Heimskringla - 01.10.1914, Side 1
Giftingaleyfisbréf seld
TH. JOHIMSON
' Watchmaker,Jeweler&Optician
ViögertSir fljótt og vel af hendi leystar
248 MAIX STREET
;■ hone Maln ö«0« XVIN ÍVIl'KG, MAX.
Nordal og Björnsson
— Gull og úrsmiðir —
674 S A R G E N T A V E.
XXIX. AR.
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 1. OKTÓBER, 1914.
Nr. 1
rekans hefir verið vel tekið, og hef-
ir hann i huga að ferðast vestur um
landið i sömu erindum.
Norðurálfu Stríðið.
23. september. — j Erindsreki Belgíu hér i Canada
,r , * r • u „„„ hefir farið þess á leit við stjórnina
Von Kluek, er ræður fyrir hægra . 0ntarjo að hún útvegaði, eða geng-
arim þyzka hersins, situr enn a fyrjr ag útvega kornmat nægan til
sömu stoðvum norður við Amiens. j ;(g bæta (1I. brýnUstu hungurs-
En altaf he dur orustan afram með , . Be]g-U Hafa akrar og
einlægum ahlaupum og skothnðum, j aUur jarðargróði verið eyðilagt þar.
nú á þessum staðnum og nu a hin- lneð meginhlUta allra verkfærra
1,111 > 1»° HW vmnist a. Sagt er þo manna ijbernum> er ],jóðin illa undir
samt, að uthald þyzka hersins se að ^ vetur bbin bessari umleitan erinds-
smáveikjast. Tilraun sambandshers-
ins hefir verið sú, að slíta þenna
hluta hersins frá meginhernum
þýzka og neyða hann annaðhvort til
að flýja norður í Belgiu eða suð-
austur inn fyrir þýzku landamærin.
En liefði það tekist, þá hefði mið-
herinn staðið í mikilli hættu og orð-
ið umkringdur. Voru þá aðeins tveir
kostir fyrir hendi, annaðhvort að
gefast upp eða falla.
En Von Kluck hefir sýnt mikla
herkænsku í því, að verjast þessum
tilraunum, og hvað eftir annað hefir
hann sent sveit eftir sveit úr liði
sínu út í opinn dauðann til þess að
stöðva framgang sambandsmanna.
Ber öllum sögnum saman um það,
að eins mikið og mannfallið hefir
verið hjá ölluni herdeildunum á
báðar síður, siðan ófriðurinn hófst,
hafi engin herdeildin mist eins #ó-
gurlega og þessi. En það er einsog
ekki sé i það horft meðan mennirn-
ir eru til. Sveit eftir sveit hefir ver-
ið send frá Berlin honum til lið-
veizlu, svo að jafnharðan, sem fallið
hefir úr framfylkingum, hefir fylt
verið í skarðið með þeim nýkomnu.
En ekki cr ólíklegt að einhverntíma
komi að þvi, að ekki verði fleiri
menn til að senda frá Berlín. Er
þá trúlegt, að til umskifta fari að
draga, ef sambandsherinn fær hald-
ist við á sinum stöðvum og beðið
þess tima. Sir John French, hers-„
höfðingi Breta, segir i símskeyti
sinn jíi stjórnarinnar 18. sept., , að
hann «é þeíef *vo ,'frnm-
arlega, sem sambandsmenn bíði og
láti óvinina hvergi komast áfram,
verði þess tiitölidega skamt að biða,
að þeir felli herbúðir sinar og hörfi
undan.
Báðar hliðar hafa reiknað saman
mannfallið síðan stríðið hófst, hvor
hjá hinni, og eru tölurnar því ekki
sem áreiðanlegastar. Segja Frakkar,
að Þjóðverjar muni hafa látið um
231,000 manns í vesturhernum síð-
an 3. ágúst; er þá ótalið það, sem
fallið hefir austur frá í viðureign-
inni við Rússa. Aftur segja Þjóð-
verjar, að Rússar hafi mist í Austur-
Prússlandi 242,000, af þvi eru 92,000
teknar til fanga. Er þá ótalið alt
mánntjón Serba, Austurrikis, Belga,
Frakka og Breta, Þjóðverja austur
frá og Rússa í Austurríki. Væri
nokkuð á þessum tölum að byggja,
mætti óliætt fullyrða, að yfir ein
millíón manna væri nú þegar drep-
ið. Er þá stríðið, þó ekki sé það bú-
ið að vara lengur, orðið eitt það
mannskæðasta, sem sögur fara af.
