Heimskringla - 11.02.1915, Page 1

Glftlngaleyflsbréf eeld
TH. JOHNSON
Watchmaker.Jeweler&Optician
VltJgerblr fljótt og vel af hendt leystar
»48 NAIN STREET
•'hone Maln ««00 WINNIPEG, MAN.
Nordal og Björnsson
— Gull og úrsmiðir —
674 SARGENT A V E.
XXIX. AR.
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 11. FEBRÚAR, 1915.
Nr. 20
Fréttir frá Stríðinu.
I Pólandi,—Fannir bló'Si drifnar.
Kalt er nú á Póllandi og fannir
hylja landið, en ekki eru þær hvitar
allstaðar, heldur rauöflekkóttar og
blóði drifnar. Á Miðju Póllandi,
vestur af Warshau, hefir nú um
nokkurn tima staðið hin blóðugasta
orusta; einhver hin liarðasta, sem
gjörst hefir enn í stríði þessu.
Einsog menn vita, er Pólland
einsog breitt nes, er gengur inn á
milli Austur-Prússlands að norðan
og Galiziu að sunnan. í Austur-
Prússlandi sitja Þjóðverjar og hafa
mikinn nerafla um alt landið, en
þar sækja Hússar nú fast á, að norð-
an með sjónum, að austan og sunn-
an. Eru það þrír hcrflokkar stórir,
sem að sækja, og þó sá mestur, sem
fer niður með Vistula fljóti og er
nærri kominn að Thorn. Það er eig-
inlega flokkurinn, sem Þjóðverjar
óttast mest. Þeir hafa verið að senda
sveit eftir sveit á móti þeim; en
það hefir ekkert að segja. Þeir fara
hægt, Rússarnir, en ekkert getur
stöðvað þá.
Aftur hafa Rússar náð fótfestu i
öllum skörðum í Karpatha fjöllun-
um og sunnan við þau hér og hvar,
en þó sérstaklega syðst og austast i
Ungarn, i héraði þvi, sem Transsyl-
vanía heitir, og sem er nærri eins
stórt og fsland. Þar búa Rúmenar
mest; þeir tala blendna latinu, likt
og ftalir, cnda eru það leifar gam-
alla rómverskra nýlendumanna, cr
setið hafa þar nær þvi i 1800 ár, en
lúta nú nanðugir A.isturríki.
Þarna vita Þjóðverjar, að þeim er
mikil hætta fanin; því að svo fram-
arlega, sem Riissar komast þar á-
fram, þá cr Ungarn farið og Rúm-
«nur konuiir u stað. Vilhjálmur er
búinn að slátra flestum liinum
hraustu hersvcitum Ungará, og þeg-
ar þeir komu að biðja hann um lið
móti Rússum núna eftir nýárið, þá
brást hann reiður við í fyrstu, en
lofaði svo að senda þeint lið mcð
vorinu. Með það varð sendiherra
Ungverja að fara heim; cn stöðugt
harðnar að og cinlægt verður þörf-
in bráðari. En bæði er það, að Vil-
hjálmur hcfir nóg að gjöra með
menn sina móti Rússum norðurfrá
og Brctum og Frökkuin vcsturfrá, og
svo er ilt að koina mönnum þangað,
þvi brautir cru fáar, en akvegir
vondir, og svo cr veturinn. En eitt-
hvað varð að gjöra.
Og nú taka þeir Hindenburg
það ráð, að lina Rússa bæði að norð-
an og sunnan með þvi að ldaupa á
þá i miðjunni, kljúfa þá i sundur, ef
hægt væri, eða þá sveigja þá svo
•angt aftur S bak að þeir næðu höf-
uðborg Póllands Warshau. Þeir
réðu því af, að ráðast fram i miðju
^óllandi, nærri beint vcstur af War-
shau og nokkuð til suðurs. Þangað
^ar nú stefnt nýjum hersveitum af
"inu bezta og fræknasta liði. Upir
e^a austur með Vistula að norðan
^atu þejr ekki farið; þar var slóðin
'nrflokka Rússa, sem stefndu til
•horn, stóra hersins, og það var
ekki til neins að koma þar nærri.
