Heimskringla - 07.05.1914, Qupperneq 9

suutmœuittttittttœttmiitttutittitu:
»♦ ♦♦
H ::
tt
♦ •
::
H
H
Síðari partur.
::

Síðari partur.

XXVlll. AR.
WINNIPEG, MANITOBA FIMTUDAGINN, 7. MAÍ 1914.
Nr. 32
% J* & & A* & J* A* & 4* J* A* A* £* %
% %
5 Fréttir frá Islandi. |
% 9i
*&*&*& *&*#*&*&*# iirr %
ROYALHOUSEHOLD FLOUR
Brúkaðu
Ogilvie’s Royal Household Flour
Þegar pvi brúkar Ogilvies Royal Household Flour |
þá ertu viss um að fá gott brauð. Það er æfinlega
jafngott og betra en nokkurt annað mjöl.
I gott brauð, pies, kökur, og alskonar sætabrauð.
I'að er meira selt af Boyal Houshold Flour í vestur-
hluta álfunnar en af nokkru öðru mjöli. Biðjið þér
matvörusalann um ROYAL HOUSEHOLD.
lm
The Ogilvie’s Flour Mills Co., Ltá.
Medicine Hat, Winnipeg, Fort William, Montreal
OGILVIES
WALHOiœWíÍr

Almennar fréttir.
Reykjavík, 18. marz—8. aprfl
—Yið lok liðna ársins (1913) voru
eigur prestsekknasjóðsins orðnar
alls 31,376 kr. 23 aur., og segir biskup
sbr. “Nýtt kirkjublað” (1. apríl þ.
á.), að þar við megi þó bæta nær 800
kr. vöxt í Söfnunarsjóði 1913, er eigi
komi þó fram, fyr en í þ. á. reikningi
sjóðsins. Gjafir til sjóðsins námu
alls árið, sem leið, 296 kr. 53 aur.,
sem er nokkru minna, en árið næst
áður (all.s þá: 314 kr. 94 aur.). Út-
býtt verður iir sjóðnum á komandi
sumri, að því er “Nýtt kirkjublað”
segir alls 1,100 kr.
—Til minningar um konuna sína
sáluga, Puríði G. Runólfsdóttur,
hefur hr. Ólafur hreppstjóri í Króks-
fjarðarnesi í Austur-Barðastrandar-
sýslu, nýlega gefið heilsuhælinu á
Yífilsstöðum tvö Jiundruð krónur.
—í “Suðurlandi” er þess nýlega
getið, að liðin séu í ár alls 25 ár
síðan verzlun hófst fyrst á Stokks-
eyri, og eru þar nú alls þrjár verzl-
anir. Meðal verzlana þessara er
kaupfélagið “Ingólfur” er hefir þar
söludeild og mun nú vera einna
stærst kaupféiaganna hér á landi.
—I K.F.U.M. (þ.e. “Kristllegu fél-
agi ungra manna”) er talið, að alls
hafi hér á iandi verið um 300 full-
orðinna manna árið, sein leið, og
500 drengja. Auk aðal-deildarinnar
í Reykjavík eru og deildir á Akra-
nesi og í Hafnarfirði.
—í verstöðunum austan fjalls, þ.
e. verstöðunum í Arnessýslu, tóku
aflabrögðin að lifna 14. marz síðastl.
og fengust þá, að því er ‘Suðurland'
segir—allt að 15 í hlut á Stokkseyri
og 10—20 til hlutar í Þorlákshöfn.
Afiabrögðin síðan yfirleitt fremur
góð.
—Hafís í grendinni.—Fregnir, sem
bárust frá ísafirði ný skeð (þ.e. f.vrir
4—5 dögum), segja hafísinn ltafa
sézt utarlega í Djúpinu.og séu menn
því hræddir um, að ísinn sé kominn
ð Hörni. Til viðbótar hafísfregnun-
um fi-á ísafirði, scm getið er iiér að
framan, þá er nú og frétt orðið, að
hafís sé mikill við Húnaflóa. Ski]i-
um því fráleitt fært fyrir Horn,
vegna hafíssins, sem stendur.
