Fréttablaðið - 18.06.2001, Page 6

SPURNING DAGSINS
Hvaða eiginleika þarf góð
fjallkona að hafa?
Fjallkonan er imynd landsins kannski frek-
ar en þjóðarinnar. Maður verður að hafa
ákveðna reisn og að sjálfsögðu að geta far-
ið vel með fallegt Ijóð.
Þórunn Lárusdóttir, leikkona, var í hlutverki
fjallkonunnar á Austurvelli í gær á þjóðhátíðardegi
íslendinga, 17. júní og flutti þar frumort Ijóð
eftir Mattías Johannessen
LÍTIÐ EFTIR
Áður en sprengjan sprakk höfðu yfir 300
manns troðið sér I lítið flokkshúsnæðið i
bænum Narayanganj, um 16 km frá höf-
uðborg landsins Dhaka.
Bangladesh:
Rannsókn á dauða
22 flokksmanna
NARAYANOAN). BANCLADESH. AP. StjÓm-
völd í Bangladesh hafa sett á stað op-
inbera rannsókn vegna sprengju sem
sprakk á flokksfundi stjórnarflokks í
Bangladesh á laugardagskvöld þar
sem 22 létust og um 100 slösuðust.
Árásin er sögð vera sú versta í sögu
Bangladesh. Yfir 300 manns voru
samankomnir á fundinum þegar
sprengjan sprakk. Sprengingin hefur
verið harðlega gagnrýnd af stjórn-
völdum og hefur Sheikh Hasina, for-
sætisráðherra landsins, skellt skuld-
inni á „samsærismenn sem vilja
stuðla að pólistískum óstöðugleika og
eyðileggja lýðræðið."
„Ég vil að þjóðin standi saman
gegn pólitískum hryðjuverkum sem
þessum til stuðnings lýðræðinu,"
sagði Hasina eftir atburðinn. Fjórtán
manns létust samstundis við spreng-
inguna, en 8 létust síðar af sárum sín-
um. Enginn hefur enn lýst yfir
ábyrgð á hendur sér vegna verknað-
arins, en lögreglan hefur handtekið
tvo menn og eina konu í tengslum við
málið. Annar mannanna er blaðamað-
ur og meðlimur í smáum hægri-frels-
isflokki sem ekki er í ríkisstjórn.
Hinn er meðlimur í þjóðernisflokk
Bangladesh. Konan er sögð vera
starfsmaður í verksmiðju.
Islömskum bókstafstrúarmönn-
um hefur verið kennt um fyrri árásir
sem gerðar hafa verið í landinu, sem
oftast eiga sér stað skömmu fyrir
kosningar, en næstu kosningar í
Bangladesh munu fara fram í októ-
ber. ■
FRETTABLAÐIÐ
18. júní 2001 MÁNUPACUR
Umframveiði fyrir aflareglu ástæðan
Undirrót smæðar þorskstofnsins að ekki var farið að ráðum fiskifræðinga fyrir árið 1995, segir Jdhann Sigurjóns-
son. „Vinnubrögðum vísindamanna verulega áfátt,“ sagði Davíð Oddson í gær.
þorskur. „Það sem hann á líklega við
er að afli umfram ráðgjöf hefur ver-
ið ásættanlegur síðan 1995 þegar
aflareglan var sett inn í kvótakerfið,"
sagði Jóhann Sigurjónsson, hafrann-
sóknarstjóri, um ummæli Davíðs
Oddssonar í þjóðhátíðarræðunni í
gær að samviskusamlega hafi verið
farið að ráðum fiskifræðinga varð-
andi þorskveiði undanfarin ár. Nokk-
urrar spennu virðist gæta á milli rík-
isstjórnarinnar og Hafró varðandi
það hver beri í raun ábyrgð á stærð
þorskstofnsins. Davíð lét að því ligg-
ja í Fréttablaðinu þann 7. júní sl. að
ábyrgðin lægi hjá Hafró, stofnunin
hafi „trúað of mikið á eigin kenning-
JÓHANN SIGUR-
JÓNSSON
300.000 tonna
þorskveiði umfram
ráðgjöf fram að
aflareglunni 1995
er undirrót þess að
stofninn er alltof
lítill í dag,.
ar og mátt vísind-
anna“ og þess
vegna væri þorsk-
stofninn alltof lít-
ill. Jóhann segir
hinsvegar að því
megi ekki gleyma
að ástand stofns-
ins í dag skýrist að
hluta til af því að
illa hafi verið far-
ið að ráðum fiski-
fræðinga fyrir
árið 1995.
Þorskafli umfram
ráðgjöf frá árinu
1990 og fram að
aflareglu 1995 var
um 300.000 tonn,
eða líkt og í góðu
meðalári.
„Aflareglunni
sem á að gefa
skynsamlega nýt-
ingu stofnsins hef-
ur verið beitt síð-
an 1995 en allt
annað var upp ten-
ingnum áður en
þessi nýtingar-
stefna kom til.
