Heimskringla - 18.05.1916, Síða 1

Royal Optical Co.
Elztu Opticians í Winnipeg. Við
höfum reynst vinum þínum vel, —
gefðu okkur tækifæri til að reyn-
ast þér vel. Stofnsett 1905.
W. R. Fowler, Opt.
XXX. ÁR. WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 18. MAl 1916 NR. 34
MENN ÆTTU AÐ GEFA
SIG FRAM TAFARLAUST
Stríðs=fréttir
í LITLU-ASÍU.
Nú er snjórinn að mestu þiðnaður
úr fjöllunum þar eystra og vegir
farnir að verða eins góðir og þeir
geta verið, þar sem eiginlega engir
vegir eru tll. Eru því báðir að búast
þar: Tyrkir að taka á móti, en Rúss-
ar að sækja á. Rússar hafa nú byrj-
að suður af Yansjónum, frá Bitlis
og sveitinni í kring og hafið heljar-
árás á Tyrki. Hleyptu þeir Kósökk-
unum á þá, og gátu Tyrkir ekki á
móti staðið og urðu undian að
halda. Enda er vandráðið, hvert
halda skal, því að sunnan og vest-
an tekur við eyðimörkin á löngu,
stóru svæði, vestan við Eufrat. Er
því um tvent að gjöra: að hörfa
suður með fljótunum Tigriis og Eu-
írát, eða beint vestur til Sýrlands,
og er hvorttveggja vont, þvf fari
þeir suður, þá slíta Rússar hergarð-
Inn og banna þeim allar samgöngur
við Miklagarð. En haldi þeir vestur,
verða Rússar elniægt við hliðina á
þeim á meira en hundrað mílna
evæði.
En f Persíu, austur af Bagdad, er
verið að berjast, við Kermanshah,
uppi f fjöllunum í löndum Persa
og í dalnum við Kerind. En þar
hafa Tyrkir haldið fjallaskörðunum
alt til þessa. En nú seinast hafa
Rússar fært sig nær eða vestar og
eru nú að eins skörðin hjá Hamikin
sem halda Rússum frá að komast
ofan á slétturnar. Hvenær sem þeir
komast þarna í gegn, fara að heyr-
ast tfðindi þarna að austan.
Rússar á þröskuldinum að
Mesópótamíu.
1 tíu eða tólf daga hafa Rússar nú
verið á leiðinni frá Kerind og um
fjalldalina í Persfu vestur á landa-
mærin milli Persa og Tyrkja, sem
eru vestast á fjallgarði þessum. Þar í
Hanikin skarði áttu Tyrkir að hafa
mikinn viðbúnað og víst voru þeir
þar nokkuð mannsterkir. Þangað
hröktu Rússar Tyrki undan sér úr
öllum þessum dölum og skörðum og
af hryggjum fjallanna, og gátu Tyrk-
ir hvergi viðnám veitt, svo að um
munaði. Segja sum blöðin að þegar
þeir komi í Hanikin eða liklega
heldur Khanikin-skarð, þá eigi þeir
100—110 mílur til Bagdad; en á
beztu kortum mælist það ekki meir
en 75—80 mílur.
En þegar Tyrkir taka lítið á móti
þeim þarna, þá ber það vott um, að
ekki hefir liðið verið komið þangað
sem Bretar gáfust upp fyrir við Kut
el Amara. Rússar verða þarna illur
gestur fyrir Tyrki; því að þegar þeir
koma ofan úr fjöllunum, þá kljúfa
þeir sundur miðja Mosópótamíu, og
er þangað kemur verða vegir mik-
ið betri og engin fjöll eða ófærur til
tálinunar- en járnbraut með Tigris
fljótinu, að minsta kosti frá borg-
inni Mosul upp með fljótinu og er
hún um 200 mílur frá Bagdad. En
Bagdad verðu fyrir sunnan þá þar
sem þeir koma niður á slétturnar.
Þar í Bagdad og nágrenninu verða
Tyrkir því að hafa mikinn her; en
Rússa teppa alla flutninga að norð-
an, en Bretar að neðan, því að enn
þá eru all-miklar sveitir Breta all-
skamt fyrir neðan Kut-el-Amara; en
vea má að Tyrkir hafi snúist á móti
þeim, þegar þeir voru búnir að ná
Bretum á sitt vald, sem voru við
Kut-el-Amara.
