Íslendingur - 04.12.1861, Blaðsíða 3

107
hafa stælt þá upp til berlegs ójafnaðar og mótgjörða. N'ú
er þeirn lent í stríð sarnan, og hafa Svartfellingar cest til
uppreistar grenndarhjeruðin. Soldán hefur sent Ómar
jarl (Pascha) með her móti þeim; enað því er seinast hef-
ur heyrzt, liafa Tyrkir farið nokkrar svaðilfarir fyrir fjalla-
mönnum. Fyrir skömmu ferðaðist Grikklandskonungur til
ættmanna sinna á þýzkalandi, en seldi ríkisstjórnina í hend-
ur drottningu sinni, er meðallagi er vinsæl í Aþenuborg;
einn dag, erhún reið að lierskoðun, hleypti stúdent einn,
af góðum ættum, úr kúlubyssu á hana, en missti, eins og
slíkum mönnum er tamast. I fyrstunni var hann sagður
óráðsmaður og vitstola, en seinna hefur upp graflzt, að
hann hafl eigi verið einn um hituna.
Ítalía. Drjúgum hefur nú umbœtzt, því fyrir dugn-
að og kœnsku Cialdini eru nú hjeruðin á Púli hreinsuð af
reyfurum og illþýði. Seinasta tilraunin, er Franz kon-
ungur hefur gjört, var sú, að spánskur fyrirliði, Borjes
að nafni (fylgisforingi hins fræga hershöfðingja Cabreru),
lendi með flokk manna í Calabríu, espaði til uppreistar í
umboði Franz konungs, og kvað það eigi meira en manns-
verk, að reka af höndum sjer hina útlendu gripdeildar-
menn og guðníðinga. Borjes varð ekki auðnudrjúgari en
allir hinir ófagnaðargestirnir, er Franz kon. og páfi hafa
gjört út til usla og óspekta á Púli; landslýðurinn dauf-
heyrðist við eggingunum, en herlið Viktors skundaði til
fundar, og urðu þar skjót umskipti, að Borjes komst í
herkví áður en varði, og var hann þar tekinn höndum
og skotinn með flestum sinna manna. Nýlega hefur páfl
haldið eina af hinum alkunnu ávarpsrœðum (allocution) til
kardínálanna. Jós hann þar fádœma-saur á mótstöðu-
menn sína, jafnaði saman herdeildum Yiktors konungs
og vargaskreiðum Átla konungs, og bar upp á þær öll þau
hryðju- og grimmdar-verk, er sveinar hans og Franz kon-
ungs liafa hvervetna verið að staðnir. Hann lýsti sig og
stjórn sína hreina af öllum launráðum, og kvað slíkt sak-
argiptir lygara og mótstöðumanna kirkjunnar; en þeim
yrðu menn að synja allra sætta og samþykkis, o. s. frv.
}>að er stakleg sjón, segir »Times« (eða á þá leið), að
sjá aldraðan mann, er segist vera hleytamaður af hálfu
frelsarans, af hálfu friðarboðans, — er segist vera höfuð
þeirra, er jóta trú kærleikans — að sjá hann standa og
ausa út bölbœnum og bitrustu haturs-orðum gegn óvin-
um sínum, að heyra hann án blygðar og með postulleg-
um svip hlaða saman lygum og lognum sakargiptum, en
bera at' sjálfum sjer dagsannar sakir, er öll norðurálfan
hefur fengið og leitt Ijósustu rök að. Stjórn Viktors kön-
ungs lætur eigi þreytast að knýja á Napóleon keisara, að
hann láti lausa ltómaborg. Iíeisarinn lætur hvergi bifast.
Nýlega sendi Viktor konungur til hans Ilalazzi vin hans,
og þá er sagt, að þeir hafl stutt málið af alefli frændi
keisarans og vildustu ráðgjafarnir, Ferúgny og Morny.
J>að kom allt fyrir ekki, en sagt er, að Eatazzi hafi látið
vel yfir förinni, þvi orð keisarans hafl hnigið að fulikomn-
asta samþykki við stjórnarstefnu ítala, að því undanteknu,
að sleppa llómaborg, »fyr en tími sje tii þess kominnu.
