Heimskringla - 15.02.1917, Blaðsíða 2
BLS. 2
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 15. FEBRÚAR, 1917>
Hvernig fæ ég aukið inntektir mínar?
7. grein—Býflugrnarækt-
eítir
S. A. Bjarnason, B.A., B.S.A.
Nýungar ým.sar birtast nú dag-
lega í landbúnaði öílum í vestur-
fylkjunum. Alment vissu menn ekki
þangað til fyrir fáum árum síðan,
að stunda mætti býflugnarækt hér
á sléttunum- Menn vissu þá ekki
alment að hunangs-flugurnar gætu
borið þar góðan arð. Til eru þó
menn í Manitoba fylkinu, sem haía
býflugur og þær verið þeim vel arð-
berandi- Verðskuldar málefni þetta
því að það sé tekið til íhugunar í
þessum búnaðar greinum og reynt
sé að benda á ýms æskileg atriði
í sambandi við býflugna-ræktina.
Verömæti hunangs.
Engin sykurkynjuð fæðutegund á
markaðinum nú i dag er eins ókost-
bær, ijúfeng, nærandi og auðveid
fyrir meltinguna, og iiunang. Eyrir
sjúklinga og þá, sem óhraustir eru,
ó hunangið engann sinn líka. Fyrir
börnin, sem öll eru óhn í sætindi —
iíkams bygging þeirra krefst sykur
efnisins — er ekkert liollara af nein.
um sykur tegundum en hunang.
bað myndi reynast núverandi kyn-
slóð ómetanlegur liagnaður, ef hun-
angið gæti aftur tekið að skipa sess
þann sem það skipaði hjá mann-
kyninu í öndverðu, sem vanaleg
fæðutegund og sem sætindi. I?að
hefir yfirburði yfir brjóstsykurinn
vanalega, sem seldur er yfir búðar-
aðgæslu. Að vfeu verður að hafa
dálítið eftirlit með flugunum, sér-
stakiega yfir varp tímann,—nokkra
klukkutima á viku — en fyrir utan
þetta taka þær engan tíma frá hvers
dags störfum manna. Er í þessari
grein ekki átt við þá, sem stunda
býflugnarækt í stóruin stýl og hafa
mörg hundruð býflugnabú undir
liöndum; heldur er hér átt við þá,
sem stunda hana í smáum stýl sam
fara annari atvinnu sinni, og er sér-
staklega lögð hér áherzla á þetta
samfara landbúnaði bóndans f
vesturfylkjunum.
Affarabezta byrjunin verður að
byrja með eitt eða tvö býflugnabú
og öðlast þekkinguna með reynsl-
unni. Tökum til dæmis að byrjað
sé þannig á vortíma ársrns:
Tvö býflugnabú, með tveimur
flugnahópum (colonies) í góðu
standi, kosta frá $18 til $20. Smá-
áhöld og annar útbúnaður myndi
ekki kosta yfir $5. Tvö auka bý-
fiugnabú þyrfti að fá fyrir fjölgun
flugnanna yfir sumarið, og myndu
þau kosta um $6. Er þetta alt, sem
útheimtist, til að byrja með; en
síðar verður býflugnaræktandinn
að afla sér ýmsra hluta, svo sem
hunangs skilvélar (honey extractor)
kassa (sections) fyrir vaxkökur bý-
flugnabúanna, o.s.frv. Lausleg á-
ætlun yfir kostnaðinn, sem fyrsta
árs reynsian myndi hafa í för með
sér, er að hann fari ekki hærra en
$30, og þó ekki sé búist við miklum
árangri af fyrsta árinu, þá myndi
borðið.
Núverandi ásigkomulag í landinu þetta þó áreiðaniega færa í aðra
Dánarfregn.
Þann 14da desember, 1916, lézt
hinn háaldruði heiðursmaður, Sig-
fús Sveinsson* var þess getið með
fáum orðum í Heimskringlu 21sta
sama mánaðar.
Sigfús Sveinsson fæddist 8. júlf
hann náði heimilisrétti á landi, sem
hann svo síðar seldi á $1200, fór það
eftir áætlun Tryggva, að með þeim
hætti hefði Sigfús eitthvað fyrir sig
að bera í ellinni.
