Heimskringla - 03.07.1913, Page 2

2. BLS WINNIPEG, 3. JÚLÍ 1913.
HEIMSIRINGIiA
Sigrún M. Baldwinson
^TEÁCHEROFPÍANÓð
--------------5)
727 Sherbrooke St. Phone G. 2414
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annast nffl út-
íarir. Allur útbúnaSur sá besti.
Enniremur selur hann allskonar
tninnisvarða og legsteina.
843 8herb/-ooke 8treet
Pbone Oarry 2182 ^
Graham, Hannesson & McTavish
LÖGFRÆÐING AR
807-908 CONFEDERATION LIFE BLDG.
WINNIPEG.
Phone Maln 3142
GARLAND & ANDERSON
Arni ÁDderson E. P Garland
LÖGFRÆÐINGAR
801 Electric Railway Chambers
phone: main 15£L.
Bonnar & Trueman
LÖGFRÆÐINGAR.
Snlte 5-7 Nanton Block
Phone Maln 766 P* O. Boi 234
WINNIPEG. : : MANITOBA
JT. vT- BILDFELL
PASTEIONASALI.
OnionlBank SthlFloor No. Ȓo
Belnr hús og 16*ir, og annah þar a* lfit-
andi. Dtregar ipeningalfin o. n.
Phone Maln 2688
S. A.SIOURDSON & CO.
Húsnm skift fyrir 16nd og lðnd fyrir hfis.
Lfin og eldsfibyrgB.
Room : 208 Carleton Bldg
Slmi Maiie 4463
A. H. NOYES
KJÖTSALI
Cor, Sargent & Beverley
Nýjar og tilreiddar kjöt tegnndir
fisknr, fuglar og pylsor o.fl.
SIMI.SHERB. 2272
R. TH. NEWLAND
Vertiar meC fasteingir. fjfirlfip ng fihyrgeir
Skrifstofa: 310Mclntvre Block
Talsiml Maln 4700
867 Winnipeg Ave.
SEVERN TH0RNE
Selur og gerir við reiðhjðl,
mótorhjól og mótorvagna.
EEIÐHJÓL HRI IN DÐ FV RIR $1.80
651 Sargent Ave. Phone G. 5155
Gísli Goodman
TINSMIÐUR.
VERK8TŒÐI;
Cor. Toronto & Notre Dame.
Phone
Qarry 2088
Hrlmllls
Garry 899
CANADIAN REN0VAT1NG G0.
Litar ogþnrr-hreinsar og pressar.
Aðgerð *á loðskinnafatnaði
veitt sérstakt athygli.
599 Ellice Ave.
Talsími Sherbrooke 1990
TH. J0HNS0N
JEWELER
SELDR GIFTINGALEYFISBRÉF
248 Maln St.. (- - Síml M. 6606
Paiil Biamason
FASTEIGNASALI
SELUR ELDS- LÍFS- OG
SLYSA- ABYRGÐIR OG
ÚTVEGAR PEJíINGALXN
WYNYARD
SASK.
SHAW’S
Stsersta og elzta brúkaðra
fatasölubúðin í Vestur Canada.
479 Notre^Dmae.
Afneitun séra Kristins.
Grein eftir séra Kristin K. ólafs-
son með íyrirsögninui : “Sannleik-
urirrn dylst ekki’’ birtist í Lög-
bergi fyrir 19. júní, og á að heita
svar til séra Friðriks J. Rerg-
manns. En fyrirsögmn er villandi,
bví greinin hefir alls engan sann-
leika að geyma. Hún er að mestu
leyti ónot og dylgjur til séra Frið-
riks, en hrekur ekkert ai því, sem
séra Friðrik hafði. sagt. Séra Krist-
| inn passaði sig að bdrta þetta svar
sitt ekki fyrr en í seinasta “Lög-
jbergf”,, sem út kom fyrir kirkju-
j bine, í þeútri von> að hann gæti
dulið sannleikann fram yfir kirkju-
þing. Hann getur naumast hafa
átt von á, að sér tækist það til
lengdar.