Á laugardaginn var sagt, að Rúss-
ar væru að halda vestur á strönd-
inni Svartahafsins frá Trebizond og
hlýtur þá að hafa lagast eitthvað
fyrir þeim i fjallaskörðunum suður
af Trebizond, því annars myndu
þeir tæplega hafa haldið lengra vest
ur. Sagt var og á laugardaginn, að
Tyrkir hefðu fengið mikinn lið-
styrk í Erzingan, 100 mílur suður af
Trebisond. Kom sá styrkur að vest-
an og var um 80 þúsundir, en 120,000
þúsundir Tyrkja voru þar fyrir. —
Gjöra Tyrkir nú meiri mótstöðu
gegn Rússum, þegar þeir ráðast á
þá. En Rússar hafa mikið af mask-
ínubyssum og stráfaila Tyrkir, þeg-
ar þeim slær saman. Pjöldi af þýzk-
um foringjum, æðri og lægri, var
með Tyrkjum þessum, sem að vestan
komu, og sögðu tyrkneskir fangar,
sem Rússar tóku, að Mackensen
gamli væri fyrir þeim, og hofði tekið
við herstjórn allri í Litlu-Asíu. En
Maekensen þykir annar bezti herfor-
ingi Vilhjálms. Og mætast þeir nú
aftur þarna Mackensen og Nikulás
hinn mikli.
........ A Frakklandi.
Einlægt hafa Þýzkir verið að
gjöra árásir á Frakka og nú seinast
á Breta á vesturkantinum. En á
Frakka hafa þeir ráðist mest í kring
um Verdun, og er nú farið að bóla á
einni ástæðunni til þess, að þeim er
svo ant um, að hrekja Frakka frá
Verdun. En hún er sú, að austan
við Verdun eru málmnámur miklar;
en þeir eru ioksins orðnir uppi-
skroppa bæði af kopar og járni, og
búast ekki við að ná miklu frá Sví-
þjóð og Noregi f sumar, þegar neð-
ansjávai'bátar Breta og Rússa fara
að gæta skipaleiðanna í Eystrasalti.
Þeim er því nauðugur einn kostur:
að fá málminn eða hætta stríðinu.
En hvernig sem þeir hafa hamast
á Frökkum að austan og vestan við
Meuse-ána, sem Verdun stendur við,
þá hafa þeir engu getað áorkað, en
fengið stórkostlega skelli. Á einum
stað nálægt "Dauðs manns haug”
náðu þeir nokkrum gröfum, sem
kostuðu þá 10—15 þúsundir manna
dauðra. En Frakkar ráku þá burtu
aftur, nema úr gili einu, og þó mjóu.
En nú kemur sú fregn frá Svissara-
landi, að þeir hafi bætt tveimur
milíónum nýira hermanna við Uð
sitt þarna vestra. Mest eru það þó
ungir menn lftt reyndir, 17—20 ára
að aldri. En alt til þessa hefir þeim
ekki gengið betur fyrir þenna liðs-
auka.
Nú seinast hafa þeir beint árás-
um sínum á Breta við Hulluch. —
Halda Bretar nú línunni frá Ypres
og suður undir Soissons, en það er
um hundrað mílur, og má heita, að
hergarðurinn liggi frá norðri til
austur í krókum til Verdun og
austutr í krókum til Verdun og
beygir þá suður aftur. Á þessari
línu Breta við Hullock og Vermelles
eru þeir nú byrjaðir með afla mikl-
um og spara hvorki skotfæri né
menn. Þeir náðu rcyndar gröfum á
eitthvað 500 yards við Vermelles, í
einu áhlaupinu. En miklu af því
náðu Bretar aftur næsta dag. En
búast má yið, að þeir séu ekki hætt-
ir þar undir eins, þó að Bretar taki
óþyrmilega á móti þeim.
Seinustu stríðsfréttir.
í Mesópótamíu segja seinustu
fregnir, að Rússum miði svo áfram,
að Tyrkja herinn, sem sigraði Breta
við Kut-el-Amara, sé nú í mestu
hættu, og eins eru borgirnar Mosul
og Bagdad.
