Íslendingur - 01.07.1861, Blaðsíða 7

55
annt um framfarir og velfarnan þjóðarinnar, en af bylt-
ingum og mótþróa muni þeir að eins bíða volað og vansa.
Á vmsum stöðum bafa bœndurnir misskílið lausnargjöf
keisarans, og þegar heimt sig kvitta af öllum kröfum
landsdrottna sinna; út af því hafa risið óspektir, herliðið
hefur orðið að skerast í, og hefur allviða manntjón af
lilotizt. Á Finnlandi hefur keisarinn kvatt nokkra menn
til málfundar, að rœða umbœtur á landstjórn, en Finnar
tóku boðan keisarans með litilli alúð, því það minnti þá
á, hve endamjótt llússar hafa gjört um loforð, er þeim
voru gefin í fyrstu, um fulltrúaþing, m. fl.; en í 50 ár
hefur enginn verið kvaddur á þing á Finnlandi.
Prússland. Fulltrúarnir frá Posen láta eigi þreytast
að kveðja rjettar fyrir land sitt og þjóðerni, en mœta á-
vallt sömu harðúð af hálfu stjórnarinnar og þjóðverja.
Stjórnin gengst beint við, að hún ætlist til, að landið al-
þýzkist að lokum, og undir það taka þjóðernismenn á
þýzkalandi með mesta fögnuði. þetta eru mennirnir, er
aldrei fá Dani fullnídda fyrir atferli þeirra í Sljesvík. —
Um hríð hafa farið áþjcttarorð milli þeirra Rússels lávarðs
og Schleiniz útúr meðferð Prússa á enskum ferðamanni,
Macdonald að nafni og foringja í varðliði Bretadrottning-
ar. Ilann var á ferð í Rínarlöndum, og hafði setzt
í sæti sitt i járnbrautarvagni með öðrum manni. Fjelagi
lians brá sjer út aptur, en á meðan hann var úti, vísaði
einn vagnþjónn öðrum þartil sætis. Macdonald bannaði,
og komst í rimmu við þjóninn, en svo lyktaði, að hann
var dreginn út úr vagninum, settur í varðhald og sóttur
um óhlýðni og mótþróa við lögregluna. Hann mæltist til,
að liann yrði laus látinn móti veði, og lagði drengskap
sinn við, en það fjekkst eigi. í dóminum valdi sœkjand-
inn honum hörð orð ogtalaði óþyrmilega um enska ferða-
menn. |>etta mæltist illa fyrir á Englandi og blöðin drógu
ekki af, að út liúða lögregluharðýðgi Prússa. Rússel lá-
varður ritaði þjett brjef til Berlinnar, en íjekk drýginda-
svör ein frá Schleiniz. Nú voru ríkislögmenn Breta beiddir
úrskurðar um málið, en þeir kváðu Prússa liafa farið eptir
landslögum. Samt var vakið máls á þessu í málstofunni,
og hermdi Palmerston lávarður frá því, er í hafði gjörzt,
og sagði álitsdóm lögmannanna, en bœtti þvi við, að þó
eigi hefði þótt efni til, að ganga hart að Prússum um
fullrjetti fyrir aðferð þeirra, þá hefðu þeir'þó fengið þá
ráðningu í blöðum og dómum siðaðra þjóða, aðþeirmundu
sýna ferðamönnum meiri kurteisi eptirleiðis. — Nýlega
hefur yfirliði (Oberst) nokkur í lögregluliðinu í Berlinni
orðið uppvís um gífurlegan fjárdrátt af peningum bœjar-
109
Veðið.
(Snúií) úr dúnsku; sjá Iierlingatíílindi, 16. d. núvemb. 1860).
Fyrir skömmu var það í baðstað einum, að frakk-
neskur maður, ungur að aldri, hafði misst í spilum 800,000
franks, og jafnframt allar jarðir sínar og eignir í París-
borg, svo að hann átti alls ekkert eptir, nema aldingarð
einn, sem litlu verði nam. Sá, sem við hann ljek, var
enskur maður, stilltur mjög, sem margir Englendingar
eru, og Ijet ekkert á sig bíta. Ilann skildi alls eigi í því,
hví hinn frakkneski maður hirti um, að halda í svo litlar
leifar eigna sinna, þar sem væri hrörlegt jurtabaðhús, og
nokkrir stokkar með aldintrjám, og mælti við hinn: »Lát-
um oss spila um það«. »Nei«, svaraði hinn frakkneski
maður; »það skal aldrei verða. Jeghef mjög miklarmæt-
ur á því; það er menjagripur minn. |>egar jeg var barn,
sat jeg þar opt heilum dögum saman með móður minni;
en hún er nú látin; og jeg skal aldrei veðsetja í spilum
svo mikið sem eitt aldinblað þaðan«. »f>að er þó að eins
ins. Ilann heitir Pazhe, komst til Svíþjóðar, en náðist
þar með nokkru af fje því, er hann hafði stolið (200 þús.
prússn. dala).
