Heimskringla - 12.12.1918, Blaðsíða 3

3. BLAÐSiÐA
WINNIPEG,
H
Voraldar-ritstjórinn
segir:
“Oft ihefir honum L. Guðmundis-
syni tekist upp, en sjaldan ibetur en
1 Heimskring’lu um greinarnar úr
“"Advanco" og “Mascot”, ]>ví jvar er
hvorki uppihaf né endir á vaðlinum.
Mikil ósköp getur alt verið ólfkt
og andstætt með okkur Sig. Júl.
eru út komnir fullir fjórir-
flmtu partar (45 ttbl.) af Voröld, og í
hreinasta sannleíka er l>ar ekki
nokkur Skapaður hlutur nema upp-
haif og lendir. Að eins einn gríðar-
stúr galtómur haus með opinn stór-
an munn, som aldrei hofir ástæðu
•eða tóm til að segja nokíkurt orð af
viti. Svo verður eyða, eyða, langt
gtriic______fþar til kemur sporð-
ur aftan á upp í kvftið reistur, eins
og á Orminum langa. Þarna er nú
öll Voröld, 45 tölublöð.
En miakalauist hefðum við báðir
getað gert gott blað sainan. Þá
hefði eg fylt upp alt auða rúmið, og
átt alla bungavörunar—landlegu fæð
una og heilbrigðis ieiðbeiningarnar
— en Siggi 'hefði smeit hausnum og
eporðinum á svo að alt hefði litið
prýðilega út frá lærdóms og ldstar-
Inmar isjónarmiði. Sannarlega hefði
það verið tiivinnandi fyrir blaðið —
Gjafabluta - grútarsameteypustjórn-
ina — að sletta nokkrum hundruð-
um dollara í mig gamlan og fátækan
manninn og eigas vo vist að gota
gert aumingja Voröld að fyrirmynd-
ar blaði.
Og aldrei hefi eg séð iþað betur en
f þessu síðasta blaði, hvað Siguiði
minum sárliggur nú á að geta átt
góðan hjáiparmann, (því nú á svo
sem eitthvað að gera. Rífast, rífast,
æsa upp stríð, stríð. Þetta er her-
óp neðan úir iðrum Voraldar. — Auð-
vitað alt annað en hjá Guðm. mín-
um Þórðarsyni, þar er ‘fhrópið að
ofan.”
“Innan skamins má vænta þess, ao
leyst verði frá skjóðunni.” Jú, jú,
en þetta hefir nú heyrst fyr, og enn
þá er skjóðu-skalli nn óleyst og
þlöðru skömmin ósprungin. En svo
er Siggi minn svo óttalega önnum
kafinn (eins og K.N.). Hann gat t.d.
einhvern veginn skotið 40 mönnum
undan herlögunum, og þetta tók af-
ar mikinn tiíma og fyrirhöfn, sem alt
hefir gert aumingja Voröld svo
magra, að hún hefir eiginlega aldrei
gotað orðið neitt annað en höfuðið
(itómt) og rófian — upp haf og endir.
Og srvo ihefir hann með óskaplegri
fyrirhöfn samið 10 lagaboðorð fyrir
heimsifriðinn. Og er það ekki smá-
ræðis hagur oig istyrkur fyrir friðar-
þingið. Og þau hefðu varla getað
orðið lelskulegri og réttlátari, þó þau
hefðu verið gefin út á Sínaí, því ekki
er með einu orði mimst á, að Þjóð-
verjar hæti nokkum skapaðan hlut
fyrir sínar misgerðir. Alt er lagt að
jöfnum ihöndum til þeirra (Þjóðv.)
og sigurvegarahliðarinruar. Mikil er
fegurðin, hlíðan og mannréttinda-
kærlei'kuirinn í sál Sigurðar mlns!
Og jafnvel sýnist göfuglelkinn ná út
yfir öli takmörk, þvi þannig hljóðar
sjöunda boðorðið:
Að stofna alfrjálsa verzlun í öll-
löndum, og hindrunarlausar
(Eramh.)
um ---------
siglingar fyrir allar þjóðir um öll
heimsinis höf — og öll höf.”