Það fer nú að sjást, hvens vegna
Nikulás mikli þurfti að fara suður
til Kákasus, rétt þegar hann var
búinn að stöðva seinustu kviðuna
Þjóðverja f flóunum og fenunum á
Rússlandi. Þarna suðurfrá hefir
hann reynst öllum vitrari og öllum
harðfengari. Og enginn efi er á því,
að Tyrkir eru þarna í hinni mestu
kreppu, í öllum hinum langa Tigris
dal, hvort sem þeir kunna að sleppa
úr henni. En tapi Tyrkir dalnum
nú, þá fá þeir seint land þetta aft-
ur, sem er eitt hið fegursta og bezta
land í allri Asíu, þó að það nú þurfi
mikilia umbóta.
En hvað sem seinna verður, þá
flýja nú Tyrkir, sem voru suður af
Urumiya vatni, í áttina til Mosul,
og hafa hlaupið frá farangri og fall-
byssum sínum. En Rússar eru á
harða ferð á eftir þeim og vilja ná
þeim.
Ný maskínubyssa Breta.
Lengi var það í stríðinu, að Þjóð-
verjar höfðu öll skotfæri miklu betri
og fullkomnari en Bretar. En nú
hafa Bretar hraðskeytabyssu eina,
sem reynist betri en hraðskeytabyss-
ur Þjóðverja.
Byssu þessa fann upp ameríkansk
ur maður að nafni Col. Lewis og
var farið að smíða hana í Belgíu,
þegar Þýzkir óðu yfir landið og
var þá næri komið að því, að Þýzk-
ir næðu uppdráttum af henni, er
þeir komu inn í borgina, þar sem
byrjað var að smíða hana. En upp-
dráttunum varð l>ó komið undan.
Svo var farið að smfða hana á
Englandi, og er nú loks svo komið,
að hún er brúkuð bæði hjá Frökk-
um og Bretum. Má sjá það, hvort
hún er n^t af því, að nýlega voru
tveir menn í gröf Breta einni og
höfðu þessa byssu, þegar Þýzkir
réðust á þá. Bretar stöðvuðu á-
hlaupið, og töldu að byssan hefði
séð fyrir 340 mönnum á tæpum hálf-
um tíma.
Hún hefir verið kölluð “dauða-
pumpan” (hose of death) og er jafn
góð f áhlaupi eða undanhaldi. —
Vanalegur riffill vegur 10 pund og
skýtur 15 kúlum á mínútunni. En
þessi byssa vegur 25 pund og fylgja
hverri tveir menn; en hún skýtur
15 kúlum á sekúndunni eða 900 kúl-
um á mínútunni; og er þá ekki að
furða, þó að þeim tefjist gangan, er
sækja framan að henni.
Væri vel, að býssa þessi kæmi að
gagni, þegar Bandamenn brjóta
garðinn þýzka.
Belgir berja á þýzkum
Það er í löndum Þjóðverja í Aust-
ur-Aríku, sem Belgir hafa mætt
þeim, og kom sú fregn frá Parfs þ.
8. maí. Hinn 19. apríl höfðu Belgir
barið á Þýzkum við Shangugu og
hrakið þá suður af Knoul vani, og
við Ishange tóku þeir stöðvar Þjóð-
verja hinn 22. apríl.
Þessi nýlenda Þjóðverja er sunn-
an við Sudan á austurströnd Afrfku
og er land það stærra en Belgía. En
mjög er það illfært yfirferðar, rétt
undir Miðjarðarlínunni og því ákaf-
lega hei^t. Að sunnan er nýlenda
Portúgalsmanna. Sækja þar að
Þýzkum Bretar að norðan, en Port-
úgalsmenn að sunnan, og svo nokk-
ur hópur Belga. Þýzkir voru þar áð-
ur búnir að bfða ófarir fyrir Bret-
um. Þetta er seinasta nýlendan
Þjóðverja. Hlnar allar farnar.
