Tíminn - 01.05.1872, Blaðsíða 6

38
fyrsta missiri, sjálfsagt á 1. ári. 1*6118, að vanki
geti verið æltgengur frá gimbrinni, er líka vel
mögulegt, og líklegt eptir sjálfs Dr. Kr. kenningu
því tilefnið á þá að flytjast með mjólkinni til af-
kvæmisins, það er að segja, þau «biöðruorma-egg»
sem ekki eiga að geta annarstaðar lifnað enníkind-
arheilanum. Ekki hef jeg af eigin reynslu getað
eins staðhæft, að vanki sje ættgengur frá hrútnum,
þó mjer sje næst að halda, að það geti líka átt
sjer stað; og fyrir því sje töluverð og margra
reynsla. 12.
— Með erfðaskrá, dagsetttri 15. ágúst 1853,
varð enskur höfðingi Charles Kelsall að nafni,
sem unni mjög íslenzkri fornfræði til þess, að
gefa skólanum í Reykjavík fje til bókhlöðubygg-
ingar, og var fje þetta eptir dómsmálastjórnar-
brjefi, dags. 9. maí 1859, 838 pund ensk eða
7542 rd. Árið 1859, hlutaðist stjórnin til að hús
þetta yrði byggt, og var þó aptur hætt við áform
þetta, eins og sjá má af brjefi kirkju-og kennslu-
stjórnarinnar dags. 9. júlí 1861. Árið 1866, ept-
ir að stiptamtmaður H. Finsen á ný hafði hreyft
þessu máli, var farið að byggja bókhlöðuna, og
samdist svo við útlenzkan húsasmið, að hann
tókst á hendur að gjöra hana fyrir 7,600 rd.
Byggingu hússins var lokið ári síðar, og verður
þess eigi varist, að húsið að öllu ytra ekki var
svo fagurlega úr garði gjört, sem skyldi, enn þó
að sum líti eigi verði með neinu afsökuð, þá má
eigi heldur draga dulur á það, að fje það sem var til
umráða til hússbyggingarinnar, var alveg ónógt.
í bókhlöðunni hefir unnizt nægilegt pláz fyrir
bókasafn hins lærða skóla, bækur prestsskólans
og alþingis, auk þessa mun þar vera geymt mest
ailt skjalasafn biskups, sem er næsta dýrmætt.
Forstöðumaður hins lærða skóla og kennarnir eiga
skyldar þakkir fyrir það, að þeir fyrir það fje, sem
skólanum er veitt hin síðari árin, hafa keypt
nokkrar sjaldgæfar bækur íslenzkar, er þannig
hafa fundið griðastað, og forðað þeirri eyðilegg-
ing, sem annars hefði berlega legið fyrir hönd-
um. Vjer vonum að, ef að menn þessir trúlega
halda áfram, því sem þeir þannig hafa byrjað, og
landsmenn styrkja þá sem vera ber, þá muni ekki
lengur þurfa að bera kvíðboga fyrir því að sjaldgæfar
íslenzkar prentaðar bækur og handrit farizt, held-
ur muni þar brátt myndast safn af öllum þeim
íslenzku bókum, sem nú eru fáanlegar, og væri
þetta til sannarlegs sóma fyrir þjóð vora bæði alda
og óborna.
í húsinu, sem er byggt úr steini, hefir, eins
og eðlilegt er, borið á raka, sem getur skemmt
bækurnar, enn á þessu verður nú ráðin bót, með
því að í sumar á að leggja hitunarvjel (varme
Ápparat) í bókhlöðuna, og er áætlað, að til þessa
muni ganga 585 rd.
Fyrst vjer annars höfum minnst á þetta mál,
viljurn vjer nú taka fram tvö atriði, sem oss er
næstaannt um að sje tekin til greina. Hið fyrsta
er bón til allra landsmanna, að þeir hlynni að
bókasafninu, og gefi því sjaldgæfar bækur. Hið
annað er áskoran vor til þeirra, er stjórna bóka-
safninu, að þeir gefi frjálsari aðgang að því, enn nú
er, því úr því að skólinn og bókasafnið er eign
landsins, og landsins fje varið ríkulega til þess, þá
ætti líka hver heiðvirður maður að fá aðnotaþað;
enn það er alls ekki samboðið skoðunum þjóðar-
innar, og vjer þorum að fullyrða, að líka þeirra
sem stjórna skólanum og bókasafninu, að engir
aðrir, enn lærisveinar skólanna, eða kennarar skuli
þar hafa aðgang, sjerhver íslendingur, sem er heið-
virðurmaður og sem má trúa fyrir bók hefirbein-
línis rjett, til að fá svo frjálsleg afnot á bókunum,
sem að leyfa má með reglugjörð, er um það efni
ætti að semja sem fyrst.
(Eptir o Bergens Tidcnder», 8. marz p. á.).
Hið íslenzka Verzlunar Samiag í Bergen,
hefir með hraðfrjett, til alþingisforseta Jóns Sig-
urðssonar, leitað leyfis hans um, hvort hið ný-
keypta gufuskip, er kostaði 80,000 rd., mætti bera
nafn hans, og hefir hann aptur sent svar á þessa
leið: