Íslendingur - 27.04.1861, Blaðsíða 6

22
verður bráðum með sama háttalagi ókleyft að halda við
búskap, og er þetta eðlilegt, þar sem margra mannafor-
sorgun er tekin hjá búendum, án endurgjalds til þeirra.
Yjer vekjum máls á þessari þörf þjóðarinnar, að ein-
hverra ráða verði leitað, að koma í veg fyrir ónauðsynleg
ferðalög, flakk og iðjuleysi, svo aðgreint yrði ónauðsyn-
legt bruðl frá nauðsynlegu veglyndi, og álítum vjer, að
með því að selja vegfarendum greiða með vægu verði,
gjörum vjer bœndurnir, ef samtök kœmust á með það,
það sem oss virðist liggja næst af vorri hálfu.
Bœndur að vestan.
Yjer erum höfundum greinar þessarar samdóma í
því, að menn ættu hjer á landi að gjöra sjer far um, að
gjöra mun á sannri gestrisni, sem bæði er gagnleg og
sómasamleg fyrir landið, og óþarfa-beiningum við um-
renninga, sem eyðir atvinnu búandans, elur iðjuleysi upp
í hinum, og spillir allri góðri reglu. Ritst.
Madama Gr.
dáin
1.
Syrgja mæt born mói&ur,
meins til bentu sóttir;
hœgist harma óí)nr
himna fagna dróttir.
Guí) því leysti góftur
Gnt)rónu Pjeti^rsdóttnr
og heiburs gaf gnóttir.
2.
Sína stundum lífs-Ieií)
ijett gekk þyrnum stráí)a;
uuaí) heimsins og neyt)
ei Ijet sig ónáíia;
forlaganna frjáls bei?),
fyrir sig þó ráí)a
ljet hófund láíia.
FerðamaÖur
Pjetnrsdóttir,
26. apríl 1860.
3.
Vií) sex afkvæmi sín hjer
sorglega mjóg skildi,
mæta cr gráta móftur,
mest þeim gott er vildi;
næturgamalt eitt, er
augunum, tár sem fylldi,
á guí)s mœndi mildi
4.
þó gut)s afc vegi gáun),
gefst su skyggni engum,
ab strax hann fullsjeb fáum,
felst sá myrkva lóngum;
seinna betur sjáum,
sem aí) lengra góngum
og frelsi fóngum.
á Vesturlandi, ‘27. apr. 1860.
(Aðsent).
það má nú segja um oss almúgann á íslandi, að
sjaldan er eymdin ein, og með korninu skal mælinn fylla.
Mörg óhamingja og bágindi hafa lagzt á land vort um lang-
an aldur, og ekki sízt nokkur undanfarandi ár, svo að tví-
sýni er á því fyrir mörgum, að þeir geti fram dregið líf
sitt og sinna, er þeir eiga að sjá fyrir, sökum örbyrgðar.
Menn sjá nú mikið ritað um það, að þetta allt saman eigi
að vekja áhuga vorn alþýðumanna til að aíla oss lífsnauð-
synja vorra, og hafna ógegnd allri með meira kappi og
forsjá, en verið hefur hingað til, og jeg fyrir mitt leyti
játa fúslega, að þessi hugvekja sje sön'n og nauðsynleg,
og eigi athygli vor íslendinga mjög svo skilið. En mjer
hefur líka verið kennt: leitið fyrst guðs ríkis og lians
rjettlætis, og svo mun yður allt annað gott til leggjast;
hve nær dregst og hneigist hugur og hjarta mannsins
fremur að guði, en þegar á móti blæsí heiminum? Hve
nær blasir hinn eilífi sannleiki ljósar fyrir skynsemi manns-
ins, en þegar ágæti hins stundlega hverfur? Hver getur
þá láð mjer og öðrum alþýðumönnum, þó vjer á þessum
dögum prísum oss sæla við það, að vjer þykjumst hvíla í
skauti hinnar rjetttrúuðu kirkju, sem kennir oss að ganga
og leiðir oss hina rjettu götu til guðs ríkis? |>ó fjelags-
skapur sá, sem eingöngu eður mestmegnis lýtur að
því jarðneska, sje ófullkominn meðal vor íslendinga,
þá höfum vjer þó hingað til getað glattossvið þaðíbág-
indum vorum, að ómeingað guðsorð hefur tengt oss saman
eins og limi á einum líkama, og guð forði oss frá að
missa þetta andlega hnossið, sem eins sykrar bágindi
hins aumstadda eins og velsæld hins auðuga. En nú
fmnst mjer þó, jeg geti ekki að þvi gjört, og skamm-
ast mín heldur ekki fyrir, að segja það, svo allir viti, að
nú sje farið til, að gjöra tilraunir til þess líka, að tvístra
einnig þessum fjelagsskap vorum; eða hvernig eigum vjer
alþýðumenn að skilja greinina hjá honum herra ./. B.