Uppskerubrestur á
Þýzkalandi
Það er sem Þjóðverjum hafi gleymst
eitt og annað, þó að vísindamenn
séu og mentaðir og eitt af þvf er
það, að það kynni að koma upp
uppiskerubrestur í landinu. Þeir
hafa gleymt náttúrunni og Guði al-
ináttugum.
Nú koma fregnir frá Rotterdam á
Hollandi um það, að það sé áreið-
anlega vfst, að þessa árs uppskera á
Þýzkalandi muni mislukkast stór-
kostlega.
Fregnritinn segir, að ástandið sé
vonlaust, og einmitt fyrir þessar or-
sakir séu Þjóðverjar nú að reyna að
fá Wilson Bandaríkjaforseta til þess
að fara að leita um frið fyrir þá.
En uppskerubrestinum valda
þessir ólukkans Eriglendingar, sem
banna alla flutninga til Þýzkalands.
En jarðvegurinn á Þýzkalandi er
fátækur og þarf nærri allstaðar á-
burðar með, annars fæst lítið eða
ekkert úr jörðunni. Þenna áburð
hafa Þjóðverjar þurft að kaupa að;
fyrst og fremst mikið af gripafóðri
og svo allra handa áburðarefni; en
nú hafa þeir hvorugt fengið, og úr
öllum pörtum landsins eru bænd-
urnir að kvarta um, að þeir standi
ráðalausir uppi, og að fráleitt geti
þeir vonast eftir meira en hálfri upp
skeru.
Það er hart í ári á Þýzkalandi nú
sem stendur. En þó að verjast megi
sultinum yfir sumartímann, þá er
veturinn eftir, og þá sé sulturinn ó-
umflýjanlegur, þegar fram á kemur.
Þetta veldur því, að þeir í bráð-
ina vilja nú vera góðu börnin, og
komu til Wilsons forseta, sem þeir
hafa verið að myrða mennina fyrir,
og biðja liann að hjálpa sér og fá
Bretann til að hætta.
Eftirlaun hermanna
Nefndin, sem kvödd var til að á-
kveða eftirlaun hermannanna, með
formanni sínum, Hon. J. D. Hazen,
hefir nú setið við starf það nokkrar
vikur og hefir komist að þessari nið-
urstöðu: —
Óbreyttir hermenn (rank and
file) á sjó og landi skulu fá $480 yfir
árið; Stpiad Sergeant Major og
Quartermaster Sergeant $510; Regi-
mental Sergeant Major, Master Gun-
ner og Regimental Quartermaster
Sergoant $620; Warrant Officer $680;
Lieutenant $720; Captain $1000;
Major $1260; Lieutenant-Colonel
$1560; Colonel $1890; Brigadier Gen-
eral $2700.
Þeim öllum, sem fá eftirlaun þessi,
verður skift í 6 flokka, eftir því, hve
mikið þeir eru fatlaðir. Þeir sem
tapa sjón á báðuin augum eða
misíia báðar hendur eða fingur eða
fætur eða fá ólæknandi sjúkdóm, —
verða settir í 1. flokk og fá full eftir-
laun; þeir, sem t. d. tapa hönd og
fæti verða í 2. flokki og fá 80 prósent
af laununum; þeir, sem missa aðra
hendi, fá 60 prósent og verða í 3.
flokki; í 4. flokki verða þeir t. d.,
sem tapa öðru auga og fá 40 prósent
missi hermaðurinn t. d. þumalfing-
ur, verður hann f 5. flokki og fær 20
prósent áf laununum.
Tillög til barna hermannannia
verða fyrir alla fjölskyldumenn upp
að Lieutenant $6.00 fyrir hvert barn
á mánuði, og hækkar eftir því, sem
staða foringjannia hækkar upp í
$10.00 til barna æðstu foringjanna,
eða Brigadier Generals. Tillög þessi
verða greidd drengjum þangað til
þeir eru 16 ára, en stúlkum þangað
til þær eru 17 ára.
Þegar kvæntur maður fellur í or-
ustu eða deyr aif sárum, þá fær
ekkja hans 80 prósent af launum
hans. Giftist hún aftur, fær hún í
einu eins árs eftirlaun manns henn-
ar. En börh hennar fá styrkinn sem
áður.
