Alþýðublaðið - 10.04.1960, Side 4

Páskaferb í Öræfi
14. — 18. apríl.
Fergaskrifsíoia Páis Árasonar,
Hafnarstræti 8— Sími 17641
FuiSfrúaráð Aiþýðuflokksins
í Reykjavík.
verður í Fulltrúaráðinu næstkomandi þriðju-
dag, 12. apríl kl. 8,30 e. h. í Alþýðuhúsinu við
Hverfisgötu.
\ FUNDAREFNI:
Skattamálin: Frummælandi Sigurður Ingi-
mundarson, alþingismaður.
4 Fulltrúar eru minntir á að mæta vel og stund-
t víslega.
Stjórnin.
* Vanur kranamaður óskast á
Michigan-krana.
Upplýsingar á skrifstofu minni.
Bæjarverkfræðingurinn í Hafnarfirði.
TÓNLEIKAR í Framsóknarhúsinu mánu-
dag 11. þ. m. kl. 20,3Q.
FRUMFLUTT verða 7 verk eftir fimm
ung íslenzk tónskáld.
Aðgöngumiðasala í Framsóknarhúsinu á mánudag
frá kl. 13,00. — Verð aðgöngumiða kr. 20,00.
Stærð-167 sm. og 155 cm.
s
, fyrirliggjandi.
Sighvaiur Einarsson & Co.
Skipholti 15 — Símar: 24133 — 24137
£ 10. apríl 1980 — AlþýðublaSið
Benedikf Gröndal skrifar
ýV Lúxuslíf og
skattsvik.
í SAMBANDI við þær breyt-
ingar á tekjuskatti, sem al-
þingi afgreiddi, áour en það
fór 1 páskafrí, hættir mönn-
um -mjög til þess að gleyma-
einu höfuðatriði: skattsvikun-
um.
Það er ein meginröksemd
fyrir breytingu skattakerfis
úr beinum sköttum til auk-
inna óbeinna skatta, að 6—800
milljónir króna koma aldrei
fram í framtölum hér á landi.
Þessi gífurlega upphæð slepp-
ur algerlega við skattheimtu
ríkisins, en þúsundir skatt-
greiðenda eru í stóium lægri
tekjuflokki í skýrslum skatt-
yfirvalda en þeir ættu að vera.
Með því að taka meira af tekj-
um ríkisins með óbeinum
sköttum sleppa þessir menn
ekki. Þeir komast ekki hjá því
að greiða hærri aðflutnings-
gjöld, tolla, söluskatt og hvað
þetta allt heitir, eins og þeir
áður gerðu í ríkum mæli.
Hvert mannsbarn þekkir
þessi mál. Hver er það, sem
hefur ekki séð til nágranna
síns, sem lifir þægilegu lífi í
góðri íbúð, kaupir heimilis-
tæki og húsgögn og á bíl —
— en greiðir sama sem enga
skatta? Hverjir hafa ekki
heyrt um fyrirtækin, þar sem
eigandinn, forstjórinn eða
skrifstofustjórinn greiða
minni opinber gjöld en verka-
menn eða skrifstofumenn í
þjónustu fvrirtækisins? Hver
hefur ekki séð lúxusvillur rísa,
fína bíla utan við þær? Hverj-
um er ekki ljóst, að menn geta
ekki með nokkru móti lifað
því lífi, sem ýmsir gera, nema
hafa 3—500 000 krónu tekjur
eðá' meira? Þó greiða margir
þessara manna skatta eins og
þeir hefðu 80—90 000 krónur.
ýV Hróplegt
ranglæti.
Þetta ástand er hörmulegt
þj óðfélagsranglæti. Það sýkir
út frá sér, og allir reyna að
fela undan skatti, Mórall þjóð-
arinnar versnar stig af stigi,
unz komið er eins og nú, að
sjóðþurrðir og þjófnaðir í
fyrirtækjum eru vinsælt og
viðurkennt efni fyrir rithöf-
unda og matur fyrir frétta-
blöð í viku hverri.
Segja má, að þetta ætti að
lækna með strangara skatta-
eftirliti. En það er hægar sagt
en gert. Mikill hluti af hinum
duldu tekjum einstaklinga er
fyrir aukavinnu utanvið að-
alstarf, hvers konar smáat-
vinnurekstur og fleira slíkt,
sem ógerningur er að fylgj-
ast með, nema við kæmum
upp fjölmennri og þróttmikilli
skattalögreglu. Það er hætt
við, að svipur þjóðfélags okk-
ar yrði ekki skemmtilegur, ef
gripið væri til slíkra ráða —
og nokkrar milljónir færu í
innheimtukostnað að auki.
Sú hefur verið þróun síð-
ustu ára meðal lýðræðissinn-
aðra vinstrimanna, að breyt-
ingar á högum almennings
víða um lönd geri breytingar
á gömlum sjónarmiðum í
skattamálum óhjákvæmilegar.
