Skuld - 14.01.1880, Page 1

J § g g
M. J ja j8 ^
*S J | -°3 s
C C3 i -*j
3 ^ ftO
^ § .2 ^
W r^S ÖO S •
"3 C ® ^ ^
03 cð 5 _ ,
r S ^ ^
3 cö Pn r
2 3*3-
g e g ._ «-
» 2 g ®
K M -fl M
k u I
1 8 8 0.
c? r g* s
M >-3 CO ~
M.CT3 g
*■* p ^
- 3 í?
s- ^ «5 "°l
^ g- PS
^ © O
^ p B -1 2
5J CD C 0< ^
•* *—• ^ kCk.
P rf ^ o
pr ^ S s
g c-- ?
S ^ ® rg
Nr. 1)1.—92.
Eskifirðl, Miðvikudagv 11. junúar.
III, 31.—32.
367 |_____________368
Á Nýársdag.
J»(T íslands synir og íslands dætur,
sem árla risuð í dag 4 fætur,
er þetta nýárið gékk í garð,
ó, fagniö komandi tíð og tíma,
og tregið eigi f)ó styttist gríma
og dagsins lýsist ið dimma skarð.
Fyr lifði Garðarsey glaða daga
á gullöld frelsis og helgra laga,
langt fjarri helfjötrum harðstjórans;
en svo kom óöldin illa’ og dimma
með ólög, háðung og kúgun grimma;
nú birtir aftur í bygðum lands.
Tvú er á sinnum vor sældardagur,
oss signir frelsisins röðull fagur,
og frægan sigurinn vinnum vér
_________ J_ ______ 369 ____
á fornum óvinum lýðs og landa,
á lítilmensku og þrældómsanda,
er legið hetir í landi liér.
Fram, fram, þér bændur og búaliðar,
og beitið samtaka kröftum yðar,
f)ví margar hendur létt vinna verk;
ef þjóðin öll er með einum liuga,
mun enginn mannskraftur hana buga;
svo lijálpar Forsjónar höndin sterk.
Vér trúum nú á vorn mátt og megin,
að marki nýju vér tökum veginn
og ryðjum sannleikans breiða braut;
svo kljúfum firítugu björgin bláu,
sem burt vér steinunum köstum smáu,
vís er oss sælan, þá iiti’ er þraut.
Valdiinar Ásm uudarson.
Undirstöðu-atriði
grasræktarin 11 a r.
Eftir
2f. 0.,
búfræðing í Kristíaníu (í Noregi).
[Niðrlag frá nr. 14 |i. á.]
I'yrst og fremst verðr gólfið í
haugstæðinu (og sé pað utan fjóss,
en eigi undir fjósgólfinu, pá verðr
flórstæðið líkaaðvera) pétt og helt.
— Einfaldr vegr til að gjöra ílórstæði
og haugstæða-gólf held, er, að hera
fyrst í pau lag af leir eða deigulmó,
og troða pað vel, en helluleggja sv'o
eða steinleggja ofan á leirinn. Slíkr
umhúnaðr er einfaldr, ódýr og endist
lengi.
par næst ríðr á, að verja utauað-
komandi Yatni að komast í haugstæð-
ið. þetta vinst með pví, að múra
Veggina í 'kring, eða með p é 11 u m
veggjum; svo parf og rennur og
skurði umhverfis, til að veita vatni
frú.
Ahrifum regns og snjós og sólar-
Seislanna má verjast með pví, að hafa
Þak helt yfir liaugstæðinu, sé pað
^tan fjóss. A íslandi munu haug-
^tæðin nú oftast verða að vera utan
lióss, og væri pví ómissandi, að pau
v®ru hvervetna undir palci.
Ofrávíkjanlegt skilyrði fyrir pví, að
lllígt sé að færa sér allan áhurð hag-
kvæmlega í nyt, cr pað, að hlanda
áhurðinn.
Erlendis er nú hálmr mestliafðr
til pessa. Hann er fyrst borinn á
hásana undir kýrnar, svo pær liggi í
nvjúku hálinbæli; siðan er honum hland-
að saman við flórinn, um leið og mokað
er, og nýr hálmr pá borinn undir
kýrnar. Hálmr er bezta blöndunar-
efni. Sag má og hafa, en pað er síðra.
Á Islandi er nú hvorugt petta til. enda
er hálmrinn nú víðast í Noregi hafðr
til fóðrs, svo að eigi verðr hafðr nema
skemdr hálmr til blöndunar.
Mold verðr pví pað efnið, sem
auðveldast verðr að hafa á íslandi,
enda erhún hezta blöndunar-efni næst
hálminum.1 *) Moldin hefir pann veru-
lega kost, að hún eykr áhurðinn að
miklum mun. Sé nóg haft af henni,
pá sýgr hún í sig allan fljótandi
vökva úr áburðinum, og svo temprar
húu mjög liagkvæmlega ígerðina eða
efuabrunann í mykjunni. Yið pað að
sjúga í sig öll fljótandi áburðarefni,
og eins við pað, að hún gerist eða
hrennr saman við mykjuna, breytir
moldin algjörlega eðli sínu; — lmn
verðr sjálf að áburði.
Ekki er öll mold jafn-hentug eða
jafn-góð til áhurðar-blöndunar. Mýr-
arjörð eða mýramold verðr hezt, pví
1) Aðalkostrinn við liálminn er sá, að
aulc þess sem hann er svo góðr til blöndunar,
or hann svo þægilegr í básana. ,). 0.
að hún sýgr mestan vökva í sig.
Hana ætti pví að nota svo seni fram-
ast er unt, einkum par sem jarðvegr-
inn, sem á skal borið, er sendinn eða
leirkendr eða kalkkendr. Áðr en mýr-
jörð sé liöfð til blöndunar, verðr hún
að vera orðin pur og vel iúin. J>að
parf pví að taka hana upp og láta
hana liggja lengi í háum en mjóum
reinum eða húnkum, áðr en hún er
tekin í hús.
Rétt hjá liaugstæðinu eðapéttvið
fjósið verðr að reisa inoldar-hús,
par sem ávalt sé nóg af blöndunar-
efni. Jpað verðr að vera nógu stórt,
svo pað rúmi töluvert; pað má vera
torfliús og parf eigi vandað að vera
að öðru en pví, að vatn gangi par
eigi inn.
Moldinni má blanda annaðhvort
með pví, að bera hana i flórinn, eða
með pví að bera hana í hauginn í
lögum. Fullkomnasta aðferðin er, að
hera liana í flórinn; en pá parf að
vera innangengt úr fjósinu í moldar-
liúsið, svo að handhægt og létt sé að
ná jafnan til moldarinnar, hvernig sem
veðr er. Sé nú haugrinn í kjallara
undir fjósinu, parf að vera lilera-op
með hlenam yfir á flórnum, og má
moka áhurðinum par niðr; sé haug-
stæðið utan fjóss, pá er mokað pangað.
þegar húið er að moka flórinn, er hezt
að hera pegar purra niold í hann, sva