Sigfús var heilsugóður alia æfi, og
stakur starfsinaður, hafði ætið eitt
eður annað fyrir stafnf, eins lengi og
kraftar og þrek leyfðu, enn 3 sein
(Seljumannamessu) 1833 á Sleitu-I us^u ^kk hann af °g til magn
mælir fastlega með hunangs fram-
Jeiðsiu- Allir, sem heimilum hafa
fyrir að sjá, vita í hvað afariiátt verð
hreinsaður sykur til heimilisbrúk-
unar er nú stfginn. Viðeigandi er
þvf að benda á, að blómin á grund-
inni með hunangs bikarana fyrir
býflugurnar hafa ekkert stígið í
veírði. Ekki heldur hat'a býflugur-
nar myndað verkafélög til að kref-
javst hærra kaups. Niðurstaðan
hlýtur því að verða bara ein: Að
verðmæti hunangs er nú meira en
nokkurn tíma áður, bæði sé það
notað að miklu leyti í stað hins
afardýra sykurs og eins tii að seljast
til markaðar, því verðið á góðu hun.j
hönd frá $15 til $20 virði af hunangi
og einnig þá viðbót, að flugurnar
fjölga um helming. Hver bóndi veit
og viðurkennir, að fyrsta árs afurð-
irnar borga sjaldan alian kostnað-
inn, sem landbúnaðurinn hefir í för
með sér í byrjaninni — hvort heldur
stunduð er griparækt eða kornrækt-
Einnig verður að athuga, að vinn-
an, sem samfara er býflugnarækt í
jafn smáum stýl og hér er gert ráð
fyrir er sama sem engin, og oftlega
er meiri vinna lögð í ýmislegt, sem
engan arð ber af sér, og er að eins
stundað f hjáverkum til skemtunar
og afþreyingar.
Býflugurnar má geyma yfir vetur-
angi hefir aldrei verið hærra en nú, j inn í þurrum og mátulega köldum
aé prísarnir stöðugri. j kjallara, eða það má geyma þær úti
JÞessu síðara atriði til stuðnings, |f flugnabúum, sem sérstaklega eru
vil eg tilfæra áreiðanlegar tölur eftirj til |>ess ætluð.
skýrslu þess manns stjórnarinnar, j Af plöntum og öðru, sem í sér
sem eftirlit hefir með býflugna-byrg-j geyma hunangs efnið fyrir flugurnar
jum hennar undir tilraunastöðva | vjj eg tilfæra eftirfylgjandi tegund-
fyrirkomulaginu. Eitt býflugnabú
framlciðir frá 50 til 60 pund af hun-
angi yfir framieiðslu tímann og í
einstöku tiHellum meira. Selst hun-
angið auðveldlega fyrir frá 15 til 20
cent pundið hvort sem það er sent
verzlunum eða selt í heima kaup-
staðinn. Af þessu má auðveldlega
sjá, að hver algengur býflugna-rækt-
andi, sem hefur frá 10 til 15 býflug-
nabú, hefir í alt inntektir sem nema
frá $75 til $100 eftir hvern framleiðslu
tima, og svo í viðbót við þetta tvö-
faldlega aukna tölu býflugnabúa.
Kéu þau reiknuð $10 hvert verða
þetta auka inntektir sem nema $100
til $150. Annað dæmi má einnig til.
færa: Bóndi einn Wm- McLeod að
nafni, sern býr í Riding Mountains
héraðinu í Manitoba, fékk í alt árið
1916, 5850 pund af hunangi eftir 85
býflugnabú, og í viðbót við þetta
hafði einnig framleitt 20 býflugnabú
til sölu.
Þessar áreiðanlegu tölur ættu að
gcra öllum fullljóst, að býflugna
ræktin er meira en gaman tilraun,
að hún er mjög æskileg og arðber-
andi, samfara öðrum landbúnaði
hvers algengs bónda.
Höfuðstóll og útbúnaður sem
þarfnast.