Hinna föllnu er minst
Hér í borginni var haldin á sunnu
daginn var minningarhátíð þeirra,
sem féllu f Indíánastríðinu hér árin
1885 til 1886.
15,000 (aðrir segja 18,000) hermanna
gengu f fylkingum með vopnum og
blaktandi fánum um stræti borgar-
innar, ofan til City Hall. Og þótti
mörgum tilkomumikið að sjá.
Fyrst var ffutt guðsþjónusta á
háskólavellinuih og prédlkaði þar
erkibiskup Matheson^ . og mintist
þeirra, sem fallið hefðn í seinasta
Indíána-Stríðinu. Þá mintist hann
á þá, sem nú færu í voðastríð þetta
og hvattl menn til að sýna þeim
virðingu fyrir sjálfsafneitun þeirra
og hugprýði. — Stóðu mennirnir
þar á völlunum í þéttum fylkingum,
svo margir, sém þar komust fyrir;
en stræti og gangstéttir alt í kring
þakið af fólki.
Yar svo haldið niður á Aðalstræti
og léku 30 horneleikaraflokkar á
lúðra sfna, því að hornleikaraflokk-
fylgdi ihverri Battalion. Þarna voru
Brigadier General John Hughes og
aðstoðarmaður hans Major Siíton;
Colonel Ruttan; Lt.-Colonels Mc-
Lean Gray, Lindsay, Rowley, Major
Thornton o. fl.; Sir Douglas Camer-
on, Count de Bury o. fl.; Premier
Norris, Mayor Waugh, Sir Hugh
John Macdonald o. fl. o. fl.
Þar var erkibiskupinn og margir
prestar með honum.
100,000 borgarbúar voru þarifa á
strætunum að horfa á skrúðgöngu
þessa.
í St. Johns grafreit söfnuðust hin-
ir gömlu hermenn úr Indíánastríð-
inu og lögðu blómsveigi á minnis-
varða hermannanna. Þar kom og
Women’s Yolunteer Reserve og voru
allar með blóm í höndum. — En
“Daughters of the Empire” komu í
blómum skrýddum autós og fylgdi
þeim riddarasveit úr Lord Strath-
cona riddaraliðinu; héldu þær til
Elmwiood grafreitsins og skrýddu
grafir hermannanna með fánum og
blóinum. Síðan var farið til Brook-
side grafreitarins og grafir her-
manna, er þar hvíldu, blómum
skrýddar; en Rev. R. H. McElheran
flutti ræðu. ,
Allir gluggar húsanna við strætin,
sem hermennirnir gengu um, voru
fullir af fólki og hóparnir biðu á
strætunum fulla 2 klukkutíina áð-
ur en gangan byrjaði. Segja allir, að
þetta hafi lfklega verið sú tíguleg-
asta skrúðganga, sein nokkurntíma
hefir sézt í Winnipeg. En hinir
mörgu hornleikaraflokkar, allir vel
æfðir, prýddu gönguna ákaflega
mikið, því að fyrir þá hafði hún á-
hrif bæði á augu manna og tilfinn-
ingar.
Roosevelt vill verða
forseti Bandaríkjanna
Þessa seinustu daga hefir Roose-
velt lýst þvf yfir, að hann muni taka
á móti forsetakosningu. Um hann
segir Thoinas Alva Edison, að hann
sé manna liæfastur til þess og jafn-
vel að hann sé eini maðurinn um
þvera og endilanga Ameríku, sem til
þessa sé hæfur.
1 bréfi einu til Rooscvelts flokks-
ins segir Edison:
“Hann (Roosevelt) er betri stjórn-
málamaður, — þekkir betur þarfir
landsins, er margfalt betri til fram-
kvæmda allra og er færari að eiga
við öll þau alþjóðamál, sem upp
munu koma að stríðinu loknu, on
allir hinir umsækjendurnir sainan-
lagðir”.
Það er óumflýjanlega nauðsyn-
legt, að allir Skandinavar, sem hafa
ætlað sér að ganga í 223. herdeildina
eða Scandinavian Ovenseas Batta-
lion, GJÖRI ÞAÐ FYRIR LOK
ÞESSA MÁNAÐAR, því að það er
áríðandi, að herdeildin verði þá bú-
in að fá svo marga menn sem hægt
er.