Sjá nú ekki alflir l>ann óviðjafnan-
lega fagra ásotning, sem birtast á í
niðuriagsorðum boðorðsins: “og öll
höf” ? Þarna er andi spámannsins
kominn út fyrir öll jarðnesk tak-
mörk þessa heims, og hefir þar ef-
lauist andlega heill og blessun sinna
kæru iþjóðverja, í sínu saklausa og
hireina hjarta. Nofnilega: Að þegar |
þeir eru búnir að fá Óhindnað leyfi
um öl'l heimshöfin, þá eigi þeir einn-
ig, biessaðir Þjóðverjarnir, að hafa
óhindrað leyfi á höfunum, sem liggja
kunna annars heimis. Ef þeir kynnu
að hafia komið einhverju af morðtól-
unum raeð sér yfir um, sem öll verða
hilaðin af einskærum miskunarverk-
um, bæði frá Lusittaniu og fleiri
stöðum, þá í haimingju bænum að
lofa þeirn að dallast óhindrað á-
fram, þar til þeir ná í ifarsælar frið-
ar hafnir.
'Aldrei var við því að bú&st, að
blaðið gæti fullkomlega unnið hiut-
verk sitt á meðan á stríðinu St-óð.
En nú iskal barist fyrir jafnrétti
og frelsi fólksins. . . Barist til að
draga völdin úr höndum einstakra
inanna, og koma þoim þangað sem
þau eiga að réttu lagi að vera, í
höndum iþjóarinnar” — þarna er
áreiðanlega premtviilla, á eflaust að
vera þjóanna. Nefnil'ega: Völdin
ættu að réttu lagi að eiga heima í
þjóum Sigga og Voraldar.
Lárus Guðmundsson.
II. Þáttur.
ÞórSur Sæmundsson var næst-
um búinn aS gleyma því, aíS eitt
sinn var hann ekki alls fyrir löngu
Vilhjálmur SigurtSsson dómari. 1
heila viku hafði hann nú notiS
allra þeirra þæginda, og hvíldar,
sem peningar geta veitt manni, á
stóru gistihúsi í einni stoit>org
Bandaríkjanna. Hann sat í djúp
um og þægílegum leSurfóSruS-
um stólum; snæddi í fínum borS-
sölum; tveir unglings piltar voru
hans þénustu reiSubúnir á bvaSa
tíma dags eSur nætur, sem var.
Hann ók í dýrustu bifreiSum til
hinna beztu leikhúsa og listigarSa
og horfSi á leiki þá og skemtanir,
sem þar fóru fram. Hann galt
i öllum, sem eitthvaS gerSu fyrir
hann, ögn meira en þeir settu
upp fyrir verk sitt.
Hann hafSi alt áriS veriS inni-
lokaSur á starfstofu sinni eSa þá
í rétltarsalnum og aldrei fengiS
neina hvíld fra sinum daglegu
störfum. Hann varS því frelsinu
feginn, sem barn er kemst í hóp
sínum strangar skipanir um þaS,
áSur en hann fór aS heiman, aS
segja öllum sem eftir honum kynnu
aS spyrja, aS hann hefSi fariS til
Evrópu. Engin bréf HöfSu nu
mætt honum viS matarborSiS á
morgnana, og því, sem fólki
heima fyrir hafSi haft um hann aS
segja, var hann nú nær því búinn
aS gleyma, og einnig þessum frek
ar óviSlfeldnu ritstjómargreinum í
blöSunum. Þetta var nú alt gleymt
og hann frí og frjáls maSur og svo
dæmalaust ánægSur meS sjálfan
sig
MeS þessar ánægju hugleiSing
ar tfór hann úr rekkju sinni síSla
morguns hins attunda dags af
ferSalagi sínu. Hann fór og fékk
sér kalt vatnsbaS til hressingar
og hélt síSan sem leiS lá aS mat
söluhúsi því, sem hann var vanur
aS borSa á, og hugSi sér gott ti
góSs morgunverSar. Eftir morg
unmat fór hann til skrifstofu
þjónsins í matsöluhúsinu og baS
lann um máltíSaséSil fyrir aSra
viku. Hann fór meS hendina ofan
í vasa sinn etftir peningum til aS
aorga seSilinn meS, en þar voru þa
aS eins fá cent í silfri. J*jn.