Séira Friðrik er búinn að skýraí
ereinilega frá, hvernig á hinni
prentuðu réttarskýrslu stendur og
er óþarfi, að endurtaka það hér.
Brevtdngin frá hinni vélrituðu nétt-
arskýrslu, sem séra Kristinn vildi
láta halda að væri svo stórvægi-
le<r. er í raun og veru alls engin.
I staðinn fyrir að prenta fram-
burð vitnanna sem spurningar og
svör, er frarhburðurinn settur í
beina frásögn (narrative form).
Til“ dæmis, ef vitnið var spurt,
“trúið þér”, o.s.frv., og svaraði
“já”, er þessu að eins vikið við
svo, að vitnið er látið segja, “ég
trúi”, o.s.frv. Dæmin í Heims-
kringlu gredn séra Friðriks frá 29.
mai, ættu að sýna hverjum meðal-
greindum manni, að engin veruleg
breyting er gerð. J>aó> aö lögmenn
kirkjufélagsins hafa yfirfarið þetta
alt og bera jafn-mikla ábyrgð á
þvi, að það sé rétt, eáns og lög-
menn medrihluta þingvalla-safnaö-
ar, ætti að vera nægileg trvgging
fvrir því, að ekki hefir verið hall-
að réttu máli, hvað vitnisburð
séra Kristins ig hinna vitna kirkju
félarsins viðvíkur. Séra Kristinn
er ekki enn farinn að benda á eitt
einasta atriði, þar sem sér sé gert
j rangt til með þessari prentuðu
| réttarskýrslu. Almenningur hefir
| því fullkominn rétt til þess, að á-
líta hina prentuðu réttarskýrslu
áreiðanlega, þangað til bent hefir
verið á einhverjar villur^ og þá að
eins skakka að svo miklu leyti
sem slíkar villur verða sýndar.
þangað til ætti hann ekki að vera
sú mannleysa, að vera að dylgja
um, að þetta sé samsuða eítir öðr-
um og ekki sín orð, því hann veit
í hjarta sínu, að honum eru ekki
]ögð nein orð í munn, sem hann
ekki talaði, og að hver staðhæfing
í hinum prentaða vitnisburði hans
er eáðfest.
það, að séra Friðrik hafi ekki í
apríl-blaði Breiðahlika tekið það
fram, að hinn tilfærði vitnisburð-
ur séra Kristins “væri umsam.nn
af öðrum”, er líka hreinasta bull.
í Breiðablika-greininni stendur
þetta : “Hin prentaða réttar-
skvrsla er stytt og samandregm”;
og það er greinilega tekið fram,
að framburður séra Kristins sé
tekinn eítir prentuðu skýrslunni.
Séra Kristinn er ekki sá bjáni iað
hann hafi misskilið þetta. Hann
liefir fundið til þess, að hann gat
ekki svarað grein séra Friðriks og
hefir því þurit að þyria upp dá-
litlu moídviðri til þess að vand-
ræðin væru ekki eins áberandi.
Séra Kristinn vill gefa í skyn, að
skýrsla réttarskriiarans sé ekki
heldur ábyggileg, því afskrift af
nokkrum hluta af vitnisburðinum
í Pembina, sem sækjendur keyptu,
hafi ékki horið nákvæmlega sam-
an við afskrnft þá, sem verjendur
seinna keyptu. IVIaður skyldihalda,
að þessi mismunur væ'ri í vitnis-
burði séra Kristins, en nú var það
alls ekki. Mismunurinn var að eins
í einu svari Kristjáns Kristjáns-
sonar og snerti séra Kristinn eða
framburð hans ekki neátt. En
því, að skýra þetta neitt frekar,
og er helzt að sjá, að hann vilji
koma því ,inn hjá fólki, að vitnun-
um sé gert rangt til. En hvernig
sem séra Kristinn vill láta skilja
þetta, þá er staðhæfingin alger-
lega gripin úr lausu lofti. þetta
laga-ákvæði er í reglum þeim,
sem hæstiréttur ríkisins hefir sjálf-
ur fyrirskipað (rules of the
Supreme Court), og er samið og
samþykt af dómurunum sjálfum.