—Aðal-fundur “ Gufubátsfélags
Norðlendinga ” var haldinn á Ak-
ureyri 7. marz, síðastl. Ákveðið var
að greiða hluthöfum 5 prósent sem
arð, fyrir árið, sem leið. í stjórn
félagsins voru endurkosnir: Einar
verzlunarstjóri Gunnarsson og
kaupmennirnir Otto konsúll Tulin-
íus og Pétur Pétursson. Endur-
skoðunarmenn voru kosnir: Bjorn
yfirdómslögmaður Líndal og Hall-
grímur verzlunarstjóri Davíðsson.
Sem framkvæmdarstjóra kaus fé-
lagsstjórnin Jakob kaupmann Karl-
son. Félagið hefur gufubátinn
“Jörund” í ár í förum milli Þórs-
hafnar og Kálfshamarsvíkur, og
nýtur í þvf skyni alls 9,000 kr. fjár-
styrks úr landssjóði. Að undan-
förnu hafa sumarferðir bátsins verið
látnar ná aila leið til Seyðisfjarðar
og til Blönduóss á Húnaflóa, eða þá
sumar þeirra, og væntir félagið sér
nú meiri arðs, er því er hætt.
—Aðeins 3 eru þilskipin, sem í ár
ganga til fiskiveiða úr Hafnafirði,
og er það eitthvað annað, en opt
áður. Á hinn boginn leggur eigi
fátt útlendra botnverpinga tal^vert
af fiski þar á land, svo að fráleitt
þurfa þá Hafnfirðingar, sem betur
fer atvinnuskortinum að kvfða.
—Sýslunefndin í Rangárvalla-
sýslu gerði, árið, sem leið, samþykt
umkynbætur hesta, til þess að
koma sem fyrst upp enn betra hcsta
kyni, en nú er. Samþykktin var
staðfest af Stjórnarráðinu 16. des.
síðastl. (1913).
—Frá Akureyri ganga í ár aðcins
tvö skip á hákarla-veiðar, og er það
lítið, f samanburði við það, er fyrir
nokkrum árum var. Á Vcstfjörðum
hefur hákarla-veiðin einnig lagzt
nær algjörlega niður, á seinni árum.
—Að morgni 2. þ.m. andaðist hér
íbænum háskólanámsmaðurinn,
stud. jur. Jónas Stephensen, sonur
Magnúsar landsliöfðingja Steplien-
sen, og frúar hans, Elínar Stephen-
sen. Hann var 26 ára að aldri
fæddur 17. febr. 1888, lauk stúdents-
prófi vorið 1909, og mun hafa ætlað
sér að ljúka embættisprófi í lögum
við háskólann, á komandi vori.
Jarðarför hans fór fram hér f bæn-
um þriðjudaginn 7. þ.m., í viðurvist
fjölmennis.
—Cand. med. et. ehir. Guðmundur
Thoroddsen, er numið hefir læknis-
fræði við háskólann í Kaupmanna-
höfn, og auk þess kynt sér sérstak-
lega kvennsjúkdóma og skurðlækn-
ingar, byrjaði læknisstörf liér í bæ
seint í f.m.
(eftir Þjóðviljanum)
—Mattlifas Þórðarson útgerðar-
inaður fór til Englands með Sterling
síðast. Er erindi hans þangað að
kaupa nýtt botnvörpuskip handa
nýju útgerðarfélagi hér, sem mun
hafa aðsetur sitt inn hjá Fúlutjörn.
—Ásgrímur Jónsson málari opnar
málverkasýningu á pálmasunnudag
í Vinaminni. Fjöldi nýrra mál-
verka vet-ða þar til sýnis.
—Hjónaefni. Guðmundur Sig-
urðsson skipstjóri, og ungfrú Þóra
Jóhannsdóttir frá Lauganesi.
—Föstudaginn 20. f.m. andaðist
á Stokkseyri húsfrú Margrét Gísla-
dóttir, ekkja Páls heitins Jónssonar
hreppstjóra á Syðra-Seli. Meðal
eftirlifandi barna liennár ér: Jón
bankagjakikeri og fsólfur hugvits-
maður. En ails eru syskinin 7 á
lífi. Var Margrét mesta sæmdar-
kona.vel mctin af öllum er liana
jiekktu. Hún var tæplega hálfní-
ræð er hún lést.