Baudoin í viðaukablaði við 13. árg. Jjjóðólfs nr. 19—20.
Jeg hef alla heyrt kalla hann katólskan prest; marga hef
jeg heyrt tala um, að hann væri búinn að byggja sjer
kirkju, og suma hef jeg heyrt spá því, að hann mundi
ætla sjer að prjedika þar inni katólska trú, en fyrir hverj-
um veit jeg ekki. Jeg lief nú látið allt þetta sem vind
um eyrun þjóta. En jeg hef ímyndað mjer helzt, að hann
væri hingað kominn í þetta fátœka og auma land frá betra
og glæsilegra lífi, til að nema og láta sig lirífa af hinum
hreinu og helgu sannindum hinnar lútersku trúar, og verða
þannig andlegur limur og meðbróðir hinnar lútersku
kirkju. En mjer finnst á greininni í Jjjóðólfi, að þetta sje
engan veginn ætlun hans, er liann kallar oss mótmælend-
ur trúar sinnar, og gefur það, eins og mjer sýnist, ber-
lega í skyn, að kennifeður vorir dragi ranga lærdóma út
úr heilagri ritningu. J>etta hneykslar mig, og af þvi það
er sett svona út í almenning í blaði, þykist jeg liafa fyllsta
43
því að skáldmæltur var hann og skjótur að yrkja. Elín
hjet ein dóttir Halldórs biskups og J>óru frúr; var hún
með móður sinni á Stað; fögur var hún álitum, en þótti
œrið fáfróð; varð það þá, að Eiríkur gjörði henni barn;
þá kvað Jón enn um Eirík:
Gæfan Eiríks gjörðist sljó,
gutlaðist eigi’ úr skelinni;
af óhöppum barn til bjó
með biskupsdóttur Elinni.
Jón hafði ferju á Hjeraðsvötnum, erkölluð eru, síðan
meiri hluti þeirra fjell austan Hegraness, því áður fjellu
þau vestan nessins út til sævar, þar nú er kallaður Forn-
ós; voru þau almennt kölluð Jökulsá fyrrum. J>að var á
oi'ði, að Eirikur hefði verið lítt rœktaður, er hann kom
utan; var það nú eitt sinn, að Eiríkur bað Jón ferja sig;
Jón kvað þá í glettni:
Af sór Iíaron aumt með raus,
að þjer ferju ljæi,
nema þú kœmir lúsalaus,
laminn upp úr flægi.
41
Eiríkur kvað þegar í móti:
J>að mun gleðja þjófana,
þegar sláturs minnkar bú,
ef hornin, klaufir, hófana
hefðu lýsnar mínar nú.
Er þess eigi getið, að Jón svaraði því. Eiríkur giptist
löngu síðar konu þeirri, er Ólöf mjöll var kölluð; kvað
liann um hana stöku þessa með fleirum:
Felur styggð og kœfir kvöl
kjóla óláns drjóla,
elur tryggð um æfi-dvöl
Ólöf sól gullstóla.
Hann bjó þá eigi allskamma hríð á Iíelduvík á Skaga, en
lengst af var hann förumaður, sem kveðið var eptir hann,
og er þetta þar í:
Ileldur stóra hafði lund,
haldinn verka-staður,
líka djákni litla stund,
lengst af förumaður.
Yarð hann allgamall og dó að lyktum á Stokkahlöðum í