þessi fyrirskipun hefir verið í gildi
óbreytt að minsta kosti síðan ár-
iö 1901, eða í tólf ár. (Ég hefi
ekki grenslast eítir, hvort það v^r
í gildi fyrir þann tmia). ’Ef það
væri satt, sem séra Kristinn seg-
ir, er ótrúlegt, að dómararnir
sjálfir, sem íjalla um öll þessi mál,
væru ekki , búnir að átta sig á U„A fckkert tftir ]>essu beldur. Þeir
gollunum og breyta þessu, og o- höfgu ag minsta kosti fckfci orS 4
vandræðum grípur maður til alls,
og þvi er séra Kristinn með þess-
ar dylgjur. það verður fróðlegt að
vita, hverju hann neitar næst. það
lítur helzt út fvrir, að bókstafs-
dvrkun hans hafi komið því inn
hjá honum, að hann fullnægi kenn-
ingu kirkjunnar um að afneita
sjálfum sér með því að afneita eið-
festum staðhæfingum sjálfs sín.
það getur vel farið svo, að
hæstiréttur kveði ekki udt> fullnað-
ar-dóm í þessu máli, heldur skipi
svo fvrir, að málið verði tekið
fvrir að nvju (new trial). Ef til
less kemur, mætti þá tneð leyfi
dómarans, hafa “phonograph” í
réttarsalnum, til þess aö taka
record” af framburði séra Krist-
ms, ef séra Kristinn vill þá lofa
að standa við vitnisburð sinn. Ein-
hverjar slíkar varúðarreglur verð-
ur að viðhafa, til þess að fvrir-
hyggja það, að séra Kristinn þver-
neiti öllum framburði sínum.
Séra Kristánn heldur því fram,
að bað sé “alment álitið af þeim,
er bezt eru færir um það að
dæma”, að það sé galli á réttar-
fari í Norður-Dakota, hvernig
gengið sé frá hinni prentuðu rétt-
arskýrslu. En ekki hefir hann fvrir
hugsandi líka, að lögmenn nkisins
væru ekki búnix að fá þessu brey 11
ef óánægjan er svona almenu. þuð
ætti ekki að taka meira en tólf ár,
að átta sig á öðru eáns. Ég lield,
að bókstaflega engum detti í hug
að halda fram þvi, að framburður
vitnanna sé með þessu fvrirkomu-
lagi afbakaður eða að vitnunum
sé gert rangt til. Éig held þvert á
móti að allir viðurkenni, að það
sé ekki, og ætti mér að vera eins
kunnugt um það og séra Kristni.
það er að eins eitt, sem hægt er
að setja skynsamlega út á þetta
fyrirkomulag, og það er, að það í
sumum tilfellum nær ekki einum
tilgangi sínum, sem er að spara
kostnað, þv í í sumum tilíellum
þarf að borga lögmönnum eins
mikið lyrir vinnu þeirra við að
semja þetta eins og sparað er í
•prentunarkostnað. É’g veit, að
séra Kristinn hugsar svo hlýtt til
okkar lögmannanna, að hann skoð-
ar það ekki sem galla, þó eitt-
hvað af þeim peningum gangi til
okkar, sem annars mundu ganga
til prentara.