En hvað sem um tölur þessar er að
segja, er inannfallið mikið.
1 byrjun vikunnar naðu Þjóðverj-
ar aftur borginni Maubeuge af
Frökkum, og tóku mikinn fjölda til
fanga. Er fangalestin fór austur í
gegnum Liege, köstuðu Frakkar út
um lestargluggana skrifuðum mið-
um og á þeim stóð, að Þjóðverjar
hefðu tekið 15,000 manns eftir að
bærinn féll þeim í hendur, en sjálf-
ir látið 80„000 manns cftir dauða
fyrir frainan virkin.
Að austan eru engar nýjar fréttir.
Eftir frcttum frá Pétursborg að
dæma hafa Þjóðverjar orðið að láta
undan siga í Póllandi. Þann 17.
september tóku Russar af þeim þrjá
smábæi, er hinir nafa haidið siðan
í bvrjun ófriðarins. Eru bæir þessir
citthvað um 20 milur inni - lan(i,
inu. -óð öðru leyti er a]t óbreytt í
Austur-Prússlandi, þó skilja megi á
hinum óljósu fréttum þaðan, ag
Rússum veiti heldur miður.
Afráðið var, að senda canadisku
hersveitirnar á stað til Montreal í
dag frá Valcartier herbúðunum. __
Hafa verið ráðin 28 skip til að flytja
herliðið til Eng]ands. En með skip-
unuin fy'fflj1 J lirezk herskip þeim
tii varnar á leiðinni. 22,000 verða
send tafarlaust tfl Frakklands, en
afgangur liðsins blður á Englandi
þangað til seirma. — Sir R. L. Bor-
den lý-sti Því yfir í öttawa, að öll
þau beztu hergögn> sem landið hefði
ráð á, yrðu send með herliðinu yfir
uni. Ennfremur Væri það í ráði, að
safna ljði h«r ag nýju 19,000 manns,
eins fljótt og unt væri.
24. septémber. —
F'lugmenn brezkir hafa heimsótt
Þjóðverja i þeim tilgangi að sýna
þeim að hægt sé að beita þá sömu
brögðum og þeir hafa beitt Belga
undanfarið: að fljúga yfir bæi og
borgir og kasta niður sprengikúlum
á hvað sem fyrir kann að verða.
Flugu þeir rétt nýlega yfir borg-
ina Dusseldorf og létu fáeinar kúlur
falla niður. Gjörðu þær lítinn skaða,
en gjörðu fólki hverft við, og bendir
stórblaðið Times á það, að fleiri
sendingar geti á eftir komið, nema
því að eins, að Þjóðverjar láti af
uppteknum hætti, að fljúga yfir
borgir andstæðinga sinna og láta
rigna yfir þær eldi og eyðileggingu.
Hefir atburður þessi vakið stóra eft-
irtkt. Maður sá, sem flugið framdi,
heitir Colet og kvað fæddur vera hér
i Manitoba, en fluttist til Englands
með foreldrum sínum barn að aldri.
Enn er afstaða vesturhersins og
sambandsmanna óbreytt. Er þetta
tólfti dagur orustunnar og þó ekki
enn komið að úrslitafundi beggja
heranna. Hólmgönguvöllurinn er í
tungunni milli fljótanna Aisne að
sunnan en Oise að norðan, og aust-
ur undir Meuse fljót, nokkurnveg-
inn á sömu stöðvum og herdeildirn-
ar mættust á við byrjun ófriðarins,
eftir að Þjóðverjar höfðu komist
vestur fyrir Liege. Hafa Frakkar
náð aftur Peronne, og er nú fátt
Þjóðv<|rja fyrir vestan Oise fljót. —
Miðfylkingarnar sækjast á i kringum
Rheims, án allra úrslita-vinninga á
hvoruga síðu.
Ýmsar hersögur ganga í blöðum
frá Evrópu, um hin og önnur atvik
á ýinsum stöðum á ófriðarsvæðinu.
Þannig er sagt, að Von Luttwitz,
hershöfðingi, er Þjóðverjar settu yf-
ir Brussel eftir að þeir tóku borg- ekki eins lengi án þess að vera hand-
ina, hafi verið skotinn til bana af teknir og áður. Aftur er sagt að sig-
einum sinna manna. Ekki er greint ur sambandsmanna hafi haft gagn-
frá orsökum, en sagt er að almenn stæð áhrif á her þeirra. í byrjun
óánægja hafi verið með ráðsmensku stríðsins voru Frakkar liúgsjúkir yf-
hans, og þó inest út af vanrækslu; ir krafti og sigursæld Þjóðverja. ó-
peningum og matargjöfum hafa
Bretar tekið, en afþakkað liðshjálp
enn sem koinið er.
Innan um alt vopnabrakið og vá-
brestina heyrast veikar friðarradd-
ir. En þeim er ekki vel tekið. í
þetta sinn kemur sú frétt frá Mad-
rid á Spáni, að hreyfing sé sett á
fót til þess, að reyna að binda enda
á striðinu. Hafa samtök myndast
milli Spánar og Bandaríkjanna, og
ef til vill Italíu, að fá einhverja frið-
arkosti tilnefnda og rædda. Fyrir
þessu standa Wilson forseti, Alfons
Spánarkonungur og ýmsir fleiri. Er
bent á í þessu sambandi i langri rit-
gjör í Times, að upphaflega muni
þýzki aðallinn aðallega valdur að ó-
friðnum, en ekki keisarinn. Er fregn
þessi tekin eftir merkum Banda-
rikjamanni, er formenn blaðsins
áttu tal við, og kunnugur er Þýzka-
landskeisara. Telur hann vist, að
hægt myndi vera að hefta svo hend-
ur. og fætur þeirrar stéttar, að henn-
ar gætti ekki framvegis, þó friður
yrði saminn nú, áður en lengra
væri komið. Hvað mikið má marka
frétt þessa, er óvíst, þó hitt sé satt,
að friðarhreyfingin sé að eflast og
að aukast talsmenn beggja megin
hafsins. Beridir blaðið Times á það
líka, að ekki sé rétt að saka Þjóð-
verja of mjög um eyðilegging Vor
Frúar kyrkjunnar í Rheims. Hafi
þeir skotið á bæinn í 6 mílna fjar-
lægð og því ekki viljandi haft kyrkj-
una að skotspæni, Sé spellvirki það
afleiðing umsáturs um borgina, en
ekki ásetningsskuld.
* * *
25. september. —
“Orustan sú sama og afstaða hers-
ins óbreytt” er aðalinnihald allra
frétta af stríðinu í dag. Jafnframt
er þess þó getið, að þess sjáist glögg
merki, að Þýzki herinn sé heldur
að missa móðinn. Meðan alt lék í
lyndi og þeir óðu ýfir alt einsog
logi yfir akur, voru þeir fulltrúa
með, að her sinn væri ósigrandi;
en nú, síðan alt mistókst fyrir þeim,
ekkert varð úr umsátrinu um París,
en þeir hafa verið hraktir fótmál
eftir fótmál til baka yfir sömu slóð-
irnar sein þeir komu, — eru þeir
farnir að láta hugfatlast og örvænta
sér sigurs. Hefir þetta heyrst á öll-
ið landeignir Þjóðverja i Afriku;! hverju heimili í landinu, því öll
Japar langt komnir að reka þá burt hafa þau mist ættingja eða heima
úr Kína og taka þau svæði, sem þeir i mann. Er maður ferðast milli
hiifðu yfir að ráða þar; en Ástralíu-
búar hafa tekið aðaleign þeirra í
Austur-Indium, hið svo nefnda Keis-
ara Vilhjálms land á eyjunni Pa]iua.
Hafa nú Bretar lagt landeign þeirra
uudir ríki sitt og bætt þannig við
það nimum 300,000 fermilum. Aft-
ur hafa Þjóðverjar sökt enn á ný
skipuin fyrir Bretum. Herskipinu
Indían Prince var sökt við Suður-
Ameriku strendur, en skozkum botn-
vörpungi i Norðursjónum.
Um það er mikið talað í brezkum
blöðum, að breytt verði um legu og
afstöðu brezlca flotans, — hvort sem
það er nema tilgáta. Hefir hans lítið
gætt til þessa, nema að halda í her-
kvi aðal herskipastólnuin þýzka.
Er nú talað um„ að sá eigi tundur-
vélum um alt Eystrasaltið, til þess,
að loka allri innsiglingu á þýzkar
hafnir, og gjalda Þjóðverjum liku
líkt fyrir aðfarir þeirra á Norður-
sjónum.