'n frá ánum Bsura og Rawka sóttu
Þeir fram. Bsura kemur að sunnan
°8 rennúr bein t norður i Vistula,
eitthvað 45 milur vestur af War-
shau; en Rawka rennur i Bsura og
einur ag suðaustan. Vestanvert við
þcssar ár báðar voru Þjóðverjar
og cr það nær miðju Póllandi. Og
þarna sottu þeir fram og haf8i Hin.
denburg 7 nýjar hcrdeildir (12.00C
manns í hverri), auk herflokkanna.
sem fyrir voru, og 600 fallbyssur,
og mikið af riddaraliði. Maekenson
hcitir foringi Þjóðverja þarna.
I tuttugu og fjóra klukkutíma
runnu Þjóðverjar þarna fram, svo
að ein herdcildin tók við, þegar
önnur var hrunin niður; það var
v*ð Bolimow og Zurimc. Þeir
hreiddu ekki úr sér, heldur hlupu
hálfbognir fram i þéttum röðum á
5—6 mílna breiðu svæði og voru
kannske tiu raðirnar hvcr fyrir aft-
an aðra. Hálfbognir hlupu þeir á-
fram með byssustingina einsog lens-
ur frnmundan sér. En Rússar biðu
rólegir í gröfunum freðnum, — cf
um ró er hægt að tala, þegar loftið
hvein i sifellu við sprengikúlnahríð-
*nni, sem Þjóðverar si og æ létu
dynja á skotgrafir Rússa, og skutu
yfir höfuð mönnum sínum. En þeir
komu þarna á hlaupum; en Russar
biðu þangað til þeir koinu í gott
færi, svo sem hundrað cða 200 yards
— þá var sem Rússar vöknuðu, og
nú dundi skothríðin frá þeim; koll-
arnir gægðust upp úr gröfunum og
blikaði á byssuhlaupin, og nú hvein
í lofti: frá hermönnunum, fallbyss-
unum, hraðskeytu bvssunum, sem
skjóta 100—200 skot á minútunni
og sópa eiginlega sem vöntíur svæð-
ið fyrir framan sig. En þó að heil
ar raðirnar hryndu af Þjóðverjum,
þá héldu hinir áfram á sama hlaup-
inu. F.n þegar þeir áttu ekki eftir
ncma 40—50 yards að gröfunum,
eru Rússar kornnir upp á bakkann
og á spretti á móti þcim á öllu
þessu svæði, hvort scm það var nú
3 eða 4 cða 5 milna breitt, — með
byssustingina, því að nú skal sjá,
hver betur dugar. Þarna skullu þeir
saman, og óðara er snjórinn rauður
af blóðinu, cn mennirnir hniga nið-
ur, ri.stir flettir eða rotaðir, þvi sum
ir notuðu byssurnar sem kylfur. En
alt kom að einu, Rússar stóðu en
hinir veltust um i blóði sínu eða
flýðu undan, ef þeir gátu. Voru vist
fáir til fanga teknir. Menn eru orðn-
ir skapillir, þegar þeir hafa staðið
eða legið i stöðugri kúlnahrið dög-
um saman og séð vini sína og kunn-
ingja tætta sundur.
Hvað eflir annað voru þau gjörð
þcssi áhlaup, og einlægt var stór-
skotahríðin og rigning sprengikúln-
anna úr lofti ofan. Og stöðugt biðu
Rússar, þangað til hiuir voru nærri
komnir; þá stukku þeir upp úr gröf-
untim og runnu móti þeim, en ávalt
fór á sömu lcið.
Með hverri sveit Rússa cru prest-
ar, því Rússar eru trúræknir menn
og rncga ekki af presti sinum sjá.