Séra Kristinn er hnugginn yfir
því ranglæti, sem hann er beittur,
að nokkur skuli skilja orð hans
svo, að það, sem hann segir að sé
nauðsvnlegt að trúa, sé nauösyn-
legt til sáluhjálpar. Enginn á að
geta eignað honum þá skoðun,
nema af illum hvötum. En gáum
nú að. Er það ekki kenning séra
Kristins, að maðurinn verði hólp-
inn að eins fyrir trúna ? Og til
þess, að hafa þá sáluhjálplegu
trú, er nauðsynlegt að maður trúi
einhverju. Ef ekki er nauðsvnlegt
til sáluhjálpar, að trúa þessum
ritningar-stöðum, sem séra Kriát-
inn sagði að væri nauðsvnlegt að
trúa, til hvers er þá nauðsynlegt
að trúa þeim ? það þarf séra
Kristinn að skýra betur, ef ég og
mínir líkar eigum að skilja, hvað
hann er að fara. Ég veit hann fyr-
irn-efur, þó ég sé svo skilnings-
sljór, að ég skilji ekki að nauðsyn-
lígt sé að trúa bessum atriðum,
nema það sé nauðsvnlegt til sálu-
hjálnar. Vill séra Kristinn halda
því fram, að hann og bræður hans
í kirkjufélaginu hafi tinnið það til
að kljúfa kirkjufélagið, af því þeir
fengu menn ekki til að játa trú
sína á atriði, sem ekki eru nauð-
svnleg til sáluhjálpar? Ef nauð-
synlegt er að trúa þessum atrið-
um, en samt ekki nauðsynlegt til
sáluhjálpar, til hvers er það nauð-
svnlegt ? Vill séra Kristinn gera
svo vel að svara ?
það er eitt í sambandi við séra
Kristinn, sem hefir oft vakið að-
dáun mína, og það er hans ágæta
minni. Éir hefi séð svo mörg slá-
andi dæmi þess. Margir muna eft-
ir atvikum, stm komu fvrir mörg-
tim árum áður. En séra Kristinn
gerir betur., Hann man eftir at-
vikum, sem aldrei hafa komið fyr-
ir. Hann man eftir orðum, sem
aldrei hafa verið töluð. Ég ætla
að benda á tvö dæmi í grein hans,
og áður en ég lýk máli mínu, ætla
ég að kotna með dæmi úr eið-
svörnum framburði hans fyrir
rétti í kirkjumálinu fræga, sem
sýnir ijoslega, hvernig sannleiks-
ást hans kemur fram í verkinu.
Séra Kristinn segir, að séra
Friðrik hafi kent sér þessa inn-
blásturs-keíningu, og á við, þegar
séra Friðrik var að segja honuiú
til fvrir fermingu. Séra Kristinn
var fermdur 22. marz 1894, þá
tæpa sex mánuði kominn á 14. ár.
0« var í sama hópi fermingar-
barna og hann, og þarf þvi ekki
að sækja neinar upplýsingar til
hans, um hvað okktvr var kent.
Við vorum um tuttugu í þessum
sama hópi fermingarbarna, og ég
ímvnda mér, ’aö enginn annar en
séra Kristinn muni eftir þessari
tilsögn um innblásturs-kenningu.
Sannleikurinn er, að séra Kristinn
hefir búið þetta til sjálfur og veit
í hjarta sínu, að hann segir ósatt,
þegar hann er að halda þessu
fram. Séra Friðrik kendi okkur
alls enga ánnblásturs-kenningu. Ég
ímvnda mér, að enginn prestur sé
að kenna börnum, sem hann er að
húa undir fermingu, neina inn-
blásturs-kenningu. Ég býst ekki
við, að séra Kristinn geri það
heldur. Og ég hvgg, að engirnt sé
svo trúgjarn, að hann haldi að
alvöru-lítill og óþroskaður dreng-
ur á 14. ári mundi hafa sett það
svo vel á sig, að það væri nokk-
uð að marka það, sem hann fer
að rifja uppffyrir sér ttm það nœst-
um tuttugu árum seinna.
Skýring séra Kristins á fram-
burði sínum um snúning sólarinn-
ar í kringum jörðina, er lika tónf-
ur heilaspuni. Hann þarf ekki að
fyllast heilagri vandlætingasemi
við séra Friðrik yfir því, að hann
skuli ekki muna eftir bví, að hann
hafi sagt nei við spurningunni um
það, hvort hann tryði því, að sól-
in snerist í kringum jörðina. Séra
Friðriki ætti að vera vorkunn, því
jafn-skýrir menn og lögrmenn
kirkjufélagsins mundu auðsjáan-
því, þesrar réttarskyrslan, sem nú
er prentuð, var samþykt, og fóru
ekki fram á, að þessu værd bætt
inn í svarið. Ég er líka sannfærð-
ur um, að hann sagði ekki nei,
bví það barst í tal þann sama
dav í hópi trúvillinganna, hvaða
flón séra Kristinn hefði gert úr
sér með því að játa þetta. ' Hitt
er lika alveg ósatt, að hann hafi
verið beðinn að útskýra ritningar-
staðinn í Jósúa-bók um stöðvun
sólarinnar. É-g gagnspurði hann,
og hann veit, að ég bað hann ekki
að iitskýra eða útlista einn ein-
asta ritningar-stað. það eina, sem
ég var að grenslast eftir, var,
hverju væri nauðsynlegt að trúa.
