Heimskringla - 15.02.1917, Blaðsíða 1

Royal Optical Co.
Elztu Opticians i Winnipeg. Við
höfum reynst vinum þintim vel, —
gefðu okkttr lækifxri tit aO reyn-
ast þér vel. Stofnsetl 1905.
IV. H. Fowler, Opt.
XXXI. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA, FEBRÚAR, 15., 1917
NR.21
Stríðsfréttir.
Stríðið hefur einlægt haldið áfram
1>6 að lítið sé um ]>að talað, menn
«ru orðnir þessu svo vanir að menn
geta ekki uin smábardaga. En nú
er því svo snúið við að þýzkir vinna
hyergi þeir hnepra sig niður f gröf-
um sínum og smjúga í jörð sem Mön.
dull þegar hark og hvellir eru á
jörðu uppi. En ]>ó eru Bretar far-
nir að gjöra þeim vistina heita víða
á Frakklandi eins og við Grande
eouit á miðvikudaginn í vikunni
sem leið- Grandecourt er þorp eitt
sunnan við Aner ána í norðurhlið
Somme-geilarinnar, Bretar voru kom
nir á bug við grafir þær bæði að
sunnan og austan og norðvestan og
þótti þýzkum ill vistin og ónæði
mikið þvf að kúlnakviðan dundi
á þeim nótt og dag. Svo gjörðu
Bretar árás þogar þeim þótti tfmi
hentugur og tóku grafirnar allar án
þess að miésa menn að nokkru mun.
aði. Héldu þeir svo áfram og tóku
hinar aftari grafir. Nokkuð tóku
l>eir af föngum einkum í hinum efri
gröfum, en þýzkir voru einmitt að
halda undan því að þeim þótti þar
óverandi. Það var um kveld sem
Bretar hlupu á þá og sendu hríð
þessa á undan sér, þýzkir sendu
hrfð á móti, en hún mátti minna.
Þýzkir höfðu ekki búist við Bretum
svona fljótt og hlupu frá mat sín-
um og klæðum. Þarna tóku Bret-
ar þorpið Grandecourt nærri bar-
dagalaust, og um leið tóku þeir stór-
býlið Bailíes-eourt og rúma 80 fanga
Þessum föngum náðu þeir í holum
sínum, l>eir vissu ekki til fyrri en
Bretar voru komnir fyrir opin og
var þá ekki um annað að gjöra en
biðjast griða, eða fá kastvélar ofan
f holurnar og vildu þeir þaðVíður.
Þarna fói'u Bretar áfram þrjá fjórðu
úr mílu á þriggja mílna svæði og
tóku yfir 80 fanga, auk liinna fyr-
nefndu. Við Bouchavesnes tóku
þeir nokkra fanga, við Gue de court
hröktu þeir af sér áhlaup þjóðverja.
Við La Basse annað, en við Armen-
tieres og Ypres voru skothríðir ali-
harðar ,
í loftinu hafa Bretar gjört flug-
drekaárás mikla á Zeelbrugge í
Flandern, en Frakkar flugu alla leið
til Karlsruhe á Þýzkalandi 50 míiur
irá landamærum Frakka.
f botni geilarinnar sem Banda-
menn brutu við Somme er þorp eitt
sem Sailly Saillisu sem Bretar héldu
nú, en þýzkir sátu á hæð einni þar
fyrir ofan, þessa hæð tóku Bretar
nú með áhlaupi og varð lítil fyrir-
staða af þýzkum. Þýzkir ætluðu
að ná hæðinni aftur á mánudaginn
en urðu frá að hverfa og biðu mann-
tjón mikið. Hvar sem þeim slær
saman nú Bandamönnum og Frökk-
um annarsvegar og þýzkum hinsveg-
ar þá verða þýzkir að láta undan
skothríðum Bandamanna. Eru
Bretar nú hröðum fetum að færa sig
nær Bapamme, sem er borg ein er
þýzkir halda og er ramlega viggirt.
Liggur hún á krossgötum og væri
mikið tjón fyrir þýzka að missa
hana. Allir búast Bandamenn við
stórum tíðindum og hörðum slög-
um þegar veður hlýnar og vora
tekur.
Það var við Kut el Amara að
Tyrkir gjörðu áhlaup á Breta á
föstudaginn og iaugardaginn, en
Bretar hrundu þeim óðar af hönd-
um sér og fylgdu svo fast á eftir að
þeir komust 1,200 yards áfram á 6000
yards breiðu svæði. Fuiiyrt er ð
mannfall hafi verið hjá Tyrkjum
því að hraustir eru þeir og bardaga-
menn þó að margt sé ilt við þá
annað
l Seinustu fregnir.