Bjargálna þjóðfélag hugsar
allt öðru vísi í þeim efnum
en fátækt þjóðfélag. Fleiri og
fleiri menn, allt frá fjármála-
ráðherra Noregs, Trygve Brat-
teli, til vinstrisinnaðra hag-
fræðinga eins og Ameríku-
mannsins Kenneth Gailbraith
(sem skrifaði bókina „Affluent
Society“) benda á, að sölu-
skattar séu það skattaform,
sem bezt hentar nútíma að-
stæðum. Þeir sýna og fram á,
að með sölusköttum megi
koma fyrir sanngjarnri og
nauðsynlegri skiptingu skatta
byrðanna, þannig að þeir, sem
hafa raunveruleg peningaráð,
borgi mest, en hinir miklu
minna.
-fo Röksemdir
Einars.
Einar Olgeirsson flutti um
þessi mál ræðu á alþingi síð-
astliðinn fimmtudag. Það er
oft fróðlegt að heyra Einar í
sölum alþingis, þegar hann er
ekki að hugsa um Þjóðviljann
eða áheyrendur á pöllunum,
en útmálar frjálslega hinar
kommúnistísku hugmyndir
EKKI er allt jafngott, sem
Ríkisútvarpið flytur, en
tvennt er það þó, sem mér og
ef til vill mörgum öðrum hef-
ur þótt þar sérstaklega at-
hyglisvert. Annað er ávarp
biskupsins, herra Sigurbjarn-
ar Einarssonar, í upphafi
æskulýðsviku hinnar evangel-
isku-lútersku kirkju á íslandi.
Hafa þau ávarpsorð líklega
verið betur valin en flest ann-
að, sem komið hefur fram á
þeirn vettvangi, og hef ég þó
sérstaklega í huga það, að
ræðumaður skyldi þar styðj-
ast beint við kenningar dr..
Helga Pjeturss um lífsam-l
band og samstillingu. Bæði'
þessi orð notaði ræðumaður
og var ekki um að villast, að
hann notaði þau eins og sá,
sem einu sinni hefur orðið
nógu stórhuga til að gera sér
grein fyrir merkingu þeirra.
En ekki verður of mikið úr
því gert, hvílík nauðsyn er að
almennur áhugi og skilningur
vakni á sambandi vor hér á
sínar. Þegar ofstækið ekki
grípur þetta ljúfmenni, held-
ur hann vel á sínum málstað.
Einar sagði, að röksemdir
fyrir tekjuskattsbreytingunni
væru þær tvær, að tekjuháip
menn mundu (eins og Alþýðu-
blaðið hefur bent á) greiða
mjög mikið í óbeinum skött-
um og gjöldum — og hins veg-
ar hin gamla kapítalistíska
röksemd, að fengju efnamenn
að halda meiru eftir, mundu'
þeir leggja meira til aukinnar
framleiðslu.
Einar reyndi að gera fyrri
röksemdina broslega og taldl
hana einskis virði. Seinni rök-
semdina hrakti hann með töl-
um þess efnis, að neyzlufjár-
festing væri hér á landi miklu
meiri en annars staðar. Þetta
sýndi, að peningamenn íslands
væru hinir duglegustu að eyða
því fé, sem þeir komast yfir.
Með öðrum orðum, þegar fá
safnast í fyrirtæki, taka þeir
milljón út til að byggja villu,
áður en þeir leggja í nýja
framleiðslu.
Þessi svör Einars stangast
algerlega á. Ef íslenzkir há-
tekjumenn eru eins duglegir
að eyða fé og Einar vill vera
láta, þá er ómögulegt að kom-
ast hjá því, að skattlagning
eyðslunnar með háum lúxus-
tollum og söluskatti hlýtur að
hafa nokkuð til síns máls. Það
er einmitt ástæða til að áetla,
að við íslenzkar aðstæður sé
fyllsta réttlæti í að skattleggja
eyðslu frekar en tekjur. Menn
stela tekjum undan, þeir geta
ekki falið eyðsluna.
iörð við lengra komna íbúa
annarra stjarna eftir því sem
dr. Helgi hefur gert grein fyr-
ir í Nýalsritum sínum, og skal
ræðumaður heill þessara orða.
Ætti Ríkisútvarpið að endur-
flytja þetta athyglisverða á-
varp, og er ósk um það hér
með komið á framfæri.
Annað erindi mjög íhugun-
arvert, sem ég hygg þó að
skoðanir skiptist meir urn eins
og stendur, var erindi Vigfús-
ar Guðmundssonar: Frá Suð-
ur-Afríku. Þar sem vandamál
Suður-Afríku munu verða
mjög rædd á næstunni, vegna
hinna skelfilegu atburða, sem
þar hafa orðið, gæti erindi
manns, sem telur sig hafa
kynnzt ástandinu þar af eigin
raun, orðið hinn bezti um-
ræðugrundvöllur. Hafi mál-
flutningur Vigfúsar að ein-
hverju leyti verið áfátt, þá
væri auðvelt að leiðrétta það
í frjálsum umræðum, ef nokk-
uð væri. Því það er forn málí
Framhald á bls. 7.
Gott útvarpsefni