Mér er ant um sáluhjálp mína ekkj
síður en öðrum, og var því á-
hugamál að fræðast um, hverju jfólki sínu.
og norska sýnodan og Mdssouri-
sýnodan. J>etta er því laukrétt
kirkjufélags-kenning, sem séra
Kristinn ætti ekki að bera neinn
kinnroða fyrir. það er því fremur
lítilmanmlegt af séra Kristni ekki
að eins að afneita þessari upp-
byggilegu og sáluhjálplegri kenn-
mgu kirkjufélagsins, heldur einnig
afueita eiðsvarinni játningu sjálfs
sín um, að hann trúi þessu, og að
hver, sem ekki trúi því, sé trúvill-
invur.
Séra Kristirm fræddi mig um
fleira en sólina. Hann staðhæfði,
að nauðsynlegt væri að trúa því,
að drottinn sjálfur hafi gert þessa
fyrirskipun um brauð- og bygg-
köku-bakstur, c “Skalt þú eta það
sem byggkökur, og þær skaltu
baka við mannaþrekk fyrir augum
þedrra. — — — — þá sagði ég :
Æ, drottinn Jahve! Sjá, ég hefi
aldrei saurgað mig, og alt í frá
barnæsku minni og fram á þenrtan
dag hefi ég aldred etið það, er
sjálfdautt værd eða dýrrifið, og ó-
hrednt kjöt hefi ég aldrei lagt mér
til munns. þá sagði hann við mig.:
Sjá þú, é<r leyfi þér að haía nauta-
tað í stað mannaþrekks ; við það
skalt bú gera brauð þitt”. (Ez-ek.
4:12,14,15).
það fór hrollur um mig að
hugsa til þess, hvað vantrúin er
orðin mögnuð og trúdn dauð o,g
áhrifalítil, þegar sjálfir prestar
kirkjufélagsins, sem trúa því, að
þetta sé guðdómleg fvrirskipun,
jskuli ekki í þessu atriði breyta
eftir skýrum orðum drottins sjálfs
og heimta hið sama af safnaðar-
væri nauðsynlegt að trúa mér til
sáluhjálpar.
En það vill svo vel til, að séra
Kristinn játar trú sina á það, að
sólin snúist í kringum jörðina,
jafnvel þó þetta nei væri í svar-
inu. Enda sjá allir á samhenginn,
að það er skáldskapur tómur, að
það hafi nokkurntíma verið þar.
Ég tilfæri hér orð hans nákvæm-
lega eftir hinni vélrituðu réttar-
skýrslu, svo almenningur fái að
sjá orð hans nákvæmlega eins og
þau féllu fvrir réttinum, en ekki
samsuðu eftir öðrum, og getd því
dæmt um, hvort séra Friðrik gerði
séra Kristni rangt til. þar stend-
ur r i
Sp.: Trúið þér staðhæfingu hibl-
íunnar, að Jósúa hafi skipað sól-
unni að standa kvrri og að hún
hafi gert það? Trúið þér, að höf-
undur þessarar ritning.airgreinar
hafi verið innblásdnn? Sv.: Já.
Sp.: Og að guð beri ábyrgð á
béssari staðhæfingu f biblínni ?
Sv.: Jk.
Sp^r Og að bessi staðhæfing sé
sönn ? Sv.: Já.
Sp.: Ef nú stjörnufræðin sýnir,
að sólin er fastastjarna og þar af
leiðandi hreyfist ekki, mundið þér
samt segja, að nauðsynle'gt sé að
trúa þessu^ Sv.: Já.
