Ingólfur - 06.01.1854, Blaðsíða 3

79
{jafi, jeg þakkaði niinum sæla, þegar niorgun-
inn kom og sú stundin, er jeg gat haldið á
fram ferftum mínuin.
Staður (í Grindavík) er prestssetur; og jeg
i;et ekki neitað Jiví, að mjer leizt j>ar iniklu
betur á mig, og jjókti þar fegurra enn í Krísi-
vík. Meðan við áðum jiar hestum vorum,
kom presturinn sjálfur út til mín, og hauð
mjer ekki inn í bæinn sinn, eins og jeg-hugs-
aði, að hann myndi gjöra, heldur útikirkju;
þar höfðu þá verið settir bekkir og stólar, og
jjar leiddi hann inig fyrir konu sína og börn
og gaf mjer kaffe, smjör, ost o. fl. Fötin af
prestinum, konu hans og börnurn hjenguupp
um kórbitann og á grátunuin, og ekki gat
jeg sjeð neinn mun á þeim og fötum bænd-
nnna þar í hverfinu....
INú var komið frarn i júlímánuð, og {>að
er hinn rnikli verzlunar- og lestatínri i Islandi.
Sveitamenn flykkjast fjá til Ileykjavíkur úr
meir enn 20 nrílna fjarlægð til að selja varn-
ing sinn og kaupa fyrir nauðsynjar sínar.
Kaupmennirnir og verzlunarþjónarnir hafa þá
varla við að gegna þeirn öllum. 3?eir hafa
fullt í fangi nreð það að víxla varningi sinunr
og senrja reikninga sína, enda sliitta þeir þá
ekki fyr enn unr árslokin.
Aldrei er annað eirrs fjör og líf í Reykja-
vík, einsog unr þennan tíma. Jarverður ekki
þverfótað fyrir mönnum og hestunr. Varn-
ingurinn er veginn út og inn í sönru andránni;
og vinir, senr ekki hafa sjest í heilt ár eða
nreir, faðmast og kyssast. Sunrir eruað koina og
Ireilsa, aðrir að taka sarnan tjöld sín og leggja
upp; sumstaðar eru börn að Ieika sjer og ó-
látast, sunrstaðar skjögrar franr drukkinn nraö-
ur og er að reyna til að komast á bak, en
getur ekki, og nraður þolir önd fyrir, að hann
Snarist unr hrygg á hverri stundu.
En til allrar óhanringju varir þetta líf og
fjör ekki nema 4 eða 6 daga; bændur verða
að flýta sjer heim til sláttarins, og verzlun-
arnrennirnir verða að hraða sjer að af Ijúka
störfum sinurn og lilaða skipin, svo þeir kom-
ist til lrinna fjarlægu hafna á undan stornr-
um vetrarskammdegisins.
w r
Eríiðustu enrbættin í lslandi eru lækna
embættin og prestsembættin. Umdænriþeirra
eru afarstór, sjer í lagi læknanna, því opt
eru þeir sóktir að 20 eða 30 þýzkar mílur.
| Og þegar þess er gætt, hve opt þeir eiga
Iað mæta hinunr háskalegu vetrarveðrum á
íslandi — en vetur er þar 6 eða 8 nránuði
af árinu — þá verða nrenn að játa, að þeir
eru síður enn ekki öfundsverðir; og það er
nresta furða, að nokkur maður skuli vilja
takast á höndur slíkt embætti. 5eSar lækn-
inn er sóktur á veturna, verða bændur að fara
sjálfrr á stað ineð rekur og járnkarla til þess
að ryðja veginn fyrir hann, og ætíð senda
honum nokkra lresta til reiðar, því hann verð-
ur að ganga af einum hestinuin uppgefnum
eptir annan, þar sein hann verður að ríða því-
líkan óraveg í þoku og myrkri, kafaldi og
stórviðri, því lif eða dauði manna er opt
undir þvi konrinn, að hann flýti sjer. Stund-
um keniur lraiui svo heirn til sín öldungis af
sjer konrinn af kulda og vosbúð, og hefur
varla fengið næði til að taka sig aptur eptir
{ireytuna, þegar annar sendimaður kemur,
svo hann verður að slíta sig aptur frá konu
og börnum til að ganga út í nýjar hættur,
áður enn hann hefur feirgið tíma til að segja
frá lráskanum úr fyrri feröinni. 5egar hann
er nú sóktur sjóveg, er hættan enn meiri á
hinu ókyrra hafi.
Laun læknanna komast í engan samjöfn-
uð við fyrirlröfn þeirra í embættinu, en þó er
enn miður farið unr laun prestanna. Sum
af brauðunuin eru ekki meir enn tveggja til
átta dala virði unr árið, og hezta brauöið gef-
ur ekki af sjer nreir enn 200 dali. Stjórnin
sjer prestunum fyrir húsnæði, og er það opt
og tíðum ekki betra enn bændabýli; þar fylg-
ir nreð dálítið tún og fáein kindarhöfuð; líka
eru sóknarmenn þeirra skyldugir til að láta
af hendi við þá hey, ull, frsk og íl. En
flestir jirestar eru svo fátækir, að bæði sjálfrr
þeir, konur þeirra og börn eru vanalega eins
búin og bændalýðurinn, emla er bágt að þekkja
þau frá bændunum, Prestskonan smalar
fjenu og mjólkar bæði kýr og ær með vinnu-
konunni, meðan presturinn er út á engjunr
og gengur eð heyvinnu nreð vinnumanninunr.
Presturinn lifír rnest innan urn fátæklínga,
eins og skiljanlegt er,, og þar'í er fólgið þetta
einfalda og tilgjörðarlausa lif, sem margir
ferðamenn hafa hælt svo nrikið. Mjer þækti
ganian að vita, lrvort nokkurn þeirra langaði
til að reyna það Irf sjálfur.