Þá er lika deilt all-harðlega um
það á prestastefnum Ensku kyrkj-
unnar hvort prestar ættu að gefa sig
i herinn. Hefir erkibiskupinn af
Ivantaraborg verið því mjög mót-
fallinn. Segir hann, að starfi her-
naanna sé i öllum efnum ósamhljóða
boðum Nýjatestamentisins. Leyfa
vill hann prestum sinum að ganga
í hjálparliðið, er stundar þá sjúku,
en ekki að þcir beri vopn.
26. september. —
All-skæð orusta var háð í gær
inilli norðursveita Þjóðvcrja og
sambandshersins i námunda við St.
Qucntin. Hallaðist fyrri hluti orust-
unnar á sambandsherinn, en rétti
við undir það síðasta, er auka-
hersveitir komu þeim til hjálpar, og
unnu til baka aftur það sem þeir
höfðu mist. Er afstaðan þvi alveg
óbrevtt enn.Er þetta þrettándi dag-
urinn, sem lierirnir hafa setið þarna
á þessum stöðvum, hvor á móti öðr-
u » -r.enst á skotvm, átt í einlægum
orustum, en verið jafnir að kveldi.
Ilve lengi það kann að ganga, er
með öllu óvist, þvi hvorum, sem
fyrr hreyfir sig, er ósigur búinn. —
um, sem handteknir hafa verið og i, Þetta vita hvorirtveggju og þvi er
þrásætnin og tilraunirnar að Setja
hvorir aðra af stokki.
hans með að láta lijúkra og hlynna
að þeim særðu, er allstaðar liggja á
sjúkrahúsum borgarinnar. — Þá er
líka sagður dauður Steinmetz hers-
höfðingi, er stýrði áhlaupinu við
Liege, Namur og Maubeuge. Var
hann yfir stórskotaliðinu þýzka og
sagði fyrir, hvernig miða skyldi á
virkisveggina. Hafði hann fengið
skot í öxlina frá einni tundurvél
F'rakka og var það sár ærið til bana.
Annan hershöfðngja úr liði Von
Klucks handsömuðu Frakkar í or-
ustunni við Maubeuge.
Þá eru fréttir fengnar af mann-
tjóni þvi, er Bretar biðu við missir
herskipanna þriggja, er Þjóðverjar
söktu í síðustu viku, og er það meira
en ætlað var í fyrstu. Yfir 800
manns hafa farist með hverju skipi
og þar á meðal inargir foringjar og
yfirforingjar. Harma Bretar missir
liessara manna, en segja að skipa-
tupið gjöri sér ekkert til, því það
veiki ekki sjóflotann hið allra
minsta.
Ekki eru Þjóðverjar hættir og
horfnir burt úr Belgíu. Er þar nú
barist af kappi. Er sagt að þeir
stefni nú óvígu liði að Antverp, en
þar hefir nú Belgíu-stjórn aðsetur
sitt. Var barist við Puers, smáþorp
skamt frá Antverp, á miðvikudag-
inn og urðu Belgar að láta undan
síga. Við Puers hafa Þjóðverjar nú
tvær stærstu tundurvélarnar, er þeir
höfðu til þess að vinna á varnar-
virkjunum í Liege. Ætla þeir nú að
flytja )>ær norður til Antverp. F'n
þess hafa Belgar strengt heit, að
gefa aldrei upp borgina meðan
nokkur stæði uppi þeirra megin.
Allstaðar að berast Bretum tilboð
um liðveizlu. Hafa nú flestir höfð-
ingjarnir á Indlandi boðið þeim lið
og sent stórar peningagjafir til her,s-
ins. Nú síðast bjóða Arabar í brezka
skattlandinu Aden, sem er suðvestur
;l ar£|hiska skaganum, fylgi sitt. Við
bréfum og blöðum, er fundist hafa
á þeim sjúku og særðu. Sé óhugur
þessi eins almennur og látiö er,! j?ftir fregnum frá Ottawa að dærna
hlýtur hann að hafa stórmikil áhrif 1 er nokkuð af canadiska hernum
á það, sem eftir er striðsins. Menn, 1 )agt af stað Er svo til ætlast, að
sem örvænta sér sigurs, berjast ekki | skipin ]eggi út með jöfnu millibili,
með neinni hreysti. Og þeir verjast I svo að um það leyti? sem hið sið.
asta fer þaðan, verði það fyrsta í
þann veginn að lenda i Liverpool.