—Þann 23. f. m. drukknaði Svein-
bjötn Sveinsson kaupm. á Patreks-
firði við annan mann. Voru þeir
á leið út í botnvörpuskip í slæmu
veðri og fylti bátinn við skipshlið-
fna.
—Rögnvaldur ólafsson liúsgerða-
meistari fór utan á Botníu síðast,
til þess að kynna sér tilhögun geð-
veikraliæla erlendis, bygging þeirra
og fleira.
—Áskorun til bæjarstjórnar um
fyrirkomulag á fisksölu hér í bæn-
um, hefir legið frammi til undir-
skrifta undanfarna daga, í bóka-
verzlun Sigfs. Eymundssonar. Ilafa
skrifað undir hana hátt á annað
hundrað manns.
—Röntgens-áhöld Háskólans, er
búið að koma fyrir í húsi prófess-
ors Guðm. Hannessonar. Á að
leiða rafmagn þangað frá Völundi.
Samskonar áhöld er í ráði að setja
upp á heilsuhælinu á Vífilsstöðum
innan skams.
(eftir Árvakur)
—Kuldar cru nú um ait iand og
liríðir oft í Norðurlandi. Frá
Blönduósi var þó sagt í morgun, að
útlit þar í sýslunni væri ekki slæmt
enn. Jörð væri auð uppi til dal-
anna, en gaddur yfir alt ytra.
(eftir Lögréttu)
Frá Norðurlöndum.
(HÉÐAN OG HANDAN)
DANMÖRK
—i Austur-Asíu útgjörðar- og
verzlunarfélagið hefir árið sem
leið fært mjög út kvíamar. ll'ifii
það lagt fyrir í banka 13 milíónir
króna til byggingar nýrra skipa og
útvegað sér marga nýja viðskifta-
vini. Hreinn gróði er 4,611,000 kr.
Hluthafar fengu 10 prósent.
— Sameinaða gufuskipafélagið
hefir síðastliðið ár grætt 8 milí-
ónir króna, og er árið eitt hið
bezta, sem félagiö hefir átt, þótt
farmgjöldin lækkuðu töluvert und-
ir árslokin.
— Landmandsbauken hefir árið
sem leið grætt 6,955,072 krónur.
Hluthafar liafa fengið 8 prósént.
— Mairmara líkneski Carls lieit-
ins Jakobsens bruggara, sem ný-
lega er látinn, er nú áformað, að
reist verði í ráðhúsi Kjaupmanna-
hafnar.
— Viðskiftavelta Danmerkur ár-
ið 1913 valr þannig : Aðfluttar
vörur námu 779 milíónum króna
og útfluttar yörur 636 milíónum,
til samans 1415 mil., eða 80 rnilí-
ónum meira en 1912. Fyrir 10 ár-
um var öll viðskiftaveltan 796
milíónir, og liefir hún þannig tvö-
faldast á einum tíu árum.
1— 1 smábænum Skive á Jót-
landí var fvrsti þjóðkjörni borg-
meistarinn kosinn 5. f- m. Ivosn-
ingu hlaut jafnaðarmaður, alþýðu-
kennari. Hann fékk 880 atkvæði,
en keppinautur hans, Muller banka
stjóri fékk 790, rúm 87 prósent
af kjósendum kusu.
...— “Gjennem den hvide Örken”
(þ. e.: “Gegnum hvítu eyðimörk-
ina”) er nafnið á bókinni, sem Koch
Grænlandsfari, licfur ritað um
Grænlöndsför sína. Bókin er alls
286 bls., og gefin lit af Gyldendals-
bókaverzluninni. I bókinni eru
eigi ali-fáar ljósmyndir, og enn frem-
ur ýms málverk eptir Achton Friis
málara. Bókin því yfirleitt eiguleg
og skemmtileg.
—Kaþólski biskupinn, sem nú er
í Kaupmannahöfn, Johannes von
Euch, varð áttræður 21. janúar s.l.
) 1914>, fæddur í Hannover 21. jan.