Enn sækja Bretar á í Somme
geilinni og taka 600 yards norðan
við Anere, en hrundu áhlaupi þjóð-
verja við Sena.
Cameron sveitin úr Winnipeg er
kominn á vfgvöllinn og er harðhent
ú þýzkurum og drengirnir frá Mani-
toba og Alberta láta þýzkarann
flyja undan sér.
Bandaríkin þverneita að tala
nokkuð við Þjóðverja fyrri en þeir
hætti neðansjávar morðum sínum
þykir Wilson nú vera fastari fyrir
en áður.
Capt. H. M. Hannesson
yfirforingi 223. herdeildarinnar.
Caj>t. H- M. Hannesson hefir verið
skipaður yfirforitigi 223. herdeildar-
innar, sem núer eina skandinavíska
herdeildin í Canada. Hann er sá
eini íslendingur, sem heilli herdeild
stjórnar. Mega fslendingar í Can-
ada vera stoltir af lieiðri þeim, sein
Capt. H. M. Hannesson hefir verið
sýndur.
Vantar fisk.
Eg er tilbúinn að kaupa hvítfisk
og annan fisk, í Carloads. Hæðsta
verð borgað. — Vantar sérstaklega
fisk frá vötnum í Saskatchewan.
Helgi Einarsson.
Fairford, Man
Járnbrautarslys
G.T.P. járnbrautarlest, sem með-
ferðist hafði 300 Canadiska hennenn
233ju herdeildarinnar, fór út af sj>or-
inu kl. 2:30 að morgni dags, 8. feb.
Var hún á austur leið á hraðri ferð
og skeði þetta eitthvað 37 mílur vest.
ur af Winnipeg-
Manntjón hlauzt þó ekkert af
þe.ssu. En 35 hermenn meiddust
meir og miijna, mörðust við áfallið
og skárust af glerbrotuin. 20 af
mönnum þessum voru fluttir kl. 5.30
um morguninn á sjúkrahús í Winni.
l>eg.
Brotnir járnbrautarteinar voru
orsökin að slysi þessu. Vélarvagn-
inn og fjórir af vögnunum næstir
honum koinust yfir þetta og sátu
kyrrir á sporinu, en vagnarnir fyrir
aftan ultu allir um koll. Varð örð-
ugt að ná út sumum mönnunum,
scm í vögnum þessum voru, og þeir-
ra á meðal var Lieut-Col. E. Lepro-
hon, foringi herdeildarinnar. Var
uin tíma haldið að þýzk sinnaðir
náungar myndu valdir að slysi
þessu. Sagðist Lieut.-Col. Leprohon
liafa fengið bréf um það er hann
var að leggja af stað frá Edmonton,
sem var á frönsku og fult af heiting-
um í garð þessarar frönsku herdeild.
ar. Ekki sagðist hann þó lialda að
þýzksinnaðir óaldarseggir, sem höf-
undur bréfs þessa, væru valdir að
slysinu. Kvaðst hann hafa grensl-
ast eftir orsökinni og myndi hún alt
önnur. Hermennirnir, sem meidd-
ust, voru allir frá Vestur-landinu.
Eldur í Árborg
Blaðið “Free Press” birti þá fregn
á mánudaginn, að eldskaði mikill
hefði átt sér stað f Arborg, Man. 11.
febrúar. Brann til kaldra kola búð
S. M. Sigurðssonar og billiard stofa
sem næst henni var, sem maður að
nafni M. G- Retchen átti. Einnig
brann apótek sem var eign Pálsson
Bros. félagsins, og gistihúsið “Ár-
borg Hotel,” sem Mrs. S. Anderson
átti. Allar byggingar þessar brunnu
alveg að grunnum. Skeði þetta
að morgni dags. Fréttin segir, að ef
vindur hefði ekki veiið á suð-vestan
hefðu öll helztu verzlunarhús í Ár-
borg brunnið.
Skaðinn, sem af eldi þessum
hiauzt, er f alt talinn að vera um
$27,000- Eldsábyrgð hefir að sjálf-
sögðu verið á sumum byggingunum,
eða kannske öllum, en ekki hefir
frézt ennþá hvað liún var mikil.
Banaráð viS Lloyd George.
Átti að stytta honum aldur með
eitruðum örvum, skónöglum
og hattprjónum.