aeS gerir ekki svo mikiS til þó hér
sé lítiS,” hugsaSi hann um leiS og
hann stakk hendi sinni ofan í
brjóstvasann á treyju sinni eftir
veski sínu, sem hann hafSi látiS
laglega upphæS í af bankaseSlum
áSur en hann fór af staS aS heim-
an. En, hvaS .var iþetta? Þar var
ekkert nú. Ekkert veski, engir
peningar. ÞaS kom ráSaleysis-
svipur yfir andlit hans, en hann
reyndi aS láta ekkert á því bera,
aS nokkuS sérstakt hefSi komiS
fyrir. Hann tok viS maltiSa-
seSlinum og skrifaSi nafn sitt á
hann ásamt nafni af gistihúsi því
sem hann hélt til á og númeriS af
herbergi sínu; slíkt er dltítt, aS
menn í heldri röS geri, ef þeir ætla
Framh. á 7. bls.
Ólafur Ámason frá KolviSarhóli
lézt á almenna sjúkrahúsinu í Win-
nipeg, þriSjudaginn 15. okt. Bana-
mein hans var krabbamein í lifr-
mni.
Hann var fæddur aS HlíSar-
endakoti í Rangárvallasýslu, eftir
ir því sem næst verSur komist, 1 5.
júní 1853. Foreldrar hans voni
Ámi Jónsson og Hal'la Jonsdóttir.
Ungur misti Ólafur föSur sinn. Er
hann elztur af fjórum bömum, er
þ-au hjón eignuSust. Búa alsyst-
kini hans á Islamdi og heita; Jon,
GuSrún og Árni.
MóSir Ólafs giftist aftur Jóni
Sveinssyni frá Lambalæk í Fljóts-
hlíS, og varS þeim margra bama
auSiS. Af þeim lifa: Þórunn, kona
SigurSar í Árkvöm; SignSur,
kona AuSurms Jónssonar í Ey-
vindarmúla; GuSjón, bondi í
Vatnsdal, og Sveinn.
Ólafur ólst upp bjá moSur sinni
og stjúpföSur fram aS tvítugsaldri.
Þá fór hann til Eyrarbakka og nam
bókband hjá Ebenesar bókbind-
ara. Fluttist síSar til Reykjavíkur
og tók sveinsbréf og stundaSi þá
iSn um hríS. Þá fluttist hann aS
KöIviSarhóli og byrjaSi búskap og
hafSi á hendi gTeiSasölu. VarviS
þaS í þrjú ár. Þá fór hann til SeyS-
isfjarSar og síSan aftur til Eyrar-
bakka. Frá Eyrarbakka fluttist
hann til Ameríku og settist aS í
Þin'gvallanýlendunni í Saskatche-
wan. ÁriS 1893 fluttist hann bú-
ferlum til Manitoba og bjó þar þaS
sem eítir var æfinnar á ýmsum
atöSum í grend viS Manitobavatn
aS vestanverSu.
ÁriS 1885 giftist Ólafur sál.
MálmfríSi Jónsdóttur frá MiSbæ á
Vatnsleysuströnd. VarS þeim 1 0 ^
barna auSiS. Þar af eru þrjú dá-
in: Búi KolviSur, Hallgrímur og
Vilborg.
Á lífi em: Sigurjón, sem 'býr nú
kvæntur skamt tfrá föSurgarSi;
Haraldur, Júlíus, Halla, Stefan og
Ágúst, öll í foreldrahúsum, og
GuSbjörg, gift kona í Calgary í
Albertafylki. Sökum veikinda gat
hún ekki veriS viS jarSarför föSur
síns.
Ólafur sál. var góSum hæfileik-
um búinn. Hann var framsynn og
ástundunarsamur í öllu, sem hann
tók fyrir. Hann var prúSmannleg-
ur og yfirlætisllaus í dagfari, góS-
fús og sáttgjam í viSskiftum, fræS-
inn og skemitilegur í viSræSum,
og uppbyggilegur í þeim félags-
skap, sem hann tók þátt í.