Þeir ganga náttúrlega vopnlausir,
með róðukross í hendi. En þegar
svo ber að„ að foringjarnir falla,
sem oft kom fyrir í þcssum slag, þá
hlupu prestarnir fram í broddi fylk-
inganna, vopnlausir, með fánann
eða krossinn hátt á lofti, en byssu-
stingirnir standa frain þeim til
beggja hnnda. Þannig var oft, cr
Rússar runnu fram þarna á móti
Þjóðverjum, og vanalcga kom klerk
ur heill heim til skotgrafanna mcð
hermönnunuin.
Sagt er, að þarna hafi fallið á cin-
um degi, miðvikudaginn 3. þ. m.,
30,000 Þjóðverja á 6 mílna breiðri
spildu, sem þeir gjörðu áhlaupið.
Svona gekk nú þarna, en meðan
slagurinn stóð si*m hæst köm Niku-
lás þar með miklar nýjar hersvcit-
ir, og lét þær ráðast á Þjóðvcrja,
aðallega mcðfram Vistula, að vestan
eða sunnan, þar sem Bsura fcllur i
Vistula. Rússar héldu bökkunum á
Bsura að vestan. Og réðust þcir á
fljótið og komust yfir og hröktu frá
sér Þjóðverja. Síðan héldu þeir suð-
ur með Bsura; cn þá voru þeir langt
til komnir að baki Mackenson, og
hafi Nikulás gctað komið þangað
nógu miklu liði, þá liggur nærri að
hann hafi orðið Þjóðverjum ráð-
slungnari og lokkað þá í cina gildr-
una enn.
Galizía.
í Galiziu hafa verið snjóar miklir
og hriðar, vegir litt færir og mold-
viðri, svo að Austurrikismenn verða
að hafa hermenn sem vegastaura
og láta þá standa á krossgötum öll-
um. Eru þeir i hvitum loðfötum og
sýnast snjóstrókar eða snjókcrling-
ar. Hreyfi hermcnnirnir sig, ganga
þeir við broddstafi, en hlaða vopn-
um öllum á sleða. Niðri i sveitun-
um austur af Cracow hröktu Rússar
Austurrikismenn nálægt Tarnow og
toku af þeim borgina, cn hún er stór
nokkuð, með 40,000 íbúum. Rússar
létust linir vera og héldu undan og
ætluðu sigur að vinna, Og þegar
Rússar þóttust komnir nógu langt,
þá snerust þeir móti. Voru þá Aust-
urrikismenn umkringdir og tóku
Rússar af þeim góð 10,000, auk
þeirra, sem féllu.
Uppi í fjöllunum er cnnþá harð-
ara; snjórinn, frostið og stormarnir
meiri. Þar er þó cinlægt barist.
Rússar sitja þar i skörðunum og
grafa sig i harðfcnnið. En Austur-
rikismenn sækja á, og nokkrar þús-
undir Þjóðverja, scrri Vilhjálmur
hefir sent þeim til liðs. En alt fram
að helgi héldu Rússar öllum skörð-
unum nema kannskc einu, Beskid
skarði, norðarlega, norðan og vest-
an við Dukla skarð, eða suður af
Cracow. Þar höfðu þcir samt tekið
til fanga 2,000 Austurríkismenn, og
nokkuð af þeim Þjóðverjar. En svo
sóttu Austurrikismenn grimmilega
á þá; runnu tiu sinnum á þá með
byssustingjunum, cn gátu ekki rótað
þeim úr sköflunum. En eftir sein-
asta áhlaupið héldu Rússar undan;
þó ekki langt, þvi þeir voru búnir,
að búa sér betri stöðvar skamt þar
að baki. Þetta eru víst allar þær sig-
urvinningar, sem Austurríkismenn
eða Þjóðverjar geta hrósað sér af a
þcim slóðum.