Sp.: Trúiið þér því, að sólin
snúist í kringum jörðdna? Sv.:
Ég get ekki útskýrt það.
Sp.: þér trúið þvi samt? (You
simply believe it?) Sv.: Ég felst
á bað í biblíunni. Ég skil það alls
ekki. Ég felst á það af því það er
þar.
Sp.: Samkvæmt kenningu yðar
iim fullkominn (plenary) innbiást-
ur, muijd imaður vera trúviUinig-
ur, sem ekki tryði því? i Sv.: Já,
ef hann hafnaði nokkurri staðhæf-
ingu í biblíunni.
Hafi séra Kristinn sagt nei áð-
Um marga fleiri ritingar-staði
spurði ég séra Kristinn, ög öllu
sagði hann mér að væxi nauðsyn-
legt að trúa bókstaflera. Seinast
greip dómarinn fram í og sagðdst
ekki sjá, að þörf væri á,. að spyrja
séra Kristinn um fieiri ritninigar-
staði, því hann segði, að’ nauðsyn-
legt væri að trúa öllu, og að
þedrri niðurstöðu var ég þegar
kominn sjálfur. Enda samsiinti
séra Kristinn það með því, að
hafa ekkert á mótd þessum skiln-
ingi dómarans. Orð dómarans
voru : “What is the nse of multi-
plying instances. He says it is
necessary to believe it alTþ' þetta
græddi ég á samtali okkar séra
Kristins, en ég hefi verið hnugginn
einlægt síðan, því ég örvænti um,
að , eignast nokkurntíma sáluhjálp-
lera trií á slíkum grundvelli.
Ég ætla svo að víkja að öðru
atriði. Eins og almenningur veit,
klofnaði kirkjufélagið útaf því, að
margir neituðu að láta binda sér
ok bókstafsinnblásturs-kenningar á
herðar. því var haldið fram' af
prestum kirkjufélagsins, að minni-
hlutinn, sem út gekk, hefði viljað
út frá lúterskum grundvelli og
ætti ekkert tilkall til hins lút-
erska nalns. Og fyrir hina sömu
sök vah málið fræga höfðað á
móti meirihluta þingvalla-safnað-
ar. Málið hefði samt að líkindum
aldrei verið höfðað, ef ekki hefði
verið álitið, að úrskurður kirkju-
félagsins réði þar úrslitum. Fram-
burður séra Kristins fyrir réttin-
um, sérstaklega í Pembd-na, er í
þessu efni sérlega fræðaitdi. Allir
muna, hvaða uppþot hann gerði á
Gardar, begar sá söfnuður sagði
sig úr kirkjufélaginu. Eins og
fflmn muiy, klauf hann Garðar-
söfnuð á meðan hann var launað-
ur prestur hans, og mvndaði Lút-
ers-söfnuð fjórum dögum eftir að
Garðar-söfnuður sagði sdg úr
kirkjufélaginu. Ókunnugur maður
gæti fredstast til þess að halda, að
ur, þá hefir hann tekið það til!hír vfri nm »áluhjálpax atriði að
baka í næstu andránni. Sjá ekk; ræða. O-nei. það var ekkert mdkil-
allir, að það er tómur þvætting- væ£Tnra en samhand vdð kirkjufé-
ur- að hanmhafi sagt nei ? Ef ^árið. Séra Kristinn neyddjst til
hann hefði rétt verið búinn að ! játa það óbeanlinis ffrir
neita því, að hann trvði þessu, er
líklegt, að hann hefði verið spurð-
ur í alveg næstu spurningu á eít-
ir, hvort hatin trvði því samt og
hann mundi játa þá trú eins greini-
lega og hann gerir þar ? Hann seg-
ir greinilega, að hann fallist á
bað, að sólin snúist kringum jörö-
ina, og að hver maðtir, sem ekki
trúir því, að sólin snúist í kring
um jörðina, sé Jtrúvillingur, sam-
kvæmt sinni innþlásturs-kenningu.