1834. Hann er fyrsti kaþólski bisk-
upinn, sem verið hefur í Danmörku
síðan siðabótin ruddi sér þar til
rúms, og hefur gengt embættinu frá
22. febrúar 1892, er kaþólski biskups-
stóllinn var settur þar á fót. Fyrir
hálfri öld voru aðeins 400 kaþólskir
menn í Kaupmannahöfn, en eru
nú orðnir 24 þús. alls, er með eru
taldir Pólverjar, sem ]iar hafa sczt
að. Jóhannes biskup er sagður
mjög ötull starfsmaður kirkjunnar,
og kaþólskum mönnum í Danmörk-
u því og fremur stöðugt að fjölga,
þótt liægt fari.
—Árið 1912 var tölu kastað á öll
ávaxtatrén, sem til eru í Danmörku,
og töldust þau ]iá alls, fimm millj-
ónir, fjögur hundruð þrjátíu og
fjórar þúsundir. Mest er af epla-
trjánum,—talsvert á þriðju milljón-
ina. Að því er á liinn boginn snert-
ir: peru—, plómu— og kirsiberja-
trén, nær ekkert þeirra milljóninni.
NOREGUR
Háskóla-bókhlaðan í Kristíaníu
safnar nú sainan, í eina heild, öllu,
stóru og smáu, er ritað var árið 1814
um atburðina, er þá gerðust, þ. e.
um skilnað Noregs og Danmerkur,
þingið á Eiðsvelli, o.fl. o.fl. Allt
þetta verður síðan til sýnis, meðan
er þjóðhátíðarlialdið stendur yfir í
Noregi í ár.
—Norskur prestur, Smith að nafni
hefur nýlcga komið á fót bindindis-
félagi í Kautokeino í Finnmörk. þ.e.
í þeim hluta Lappmerkur, er Noregi
lýtur. Félagsmenn eru alls 20—30.
1 blaðinu “Spegjelen” segir, að þetta
sé fyrsta biiulindisfélagið, sem á fót
kemst í Finnmörk.
—Norski tónlagasmiðurinn og
norðurfarinn Cliristian Ledén lenti
í síðastl. októbermánuði (1913) í
skipreka á Hudson-flóanum og
skaðkól þá svo, á höndum og í and-
liti, áður en til byggða gat komist,
að mælt er, að hann missi bæði nef
og fingur eigi all-fáa. Tilgangur
farar lians var að rannsaka lifnað-
arháttu Eskimóa sem ýtarlegast,
kynnast þjóðlögum þeirra o. fl. o.fl.
Allir sem Christian Ledén’s hafa
heyrt getið, samhryggjast honum
óefað, eigi hvað sízt út af óláni hans
eða óförum. Hann er drjúgur skatt-
urinn, sem heimskauts- og norður-
farir aðrar liafa lagt,á oss norður-
landabúana,—alla tíð síðan íslend-
ingar hófu fyrst siglingar til Græn-
lands og Ameríku.
—Ný frímerki verða í ár gefin út í
Noregi,—til minningar um þjóðhá
tíðarliöldin. Til er mynd af Eiðs-
vallaþinginu 1814, eftir Oscar Wer-
geland, og verður hún nú—í smáum
stíl—á frímerkjunum, sem ákveðið
er, að byrja ckki að selja, fyr en 17.
maí næstkomandi. f ráði er, að alls
verði búin til 20 millj. blárra 20 aura
frímerkja, 20 millj. rauðra 10 aura
frímerkja, og 3 millj. grænna 5 aura
frímerkja. Ríkissjóður Norðmanna
græðir því óefað stórfé á frímerkja-
gjörðinni.
*
—Nýlega hcfir komið til orða, að
stofnað verði félag í ]>ví skyni, að
leiða rafmagnsstraum á sjávarbotni
frá ögum í Noregi til Skagans á
Jótlandi. Gera menn ráð fyrir, að
leiðslunni á sjávarbotni megi liaga
svo, að rafmagnsstraumurinn lialdi
sér nokkurn veginn, þrátt fyrir
vegalcngdina.