Frá Ungarn eða Transsylvaniu
koma litlar fréttir. Báðir eru að
undirbúa sig þar. Rússar að ná fót-
fcstu i landinu, en hinir að reka þá
þaðan. Hvernig sem fer norðurfrá i
Póllandi og Prússlandi, hvort Þjóð-
vcrar verða að hörfa undan ennþá
einu sinni til landamæra sinna eða
þeir standa af sér árásir Rússa á
Prússlandi, eða geta brotist til War-
shau, sem mjög Iitlar líkur eru til,
þá verður barist á Ungaralandi áð-
ur lýkur, og þar verður útgjört um
Austurríki, einkum cf að ítalir sitja
hcima. En livenær það vcrður, get-
ur enginn sagt. Sumir eru að segja,
að Rússar muni halda inn i Maehr-
en og Bæheiin úr Galiziu og þjappa
að Þjóðverjum að sunnan; en það
geta þeir ekki meðan þeir hafa Aust-
urrikismenn að baki sér. Þcir verða
að vinna i Ungarn fyrst.
Lítið aí frétta af Tyrkjum.
Af Tyrkjum heyrisf nú litið sið-
an þeir flýðu úr Tabriz á Persa-
landi og Bretar eða lið þeirra
hröktu þá, sem að Suez-skurðinum
komust; en einhver strjalingur
Tyrkja er austan við skurðinn. En
þcir koma sjaldan svo nærri, að þeir
séu i skotfæri.
Menn ætla, að nú fari að draga
að því, að Bandamenn taki Mikla-
garð, og komi Rússar á bryndreka
miklum að norðan. Hafa þcir verið
að láta smiða hann til þessa. Þegar
þeir koma norðan að Sæviðarsundi,
þá ætla Bretar að koma að sunnan
um Hellusund; en brjóta verður þar
kastala þeirra alla, áður en þeir
geta um sundið farið; því að svo
eru kastalar Tyrkja rammbygðir
beggja megin sundsins, að engu
skipi er uin sundið fært móti vilja
þeirra. Bretar og Frakkar éru þeg-
ar búnir að brjóta 4 kastala þeirra,
og skjóta þeir yfir grandann eða
hálsinn á eitthvað 5—7 milna færi.
Lítið að frétta úr vestur-
báSuoum.
Á vesturlfantinuin hefir ekkert
gjörst sögulegt. Norður-Frakkland
cr nú alt einar herbúðir. Bardög-
um, sem nokkuð er að marki, hefir
slotað þar; en þó eru smákviður
gjörðar og veitir Bretum og Frökk-
um heldur betur. Þeir komast ekk-
ert áfram, Þjóðverjarnir, það eitt
er vist. En verði þcir að hörfa und-
an, þá svíða þcir alt það svæði, sem
þeir yfirgefa. 1 suðurhluta Elsas við
Rín urðu þeir að hörfa úr bæjun-
um Thann og Gernay, og voru báð-!
ir i björtu báli. Það er einsog þeir!
búist varla við að koma aftur. En j
vilja ekki láta hina njota. Þetta erj
þó, sem stendur, þeirra eigið land. j
Rithöf. cinn segir, að svo hafi
vcrið i öllum stríðum, að fyrst hafi
verið gjörðar kviður miklar eðaj
hríðar; en cftir þessa fyrstu spretti
hafi komið logn, það hafi dofnað
yfir herförunum og bardagar orðið
færri og linari; menn þurfi að blása
og sækja i sig veðrið áður en þ .ir
byrji aftur. Og víst er um það, :.ö
logn hefir nú um tima verið á
Frakklandi að mestu; en á Póllan i>
virðist vera litið um logndagana. —
En mjög er það liklegt, þegar frost
minka og sól hækkar á lofti, rð
menn taki til aftur, og það engu lin-
ara en áður. Menn séu aðeins búnir
a sjá byrjunina, aðalstriðið og aðal-
slagirnir séu eftir.
Herafli stórþjóSanna.
Hinn sami ritliöfundur telur her-
afla stórþjóðanna þenna:
Af æfðum mönnum.