Þrjú brezk varðskip fylgja skipun-
um; verða þau einnig sitt á hverj
um stað á leiðinm yfir hafið.
Nokkrar cyar, er Austurríki til-
farirnar frá 1870 voru þeim ferskar . , ,
í minni og treystu þeir sér þvi síður I lu'vra 1 Hadna floanum, hafa venð
en skyldi. En þetta hefir alveg snú- jteknar af Frokta, eftir ÞV1
ist við. Þeir sigursælu hafa beðið ó- j
sigur; hinn ósigrandi þýzki her hef-
ir verið rekinn til baka, barinn og
sigraður, i hundrað þúsunda tali.
Hefir Frökkum þvi aukist hugur og
óttast nú ekkert.
Að ekki hefir verið lagt út i loka-j^ seplember._
slaginn gjorir veðrattan, sem hefir
verið afar stirð um tíma. Hafa geng- Enn eru gríðarvig háð milli her-
sem
fregnir segja frá Rómaborg. Eyjar
þessar eru einungis smáhólmar, er
notaðir hafa verið fyrir hafnar
virki fram með dalmatisku strönd-
inni.
* * *
ið sifeldar rigningar og uppi í Al-
sace hæðunum féll mikill snjór um
anna tveggja á sömu stöðum. Er
þetta seytjándi dagur orustunnarr.
miðja vikuna. Flóa nú brjóstvirki og j í gær (sunnudag) voru áhlaup
allir grafningar í vatni. \ gjörð í tólf stöðum á sambandsher-
En þó lægt hafi skothrið og mann-1 ino á svæðmu mili: Rheims og
fall minkað við það hlé, seih á hefir • aua n. Hrukku Frakir ».r fyrir um
orðið, með allsherjar vopnavið-!s’umí, en ivrir kvetJ liöfðu þ'eir
skifti, er nú annar konungur til attur. náð .simiu srÖðum og Ixir
sögu kominn, er kallar drjúgum skatt 1 :;cidi um murgunmn. Sækir nú.
af ölluin og sendir hersveitir sínar j u"'c; i fylkingar armur sambanus-
um alt. En hersveitir þær eru drep-; lo ; Mtis frain og haía þjóðvei.ar
sóttir, er ávalt fylgja á hæla her-: n:iu:s,».st mait við
sveitunum, þegar veðrabreytingar Er sagt að tilgangurinn sé að
byrja; en konungur þessi er dauð- j ]áta sýðri herinn þýzka liafa nóg að
inn. Er nú kóleran komin upp f.tarta Svo liann megi síður koma
eystra i liði Ungverja og Serba og tii bjaipar norður hernum er sam-
llússa; en pestir þær, sem stafa af; bandsmenn ætla senn að veita at-
vosbúð og harðrétti, sárum og logu og hafa nú nær því umkringt.
svalli, i herbúðum vesturhersins.— Er nú búist við úrslita orustu á
En i löndunum gengur hungurvofan þeasum stöðvum á hverri stundu.
og heldur sigðinni yfir hvers manns
höfði.
Frankfurt og Offenburg, gengur
maður um dauðans dal og eymdar-
innar heimkynni. Lestirnar flytja
þangað að sunnan stóran skara af
konum og börnum, flóttaliði frá
AlSace, en biðstöðvar allar eru full-
ar af særðum og deyjandi mönnum.
Ber öllum hinum særðu saman um
það að Frakkar séu skotmenn með
afbrygðum. “Strax og stórskotalið
þeirra kom til bardagans vorum við
búnir að vera” sögðu þeir.”
Að austan eru fréttir mikið til
liinar sömu. Rússar hafa nú tekið
megin liluta borgarinnar Przemyl í
Austurríki. Hefir Austurfski her-
inn varist þar all fræklega, en að
lokum varð hann að gefa upp öll
vestur virki borgarinnar og leita
sér skýlis í austur virkjunum. Er
borg þessi haldbezta virkið sem
Austurríkismenn lialda í Galizíu.