SVÍÞJÓÐ
—Ríkissjóður Svía keypti árið,
sem leið, all-miklar mó-mýrar í Smá-
landi í Svíþjóð;—áformað, að nota
nú cingöngu mó, í stað kola, til að
knýja áfram járnbrautirnar milli
Halmstad og Næssjö. Mórinn þá
auðvitað steyptur og samþjappaður
— f ráði er, að reglubundnum eim-
skipaferðum verði nú bráðlega
koinið á milli Gautaborgar, Bret-
lands, og Ameríku. Svíar vita, scm
er, að þeir liafa þó eigi sjálfir nægi-
legan flutning, og því er og í ráði,
að lögð verði járnbraut um norður-
liéruðin í Svíþjóð, yfir Finnland, til
Rússlands.
—Sænska þingið rofið 5. f.m. var
neðri deild þingsips rofin, til þess
að gefa kjósendum kost á að láta
í Ijósi álit sitt um landvarnarfrum-
varp Hammarskjöldsráðaneytisins.
Þar er gjört ráð fyrir að herþjón-
ustunámstíminn verði hér eftir 340
dagar, reistir nýir kastalar og flot-
inn aukinn að mun. Kostnaðinn
við liinar auknu landvarnir hefir
ráðaneytið gert ráð fyrir að fá borg-
aðan með svonefndu landvarnar-
gjaldi, er kemur harðast niður á
auðmönnum og hærri gjaldendum.
í konungsboðskap sínum lýsir kon-
ungur því yfir, að það sé fjarri sér
að liafa í liyggju að auka völd sín.
Einkunnarorð sín séu: “Með þjóð-
inni fyrir ættjörðina” Gert er ráð
fyrir að kosningabaráttan verði
harðari en dæmi eru til í Svíþjóð.
—1 Jamtlandi í Svfþjóð—fylki, er
áður var partur af Noregi, en látið
af liendi við Svía, er friðurinn í
Bromsbro var saminn, árið 1645—
segir norska blaðið “Gula Tidend”
að talað sé enn sama málið, sem 1
sveitum í Noregi, en að Svíar liafi—
og þá eigi hvað sízt sfðan ríkin
skildu að fullu og öllu, árið 1905,—
lagt að mun áherzlu á að útrýma
því og koma inn sænskunni. Það
eru skólarnir, sem að þessu vinna
og verður þá og að líkindum æ
meira og meira ágengt.
—Sænskur maður, Carl Tirén að
nafni, hefur um tíma dvalið lijá
Fjalla-Löppum, og safnað 500—600
þjóðlögum þeirra. Hann efndi til
kaffi-drykkju mikillar í Lappmörku
bauð þangað Fjalla-Löppum, og lét
þá syngja fyrir sig þjóðsöngva sína.
En "gramofón” (þ.e. hljóðgeymi) lét
hann ]>á jafnframt nema öll lögin
og getur því lofað hverjum að lieyra
þau sem vill.
Til gamans.
Gömul ræða.
(eftir Suðurlandi)
Presturinn Rothenberg liélt eftir-
farandi minningarræðu sama dag-
inn og hans hátign Friðrik V. dó,
(1766). )Var dálítið hýr karlinn):
1 nafni guðs föðurs, sonar og anda
heilags. Æ, vor höfuðkórana er
dottin af, því við höfum syndgað,
þú og ég—og-öll hin löglega sam-
koma liefir einnig syndgað.—(Söfn-
uðurinn ókyrrist.) — Viljið þið
annars nokkuð þarna, ef ekki, þá
hafið augun á sjálfum ykkur, en
einblínið ekki á mig. Nú, í dag, á
þessum dininia, já, leiðinlega degi
erum við orðsins ]>jónar og þjónust-
ustúlkur, öll saman samankomin
liér til að lieyra þann leiðinlega boð-
skap, að vor stjórnari Friðrik V,
konungur yfir Svíþjóð, Holsten og
Lálandi og Ditmarsken og þar að
auki greifi ótal annara konungs-
ríkja m. fl„ hann er dauður í dag—
og verður því grafinn með allri við-
höfn og dýrð.—Ef ]>ið viljið nokkuð
]>arna á bekkjunum, þá segið strax
til þess. Æ, æ, konungur vor, hinn
voldugi konungur vor er dauður.—
Faðir vor, þú sem ert o.s.frv. Teksti
dagsins stendur skrifaður í 1. Mos-
es bók 19. kap 31. versi, og getið þið
' sjálf athugað hann við tækifæri.