Hann var ástríkur eiginmaSur
og umhyggjusamur og nærgætinn
húsfaSir. XrúmaSur var hann a-
kveSinn og hélt fullkominni trygS
viS ómengaSan lúterskan kristin-
dóm. VaraSi hann böm sín viS
hinum táldragandi og villandi
kennidómum, sem í nútíSargerfi
fylla hjörtu margra og spilla lífi
þeirra.
Heimili ölafs sál., þar sem hann
bjó tvö síSustu árin, ber ljóst vitni
um starfsemi hans og ástundun.
MaSur kennir tómleika og sakn-
aSar, þegar maSur er nærverandi
á heimili, þar sem fmmbýlingar ís-
lenzkir hafa lagt frá sér verkiS og
gengiS til hvíldar. Þar sést Ínn-
ræti og athafnir þess , sem gjörSi
(■garSinn frægan. Hans eigin per-
sóna og starf renna saman í eina
heild. MaSur leitar hans osjalt-
rátt, finnur til þess aS þaS er skarS
fyrir skildi, og aS gleSiríkara hetSi
veriS aS mega njóta hans lengur,
sem var kallaSur frá verki. Pa°
ber viS eigi ósjaldan, aS yaaöur
yfirgefi slík heimili meS þvílíkum
hugleiS ingum.
Mér var faliS aS bera kveSju og
þakklæti meS línum þessum, oll-
um fjær og nær, sem sýndu hlut-
tekningu viS fráfall Ólafs heit
ins og góSfúsa hjálpsemi.
Á heimili hans ríkir nú tómleiki
og söknuSur. En minning hans
geymist bezt meS því aS halda vel
viS því verki, sem hann yfírgaf, og
meS því aS geyma vel þeirra leiS-
beininga, sem hann skildi eftir ást-
mönnum sínum. Lika er vert aS
minnast orSa skáldsins:
Gaman og alvara
SAMSON J. SAMSON
Siðgæzlumaður.
Kjörgripur er kostamanns
kunna lögum þjóma;
fara mábtu í fötin hans
föður þíns og iskóna.
Gaafur í lund og giptu rór,
gengis upp á bekki,
]iú ert maður metinn stór,
minni var Ihann ekiki.
iStyrkur eins og Þrumiu-Þór
þá hann beygði kögla,
hann var maður hugum stór,
hafði tungu iþögla.
Þó hans væri þrömgur skór,
þá var ekki að mögla,
leysti sína lyndis rór
iMfsins þungu bögla.
Brögðum snjöllum beita vann
bezt við föll og skeinu
fimari öllum fann eg hann,
111 og tröU í einu.
Eftir sið var úttalað
lengin grið að finna,
stendur við i stirndum sal
stórmemnið frá Keldudal.
barna til a<S leika ser, eftir a<S
hafa veriÖ kúldaÖ inni í húsi fyr-
ir lengri tíma. Hann þakkaSi
dóttur sinni svo innilega í huga
sínum fyrir, aÖ hafa komið upp
meS það, a<S hann skyldi fara og
taka sér algerða hvíld. Hann
var ems og við öll; hann hafði
sína veiku hlið og hún var sú í
þetta skiifti, að kunlna ekki að
njóta í neinu meðalhófi frístunda
sinna og hvíldar. Hans hugsun var
sú ein, að skemta sér á þann bezta
hátt, sem tækifærin leyfðu honum
að gera, en hugsa ekkert um kostn-
að í því sambandi, því hann var
vel efnaður maður.
Hann var nú alveg hættur að
gleyma því, aS nu het hann Þorð-
ur og var Sæmundsson, en bágt
hafði hann átt með að muna það
fyrstu dagana. Hann hafði enn
sem komið var engum mætt, e’
þektu hann, enda hafði hann ekki
ætlast til að það kæmi fyrir sig.
Hann hafði geifið skrifstotfuþjóni
CANADA
STRlÐS-SPARNAÐAR
STAMPAR
Kaupið þá fyrir $4.00 hvern
Canada mun borga þér $5.00 fynr hvem
þeirra fyrsta janúar 1924
- ■ • - . ■ * ~
“Aldrei mæzt í síðsta sinn
sannir vinir Jesú fá,
hrelda sál það haf í minni
harmakveðju-stundum á.