Zeppelin loftfar skutu Rússar nið-
ur í Warsaw. Yar það að fara
þeirra erinda að kasta sprengikúl-
um yfir borgina. ÖIl áhöfn skip-
sins kom ómeidd niður og tóku
Rússar jiá til fanga. Mið her
Rússa hefir höggvið sig að lokum
inn í Ungverjaland. Náðu þeir
skarðinu Ushon í Carpatha fjöll-
um og héldu þar suður.
Fréttir af keisara fjölskyldunni
þýzku ^egja að ýngsti sonur keisar-
ans liggi í hjartveiki á spitala í Ber-
lin, þriðji sonurinn var særður á
dögunum og liggur því í sárum. Yar
hann hróðugur yfir að hafa særst
og skrifaði hann frænku sinni að
sá dagur hefði verið sá bezti sem
hann hefði lifað og guð liefði
verið sér svo góður að lofa
sér að syrast. Keisarinn sjálf-
ur er sagður veikur af sárindum
fyrir brjósti. Yarð hann innkulsa
er hann xmr síðast úti með hersveit-
unum, liafði fallið í skurð er var
fullur af vatni og verið nauðulega
dreginn upp. Myndi heimurinn
ekki harma það jiótt hann héldi
við bælið um stundar sakir.
* * ¥
29. september. —
“Orustan hafin fram með allri
bardaga-línunni í dag”, segir frétt
frá Ostend i Belgíu. A@ öðru leyti
er sagan sú sama og nú undanfarna
daga. Barist með liörðum skorpum
og snöggum áhlaupum, án þess að
nokkur vinningur sé á hvoruga
siðu. Sýnir Sambandsherinn af sér
hið mesta hugrekki, og er á öllu að
sjá, að þeir séu einbeittir í því, að
láta Þjóðverja ekki fara lengra fram
en þeir eru komnir. Aftur hafa
Þjóðverjar í heitingum, að innan
lítils tiina skuli þeir sýna Frökkum
og Bretuni í báða heimana. Þýzki
borgarstjórinn i Brussels státar af
því, að Þýzki herinn skuli taka alla
Belgiu. “Antverp getum vér tekið,
hvenær sem vér viljum”, sagði hann.
En talið er það mikillæti eitt, því
svo er borgin vel víggirf, að sagt er
að hún muni þola árs umsátur.
Fyrir milligöngu Bandarikja sendi-
herrans í Berlin er nú öllum ensk-
um konum og börnum veitt heim-
fararleyfi úr Þýzkalandi. Síðari
hluta vikunnar er stefnt til fundar
með hermálaráðinu í Berlín, til þess
að íhuga, hvort leyfi það skuli veit-
ast enskum karlmönnum líka. Er
talið sjálfsagt að það muni fást, þvi
Vncle Sam vill svo vera láta, en
hann vilja Þjóðverjár siður styggja
sem stendur.
Sir James Whitney
dáinn.
Þó er ekki svo að skilja, að uppi-
hald verði með álilaup og orustur
þessa vegna. Rekur þetta ástand nú
kannske enn meir eftir þeim, sein
rólfærir eru, að lialda bardögunum
áfram. líkki er betra að deyja i lier-
búðunum aðgjörðalaus, en falla á
vigvellinuin. — Fréttir frá Péturs-
borg segja, að her Rússa í Austur-
ríki hafi skipanir um að taka Vín-
arborg. En miðhernum er stefnt á
Brcslau. Hafa nú flest smærri virki í
Galicíu fallið fvrir Rússum.
Stríðið heldur einnig áfram utan
Evrópu. Hafa Bretar og Frakkar tek-
Á föstudaginn var andaðist að
heimili sínu í Troonto borg stjórn-
arformaður Ontario fylkis, Sir
James Whitney, úr heilablóðfalli.
Hann var 71 árs að aldri, fædduF
1843. Árið sem leið var hann mjög
heilsulítill, og þá talið að hann
inyndi ekki lengur fær um að gegna
stjórnarstörfum. En framan af í
sumar virtist einsog hann hefði
nokkuð náð sér aftur. Almennar
kosningar fóru fram í fylkinu 29.
júni og tók hann fullan þátt í allri
kosninga baráttunni. En nú er
liausta tók fór heilsa hans aftur að
breytast og fyrir rúmri viku lagð-
ist hann.
Sir James var leiðtogi Conserva-
tixra þar i fylkinu siðan árið 1895.