Það er ómögulegt, að senda lið-
söfnunarmenn út um allar sveitir,
þar sem Skandinavar búa. Og svo
ættu allir þjóðhollir Skandinavar
að koma til að innrita sig, án þess
að sent sé eftir þeim.
Hinir fremstu menn og atkvæða-
meetu í hverri sveit, ættu að taka
það upp hjá sjálfum sér, að útvega
liðsmenn fyrir *223. herdeildina, ef
að þeim er ómögulegt að ganga í her
inn sjálfum. Þeir geta fengið allar
nauðsynlega upplýsingar hjá aðal-
skrifstofum deildarinnar, 1004 Um-
ion Trust Bldg., Winnipeg.
Þeireru enn í hundraðatali Skan-
dinavarnir, sem ætla sér að ganga 1
herinn, því þeir sjá að það er skylda
þeirra, en af kæruleysi vanrækja
223. herdeildin
Eins og menn munu hafa séð í
blöðunum, er það ákveðið, að hver
Battalion verði að vera búin að fá
full 600 liðsmenn, áður en þær geti
farið til heræfinga út í Camp Sew-
ell, þar sem bersveitir allar hér
vestra verða æfðar í sumar. Yfirfor-
ingi 223. herdeildarinnar, Lieut.-Col.
Albrechtsen hefir nú sent góða
menn 1 allar áttir um vesturhluta
Canada til að safna liðsmönnum,
og fara þeir til allra þeirra sveita og
bæja, þar sem von er um að geta
fengið menn til að fylla upp tölu
þessara tveggja hundrað manna, er
herdeildina vantar f bráð, og nefn-
um vér til hina helztu, sem nú eru í
liðsöfnuði meðal Islendinga og
Skandinava: —
MR. A. L. JÓHANNSSON, 1564
Charles St., Vaicouver, B. C., sonur
fyrrverandi ritstjóra Heimskringlu,
Eggerts Jóhannssonar, hefir tekið
að sér liðsöfnuð allan í British Col-
umbia og fer þar um allar bygðir
Skandinava, Islendinga og annara.
ADJUTANT H. M. HANNESSON
fór á mánudaginn til Edmonton til
að takast á hendur liðsöfnuð í Al-
berta fylki.
SERGEANTARNIR C. A. NORD
og M. SKOGHEIM hafa um tíma ver-
ið að safna liðsmönnum í Camrose
héraðinu og hefir orðið vel ágengt;
en SERGEANT A. R. MELLANDER
1 Wetaskiwin héraðinu.
I Saskatchewan stendur LIEUT.
W. LINDAL fyrir liðsöfnuði, og nafa
þeir stutt hann mikið Mr. H. Ham-
mer bankastjóri Commercial bank-
ans f Elfros og Dr. H. M. Chant f
Foam Lake. Hafa liðsmannasveitir
verið myndaðar á báðum þessum
stöðum.
SERGEANT B. HJÁLMARSSON,
háskólainaður frá Wynyard, starfar
að liðsöfnun í Wynyard og grend-
inni og alla leið þaðan norður til
Prince Albert. En Mr. J. M. JAN-
SEN, frá Unity, Sask., er að vinna
þar í bænum og grendinni.
1 Langruth, Manitoba, var nefnd
manna stofnuð til að vinna að lið-
söfnuði, og kvenfélag (Ladies’ Aux-
iliary), og hafa bæði þessi félög unn-
ið vel og prýðilega að söfnun her-
manna þar, svo að þaðan hafa kom-
ið og skrifað sig í herinn allir eða
því nær allir þeir menn, sem um var
talandi að gætu farið að berjast
fyrir frelsi lands og lýðs.
Á Lundar, Man., var einnig félag
stofnað til þess að vinna að liðsöfn-
uði og má segja að þar hafi verið
sópað um bygðir. SERGEANTARN-
IR H. JOHNSON og G. O. THOR-
STEINSSON hafa báðir gengið í
| herinn og voru báðir skólakennarar
þeir að finna næsta liðsöfnunar-
mann (recruiting sergeant) til að
skrifast inn hjá honum. Þeir af yð-
ur, sem ætla sér að fara, ættu þvf að
gjöra það nú þegar, að skrifast inn.