Alt sem hægt er þarna að segja er
þetta:
Verið konungur, verið guðir og
hér á jörðinni, þið liljótið að deyja,
þið eruð manneskjur, eins og aðrar
skepnur—eins og þú og ég! ó, þú
vesæli dauði! og konungur okkar er
þá líka dauður og höfuðkórónan
fokin útí veður og vind; dauðinn
hefir gert okkur hálf ærða, og þess
vegna er liinn ungi konungur Krist-
ján-----þið vitið að við sjáum svo
margt og þó ckkert.-----Þið skiljið
mig óefað.-----Viljið þið annars
nokkuð—þurfið þið nokkuð að at-
liuga, þá spyrjið strax—því alt er
lað útlistað í textanum. Æ, kon-
ungur okkar Friðrik V. af guðs Jiáð
konungur yfir Danmörk og Noregi,
Slesvík og Hollandi, Dermenliorst
og .Jótlandi, hertogi Vinda og Gauta
greifi og einvaldsherra og fursti og
konungur og keisari. En æ, Krist-
ján konungur, ó, að hinn lítilfjör-
legi geti um síðir glaðst með þeim
volduga, hversu mörgum breyting-
um sem við erum háð—æ, við höfum
syndgað. Höfuðkórónan er úr sög-
unni. Þegar óskir og andvörp
hcyrast þessa daga að við séum
vesælar skepnur, já, þessvegna tók
Guð frá okkur hinn volduga kon-
ung Friðrik V., konung Danmerkur
Noregs og Svíþjóðar og Guienu-
strandar, Traukebar og íslands,
Sjálands og Fjóns og fjölda annara
landa, sem livorki þið eða ég ]>ekki.
Þessvegna eigum við að vera börn-
um líkir, en þó sem siðsamir, hygnie
menn og nota skynsemina og sjálfir
rannsaka ástæðurnar, hvort sem
þær eru beinar eða bognar, svartar
eða hvltar.— Hvað eruð þið að
þvaðra þarna. Þegið eins og fiskar
—og athugið vel orð textans. Frið-
rik konungur V, konungur Dan-
merkur og Noregs, Bornliolms og
Attena, sem við í dag grátum og
prédikum yfir, er dauður og viljum
við af hjarta óska að sonur hans og
fjöldi annara konunga og frænda
mætti auðnast að stjórna okkur til
veraldarinnar enda, svo að við um
síðir gætum sagt, þegar guði þókn-
ast, komi til mín hin föðurlega
blessun; erfið alt hið himneska
konungsríki.
1 Jesú nafni, segið mér------
Lengra komst Rothenberg ekki.
Datt liann í prédikunarstólnum og
var borinn burt. Hann var nokk-
ru seinna dæmdur frá kjól og kalli.
ísland í dönskum
blöðum.
(Eftir Vísi).
í blaðiö Ilovedstaden ritar And-
reas Gran í Flcnsborg á Suður-
Jótlandi grein 27. f.m. um saman-
burö á afstöðu Islendinga gagn-
vart Dönum og afstöðú Suður-
Jóta gagnvart þjóðverjum. Grein-
in er af góðgimi og réttsv’ni rituð
í vorn garð Islendinga. dlöf. vill
unna oss fulls sjálfstæðis í sam-
bandi við Danmörku, ef hugur
stendur til á báða 'bóga, en skiln-
aðar við Dani í góðu, ef ekki sé
annars kostur. Ilann kveðst ekki
geta betur séð, en íslendingar eigi
rétt á, að fá sérstakan1 fána, ef
þeir vilja, hve súrt í brotið, sem
Dönum þyki það, að “Dannebrog
dugi þeitn ekki framar”. íslend-
ingum verði ekki láð, þótt þeir
vilji hafa sérstakan fána, sem sér-
stök þjóð, og í því máli hafi eng-
in . önnur þjóð siðferðislega rétt
til að svifta því ráðum. Danir
megi ekki gjöra sig seka i því, er
þeir saki þjóðverja um í fram-
komn þeirra gegn Suður-Jótum,—
þeir verði að brevrta við Islend-
inga eins og þeir heimti af þjóð-
verjum, að þeir breyti \úð þá.