Árið 1905 sigraði flokkur hans við
kosningarnar og hefir hann skipað
stjórnarforsæti síðan. Var hann tal-
inn einn með mikilhæfustu stjórn-
málamönnum þar í fylkinu, og fara
andstæðinga-blöð lians mjög lof-
samlegum orðurn mn hann nú við
dauða hans.
Vatnsleiðsla frá Shoal
Lake, Ont. til Winnipeg
Winnipeg bær hefir nú um nokk-
urn undanfarinn tima verið að leita
sér að vatnsbóli, er væri ótæmandi,
hvað stór sem bærinn kynni að
verða. Hafa menn óttast að brunn-
arnir, er bærinn hefir tekið vatn
sitt úr, yrðu þegar minst varði ó-
fullnægjandi. Var að lokum, eftir
ýmsar bollaleggingar, afráðið, að
leiða vatn hingað til bæjarins frá
Grunnavatni i Ontario. Er það mn
80 mílur vegar. Gjörðar voru áætl-
anir um, að kostnaðurinn við vatns-
leiðslu þessa myndi neina um 12 til
14 millíónir dollara. Málið var lagt
fyrir almennings úrskurð við sið-
ustu Læjarkosningar og féllu at-
kvæði þannig, að ákveðið var að
leggja i þenna kostnað. Selja átti
skuldabréf í sumar, svo liægt yrði að
byrja á fyrirtækinu sem fyrst, en
allra hluta vegna gat ekkert af því
orðið. En samt sem áður hefir nú
bæjarstórnin ákveðið að láta byrja
á þessu verki, og gaf hún verkið út
nú í vikunni til fjögurra stórfélaga,
er annast eiga um allan gröft og
steypu, er að pipulagningu lýtur.
Verkið, sem þegar er veitt, kemur
upp á $7,097,640. Bærinn leggur
sjálfur til allan sand og cement í
steypuna.
Vatnslciðslu þessa kosta, auk Win-
nipeg borgar, St. Boniface bær og
sveitarhéruðin Kildonan og Assini-
boia.
Vinna í haust á Can. Pacific
brautinni.
Formenn Canadian Pacific járn-
brautarinnar hafa skýrt svo frá, að
þeir ætli að láta mölbera stóra
spotta af brautinni liér vestur um
landið. Flnnfremur ætla þeir að taka
upp mikið af sandi og möl úr sand-
gröfum sínuin vestur í fylkinu. —•
Gjöra þeir ráð fyrir, að verk þetta
alt til samans muni geta gefið um
4 til 5 þúsund manns vinnu fram i
snjóa. Er talað um, að byrja á verki
þessu bráðlega og kemur það sér
vcl fyrir allan þann grúa af fólki,
sem nú er vinnulaus.
Finska blaðið “Daily Telcgraph
segir að erfitt sé að skilja hvernig
herirnir fái lengur lialdist svona
við án þcss að láta til skarar skríða
“En sigurinn verður þeirra” segir
það, “er bætt geta við sig meira af
óþreyttu liði, er ekki liefir verið
nauðbeygt til að liggja í skurðum
og bak við brjóstgarða nú í meir
en tvo mánuði og þola vos, vökur
og liungur” Vonast það til að Bret-
um og Frökkum berist liðshjálp-
in á undan hinum og verði því ekki
nema um ein úrslit að ræða.
“Þýzkaland” segir fréttaritari
"Daily News” frá Rotterdam, “er
allt eitt sjúkra hús. Sorg ríkir á
Sendið nöfnin.
Hér mecS biSur Heimskringla aðstandendur allra þeirra
\ estur-íslendinga, sem gefið hafa sig fram til herþjónustu
til varnar brezka alríkinu í núverandi strícSi, acS senda nöfn
hermannanna á skrifstofu þessa blatSs sem allra fyrst.
ÞaS er algjörlega nauðsynlegt, að Heimskringla hafi
þessar upplýsingar, bæði til þess, að vitanlegt geti orðið,
hvern þátt þjóðflokkur vor tekur í landvörn ríkisins, og eins
fyrir eftirtímann, að hægt sé á skömmum tíma að fá vit-
neskju um þá, ef þörf krefur. Þess vegna þarf Heimskring-
la að hafa skrá yfir full nöfn allra íslenzkra hermanna, ásamt
heimili þeirra, og í hvaða “Company" og herdeild þeir
þjóna.
Alt þetta biðjum vér aðstandendurna að senda blaðinu
svo fljótt sem unt er.