Það var fyrstu dagana í febrúar
að samsæri komst upp að ráða
David Lloyd George bana, og Arth-j
ur Henderson þingmanni vérka-l
manna sem nú er einn með fleirum
í hermálaráðinu. Samsæri komstj
einhvernveginn upp og voru f því
konur þrjár og karlmaður einn. — |
Konurnar voru Mrs Aliee Wheeldon j
og dætur hennar tvær: Miss Anna j
Wheeldon og Mrs- Alfred George ’
Mason, en karlmaðurinn var bóndi
hennar Mr. Mason. Hyski þetta
ætiaði sér að skjóta á Lloyd Georgi}
eitruðum örvum þegar hann væri
að leika boltaleik. (golf).
Þegar dómsmálastjórinn f ræðu
sinni gat morðingja þessara, sagðV
hann að þetta væri fólk sem til als
væri búið, og hataði Bretland.
Hyski þetta hefði skotið skjóli yfir
strokumenn úr hernum, sem værU
að gjöra alt sem þeir gætu Bretlandí
til tjóns og skaða. Mason sagðT
hann að væri efnafræðingur allgóð-
ur og hefði liann lagt sérstaklega
stund á eiturtegundir og væri full-
riuma í þeirri grein. 'v
Þeir báðir stjórnarformaður Lloyd
George og Henderson áttu að verða
drepnir með eitri, sem væri í lokuð-
um i>ípum og átti Mrs. Wheeldon
að selja pípurnar í hendur flug-
manni (agent) sem væri að vinna
hjá hermannaforingjunum, þvf að
kunningsskapur mikill var milli
þeirra-
Eitúrefnin voru hydro-ehlorine,
strychine og hið bráðdrepandi Tnd-
íanaeitur sem “Curare” kallast. —
Þetta eitur átti að smyrjast á örvar
nokkrar, sem svo áttu að gkjótast
á stjórnarformann Lloyd George
meðan hann var að skemta sér við
boltalcik á Walton Lleath.
A ið yfirheyrzluna var Mrs. heel- ykkar jiersónulega kunnugur, og
don spurð að þ.vf hvort hún kyn>.;*j^|,þvf ieyti gjörir það l>á vfst líka
Þrír íslenzkir hermenn og foreldrar þeirra.
Óli E. Sigurðsson.
Fór á þriðjudaginn, 6 febrúar, til
Englands. Hann fer með 1. deild
æfðra jarbrautar verkamanna (skill-
ed Railway emj>loyeesl- Hann er
yngsti sonur Teits Sigurðssonar, sem
nú býr í bænutn en bjó áður í Sel-
kirk. Síðustu 6 ár hefur hann unn-
ið á C.P.R. flutningslestum út frá
Kenora, Ont. Þrír synir Teits Sig-
urðssonar liafa gengið í herinn og
er óli yngstur þeirra. Allir fæddir
f Winnj>eg.
Bréf frá hermanni
til Jóns SigurÓsonar féiagsins.
Kæra Mrs. Brynjólisson:—
Eg fékk ágætan böggul í dag frá
ykkur, "Jóns Sigurðssonar” félaginu
í Winnipog. Eg er nú ekki frá
Winnijieg og er því miður víst engri
Allan Sigurðsson.
Christian G. Sigurðsson.
Hann var í 44. herdeildinni. Féll var í 5- herdeildinni, frá Yorkton.
á vígvellinum 2. september, 1916. Hann er nú særður á Englandi.
ekki bctri ráð að bana Lloyd George
En hún sagði að kvennréttindakon.
ur (Suffragettes, — þær vroru allar
‘sufragettes’ mægður þessar) höfðu
varið 300 sterlings pundum til þess
að bana Lloyd George með eitri. —
Einnig höfðu þær reynt að drepa á
eitri hinn fyrrverandi fjármálaráð-
gjafa Reginald McKenna. Áleit
hún að það væri hapjiaráð að reka
nagla smurðan eltrf í skó Lloyd
Georges’ og það ætluðu þær eirni
sinni að gjöra, en þá slai>j> Lloyd
George undan er hann fór til
Frakklands. önnur aðferðin var sú
að stinga eitruðum prjóni í liatt
lians.
Þessi vélræði fórust þó öll fyrir.
Kvennfólkið hafði ekki getað þagað
yfir stórræðum þessum og barst það
til eyrna lögreglumanna, en þeir
brugðu skjótt við og náðu þeim öll-
um þessum lijúum sínum í hverjum
stað-
SkoraÖ á VVilson að taka Roosevelt
og Taft sem meðráðanda.
Oscar 8. Strauss frá New York
fyrverandi ráðgjafi hjá Roosevelt
skrifar Wilson sem margir aðrir að
liann muni nú standa með honum
en skorar um leið á hann að ráðgast
um við liina fyrri forseta tvo Roose-
velt og Taft, og muni hann þá hafa
öll Bandaríkin með sér.