Eins og allir geta séð, eru þrjár
seinustu spurningarnar ekki um
það, hvort að Tósúar hafi stöðvað
sólina, heldur blátt áfram, hvort
nauðsynlegt sé að' trúa því, að
sólin snúist umhverfis jörðina, og
það er þ v í , seim séra Kristinn
segir að ’sé nauðswnlegt að trúa-
Er þetta eliki yndisleg Missouri-
svnodu guðfræði ? Séra Jón
Bjarnason segir í Nauðsvnlegri
Hugvekju um þetta atriði, áð það
sé kenning Missouri-sýnpdttnnar,
“að enginn gefi ritningunni þann
heiður, sem henni beri, nema hann
sé GUÐDÓMLEGA ÉFLLVISS-
AÐUR ttm, að sólin snúist um
jörðina’’. Og í málmu fræga á
móti meirihluta þingvalla-safnaS-
ar var það sannað fvrir höndjj á t n i
kirkjufélagsius, að kirkjttfélagið ! k i r k’; tt
heföi sömu innþlásturs-kenningu Igrundvelli,
réttintiim í Pembina. þá gerði séra
Kristinn þessa eiðfestu játningu :
“þessi nýi söfnuður, sem ég mynd-
aði á Garðar, Lúters-söfnuður,
hafði engin grundvdilarlög með
neinnm ákvæðum í trúarefnum, ó-
líkum þeim, er gamli Garðar-söfn- |
uður hafði, þegar ég þjónaði hon-
um, eða þegar ég sleit sambandi
mínu við hann, og e i n i á -1
kveðni munurinn milli
þessara safnaða, semj
ég man eftir, er sá, aðj
annar söfnuðurinn til-
heyrir kirkjufélaginu
en hinn e k k i ",
Og hvað sagði hann uffl afstöðu
lúterskrar kirkju og kirkjufélags-
lins gagnvart innblásturs-kenning-
junni? það er líka býsna fróðlegt.
! þá sagði séra Kristinn : “1 grund-
vallarlögunr kirkjufélagsins og trú-
arjátningum er engin ákveðin yfir-
lýsing, er samþykki nokkra sér-
staka innblásturs-kenningu”. Litlu
seinna segir hann : “það, sem set-
ur lúterska merkið á lútersku
kirkjuna, er játning kirkjunnar, og
hvergi í Ágsborgarjátningu né í
nokktirri annari játningu lútersku
kirkjunnar er nokkur sérstök inn- j
blástnrs-kenning framsett. Ö 11 j
n g .lúterskrar
e r tty g ð á þ e i m |
að hver Lút1
erstrúarmaður hafi
rétt til að skýra biblí-
una eins og honutn
þóknast". Eftir að játa, að
engin innblásturs-kenning sé fram-
sett í trúaxjátningunum, kannast
hann við, að Lúterstrúarmaður sé
ekki bundinn við neina “sérstaka
innblásturs-kenningu með þvi að
segja : “Nái játning kirkjunnar
ekki yfir eitthvert sérstakt atriði,
hefir hver einstaklingur óskoraðan
rétt til að velja og hafna þvi,
samkvæmt grundvallar-kenningum
lúterskrar kirkju”. Og ennfremur
segir hann : *Lúterska kirkjan,
sem kirkja, hefir ekki samjþykt
neina ákveðna innblásturs-kenn-
ingu”. Svb hcldur hann áfram. og
serir, að yfirlýsing Friðjóns Frið-
rikssonar hafi verið samþykt “til
þess að láta kirkjufélagið opinber-
lega bindast kenningunni um full-
kominn (plenarv) innblástur”.
1 Pembina sagði séra Björn líka.
um þetta eini : “Kirkjufélagið hef-
ir hvergi á nokkurn hátt sem sög-
ur fara af bundið sig nokkurri sér-
stakri biblíu-innblásturs-tegund.
það hefir ekki gert það í nokkr-
um grundvallarlögum eða í nokk-
ttrri trúarjátningu þess, en það
var skilningur kirkjufélagsins. Ég
man ekki eftir neinni vfirlýsingu á
undan yfirlýsingu Friðjóns Frið-
rikssonar, 1909, þar sem þetta er
formlega tekið fram”.