Ekki er mögulegt að fara nákvæm:
lega út í hlutina, enda var það ekki
álormið með greinum þessum. Vildi
eg að eins benda á hina ágætu mögu
leika, sem fólgnir eru í býflugna-
ræktinni, fyrir hvern þann, sem
hana hofir í huga — og sé hún því
fullkomlega þess virði að hún sé al
varlega tekin til íhugunar. Bý-
flugnarækt geta allir stundað meira
og minna —- hvaða landsborgari sem
er, sem einhvern tíma hefir afgangs
störfum sínum, getur stundað hana.
Bændur, embættismenn, verzlunar-
menn, búðarþjónar, skóla kennarar,
konur og æskulýður — þessu fólki
getur öllu hepnast býflugnarækt á-
gætlega. Ungir og gamlir geta
stundað hana. Hún útheimtir ekki
Jíkamlega erfiðisvinnu né sistöðuga
ir: Blóm á Maple-viði, basswood-
blóm, allir ræktaðir og óræktaðir
blómarunnar; fíflar, pistlar, smári
og flest önnur blóm; smáviðarjurtir
ýmsar, aidina tré og berjarunnat. —
Af þessu má sjá að hunangsflugur-
nar leita fæðu sinnar víða, innanum
kjarrviðarrunnana og úti um slétt-
urnar, á ræktuðu landi og órækt-
uðu. Að ræktuð séu blóm og grös,
t.d. smári, er mjög æskilegt atriði í
sambandi við býflugnaræktina.
Frekari þekking og upplýsingar.
Nú er stundin að skrifa eftir rit-
um þeim og skýrslum, sem stjórnin
hefir gefið út, og allar eru áreiðan-
legar. Þeir, sem býflugnarækt hafa
í hyggju, ættu ekki að láta þetta
dragast—
1. ‘‘Bees, and how to keep them.”
Bulletin No. 26 (sécond series) — rit
þetta má fá á öllum tilraunastöðum
stjórnarinnar.
2. ‘‘Bee-keeping in Manitoba” No.
18 — má fá frá: Publications Branch
Department of Agriculture, Winni-
peg.
3. ‘ The A.B-C. and X.T.Z. of Bee
Culture” by A. I., and E. R. Roat,
er þetta einhver bezta bókin, sem
rituð hefir verið um býflugnarækt.
Hana má fá hjá bóka útgefendum,
og í bókabúðum, verð hennar er um
$2.00.
4- Bee Keeping” by E. F. Philips.
Bók þessi kostar í kring um $2.00,
og má fá hana í bóka búðum eða
senda eftir henni til útgefendanna
sjáifra: The MacMillan Co., Toronto.
KENNARA VANTAR.
fyrir Mary Hill skóla No 987. fyrir
8 mánuði frá 15. marz til 15. júlí og
frá 1. ágúst til 1. desember 1917, —
Kennari þarf að hafa annars eða
þriðja flokks kenmara leyfi. Um-
sækjendur tilgreini kaup og æf-
ingu við kenslu og sendi tilboð
sín til
S. Sigurdson, Sec.-Treas.
Mary Hill P.O., Man.
stöðum í Hólahreppi i Skagarfjarð-
arsýslu. Foreldrar hans voru Sveinn
Sveinsson og Sigríður Skúladóttir,
er líklegt þau hafi þá búið á Sleitu-
stöðum, því þar höfðu búið foreld-
rar Sveins, Sveinn Jónsson smiður,
fæddur 1757, dáin 1827, og Þuríður
Sigmundsdóttir, fædd 1765, dáin
1834.
Sigríður móðir Sigfúsar Sveinsson-
ar, var dóttir séra Skúla í Múla 1816,
fæddur 7. júní 1775, dáin 31. októ-
ber 1859, Tómassonar prests á Gren-
jaðarstað, 1786, fæddur 2. febrúar
1736, dáin 12. janúar, 1808, Skúla-
sonar prests að Möðruvalla klaustri
1727, dáin 1744, Ulugasonar snikk-
ara og lögréttumanns í Höfðaiiverfi
Jónssonar. Móðir Sigríðar var Þór-
vör, dóttir séra Sigfúsar skálds f
Höfða 1760, dáin 1803 Jónssonar, enn
móðir séra Sigfúsar i Höfða var Þór.
vör, dóttir séra Egils í Glaumbæ,
dáin 1724, Sigfússonar prests Flgils-
sonar ólafssonar.
