sb skerast í leikinn.
Italir bafa fyiir löngu, þegar illdeihir hafa verib
þar, um öil stjórflarmálefni viljab fara sinna
ferba, og ab abrar þjófir skærint ekki í ieikinn,
enda virbist þab iiijíig sanngjörn krafa, ab liver
þjób fái sjálf ab^skipa málum sínum, meban hiín
ekki leitar á- abra. þessa grundvallarreglu vrb-
urkenndi iíka franska Jijóbveldib síbasta full-
komlega í <nbi, og þegar Napóleon f fyrra hóf
stríb vib Austurríkisinenn varþab í sama .nda hatib.
Itaiir hafa um margar aidir or?ib ab þoia á-
gang út'enilrt þjóba, J.jóbverja og Frakka, og
þangab til *trb þab, ?;■ vjer neftidum, hói'st, átm
Austuri k smi'Tin þar Feneyjaiönd og Langharfa-
iönd. Ujezt Napóieoit æt!a sjer ab fie'sa n!!a
íialíu úr höndum b> irra og .lata þá 'svo skapa
sfna eigin stjórn, og kvabst til engra launa fyiir
hygsja. Varb því þetta stríb hans hib vinsælast*
rnebal allra þcirra, er unna freisi ltálíu. Ekki
batt riú Napóleon ab fnllu enda á lofo b sín, þrí
þó hann ynni fagrar sigurvinningar yfir AusUir-
ríkismönunm jótlist hann þó fá mannspell mik-
ib og gjörli því frib meb þeim kjörum, ab Aust-
urrfki missti Langbarbaiönd en bjelt Feney jaiönd-
um, en ýms önnur atribi stóbu ókljáb, og síban
þrarr mjög orbstír sá, er hann hafbi aflab sjer í
stribinu, er hann ioksins fjekk hjá Sardiníu, sem hanu
bafbi afhent Langbarbaland, tvö næstu hjeröb þess
ríkis vib Frakklaad, Savoyen og Nizza.
Reyndar bætti þab um fyrir sameiningu ít-
a'a, ab höfbingjar þeir á Efri ítalfu, sem á þess-
um styrjaidartíma höfbu verib reknir frá ríkjum
og útlendir voru, komust ekki aptur þar til valda
en iönd þessi lögbust smámsaraan fribsamlega ept-
ir atkvæbagreibslu landsmanna undir Viktor kon-
ung, og slíkt hibsama efri hluti páfalanda. Varb
nú ærin hreifing á Ítalíu, þvf megn óánægja var
í IPndum páfa og Neapelsmanna, þvl harbstjórn