Stuttu á eftir þessu dæmdi
Templeton dómari, að úrskurður
kirkjufélagsins gæti ekki tekist til
| vreina. Málið var svo tekið fyrir
í Grand Forks rúmum seoománuð-
um seinna. þá báru þeir báðir
vitni aítur, séra Kristinn og séra
Björn. þá sóru þeir báðir, að til-
svaxandi grein safnaðarlaganna
um ritninguna þýddi nákvæmlega
það sama og greinin í grundvall-
arlövum kirkjufélagsins, sem þe.ir
höfðu báðir játað f\7rir rétti í
Pemhdna, að framsetti enga inn-
blásturs-kenningu. En nú sóru-
þeir báðir, að safnaðarlaga-gredn-
in, sem þeir sögðu að þýddi það
safflai og hin, framsetti bókstafh--
innblásturs-kenningu. Ennfreínur,
| að trúarjátniingarnar gengju út fxá
þeirri kenningu, og að það væri
kenning lúterskrar kirkju.
Getur ekki blindur maður séð,
að hér er um beina mótsögn að
ræða, og að ekki er hægt að sam-
rvma þetta? Er það ekki aug-
ljóst, að hvorttveggja getur ekki
verið satt ? Getur séra Kristinn
ætlast til, að nokkuru orði hans
verði trúað hér eftir, iþegar hann
er ekkj vaudari en þetta að því,
sem hann segir fyrir rétti ? Er
i betta alt gert í þarfir sann-
| leikans ? Er það ekki nokkuð
I langt gengið, þegar að edns er uffl
j það að ræða, að svifta mótstöðu-
menn síua lélegri kirkju, sem mað-
ur hefir sjálfur ekkort með að
gera ?
Mig langar að endingu til að
se<>ia séra Kristni dálitla sögu.
Hún er á þessa leið : það voru
eánu sinni tveir Irlendingar, sem
hétu Pat og Mike. þeir voru
mestu mátax og voru æfinlega.
saman. þeir höfðu gatnan af að
búa til og segja raupsögur um
sjálfa sig. Ef annar bjó tíl sögu,.
sem ótrúleg þótti, vitnaði hann tál
félaga síns, sem vax æfinlega við
hendina til þess að staðfesta sög-
una. Einu sinni voxu þeir í hópy
þar sem menn voru að segja frá
afreksverkum sínum á dýraveið-
um. Pat fanst að nú þj'ríti hann
að taka á og skara íram úr, svo
hann tók til máls og sagði : Einu
sinni, þegar ég var á dýraveiðum,
ko.m mexkilegt atvik fyriir. Éjg sá
hjört og skaut á hann. Kúlan fór
inn á bak við vinstra eyrað, en
kom út um klauftna á hægra aft-
urfotinum. þá tóku menn að
hlæja, því þessu trúöi enginn. þá
sneri Pat sér að Mike og sag'ði :
Mike þarna var með mér, _ og þið
getið spurt hann að því, hvocrt
það sé ekki satt. það kom dálítdð
hik á Mike, en svo sagði hann
loksins : Já, það er alveg satt,
en Pat glevmdi að taka það fram,
að rétt um leið og skotið reið af,
Ivfti hjörturinn upp fætimim til
þess að klóra sér á bak við eyrað.
Svo sneri Mike sér að Pat og
savði í hálfum hljóðttm :i þú varst
nærri búinn að setja mig í bobba.
Næst þegar þú lýgur, þá láttu
ekki vera svona langt á milli.
Hjálmcir A. Bergman.
Dr. G. J. Gíslason,
Physlclan and Snrgeon
18 South 3rd Str., Grand Forkt, N.Dak
Alhygli reitt AUGNA, ETJtNA
og K VEHKA SJÚKDÓMUil. A
8AMT ÍNNVORTIS ðJÚKDÓM-
UM og UPPSKURÐI. —
Dr. J. A. Johnsnn
PHVSICIAN and SURGEON
M0UNTA1N, N. D.