Þau Sveinn og Sigríður foreldrar
Sigfúsar munu hafa verið mjög fá-
tæk og átt heima f ýmsum stöðum
í Skagafirði, svo sem Sleitustöðum,
Óslandi, Steinsstöðum og máske vfð-
ar. Hann var ágætur skrifari, af-
bragðs vel fær f reikningi, og yfir-
setumaður með afbrigðum, er til
munnmæla saga, sem sýnir bezt hve
mikið álit almenningur hafði á
honum í því efni, sagan er í fám
orðum þannig: ,
Þegar Sveinn var ungur maður,
vitraðist honum huldumaður, er
bað hann koma með sér, og hjálpa
konu sinni f barnsnauð, þóttist
hann færast undan því starfi, enn
lét þó loks til leiðast fyrir þrá-
beiðni huldumannsins; hepnaðist
honum að hjálpa konunni, sem var
ung að aldri og fríð sínum, tjáði
hún honum þakklæti sitt enn
harmaði það„ að ekki gæti hún
endurgoldið honum með neinu,
“enn það ræð eg þér til” sagði hún
“að þú leggir fyrir þig að liðsinna
öðrum konum, líkt og nú hefurðu
hjálpað mér, vona eg þér og öðrum
verði það til heilla og hamingju.”
Sigfús Sveinsson ólst að miklu
leiti upp í Múla, hjá afa sínum og
ömmu, séra Skúla og Madömu þór-
vöru. Um það bil bjó á Nesi í Aðal
dal, Guðmundur ólafsson prests á
Hjaltabakka, Halldóra Sveinsdótti
hét kona hans, hún var systir Sig
fúsar. Guðmundur var vel greind
ur og hagmæltur, hann var söðla
smiður og hjá honum lærði Sigfús
þá iðn; hvert ár veit eg ekki. Hann
var einnig vinnumaður á ýmsum
stöðum, hefi eg vitnisburði frá
tveim húsbændum hans, sem þá var
siður sumra bænda, að gefa hjúum
sfnum. Hjá Jónatan bónda f Garði
í Kelduhverfi, dvaldi Sigfús kross
messuárið, 1861—2, Jónatan kemst
svo að orði: “Hann reyndist mér
þægur í allri viðbúð og sæmilega
duglegur, áreiðanlegur til munns og
handa, og yfir höfuð siðferðisgóður”
Séra Benidikt Kristjánsson í Múla
segir svo 16. Maí 1865: “Ár það sem
Sigfús Sveinsson var vinnumaður
hjá mér, reyndist hann ósérplæg
inn, auðsveipur, lundgóður og lag
inn til vinnu, áreiðanlegur til orða
og verka.”
Hjá móður bróður sfnum, Sigfús
Skúlasen áýslumanni á Hú.savíki
var Sigfús svo árum skifti, og eftir
fráfall sýslumanns 1862, fluttist Sig-
fús með ekkju hans, Ingibjörgu
óladóttir Sandholt til Reykjavíkur,
enn lýtt undi hann sér á Suður-
landi, og sneri aftur til Norður-
lands við fyrstu hentugleika.
Sumarið 1867 var Sigfús í vinnu
hjá hinum Amerfkönsku hvala
veiðamönnum á Vestdalseyri við
Seyðisfjörð, ásamt 20 öðrum Is-
lendingum, vissi eg ekki til hans
fyrr á Austurlandi, enn eftir það
var hann þar lengstum, mest út á
héraði í Hjaltastaðaþinghá og
Hróarstungu, oftast sjálfs síns
í
húsmensku, enn stundum líka
vinnumaður-
Árið 1891 fór Sigfús til Ameríku,
var hann f Norður-Dakota nokkur
ár, en til Nýja fslands flutti hann
1899, mun það hafa verið sumpart
fyrir tilstilli vinar hans, Tryggva
Ingjaldssonar að Framnes P.O. að
leysisköst, svo hann gat nær enga
björg sér veitt, var þó á ferli og
furðu ern á milli, enn samt vár það
auðséð að kraftarnir þurru smám
saman, og á afmælisdaginn sinn
júlf seinastliðinn, er hann var 83
ara, lagðist hann alveg í rúmið.af
hósta mæði og magnleysi. Lá hann
þannig, meira og minna þungt
haldinn, unz hann leið útaf frá
þessa lffs þjáningum, klukkan 5 að
morni hins 14. desember 1916. Hann
var jarðsettur 19. sjm- í grafreit Ár
borgar safnaðar, enn séra Jóhann
Bjarnason söng yfir honum.