Frakkar......... 4,000,000
Þjóðverjar .. 4—5,0Uo,«„j
Austurríki......i,____,„„u
Rússland ....... 6,250,000
En af óæfðum hafa
Frakkar ....... 10,000,uuU
Þjóðverjar .... 13,000,000
Austurríki .... 8,uuu,u00
Rússland........22,0uu,000
Bretar eru ekki taldir þarna, þvi
að þeir höfðu eiginlega cngan her
heima af æfðum hermönnum, eða
svo litinn, að hann er ckki teljandi,
þegar flotanum er slept.
Af þessu geta menn dalitið ráðið,
livað stríðið getur orðið, ef að hald-
ið cr áfram einsog byrjað hefir ver-
ið. Lengi verða til menn að drepa,
ef að þjoðirnar æfa og kalla út alla
sína menn eða meginið af þeim. —
Til samans hafa þá þjóðirnar:
Frakkar 14 milliónir.
Þjoðverjar 17% millión.
Austurriki 10% millíón.
Rússland yfir 28 milliónir.
Bretar höfðu ekkcr.t í byrjun, en
ef í það harðasta færi, og þeir
kveddu lið úr öllu hinu brczka veldi
— þá myndu þeir hafa eins mikið
cða meira cn allar hinar þjóðirnar
til samans.
Grikkir aí búa sig.
Sagt cr, að Grikkir séu að búa sig
i óða önn, að byggja kastala og vígi
á landamærum sínum að norðan,
einkum til varnar moti Búlgörum og
Tyrkjum.
Ilóta að sökkva hverju skipi
sem þeir geta.
Vilhjálmur keisari og Tirpitz, að-
miráll Þjóðverja, hafa sent þau boð
til störveldanna að eftir 18. febrúar
muni þeir sökkva öllum skipum,
sem þeir geti, er um Norðursjóinn
fara. Nú ætli þeir fyrst að byrja, og
með bessu fylgdi, ið þeir ætiu von
á, að Bretar sendu bráðlega yfir til
Frakklands mikinn fjölda herliðs
og herbúnað allan, og kváðust þeir
myndu láta þá vita af sér á lciðinni.
Brctum varð ekki bylt við og mön-
uðu þá að koma. — En það er óefað
með ncðansjávarbátum, sem þeir
ætla að vinna betta alt sainan. —
Aftur senda nú Bretar út öll sin hin
smærri skip, á ýmsum leiðum um
sjóinn, til þess að skjota í kaf neð-
ansjávarbátana. ef þau vcrði vör
við þá; þvi að stundum hcfir lukk-
ast að skjóta hattinn af þcim, er
þeir Icoma upp; en skjótlega þarf
við að bregða, þvi að á 2 minútum
geta þeir stungið sér svo djúpt í sjo
niðnr, að engin kúla nær þeim. —
Stundum hefir það líka lukkast, að
renna skipunum beint á þá, og ef
neðansjávarbátarnir verða fyrir
högginu, þá molast þeir einsog
eggjaskurn. — En fái þeir fram-
cei' t vilja sinutn hinir þýzku, þá
sökkva þeir hverju verzlunarskipi,
*em um sjóinn fer, á slóðum þess-
um i Norðursjónum, kringum Bret-
land og frland og við Frakklands-
strendur. Er þá hætt við, að cins oft
sökkvi mennirnir á skipunum með
þeim. — En svo segja sumir, að
þetta sé ekki annað en biástur hja
Þjóðverjum.
Manitoba þingið sett
9. febrúar,.
Skipum er óhætt um sjóinn.
Nýlega fórust flotamálaráðgjafa
Breta, Winston Spencer Churchill,
þannig orð við ritstjóra blaðsins
Alatin í Paris:
“í fyrsta sinni í sögu mannkyns-
ins getur England sagt, að sjórinn sé
frjáls og skipum óhætt um hann.