Bæði var það að
aflaheimildir voru
gjarnan settar hærra en okkar tillög-
DAVÍÐ ODDSSON
Kennir útreikning-
um fiskifræðinga
um ástand þorsk-
stofnins. Farið hafi
verið eftir ráðgjöf
þeirra en samt sé
stofninn alltof Iftill.
ur og þar að auki hélt kerfið ekki
utan um útgefnar aflaheimildir, það
voru einfaldlega smugur í kerfinu.
Umframaflinn fyrir aflaregluna er
undirrót þess að stofninn er í lægð í
dag,“ segir Jóhann. Aflareglan geri
ráð fyrir áreiðanlegu stofnstærðar-
mati. „Ef stofninn væri stór og
bragglegur þá myndi hann þola frá-
vikið í stofnstærðarmati sem kom á
daginn nú. Undirrót vandans er að
stofninn er of lítill." Með öðrum orð-
um: Jóhann telur ábyrgðina á ástandi
þorskstofnsins í dag liggja ekki síður
hjá stjórnvöldum en hjá Hafró og
fiskifræðingum.
matti@frettabladid.is
Mun stærra
safn en í fyrstu
var talið
Listaverkasafn Þorvaldar Guðmundssonar og Ingi-
bjargar Guðmundsdóttur sem Gerðarsafn hefur tekið
til vörslu og skráningar er mun stærra en áður var
haldið. Unnið er að skráningu en talið að málverk og
teikningar geti verið allt að þúsund talsins.
mynplist „Þetta er mun stærra safn
en við höfðum gert okkur grein fyrir
og þegar allt hefur verið talið saman
og skrásett gæti ég trúað að þetta
nálgist að vera þúsund málverk og
teikningar sem þau hafa safnað“, seg-
ir Guðbjörg Kristjánsdóttir, forstöðu-
maður Listasafns Kópavogs, sem er
nú að taka við Listaverkasafni Þor-
valdar Guðmundssonar og Ingibjarg-
ar Guðmundsdóttur til vörslu og
skráningar.
Guðbjörg segir ekki hægt að segja
nokkuð til um það að svo stöddu hver-
su verðmætt safnið er. „Það liggur
mikið verk fyrir höndum að meta
verðgildi hvers verks fyrir sig og
safnið í heild." Hluta safnsins var þeg-
ar búið að meta og var það gert sam-
hliða því að Gerðarsafn hélt sýningu á
verkum úr safninu. Nú verður hins
vegar ráðist í að meta safnið í heild
sinni og ljóst að það mun taka nokkurn
tíma. „Þetta er feiknalega verðmætt
safn. Verðmætin eru ekki aðeins fólg-
in í verkanna sem í því eru heldur ber
það vitni um lífsstarf hjónanna og er
hluti af menningararfleið okkar allra.
Það mætti örugglega meta þetta ein-
göngu til peninga en þetta er miklu
meira en það og í raun er þjóðarsaga
fólgin í þessum listaverkum."
í safninu eru verk eftir alla helstu
meistara íslenskrar málaralistar en
samkvæmt vörslusamningi sem var
gerður milli Gerðarsafns og aðstand-
NÝTT BAKLAND
Samningurinn um að Gerðasafn taki Listaverkasafn Þorvaldar Guðmundssonar og Ingi-
bjargar Guðmundsdóttur til vörslu gjörbreytir möguleikum safnsins til sýningarhalds að
sögn forstöðumanns Gerðarsafns.
enda Listaverkasafns Þorvaldar og
Ingibjargar tekur safnið við öllum
verkum sem þau söfnuðu á lífsleið
sinni utan þeirra sem prýða Hótel
Holt. Upphaflega var talið að verkin
væru nokkuð hundruð talsins en eftir
því sem betri yfirsýn hefur fengist
yfir safnið er ljóst að verkin verða
ekki færri en 700 talsins og gætu nálg-
ast það að vera hátt í þúsund. Starfs-
fólk safnsins vinnur nú við að mynda
verkin í safninu, safna upplýsingum
um þau og verðmeta svo hægt sé að
tryggja þau og koma upp heildstæðri
skrá um safnið.
binni@frettabladid.is
Segir tillögur ráðherranefndar óraunhæfar
Framkvæmdastjóri LÍU segir að ýmsar tillögur nefndar um starfsumhverfi sjó- og landvinnslu virðist
kostnaðarlega óraunhæfar. Formaður Samtaka fiskvinnslu án útgerðar lýsir ánægju með tillögurnar og segir
komið til móts við óskir samtakanna.
sjávarútvegur „Þarna eru ýmsar til-
lögur sem virðast tæknilega og
kostnaðarlega óraunhæfar", segir
Friðrik J. Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri Landssambands ís-
lenskra útvegsmanna, um tillögur
nefndar á vegum sjávarútvegsráð-
Umhverfisráðuneytið
Námskeið
Seinasti skráningardagur á námskeiö umhverfisráðuneytis
- Löggilding iðnmeistara -
skv. reglugerð nr. 168/2000 er 1. júlí nk.
