Tíminn - 20.10.1874, Blaðsíða 3

75
Athugagr. Nú hefur Halldór Friðriksson af-
salað sjer kosningunni, þrátt fyrir það þótt kjör-
stjórnin yfirlýsti að hann væri rjett kjörinn; á kosn-
ing að fara hjer fram 31. þ. mán. Vjer viljnm
nú áminna hina heiðruðu kjörstjórn að lesa nú
upp hin gildandi lög þar um, þar útlit er fyrir,
að þau sjeu farin að gleymast henni, og einnig
að yfirskoða dálílið kjörksrána. 457.
(Aðsentj. Bæði í «f>jóðólfi» ogþessu blaði hefur
verið minnzt á danskar messur í Reykjavíkurdóm-
kirkju, og sýnt fram á, hversu ótilhlýðilegt og ó-
hagkvæmt það er fyrir söfnuðinn, að guðsþjónustu-
gjörð er haldin þará dönsku fimmta hvern sunnu-
dag, þar sem það er þó eigi meir en V200
sóknarmanna, er eigi hefur not af íslenskri guðs-
þjónustgjörð; þykir oss eigi þörf gjörast, að fara
hjer um þetta fleirum orðum því að vjer ætlum,
að öllum megi það ljóst vera af því, sem þar er
sagt. Um Leið og vjer vekjum máls á þessu að
nýju, viljum vjer skora á yður, heiðruðu sóknar-
arbræður, að taka þetta velferðarmál vort alvarlega
til íhugunar, styrkja kröptuglega að því, að dansk-
ar messur hjer í sókn verði eptirleiðis af teknar
með ölln, eða þær að eins haldnar einstöku
sinnum síðari hluta á helgum dögum, að lokinni
gnðsþjónustugjörð á íslenzku.
Fáeinir 'Rey'kvikingar.
(Aðsent).
þjóðhátíð íslendinga í sumar eignaðist barn
(sjálfsagt skilgetið) við Birni Jónssyni, cand. phil.
þetta barn sem hefur hlotið í skírninni (jeg trúi
að það væri skírt að eins skemmri skírn) nafnið
«Isafold», er á að fræða, gagna og skemmta, en
gjöra sem minnst af því, að láta neitt af þessu
þrennu ógjört. Jeg er nú búinn að sjá þetta þjóð-
hátíðarbarn (jeg þori varla annað en að kenna það
við móðurina, því það gjörir það sjálft), og fór
jeg þá að hugsa um, hvað í því væri fræðandi,
hvað gagnandi, og hvað skemmtandi. Fræðandi á
líklega að vera kaflinn um «dagmálastað og eykta-
stað». Hann endar á þessum fræðandi orðum:
• Hnattstaða Vínlands verður því eigi ákveðin».
jþetta virðist vera árangurinn af öllum þeim heila-
brotum um Homilínbók, Elucidarius og Tómas erki-
biskup. Líka hlýtur það að þykja allri þjóðinni
einkar merkilegt, að það eða það handrit hafi verið
prentað 1858 e. Kr. b., og síðan Ijósprentað 11
árumsiðar (eða 1870). Hver veit, nema að þessi
merkilegi viðburður hafi haft einhverjar rætur í
sjer fólgnar til hinnar voðalegu styrjaldar, sem
byrjaði árið eptir milli Prússa og Frakka.
Mjer fmnst annars það vera heldur hart dæmt,
að segja, að saga Snorra komi í mótsögn við sjálfa
sig viðvíkjandi hnattstöðu Vínlands og afrakstur
þess. Hún kann að vera ónákvæm, og er það
afsakandi, því Leifur hafði ekki bæði kirkjuklukk-
una og skólaklukkuna, stilltar af Halldóri Guð-
mundssyni, eður eptir hans tilsögn, til að fara ept-
ir. Vínviður vex nú undir 52° n. br. í Norður-
álfunni, og er vel hugsandi, að hann í fornöld
hafi vaxið eins norðarlega í Vesturheimi. En
undir þeirri breiddargráðu kemur sólin upp kl. 8
15 ", og rennur kl. 3 45'', þegardagurer skemmst-
ur. Hefði saga Snorra átt að vera nákvæm, þá
hefði Leifur átt að lenda 58° n. br., því þar kemur
sól upp um skemmstan dag kl. 9, og rennur kl.
3. Ef maður þvi álítur það gefið, að vínviður hafi
ekki á dögum Leifs vaxið norðurá hnettinum, en
hann nú vex, þá segir sagan sólaruppkomu \
tíma seinna, og sólarlag 3/4 tíma fyr, er verið
hefur. J>ar sem Leifur hvorki hefur haft áttvísi
nje stundaklukku, þá þarf hjer engin ósamkvæmni
að vera í sögunni, heldur að eins ónákvæmni, sem
varla er takandi hart á. Að minnsta kosti mundi
varla haf verið dæmt svona hart fyrir ofan lækinu,
ef einhver gamall rómverskur rithöfundur hefði átt
í hlut.
Hvað á nú að vera gagnandi? Líklega kafl-
inn um alþingiskosningarnar í haust. |>ar segir
barnið meðal annars: «Tillögum ráðgefandi þings
þykist stjórnin ekki þurfa að fara eptir fremur en
henni lízt : en til þess að brjóta á bak aptur vilja
löggjafarþings, þarf mikla fyrirhöfn*. Svo er nú
það, barnið mitt; bfbí og blaka, álftirnar kvaka.