“Á fyrri dögum, þegar forfeður
vorir börðust, vorum vér aldrei eins
frjálsir og óhultir eftir hina fræg-
ustu sigra, einsog vér erum nú. Jafn-
vcl ekki cftir sigurinn við Trafalgar
1805.
“óvinir vorir geta máske fengið
Itið eitt af nauðsynjum sinum frá
Tyrklandi og Litl-Asíu. En meðan
Frakkar og Englendingar geta and-
ann dregið, scm vér eigum sjónum
að þakka, sem vér hölduin opnurn,
— þá er Þýzkaland sem hálfkyrktur
maður, með kefli fast milli goma.
“Og um það kefli verður ekki los-
að og á því kverkataki ekki linað
fyrri en Þjóðverjar gefast upp og
veita oss algjört sjálfdæmi. Og þo
að Frakkland og Rússland linuð-
ust, og gæfust upp i stríðinu og
semdu frið, — þá myndum vér —
Bretarnir — halda striðinu áfram
einir, þangað til gfir lyki.
“Áhrif flotans á strið þetta eru
sein og hægfara; en tökin þau eru
óþirmileg og miskunnarlaus. Það
má líkja þeim við öfl náttúrunnar.
Veturinn tekur náttúruna eða lífið
hcljartökum og sleppir ekki fyrri
en tími er ,til kominn, — og sama er
um oss”.
Sir Douglas Cameron setti þingið
með eftirfylgjandi ræðu:
llerra forseti og heiðruðu þing-
mennl
“Það er mér sönn ánægja, að
heilsa yður hér, er löggjafarþing
Maniloba í fjórtánda sinni kemur
saman.
Fyrir skömmu komuð þér saman
á aukaþing, er saman var kallað fyr
ir ástæður þær, sem komu af þvi aó
strið var byrjað.
Þá vorum vér vongóðir um það,
að stríðio myndi ekki lengi endast.
En þvert ofan l al’ar vonir vorar
hefir stríðið haldið áfram með ofsa
miklum, og er nú orðið hið mesta
og dýrasta og voðalcgasla slrið, sem
nokkumtíma hefir háð verið milli
stórþjóða heimsins.
Brctland hið mikla vildi friðnum
halda frcmur öllu öðru, og það var
langt frá þvi, að vér færum i stríð
þetta af nokkrum eigingjörnum
hvötum eða hagsmunavon. Bretland
neyddist til að fara út i það, til
þess að halda uppi eiðsvörnum al-
þjóða samningum, til þess að varð-
veita heiminn frá yfirgangi auð-
valdsins og hcrmannavaldsins, til
þess að halda við lýði frjásum stofn-
unurn, fyrirkomulagi og lögum, scm
Bretland hefir trygt heiminum og
mannfélaginu með drengilegri fram-
komu sinni á liðnum tímum. Þetta
alt knúði Brctland út i striðið, og
með þetta háleita mark fyrir augum
hafa Brctar lagt fram bæði flota
sinn og landher til þarfa atts hcims-
ins, þó að það kostaði bæði blóð og
fé i stórum stýl.
En nýlendur Brela hafa nú kom-
ið móðurlandinu til hjálpar i þcssu
stóra og mikilvæga starfi, undan-
tekningarlaust, og svo röggsamlega,
að það sýnir betur cn nokkuð ann-
að, hvc trygt og óbilandi er sam-
band þeirra við móðurlandið.
Canadaveildi og Manitoba sem einn
hluti þess, hefir heiðarlega lagt sinn
skerf til mála þcssara. Og eg cr slolt-
ur af þvi, að geta fullyrt það, að
fylki þetta hefir snúist við málum
þcssum mcð eldlegum áhuga og
fjöri, og að héðan hafa farið mörg
þúsund borgara, sem fúslega leggja
lífið í sölurnar til þess, að fá heppi-
legan framgang hinna háleitu hug-
mynda, sem Bretar eru að vinna
fyrir.
