Ingólfur - 06.01.1854, Blaðsíða 6

82
og kom aptnr til föíiir síns eins og ölmusu-
maður. Hann liaffti einungis leitað auiisins
með þeim meðölum, sem lióf'u liann upp, til
þess eptir á að varpa honuin niður.
Nú gjörði faftirinn aunan son sinn úr
garði. „Ekki get jeg fengið þjer eins inikið
fje í höntlur, eins og jeg fjékk ehlra bróður
f)ínum“, sagði hann við þennan son sinn.
„En jeg hef sjeð um, að þú hefurlært nokk-
uð, sem verulegt gagn er í. Jeg hef látið
kenna þjer þá handiðn, sem hvervetna hefur
mikla eptirsókn. jiessari þinni íþrótt getur
enginn óvinur rænt frá þjer, enginn þjófur
stolið, enginn eldsvoði grandað; og með því
þú nú ert svo vel að þjer í henni, þá getur
þú verið í heiminum hvar sem þú vilt. Pen-
ingar eru ekki annað enn skiptavarningur
fyrir vinnu manns; verðlagið á varningsteg-
undinni fer eptir fyrirhöfninni, sem hún hef-
ur kostað. Jess vegna ef þú ert iðjumaður,
þá hefur |)ú hjá þjer lykilinn að peningahirzl-
um auðmannanna. Gæfa þin og auðsæld er
geymd í sjálfíim p/er, en felst ekki í neinu
fyrir utan siy“.
Sonurinn hlustaði með athygli á orð föð-
ur síns og hlýddi þeim. Síðan fór hann að
heiman og settist að í borg einni, þar sem
handiðn hans var mikils metin, oghann fjekk
sjálfur mikið í aðra hönd; hann vannþarlíka
með óþreytandi kappi til að aíla sjer bæði
auös og álits; enda hlotnaðist honum hvort-
tveggja. En hann vildi ekki vera til lengdar
í þessari borg, því hann vissi af öðru landi,
þar sem hann þóktist hafa von um að geta
grætt enn meira. Kunningjar hans og skipta-
vinir rjeðu honum frá því, og lögðu fast að
honum að vera kyrr hjá þeim, þangað til þeir
gætu borgað honum, eins og hann setti sjálf-
ur upp á; en hann sinnti því ekki og fór í
burt. 3?að var þá ekki nema fyrsta kastiö
sem von sú rættist, er hann hafði gjört sjer
um hinn mikla gróða í landi þessu. jiess
rar ekki langt að bíða, að duglegir menn fóru
að keppast á við liann, þeir er voru enn bet-
ur að sjer í íþróttinni enn sjálfur hann; verk
þeirra ogvarningur þókti því miklu ágætari enn
hans, ogþessvegna náðu þeir smáttogsmátt
frá honum öllum hans kaupunautum. Nú
bað hann þá sína fyrverandi skiptavini, að
hafa þolinmæði og unna sjer frests um tima,
meðan hann væri að kynna sjer hinar nýustu
uppgötvanir og koma í lag hjá sjer þeim end-
urbótum, sem haiin þyrfti að gjöra. En þeir
vildu ekki gjöra þaö fyrir hanu. Hann lof-
aði þeiin upp á sína æru og trú, að þess
skyldi ekki langt að bíða, að þeir gætu feng-
ið hjá houum eins góðan varning, eins og
bjá kepjiinautum hans ; en þeir gál’u því eng-
an gaum. Hann stóð nú uppi einmana og
ylirgefinn í ókunnu landi, varð að selja fyrir
lítið verð ýmsar stofnanir, sem hann hafði
kostað til miklu fje, inissti svo allt, sem hann
áður haíði aflað, og hvarfheiin aptur til föð-
ur síns dapur í bragði, örmagna og úrvinda,
ekki fyrir þá skuld, að óvinir liöfðu rænt hanil
eða þjófar stolið frá honum, heldur hins vegna
að hann hafði .ekki haftbolmagn á móti keppi-
nautum sinum, sem báru af honum í hagleik
og heppni.
Nú gjörði faðirinn ýngsta son sinn úr *
garði og sendi hann frá . sjer, svo að hann
gæti líka freistað gæfu sinnar. Jegar faðir-
inn kvaddi hann, segir hann: „ekki get eg-
fengið þjer eins mikinn arf og elzti bróðir
þinn fjekk; jeg gat ekki heldur komið því
við, að láta kenna þjer eins ágætar og auð-
sælar handiðnir, eins og eldri bróðir þinn lærði,
og þess vegna get jeg þá ekki heldur bent
þjer á þitt eigið atgjörfi, eins og jeg gjörði
honum. En þó fæ jeg þjer nokkuð í höndur,
sem er betra enn það, sem báðir bræður þínir
hafa fengið, það er ávöxturinn af minni lang-
vinnu lífsreynslu, árangur minna dýpstu hug-
leiðinga og mina heztu blessun, áður enn jeg
skil við þennan heiin. I frá blautu barns-
beini hef jeg kennt þjer að v.era áreiðanleg-
ur og ráðvandúr í öllum þínum orðum og at-
höfnum, að álíta alla menn eins og bræður
þina og bera lotningu fyrir liinum ósýnilega,
sein umbunar dygðina og hegnir meinsæri.
Reiddu þig ekki upp á hiii ytri gæði, sem
svo hæglega verða frá þjer tekin, ekki held-
ur upp á mátt þinn og ineginn, sein hægt er
að sigra; en byggðu fast. á lærdómi þeim,
sem vísar þjer á hinn vissa veg til auðlegðar.
J>ú skalt því ekki láta ef'ni nianna eingöngu
ráða því, hvað mikið traust þú hefur á þeim,
heldur hitt hve hyggilega meðferð þeir hafa
á efnuin sínum; og uin fram alit þá skaltu
mikið fara eptir því, hvað áreiðanlegir þeir