Eftir þvi sem Korsör Avis, 26.
f. m. skýrir frá, hefir fánaimál ís-
lendinga verið rætt á Jundum með
forsetum lands- og fólksþingsins
danska, flokksforingjunum og for-
sætisráðherranum, og flokksfor-
ingiarnir aftur borið málið undir
flokksfundi til umræðu. Auðvitað
er það ríkisráðsákvæðið í fána-
málinu, er þar hefir verið til um-
ræðu. Frekara hefir ekki heyrst
um neina niðurstöðu í málinu að
svo komnu.
Island og Ameríka.
Ein arðmesta búskapargrein'
Norðurlands ,er hrossaræktin,- —•
hrossin eru mönnum svo fyrir-
hafnarlítil o>g kostnaðarlítil. Ea
arðmeiri gæti hún orðið, ef meiri.
stund væri lögð á, að stækka ís-
lenzka hrossamarkaðinn í útlönd-“
um. Nú um nokkur ár mtinu
helztu hrossakaupmenn vera Sví-
ar og Skotar. Er fslenzki hestur-
inn farinn að þekkjast vel í þeim
löndum báðum, og þykir nytsemd-
ardýr, einsog hanti líka er. Er
sagt, að flest íslenzku lirossin, sem
seld eru til Svíþjóðar, séu kej^pt
af smábænditnum sænsku, og
þykja þau hentugri þeim, bæði
vegna þess, livað þau eru þurftar-
lítil og mtin ódýrari en hinir
stæ.rri hestar.
Hér í Ameríku má segja, að ís--
lenzki hesturinn sé með öllu ó-
þektur. F.tti hér þó að vera mikil
sala fyrir islenzk hross, einkttm í
Austurfylkjunum og Ný-Englands
ríkjunum í Bandaríkjunum. Mest
af landi þar er komið í smájarðir.
Hagar þair ekki ósvipað til og í
Svíþjóö : land hæðótt og viða
hrjóstrugt, þó frjósamt, vegna
ræktunar. Að vísu kann að virð-
ast, að tollur sá, sem lagður er á
innfluttan búpening, myndi gjöra
þá verzlun arðlitla fyrst um sinn,
en það mun ekki vera rétt álitið.
Meiri líkur eru til, að ílvtja mætti
íslenzk hross til Canada og Banda
ríkjanna, án þess að þurfa að
greiða nokkurn toll af þeim. Til
eru lög í báðum löndunum, er
heimila innflutning og sölu btipen-
ings, sem talinn er sérstakrar teg-
undar, eða af bættu kvni. Nú eru
engin hross, setn íremur niega teij-
ast sérstakrar tegundar, cn ís-
lenzki hesturinn, sem ef til vill er
elzta lirossakyn í heimi. IMeð þvi
hrossaverði, sem ntt er í Ameríku,
þetta frá $150 alt upp í $500 fyrir
hestinn, ætti íslenzki hesturinn að
geta gengið hér í tgóðu verði. Og
ekki ætti flutningurinn að þurfa að
verða of kostnaðarsamur, ef fairið
væri beinst leið. Leiðin ekki ýkja
löng beint yfir ltafið.
Um þetta mál hefði átt að skrifa
í amerisku btinaðarritin, og ivafa
eitthvað af íslenzkum hrossum til
sýnis, hér á íðnaðarsýningunum
lielztu. Mvndi það vekja eftirtekt
mannai liér á þessum sannnefnda
bezta grip, sem Island á, og opna'
arðvænlegan hrossamarkað fyrir
islenzktt hrossin hér í álfu. því
gjöra landar vorir heima' ekki
meira af því, að kynna varning
sinn út á við og segja öðrum
þjóðum frá þeim hlutum, semþeir
hafa til sals, og allir myndu gjarn-
an yilja kaupa’Pi