tSigfús Magnússon í Duluth, sonur
hins góðkunna smáskamtalæknis,
séra Magnúsar Jónssonar á Gren
jaðarstað, gætinn maður og gáfaður
og vel að sér um margt. Þeir nafn-
arnir Sigfús Sveinsson og hann voru
systra synir og aldavinir, þeir skift-
ust á bréfum um langa tíð, og í
næstliðnum ágústmánuði, kom Sig
fús Magnússon alla leið frá Duluth
til að sjá þenna nafna sinn, vin og
frænda, sem þá var lagstur bana
leguna. í bréfi til mín 11 þ.m
kemst hann svo að orði um nafna
sinn.
“Sigfús var mikill ferðamaður, og
hafði farið um ísland þvert og endi-
langt, á sumum stöðum oft; var
hann ýmist sem fylgdarmaður, eða
sendur í einhverjum brýnum erind-
agjörðum, honum sýndist svo létt
að greiða úr allskyns torfærum, sem
fyrir komu í ferðalögum. Hann var
djúpvitur og ráðkænn, bæði fyrir
sig og aðra, enda treystu honum
allir sem þektu hann.
Sigfús var hverjum ínanni greið
ugri, og hinn tryggasti vinur vina
Ifjnna, og að því er eg framast vissi
til, hafði enginn nema gott að segja
um hann„ og er það sjaldgæft um
mann, sem jafn mörgum var kunn
ugur.
Fyrri hluta æfinnar var Sigfús all
mikið hneigður fyrir vín, sem J»á
var mjög svo almejit, enn aldrei vissi
eg til, að hann yrði ófær eða svo að
ekki færi hann ferða sinna, og gætti
þess er honum var á hendur falið.
Eftir því sem litfnn eltist, gjörði
liann minna að því, og eftir að liann
kom til þessa lands, mátti svo heita,
að hann hætti vínbrúkun með öllu
Sigfús var gildur meðalmaður á
hæð, vel vaxinn og liðlegur í öllum
lireyfingum; þróttmikill og knár vel,
kom honum það oft að haldi á lifs-
leiðinni, hann var í Múla, þegar
bærinn brann þar 1855, heppnaðist
honum með snarræði ogkarlmensku
að bjarga kvennmanni sem annars
hefði farist í eldinum.
Hann var einhverju sinni á ferð
með séra Benidikt Kristjánssyni í
Múla, það var um vetur, snjór mikill
og hörku frost- Á heimleiðinni
veiktist séra Benidikt snögglega, svo
hann taldi sér vísann dauða, enn
Sigfús leiddi hann eins lengi og
honum var mögulegt, og seinasta
áfangann heim að Múla, bar hann
prestinn og bjargaði þannig lffi
hans.
Á yngri árum sfnum, var Sigfús
trúlofaður stúlku sem Þóra hét, enn
hún brá honum upp; annað veit eg
ekki til að hann væri við kvenn-
mann kendur, má það eins dæmi
heita á þessari öld, eins og Benidikt
Gröndal sagði um Alexander Hum-
bolt.
>AÐ BORGAR SIG FYRIR YKKUR
Þeir, sem ætla sér að ganga á verzlunarskóla í vetur,
geta sparað sér peninga, ef þeir finna ráðsmann
Heimskringiu áður en þeir semja um kenslu.
H veitibœndur!
Sendið korn yðar f “Car lots”; seljið ekk i í smáskömtum —
Reymð að senda oss eitt eða fleiri vagnhlöss; vér munum
gjora yður ánægða, — vanaleg sölulaun.