Bandaríkin segjast geta lagt til 18
miljónir vel útbúinna hermanna og
yrðu 10—11 miljónir menn frá 18—45
ára að aldri.
VANTAR SKÓLAKENNARA
sem hefir að minsta kosti Tliird
Class Professional kennaraleyfi, til
að kenna við Big Island skóla No.
589. Kenslan byrjar 1. marz og
stendur yfir til 1. júlí 1917. Umsækj.
endur skrifi til undirrituðum hið
fyrsta og tilkynni væntanleg mán-
aðarlaun.
W. Sigurgeirsson, Sec.-Treas-
Hecla, Manitoba.
Fob. 9., 1917. 21—22
Bandaríkja skipi sökt.
Þýzkir sökkva flutningsskipi
Bandaríkja Housatonic við Scilly
eyjar en mönnum er bjargað. Skipið
var með hveiti til Bretlands.
Að öðru leyti hafa þýzkir ekki
sökt fleiri skipum en áður þessa 4
daga sem morðbátar þeirra eru bún-
ir að vera úti, á Sunnudagskveldið.
Og hafa þeir þó æfinlega verið harð-
astir fyrsta sprettinn í þessum kvið-
um- Þá fara Bretar strax að ná
þeim.skjóta þá, veiða í net eða keyra
í kaf með þvi að renna skipum sfn-
um beint á þá.
Þýzki flotinn ætlar nú á sjó út.
Svo sagði þýzki admiralinn Scheer,
sem nú er fyrir stórskipaflotanum.
Segist hann ætla að berja á Bretan-
um þangað til sjóleiðir séu þýzkum
frjálsar og hættulausar. En mjög
er hætt við því að Bretar vilji einn-
ig leggja þar orð f belg og eina kúlu
eða tvær með, áður en þeir sætta sig
við úrslit þau.
I
lítinn mun hverja ykkar eg ávari>a,
enda er nú erindið ekki rnikið, en
eg get þó ekki stillt mig um að
þakka sendinguna, um leið og eg
óska félaginu og ykkar góða starfi,
allra heilla í bráð og lengd.
Núverandi kringumstæður okkar
og lierlífið yfirhöfuð er eðlilega svo
stórkostlega frábrugðið því sem við
höfum flestir átt að venjast. Auð-
vitað gjörðum við líka ráð fyrir þvf,
og fáumst ekki um það. Yið álít-
um drengskaj) okkar liggja við, og
krefjast þess, með öðru, að við veit-
um lið eftir mætti, við höfum þegj-
andi samþykt að taka því hermann-
lega sem að höndum ber og gjöra
sem bezt og bjartast úr öllu, en við
værum þó of kaldir ef víð fyndum
ekki til þess hverju við höfum horf-
ið frá lieimavið, þar vestur frá, og í
mmanburði við það, verður þá eðli-
lega vistin hér, dálítið fáíeg og dauf-
leg með köflum.
Og þvf verða okkur þessar send-
ingar svo kærar, við fögnum ekki
aðeins innihaldinu, eins heillandi
eins og það þó er, heldur, eins og
fyrri, er vinarþelið og hlýleikinn
sem fylgir, ennþá velkomnara, við
höfum eignast nýja vini og við vit-
um að nú eru enn fleiri þar heima
sem muna eftir okkur og fylgja oss
eftir með góðum hug, hvert sem leið-
in liggur.
Eg lief tekið eftir þvf og reynt það
sjálfur að þessar sendingar virðast
engu síður kröftugar en þær sem
fóru manna á milli heima á fróni í
gamla daga, þó að tilgangurinn sé
nú annar og árangurinn verði ólíkt
lieillaríkari, þar sem þessar liafa nú
aðeins gott eitt í för með sér. En
kraftaverk gjöra þær þó á því er
enginn vafi.
ílg lief séð rúmfasta menn sem
álitnir væru illa haldnir — stökkva
fram einsog þcir kendu sér einkis
meins — þegar böggulinn bar að
garði, og aðrir sem haft höfðu ógleði
mikla — víst andlega — líka þeirri
er þjáði fornmenn stundum — urðu
allieilir á augnablikinu við komu
\>essa kynjalyfs.
Eramkoma okkar verður nokkuð
grófgerð stundum, og talið eftir þvf,
oss hættir við að gleyma áhrifunum
að heiman, einsog reyndar má búast
við, það verður svo fátt hér til að
örfa það háleita og góða í sjálfum
oss og lífinu hér yfir höfuð, en eg
hef tekið eftir því að þessar sending-
ar liafa einmitt andlega vekjandi
áhrif a.m.k. f bráðina, við gæturn
okkar betur stóryrðin fækka,
strengir að heiman hafa verið
snertir og við liögum okkur í bili
líkara því einsog við værum þar á
meðal skyldfólks okkar og vina-
Teitur Sigurðsson.