Vér hörmum allir hin sorglegu
atvik og orsakir, sem knúð hafa
hina friðsömu borgara fylkis þessa
til þess, að ganga út i voða og hælt-
ur vigvallanna; en vér getum ekki
annað en hrifist aðdáunar yfir þvi,
hvað fljótir og ákafir þeir hafa verid
að koma alrikinu til hjálpar, er þad
óskaði cftir henni.
Vér treystum allir réttlátum mal-
stað Breta og hreysti þeirra á sjó og
landi, og hljótum þvi að vera ó-
kvíðnir og vissir um sigur að lok-
um. Og vér viljum hátiðlega biðja
þess, að sigur sá dragist ekki lengi,
og kosti scm minst af fé og blóði,
og að hermenn Canada sýni það, að
þeir séu sannir afkomendur hinna
hraustuh ermanna Breta á liðnum
tímum, cn komi um leið svo fram,
að þeir verðskuldi sannan heiður i
sögu og annálum hinnar brezku
þjóðar.
Þér samþyktuð á aukaþinginv að
keyptir væru 50,000 sekkir af mjöli,
er scndast skyldu sem gjöf til Bre.la-
stjórnar. Mjölið cr keypt af myllum
hér i Manitoba og sent til stjórnar-
innar.
Hin voðalega meðferð Þjóðverja
á Belgum og hin ógnarlegu mann-
dráp og eyðilcgging landsins, með
allri þeirri eymd, sem þar hefir
fylgt, hefir vakið meðaumkvnn og
hluttekningu alls hins mentaða
hcims, og hafa menn sýnt það með
stórkostlegum gjöfum til þeirra. —
Báðunautar mínir vildu, að Mani-
toba legði fram sinn skerf, og nokk-
ur pcninga upphæð var send frá
fylki þessu til yfirvaldanna i Belg-
íu. Nú verðið þér beðnir að sam-
þykkja þetta.
Manitoba fylki er nú stórt orðið
og hefir mikið af jarðyrkjulandi enn
þá óteknu, auk auðæfa mikilla i hin-
um nýju hlutum, sem það hefir auk-
ið verið, og sem áreiðanlega verður
sókt cftir áður en langir timar liða;
og mér er það kunnugt, að seinustu
tvö árin hefir mikið verið tekið af
heimilisréttarlöndum i norðurhluta
fylkisins, og þó hvað mest þessa síð-
ustu mánuði. Þcssi viðbót landa
beirra, scm tekin eru, og það, að
um alt fylkið hefir jörð vcrið plægð
með langmesta móti, leiðir eðlilega
til þess, að fylkið framleiðir mikið
meira en áður af korni og öðrum
fæðutegundum, og er það til góðs
fyrir fylkisbúa sjálfa og rikið i licild
sinni.
. .Frumvarp verður lagt fyrir þing-
ið um að stofna skrifstofudeild fyrir
verkamannamál (Bureau of Labor),
og ennfremur brcyling á vinsölulög-
unum (Liquor License Act) og
Factories Inspection Act og vega-
lögunum (The Good Iloads Act).
Það verða lagðir fram fyrir yður
reikningar fyrir næstliðið ár og á-
ætlanir fyrir komandi ár. Eru þær
jjörðar mcð nákvæmni og spar-
scmi.
Kvcð eg yður nií, er þér takið til
starfa, með þeirri innilegu von, að
störf yðar, með styrk af hæðum,
vcrði til vclferðar og blessunar fylki
þessu og alríkinu, sem vér allir er-
am parlur af..
Mexikó.
