Norðri - 31.10.1861, Blaðsíða 6

86
mörgn i'kari cn mcnn í snÍ'UiTylkiunum. J jóí-
crnisbi.'MÍnn fcr nú eins og nœrri má gcta nijög
eptir atvinnu og lif»a>aíliáttum þjóíanna, og virt-
ist þab cinnig koma hjer fiam, ab þrælahaldeiid-
nrnir, sem dagiega vcnjast hörku og illri mebferö
á þiæium sínum eru miklu haiS.-keyttari og v k-
inpslegri en íbúar noríurfylkjanna, og iiefir [iáb
jafnan kom & frani bæii á þinguni Amcrikiunanna
og í annari viíiuréign þeirra. Suinrfylkjamcnn
cru nú a& vísu fœrri og afluininni, en c]itir öllu
uppeldi sínu miklu liarfefcngilegri og hergjarnari.
Allir hinir vitritstu stidrnvitríngar þjóivwld-
anna hafa nú jafnan sjeb fyrir, livílík hætta rík-
inti væri búin aí þcssari óheppilegu tvískiptingu
í þjói fjelagimi, og reynt rne& öllu inóti ab liulda
sambandinu löstu. Sakir liafa jafnan viljab gjör-
ast nógar rnilli fjlkjanna, því þrælar hafa jafn-
abarlega leitaö ab ílýja til norturfylkjanna ab
siu nan, og liindsbtíar þar, sem hata þrældúminn,
hafa (skoliö skjól húsi yfir þá; cfa [iegar þab var
íneb lögt.m banr.ab ab haida þú þar iiafa þeir
l.jálpab þcim á leib ti! Catrada, Hretatiýlendu fyr-
ir notban sambatidsríi.in ; og hafa af siíku spunn-
izt síi'clldar dc lur.
Yjir höfuni nú ábur getií þess f biabi vortt,
hvernig þessi óv/ld milli Norbtir- og-Suburfylkj-
anna i.eíir sí og æ aukizt, og hv *s.ii* Suburfylk-
in notubu tækifærib í vor, þegar þcim Itkabi ekki
líkisfoisctakosniiigin, til ab segja sig úr sam-
batidslögum vib Norburfyikin og kjósa sjcr for-
sela fyrir sig. Var þetta beinlínis brot gegn
grundvallariögiinum, svo ab Lincoln ríkisfor-
seti gat ekki annab cn sagt þeim strfb n hendur.
petta stríb er rnl hafib í sumar, og hafa norbur-
fylkin styrk mikinn ab lúi og fje. því öl! sam-
bamlsstjóniin og herfiotinn var í þeirra höndum.
þó hafa subnrfylkin líka styrk alimikinn, og helir
þab þegar komib fram, aö suburmenn eru mikiu
snarpari og eindregnari en hinir, svo varisjeb er
hvernig fara muui
Norbaninönnum og Lincoln forteta hefirVéift
altur libsafnabttr næsta örbugt, því þó niesti fjöldi
libs hati af frjálsum vilja gengiu í her norban-
manna og þcir ha!i fje ærib, þá er slíkn libi iftt
ab trcysta, þ\ísvo eru þjóbveldismenn sjAifreefcis—
fullir, ab þeir fást lítt til ab semja sig ab hern-
abarsibum, og Mýbnast líit foririgjum sínttrn, cnda
hvcrfa þeir héimleibis þegar þeir hafa verib stuttan
tíma í hernum eptir eigin gebþótta, líkt og hib
forita ieícangnrslib í furnöhl á Norburlönduin. Lab
má gcta nærri umslíkt !i?, ab þab sjs líit traust
í orustum, enda virtLt sú ruun á verba íbyrinn
þessa stríbs, því þó engar stórornstur enn sjeorbn-
ur, þá heiir þó iioibui íylkjtinum veitt þyngra'þar
sem fundtnn heíir borib sám.tn, og oiga þó sunnan-
mcnn þeim mun óiiægra abstöbu, auk þess sern
þeir eru libfærri, a? þeim tr jafnan íiætta búin, ab
þrælar þcirra gjöri uppreist. því nú hafa norbur-
fyikin tekibþab í lög, ab allir brælar skuii frjáieir
vera. og er í því fólgib hib mesta hættucftii fvrirsub-
urfylkin, ef ab notbanmenn gæti ekib þeim svo á
bog, ab þcir gæti vabib inn í lönd þeirra, iosab
þrælana og fengib þá í fylgi meb sjer. þab er
nú reyndar ekki ab undra þó norfurfyikjabúar,
fer verf iir þungantibja jarbar liin sama og nú er,
og snerist hún þá líklega kringum sólina viblíka
og tunglib snýst kringum hana, þarinig, ab eiiíft
suinar og eilífur dagur yrbi Idutskipti hálfrarjarf-
ar en á hinum helmingnum ríkti eilíf nólt ogeilíf-
ur vetur. En hvernig sent slík fimbultíb bæri ab
höndum ntundi þab eyfa ölluxn tiýrakynjum sem
nú eru á jörfunni. Skyldi öiinur kynferði koma
á eptir þeim er nú eru? Og skyldi abrar skyn-
samari og fuilkornnari vorur koma eptir mamikyn
þab setn nú er? Líklegt yirbist ab svo verfi, en
enginnnema itinn mikli stjómari alheims getur sagt
livort ályktun þessi er rjett eba röng.
Margir lærbir menn hafa þótzt öruggir um
ástand jarbarinnar framvegis. þeír ætla ab hún
verbi eins og hún nú er, og ab síói flób þau sern ■
komib hafa á fyrri tímum komi aldrei aptur, og
þnrfi því hyggni mannanna cinungis ab taka fram-
förum án þcss ab kvíba iyrir ókotnna tímanum því
jörbin verbi æííb eins og hún nú cr. Alit þstta
um stöbttgleik og festu jarí neskra hluta er nú siálf-
sagt huggunarríkt, og frifar huga vorn um örlög
kotnandi kynslóba, en þeir sem svo eru ánægfir
meb heiminn verba ab foiiátaöfrum þó þeirhafi
abra trú. þab er varla riett iiugsab ab álykta svo
ab ailt verbi krrrt og hægt cptirlcibis af þ\í ab
umbrot hafa' áf ur verib, og því hefir A. Passy rjett,
er hann segir, ab þær or.-akir cr fyrst myndnbu
jarf skorpuna ogaptur og aptur hafa tofib yfirborb
jarbarinnar eins og hún nú er, sje langt frá horfnar
þó ab minna beri nú á verkutsum þeirra; ogEIie
de Beaumont stabfestir þá skobun, ab menn geti
ómögulega vcrib vissir unt íteitia kyrrbartíb þessi
er vjer iifuni á þrjóti snöggiega ogab'stórum fjaíl-
garbi skjóti upp þegar ininnsí varir, og annar lærcur
mabur mabur battir því vif; ab eitt efa fieiri tungl
kttnni enri ab fs-casl. þar-uig '•tina hinar djcrt-
ustu ályklanir hinna nýari vísinda saroan vib frarn-
sögu heilagrar ritningar, ab jörbin eitt sinn muní
brábnaí eldi, og ub riýr himin og ný jörb skuii tii verta.