Skrifið út “Shipping Bills’ þannig:
NOTIFT
STEWART GRAIN COMPANY, LIMITED.
Track Buyers and Commission Merchants
WINNIPEG, MAN.
Vér vfsum til Bank of Montreal.
Peninga-borgun strax Fijöt viöskifti
FULLKOMIN SJÓN
HOFUÐYERKUR HORFINNJ
Biluð sjón gjörir alla vinnu erfiða og frístundir þreytandi.
Augnveikur maður nýtur sín ekki. Vér höfum bezta útbúnað
og þaulvana sérfræðinga til þess að lækna alla augnakvilla.
— Sérstakur gaumur gefinn fólki utan af landi.
Þægindi og ánægja auðkenna verk vort.
RPíII tófl OPTOMBTBIST
* r ClllUlIj AND OPTICIAN
Áður yfir gleraugnadeild Eaton’s.
211 Enderton Building, Portage and Hargrave, WINNIPEG
FOR THE
CORRECT
ANSWEf^
TO THE
ÐURNING
0u^0N'‘
AT
YOÐR
SERVtCI
for snyihUHf you miy n««d ia th«
fu«l line. Quelity. eerviee isé
full Miiifmioo f utrsoteed wbtt
ynu buy your eo»J íroca
*
Abyrgst Harðkol
Lethbridge Imperial
Canadian Sótlaus Kol.
Beztu fáanleg kaup á kolum
' fyrir heimilíð.
Allar tegundir af eldivið —
söguðum og klofnum ef víll.
PHONE: Garry 2C<0.
D. D. Wood & Sons, Limited
Office and Yards: Ross and Arlington.
BORÐVIÐUR
SASH, DOORS AND
MOULDINGS.
Við höfum fullkomnar byrgðir
al öllum tegundum.
Verðskrá verður send hverjum, sem
æskir þess.
THE EMP/RE SASH & DOOR CO., LTD.
Henry Ave. East, Winnipeg, Man., Telephone: Main 2511
Reyndur og áreiðanlegur skraddari fyrir unga og gamla
Islendinga.
H. GUNN & CO.
NÝTÍSKU SKRADDARAR
ÖH nyjustu snið og nýjustu fataefni ávalt á reiðum böndum.
370 PORTAGE AVE.
Fluttur frá Logan Ave.
WINNIPEG, MAN.
Phone: Main 7404
Seinustu ár æfi sinnar var Sigfús
á slóðum þeirra Guðmundar Steí-
ánssonar og Sezelju Tryggvadóttur
Ingjaldssonar konu hans, mun það
sannast vsagt, að hann hafi þar vel í
haginn búið fyrir sig, og að á hon-
um hafi fyllilega sannast máltækið,
gott er að gjöra vel, og hitta sjálfan
sig fyrir” því slík nákvæmni, alúð
og óþreytandi umhyggja, sem Sezelja
sýndi honum frá því fyrsta til hins
seinasta, er sjáldgæf, hann sagði
það líka við mig, oftar enn einu
sinni, að Sezelja ætti ekki meira enn
sinn líka að hjartagæsku og kven-
prýði” og er mikils vert, að fá og
eiga með fullum rétti slíkan vitnis-
burð.
Friður sé yfir moldum þínum. —
Litfögur blóm sþretti á leiði þínu,
og blessuð veri minning þín, vinur
minn.
Sigmundur M. Long
Winnipeg 31. Janúar, 1917.
A. McKeiiar
The Farmers' Market
241 Main Street. WINNIPEG
Bœndur? takið eftir!
Fyrir óákveðin tfma borgum vér eftirfylgjandi prísa:—
Hænsni, lifandi, pundið........................................
Ung hænsni lifandi, pundið....................................20C
Svín, frá 80 till50 pund á þyngd, pundið....................16y2c
Rabbits, (héra), tylftina...............................30 til 60c
Ný egg, dúsínið...........................;...................45,.
Húðir, pundið ............................................. 19c
Mótað smjör, pundið.......................................33 til 35c
Sendiö til McKellar, og nefnið Heimskringlu.