Villa herforingi er nú búinn að
taka höfuðborgina Mexikó, og taka
sér forsetasæti, en hinn kosni for-
seti, Roque Gonzales Garsa, er flú-
inn burtu. Er þá Villa 8. eða 9. for-
setinn á 3 til 4 árum; og likur til,
að ckki verði friður mikill fyrst um
sinn. — En það má þó telja Villa
til gildis, þó að ýmislegt mcgi út á
hann setja, að hann heldur fram
málstað alþýðu á móti höfðingja-
flokknum og auðmönnunuin, sem
ckki hafa urn annað hugsað en að
auðga sjálfa sig og hafa hina að
þrælum, og þeim hefir fylgt mikill
hluti hinna katólsku klerka.
Vilhjálmur Stefánsson
----•----
Frétt frá Vancouver, dags. 3. febr.
segir: Ferðamaður cinn enskur, D.’
Ardicr, er nýkominn til Vancouver
úr löngu ferðalagi um mosaþcmbur
íshafslandanna. Þegar hann var að
ferðast um Athabaska löndin, við
hið stóra Athabaska vatn, þá segist
hann hafa talað við veiðimenn, er
komu þar að norðan, og hafi þeir
fullyrt, að Vilhjálmur Stefánsson
væri heill á húfi á landi uppi og í
bezta gcngi i kofa sinum á bökkum
McKenzie fljótsins, skamt frá íshaf-
inu. — Hvað hæft er i þessu getum
vér ekki sagt; en það eitt er víst,
að Vilhjálmur er ekki aðgjörðalaus,
ef hann er á land kominn.
Wilson forseti og skipakaopin.
Nú er sagt, að Wilson forseti
vilji gjöra þá brcytingu við lögin
um að kaupa skip Þjóðverja, sem
eru á höfnum Bandaríkjanna, — að
engin af skipum þessum skuli
keypt, ef að kaupin myndu leiða til
þrætu við eitt eða annað af ríkjum
þeim, sem nú eru að berjast.
Þýzku bloðin eru stórlega reið
yfir þessari fyrirhuguðu breytingu,
og scgja nú, að Wilson hafi lækkað
segiin fyrir Bretum. En þeir Root
og Lodge, senatorar, voru búnir að
segja það i þinginu, að hvert ein-
asta eitt af skipum þessum gæti
orðið orsök til sundurlyndis milli
Bandaríkanna annarsvegar og Igfcs
vegar Frakka, Rússa og Breta, ef
keypt væru, og mun það gcta nærri
látið.
Lækkun á póstgjaldi.
Póststjórnin í Canada gefur út
svolátandi yiirlýsingu:
“Ráðstafanir hafa verið gjörðar
til þess, að láta tvcggja centa póst-
gjald undir únzuna í öllum bréfum
frá Canda til Bretaveldis — einnig
ná til Bréfa þeirra, scm sendast hcr-
mönnum frá Bretlandi og Canada,
sem nú eru á meginlandi Evrópu”.
Vanalegt gjald undir bréf frá Can-
ada til mcginlandsins cr 5 ccnts
undir fyrstu únzu og 3 cents fyrir
hverja únzu, sem þar er fram yfir.
Þetta nýja tveggja centa burðar-
gjald undir únzuna gotur þvi mun-
að töluverðu fyrir þá, sem scnda
bréf til hermannanna héðan, þeirra,
sem þegar eru komnir á vigvöllinn.
100 millíónir dollara til hermála.
Fjárlagafrumvarp hefir verið lagt
fyrir þingið i Qttawa, er fer fram
á, að veita hundrað millíónir doll-
ara til hernaðarþarfa á komandi
ári, og eru allar likur til, að frum-
varp þetta verði samþykt i cinu
hljóði. Hundrað milliónir dollara
er stór upphæð, og sýnir bezt, hvort
vér erum hlutlausir af stríðinu eða
ekki, og eins hitt, hve einlægur er
vilji manna hér í Canada yfirleitt,
að duga nú Bretaveldi,— að bregð-
J ast nú ekki moöurinni, scm vér fæð-
I umst og klæðumst .af og njutum hjá
allra lífsins gæða; sem vér sitjum til
borðs hjá á hverjum degi, sem á að
annast börn vor og eftirkomendur
i framtíðinnir