Það þykir nú kannske ekki við-
eigandi en eg vona þó að það verði;
ekki “fornemandi,” og eg má þá i
segja einsog er, að eg vildi helst |
mega þakka gjöfina með kossi (auð-
vitað í anda), l>að getur ekki verið
hættulegt svona úr fjarlægðinni-
Með kærri kveðju til allra ríkisins
dætra. Einnig með vinsemd og
virðingu,
Þinn einlægur,
G. F. Guðmundsson.
Reg. No. 235187-
C. Coy- Can. M.G. Dejiot
Crowborough, Sussex, Eng.
Sigurþór Sigurbjörn Sigurðsson.
Guörún Sigurðsson.
Lagarfoss
Hið nýja skip Eimskipafélagsins.
Nú eru kaupin gerð á nýja skij>-
inu, sem kauj>a átti í stað Goðafoss,
og því er gefið nafnið "Lagarfoss.”
Lagarfoss er allmikið stærri en
Goðafoss, eða 1550 smálestir, en
Goðafoss var 1260 smálestir. Far-
þegarúm er lftið cða ekkert, en úr
því er liægt að bæta ef vill. Hann
er 12 ára gamall, bygður í “Nýlands
Yærksted” í Kristjaníu árið 1904 og
hét “Profit." Hann var dönsk eign
þegar Eimskijiafélagið keypti hann.
Skipið kostaði 1,277,500 krónur og
er fyrsta flokks skij>; hraðinn mun
vera um 10 mílur á vöku-
Tilboða um sölu á skipi var leitað
um öll Norðurlönd og í Hollandi, en
að eins tvö tilboðin gátu komið til
álits.
Skij>ið verður afhent um 24 þ.m.,
agt i kví og skoðað, og er Eimskipa.
félaginu heimilt að ganga frá kauj>-
unum þá, ef gallar koma í ljós.
Gert er ráð fyrir að Lagarfoss geti
farið aðra áætlunarferð Goðafoss á
þessu ári, frá Kaujunannahöfn 7.
febrúar.
Þegar er fréttin um kau!>in barst
liingað, keyptu 5 menn hlutabréf í
Eimskipafélaginu fyrir 27,000 krónur
samtals: Garðar Gfslason stór-
kaujnn. fyrir 7,000, Ragnar ólafsson,
Pétur Pétursson og Chr. Havsteen
kauj>menn og Björn Líndal lögm.
á Akureyri fyrir 1,000 krónur hver.
Hann er fæddur á valþjófsstöð-
um í Núpasveit, Notðurþingeyjar-
sýslu á íslandi, 21. nóvember 1893.
Hann er sonur Kristjáns Sigurðs-
sonar og Árnínu Guðríðar Þorláks-
dóttir er sumarið 1903 fluttust til
Canada og settust að 12 mílur norð-
ur af Glenboro. Gekk hann þar á
barnaskóla. Veturinn 1906 misti
hann móður sína og vann hann hjá
hinum og öðrum eftir það-
Einn vetur gekk hann á skóla f
Glenboro og tvo vetur á æðri skóla
í Winnipeg. Gekk hann í 144. her-
deildina 14. desember, 1915, og fór sú
herdeild til Englands í september í
haust.
Utanáskrift hans er:
Pte. Thor Sigurdsson,
Reg. No. 829423,
A. Coy- 144 Batt., C.E.F.
Army Post Office,
London,
England.
Vér viljum draga athygli ykkar
Ný-fslcndinga að missa ekki af því
að heyra Mrs. P. S. Dalman syngja
í Riverton þann 23. þ.m.
Prógramið sem er sýnt á öðrum
stað í blaðinu ber það með vsér að
sungið verður úrval, af íslenzkum
skáldskaj> eftir merka höfunda á-
samt fáeinum Ojiera sönglögum sem
fáheyrð eru-
Mrs. Dalmann (áður Engilráð
Markússon) hefur undan farin ár
verið að læra söng hjá Raljili Horn-
■er (Musical Doetor) sem er einn af
lærðustu music kennuruin þessa
bæar. Frá náttúrunnar liendi er
hún gædd þeirri óvanaiegri rödd
sem nær þremur Octaves og hefur
fengið mikið hrós í innlendum
blöðum fyrir söng kunnáttu.
Miss Maria Magnússon er ein af
beztu Piano nemendum Mr. Jónasar
Pálssonar og hefur fengið viður-
kenningu hjá Toronto College of
Music.