En þeir sem neyðast til að sitja
heima einhverra hluta vegna, geta
unnið skyldu sína við landið og
ríkið með því að útvega einn eða
tvo nýja liðsmenn fyrir 223. her-
deildina, — Skandinavisku deild-
ina.
Það er vilji vor og áform, að láta
deildina vera reglulega skandinav-
iska herdeild, með skandinaviskum
foringjum, og er það því skylda
allra Skandinava í Canada, að gjöra
alt sitt til þess, að efla hana og
vinna að þvf, að hún nái fullri tölu
hermanna fyrir lok þessa mánaðar.
Konur af hinum ýmsu skandin-
avisku þjóðflokkum geta ósegjan-
lega mikið hjálpað landinu og mál-
um þessum, sem barist er fyrir og
sérstaklega þessari eigin herdeild
þeirra ,hinni skandinavisku, með
því að senda deildinni frændur eína
og vini.
í héraðinu, og eru þeir nú af kappi
að safna mönnum.
Á Markland P. O. hefir lítið verið
reynt að safna mönnum. En nú er
SERG. THORSTEINSSON þar að
vinna að liðsöfnuði, og vonum vér
að honum verði vel ágengt.
KAPT. FJELDSTED er nú að fara
enn einu sinni um Nýja ísland, frá
Árborg til Húsavíkur. SERG. S. E.
SIGURDSSON var búinn að safna
þar víða, en er nú kominn heim til
herdeildarinnar. Þessi sveit hefir nú
þegar sent marga menn í herinn; en
hinir ókvæntu menn halda sér aft-
ur, þó að margir hinna fari, sem
meiri og þyngri byrðar liggja á herð-
um. Margir eru þeir, sem segja, að
foreldrar sínir haldi þeim aftur, og
er það von, að ástríkir foreldrar
kvíði fyrir að sjá af börnum sínum.
En allir eigum vér að deyja fyrri eða
síðar. Og engu verra er að deyja við
góðan orðstír fyrir gott og fagurt
málefni, en að veslast upp heima og
deyja af einum eða öðrum kvillan-
um, oft eftir lengri eða skemri rauna
tíma.
1 Selkirk hefir kvenfélag (Ladies’
Auxiliary) verið stofnað fyrir deild-
ina. En B. S. Benson lögmaður og
síra N. S. Thorláksson hafa veitt
herdeildinni stuðning í einu og öllu
og síra Thorláksson hefir lagt til
tvo syni sína í stríðið. En P. SERG.
J. BENSON og ýmsir aðrir hafa
drjúgum safnað mönnum þar.
LIEUT. AUSTMANN er nú að fara
í suðausturhluta Manitobafylkis að
safna mönnum. Hefir SERG. WAL-
LIN áður ifarið um nokkrar bygðir
þar og vonum vér að undirbúnings-
starf hans hafi þann árangur, að
þaðan fáum vér góðan liðsauká.
í Ontario hefir LIEUT. J. T. THOR-
SON tekið sér aðsetur í Port Arthur
og hefir þegar fengið þar milli 10 og
20 menn.
Þessa skýrslu um liðsöfnuð her-
deildarinnar höfum vér fengið hjá
foringjum deildarinnar, og getum
vér hennar á öðrum stað í blaðinu.
Frægur flugmaður.
Einn af hinum allra frægustu og
djörfustu flugköppum Frakka er
maður að nafni Navarre. Hefir hann
háð margan hildarleik við þýzka
flugmenn f skýjum uppi; rétt ný-
lega lagði hann að velli seytjánda
flugdrekann fyrir Þýzkum.
Áður en hann vann þetta síðasta
þrekvirki, hafði franska stjórnin
gefið honum öll þau heiðursmerki,
er þektust í Frakklandi og títt var
að gefa fyrir hreysti og hugprýði.
Komst nú stjórnin í vandræði, en
sagði þó við Navarre:
“Vér höfum engin fleiri heiðurs-
merki til fyrir þig, þú hefir nú þeg-
ar fengið þau öll. Hvers óskar þú?”
“Eg óska þess, að fá að dvelja 48
klukkustundir í París”.
Hann var bænheyrður.