Athugið að námskeiðið verður ekki endurtekið.
Námskeið þetta er ætlað þeim, sem fengu útgefið eða áttu
rétt á að fá útgefið meistarabréf fyrir 1. janúar 1989 og hafa ekki
lokið meistaraskóla. Löggilding veitir rétt á að bera ábyrgð á
verkframkvæmdum fyrir byggingarnefnd.
Umsóknareyðublöð fást afhent á skrifstofu Menntafélags
byggingariðnaðarins á Hallveigarstíg 1, Reykjavík.
Þeim skal skilað útfylltum þangað, ásamt fylgiskjölum, ekki síðar
en 1. júlí nk.
Ekki er tekið við umsóknum sem berast eftir
1. júli 2001.
Nánari upplýsingar í síma 552 1040.
herra um starfsumhverfi sjó- og
landvinnslu. „Það er kannski fræði-
lega hægt að leysa þessi mál, eins og
varðar innvigtun á togurum, en það
er ekki búið að sýna fram á að það sé
búið að finna lausn sem dugar og er
kostnaðarlega viðráðanleg fyrir út-
gerðirnar."
Friðrik segist ekki átta sig alveg á
því hverju nefndin hyggist ná fram
þegar hún leggur til að allur afli sem
til stendur að flytja úr landi verði
boðinn til sölu hér innanlands áður en
hann er fluttur úr landi. Friðrik segir
að það skýra stefnu LÍÚ að innlendir
fiskverkendur geti boðið í afla en
hingað til hafi reynslan sýnt að þeir
hafi ekki verið samkeppnishæfir
þegar kæmi að því verði sem boðið er
í aflann. Því sé ekki að sjá hverju
ákvæði þessa efnis myndi breyta fyr-
ir útgerðir og landvinnslu.
STARFSUMHVERFI LAND- OG
SJÓVINNSLU
Óskar Þór segir tíllögur ráðherraskipaðrar
nefndar um að allan afla skuli bjóða til
kaups hér áður en hann er fluttur út verða
til þess að bæta samkeppnisstöðu land-
vinnslunnar.
„Við teljum þetta vera góðar til-
lögur", segir Oskar Þór Karlsson,
formaður Samtaka fiskvinnslu án út-
gerðar. „Við höfum lagt áherslu á að
íslenskum fiskverkendum gæfist
kostur á að b joöa í þann fisk sem
veiddur er í landhelginni og nefndin
leggur það til. Við höfum einnig lagt
áherslu á að íiskvinnsla til sjós og
lands byggi við alveg sambærileg
skilyrði varðandi innvigtun á hrá-
efni. Mönnum hefur þótt andað ofan í
hálsmálið á fiskverkendum í landi
meðan meira frjálsræði ríkir úti á
sjó. Því höfum við ekki nema gott eitt
urn tillögurnar að segja að svo stöd-
du.“ Óskar Þór segir ljóst að sumar
tillagnanna hafi nokkurn kostnað í
för með sér, t.d. hvað varðar vigtun
afla inn á vinnslulínur frysti- og full-
vinnsluskipa, en að menn verði að
velta því fyrir sér hvort þetta séu
ekki eðlilegar kröfur og kostnaður-
inn því réttlætanlegur þó nokkur sé.
binni@frettabladid.is
Nefnd um sjó- og landvinnslu:
Klofin í afstöðu sinni til úrbóta
sjávarútvegur Þriggja manna nefnd
sem sjávarútvegsráðherra skipaði til
að bera saman starfsumhverfi sjó- og
landvinnslu klofnaði í afstöðu sinni
til nokkurra tillagna um hvernig
skyldi bæta samkeppnisaðstöðu land-
vinnslunnar gagnvart sjóvinnslu.
Meirihluti nefndarinnar leggur til
að skylt verði að vigta afla inn á
vinnslulínur frystitogara og enn-
fremur að skylt verði að bjóða allan
þann fisk sem til stendur að flytja úr
landi til sölu innanlands áður en hann
er fluttur út. Með þessu telur meiri-
hlutinn að jafna megi samkeppnisað-
stöðu sjó- og landvinnslu. Þessu er
Guðrún Lárusdóttir, þriðji aðilinn í
nefndinni, andvíg. Hún telur að vigt-
un afla inn á vinnslulínur frystitog-
ara verði íþyngjandi fyrir sjóvinnsl-
una og feli í sér nokkurra milljóna
króna kostnað á hvert skip. Þá segir
hún að það væru hömlur á eðlilegum
ákvörðunarrétti útgerðaraðila ef
þeim yrði gert skylt að bjóða allan
fisk á markaði hérlendis áður en
hann er fluttur út. ■