Austurrílci. Hjer er allt í sömu bendunni. Al-
ríkisþingið var sett í Vínarborg, en hvorki komu þar fuli-
trúar frá Ungverjum, Slavónum, Króötum nje Feneying-
um. Nú er einum færra mótstöðumanna Austurríkis á
þinginu i Pestharborg, því sá atkvæðamesti þeirra, Telékí
greifi hefur sjálfur ráðið sjer bana. Hann fannst einn
morgun skotinn í hjartað á gólfinu fyrir framan hvílustokk
sinn. jþóttust menn áður finna merki í orðum hans og
framgangi um geðstrufiun, og halda menn áhyggjur út
af ástandi landsins hafi að sumu leyti valdið. f>ó Ung-
verjar hafi sýnan rjett að sœkja á hendur Austurríki, þá
verður þó eigi móti mælt, að aðrar þjóðir hafa til rjettar
að mæla af þeirra hendi, er þeir lítt hafa gætt að undan-
förnu. f>ar er rœðir um Ungverja, tala menn um þá þjóð-
ina, er öllu ræður, en það eru Magýarar. f>eir eru að eins
5 milíónir. Á Ungverjalandi búa fleiri þjóðflokkar, mest af
slafnesku kyni, að höfðatölu miklu fleiri en Magýarar, en
hafa þó orðið að láta þá skapa og skipta öllum málum.
Lönd þau er heita Króataland, Slavónaland, Sjöborgarríki
og Hermœri (Militærgrændsen) m. fl. liggja undir það að
fornu fari. f>essi lönd heimta Ungverjar nú að skuii
tengjast að nýju við ríkið, en það skuli að öllu óháð og
laust við Austurríki, en að eins eiga þar konung sinn.
f>eir, er á Pestharþinginu ráða mestu eptir lát Telekí greifa,
eru þeir Deak og Etvös; þeir hafa að vísu eigi mælteins
örðuglega á móti Austurríki og hann, en þó vilja þeir að
mestu liafa hið sama fram, eða að minnsta kosti svo mik-
ið, að keisarinn þykist neyddur til að synja krafanna.
Austurríkis-stjórnin veit það, að Magýarar eiga lítilli vin-
sæld að fagna af hálfu hinna þjóðanna, meðan þeir eigi
sjá þeim meiri sann, en komið er. Henni mun enn minn-
isstœtt, að Króatar risuuppmóti þeim 1848, þrifu Vínar-
borg úr hershöndum og stökktu aptur liði Kossúths. Og
allar hkur eru til, að lmn beiti nú líkum brögðum og þá,
að siga undirlægjum Magýara upp móti þeim. Skatta-
heimtur fara nú fram með vopnuðu liði, og það virðist,
sem keisarinn treystist nú betur mót Ungverjum en fyrir
nokkru síðan.
Frakkar og Bretar. f>að er eígi ótítt, að skugga
bregður á vinfengi þeirra bandamanna, en optast sjer það
á, að livorirtveggja lála sjer annt um, að liann hverfi sem
skjótast. Fyrir skömmu varð sýrlenzka málið efni til ýf-
ingarorða milli blaðanna á Frakklandi og Englandi. Bret-
no
eitt blóm, sem jeg vil biðja yður að veðsetja«, mælti Eng-
lendingurinn ogbrostivið. »En hvað munduð þjer leggja
við í móti slíkum smámunum«, mælti hinn, »ef jeg ljeti
eptir yður að spila við yður?« »Jeg leggviðámóti aðra
smámuni, sem jeg þó hef miklar mætur á; það er ofur-
lítið blað, sem jeg hef sjálfur ritað með eigin hendi«.
Hinn frakkneski maður gjörði, sem hinn bað. f>á mælti
Englendingurinn: »f»jer lofið mjerþví, og leggið dreng-
skap yðar við, að taka á móti veði mínu, liversu hlœgi-
legt semyður kann að þykja það?« »f>ví heiti jeg yður«,
svaraði hinn frakkneski maður. Nú var farið að stokka, og
síðan tóku þeir til að spila. Að svo sem tíu mínútum liðn-
um liafði hinn frakkneski maður þegar unnið liið leyndar-
dómsfulla brjef. Hann tók við þvi, en það má geta sjer
í vonirnar, hversu honum hafi orðið innanbrjósts, þegar
hann fór að lesa, og sá, að þetta var gjafabrjef, í lög-
mætasta formi, upp á þær 800,000 franks, sem hann hafði
misst. Hann roðnaði við, mótmælti þessu atferli, og kvað
spilið ómætt; en Englendingurinn svaraði honum bros-