Sagt er og, að hann sje því með öllu samdóma, að ríkis-
vald páfa verði að hverfa. Sumir segja og, að ítalir mætti
heldur reyna sig móli Austurríki og freista að ná Fen-
eyjum, en hrapa að Rómaborg. Sama hefur og Kossuth
í Ijósi látið nýlega í ensku blaði; hann vill, að ítalirbein-
ist að með Ungverjum. Eigi skortir þá á Ítalíu, er þann
veg líta á málið; en meðan Ricasoii er við völd, mun
varla ráðizt austur á bóginn. Nýlega flutti sendiboði páf-
ans í Parísarborg keisaranum þakklæti fyrir vernd hans
og gæzlu á Rómaborg, leifum páfaríkis. Keisarinn svar-
»ði, að sjer Yœri það harðla kært, að vera í vináttusam-
þykki við páfann, en vinfenginu mætti páfl bezt lýsa í með
því, að hlýðnast hollum og vandlega huguðum ráðum. |>að
lítur þannig eigi svo út, sem liin líkamlegu vopnin bresti
til viðurlialds ríki páfans, en þar er þó komið, að hin and-
legu taka að bregðast og bila. Nýlega hefur einn af
nafnkenndustu guðfrœðingum, Fassaglia að nafni, og til
skamms tíma prófessor í Rómaborg, ritað ritling þess efnis,
að páfinn yrði að losast við byrði veraldlegs valds, og láta
sjer liið andlega hlíta. þegar er ritlingur þessi var »út
kominn«, mátti Passagli eigi um frjálst höfuð strjúka;
ensk frú skaut skjóli yflr hann, uns hún með aðstoð kon-
súls Ítalíu-konungs gat skotið honum undan yfir takmörk
páfaríkis. Var við honum tekið með mesta fagnaði í borg-
um, er liann lagði leið sína um, og lýsti hann því yfir í
rœðum sínum, að Ítalía yrði nú að lialda fram stefnunni,
en til samþykkis við páfann þyrftu þeir eigi að hugsa,
því hann væri um horfinn Jesúmönnum og fœri að eins
þeirra ráðum fram í hvivetna.
Frá Amerílcu (Bandaríkjum). Hjer hafa engin
stórvægis-tíðindi í gjörzt; nokkrar orustur hafa þeir átt,
og hafa Lincolns menn orðið drjúgari. En engin um-
skipti hafa á orðið; megin-stöðvum halda hvorirtveggju
sem áður. Sjóvirki eitt (Hatteras) á ströndum Virginíu
unnu skip norðurmanna, og hafa suðurmenn eigi getað
náð því aptur. Er nú hætt við, að þeir megi kenna harð-
ara á, því auk þeirra skipa, er liggja fyrir höfnum og banna
flutninga, hefur Lincoln nýlega sent allmikinn skipaflota
til suðurstrandanna. Við Lexington í Missouri vörðust
norðanmenn móti miklu ofurliði og hjeldu stöðvum sínum.
Seinna (5. okt.) lenti herdeildum saman við Pótómakfljót-
ið, nálægt Cheat Mountain, og urðu suðurmenn að láta
undan síga. Seinast hefur heyrzt, að einn af hershöfðingj-
um Lincolns, Stone að nafni, rjeðst yfir fljótið og hjelt
suður til fundar við sunnanmenn hjá bœ þeim, er Lœs-
burgh heitir, en varð að hörfa aptur norður yfir fljótið.
En um sama leyti hafa norðanmenn borið efra skjöld
í Missouri bjá borginni Frederichstown móti 5000 þús.
sunnanmanna.
Althng-asemd
um verzlun Islands og ReylcjavikurhUfn.
|>að eru nú þegar liðin sjö ár, síðan tilskipunin 15.
dag aprílmánaðar 1854, um verzlunina á Islandi, komút,
og væru því öll líkindi til, að menn hefðu gjört sjer ljósa
hugmynd um, hvernig ástatt væri með hana hjer á landi,
hvað ábótavant væri, og hver ráð helzt væru til að efla
hana, og koma meira fjöri í hana, en enn er komið, fyrst
og fremst í Ileykjavík, aðalbœ landsins ; en enn þá eru
engiar uppástungur um það í ljós komnar; alþingið gjör-
ir ekkert, nema að biðja um verzlunarstaði á ýmsumvík-
um og vogum; það virðist svo, sem það ímyndi sjer, að
allar framfarir, sem af frjálsri verzlun getur leitt, sjeu
undir því komnar, að landsbúar þurfi sem skemmst að
fara, til að verzla, og að þá muni allt komast í það horf,
sem œskjandi væri, ef að eins verzlunarstaðirnir fái að
myndast, þar sem hverjum einstökum liaganlegast þykir,
og að bezt væri, að verzlun mætti reka skildagalaust hvar
sem er í kring um allt land; og það er til allrar vonar,
að margir landsbúar hafi þessa skoðun, því að það er
búið að prjedika og rita svo mikið um það, hve heilla-
drjúg slík verzlun mundi verða. Vjer erum nú sannfcerðir
um, að þessi skoðun er skökk og helzt til eintrjáningsleg;
en vjer höfum hvorki tíma nje löngun til að fara lengra
út í það mál að sinni. En vjer viljum að cins rita fátt
eitt um það, hvernig vjer ímyndum oss að helzt mætti