Blöðin á lslandi, sunnanlands,
eru beðin að geta um þessa
dánarfregn.
s. s. c.
Mér það fróður maður kvað
mæti óð í hljóði
þinn er sjóður þyngstur að
Iþú ert aif góðu blóði.
Heimi kynna ihreysti frá
íhrós iþeim vinnur, gjalda,
feðra sinna arfinn á
uppi minning halda.
Hirtu ætíð sóðann svíns,
sem á strætum li'ggur,
virtu sæti sóma 'þíns,
siðagætir dyggur.
Móðirin.
Bauð þér teiga blíðlynd snót
bónda veiga minni
blaða deiga Buirnirót
ibezta í eigu sinni.
Stóð í rein um stofninn veik
stungin leyni göllum,
Iþú ert grein af ösp og eik
undan steina Fjöllum.
Grein var rutt úr gróðrar stöð
gagnið flutt og þvingað,
bar á spruttu þroskuð þlöð
þau sem du'ttu hingað.
Sogist leikur svipa mót
sál á reikar verði
iþó ifúini eik og espirót
undir bleikum sverði.
J. G. Gillies.
Hafið þér Borgað
Heimskringlu?
IFYRIR F0LK
í AFTURBATA.
Margt af fplki því, sem þjáðst
hefir af inflúenzu veit ekki, að þess
lömuðu líkamskraftar gjöra þaS
einmitt móttaekilegt fyrir nýrri in-
flúenzu og lungnabólgu. Þess
vegna er því mjög nauðsynlegt að
gjöra alt sem hægt er til þess að
byggja aftur upp motstöðukrafta
lungnanna og alls hkamans, og
| það er bezt gjört með því að halda
innyflunum hreinum. Triner’s Ame-
rican Elixir of Bitter Wine er með-
alið, sem hreinsar þarmana og
styrkir allan líkamann. Fæst í öll-
um lyfjabúðum á $1.50. — Trin-
er’s Cough Sedative fyrir kvef og
I hósta er óviðjafnanlegt; kostar 70
cents, — og Triner’s Liniment fyrir
gigt, fluggigt og annað sem orsak-
ast af hráslaga og köldu tíðarfari
| kostar 70c. — Joseph Triner Co.,
1333—1343 S. Ashland Ave., Chi-
| cago, 111.
Triner’s Sigurs Mánaðartafla
fyrir 1919. Hrífandi
Minjaspjald.
Triner’s m&naðar veggtafla fyr-
ir árið 1919, “Sigurs Mánaðar-
tafla", er áhrifamikill minjagripur,
um sigur drengjanna okkar fynr
I handan hafið: Columbia heldur
1 lárviðarsveig yfir höfðinu á sjó-
manni og hermanni, og að baki
I henni sjást amerísk herskip sigl-
andi á hinum grænu bárum hafs-
ins, og í lofti sveima flugskipin
sem vaktarar. — Sveigur með
| myndum Washingtons, Lincolns
I og Wilsons er efst a spjaldinu, og
neðst myndir af verkstofum Trin-
ers, sem frægar eru orðnar fynr
Triner’s American Elixir of Bltter
| Wine og önnur meðul. Sendið osa
10 cts. til að borga burðargjald,
| og mánaðartaflan verður send yð-
ur um hæl.
Seldir þar sem þú w sér þetta merki
Með hverjum 25 centum, er þér getið
sparað, þá kaupið Spamaðar Stamp.
Sextán Spamaðar Stampar eru skift-
anlegir fyrir einn Stríðs-Spamaðar
Stamp, er strax dregur vexti.
BYRJIÐ NÚ
AÐ SPARA
NÝTT STEINOLÍU UÓS FRITT!
BETRA EN RAFMAGN EÐA GASOLÍN OLÍA
Hér er tækifœri aB fá hinn m akalausa Aladdln
Coal Oll Mantle lampa FRITT. SkrifHS fljótt eftlr
upplýsingum. Þetta tllboti verhur afturkallaö
strax og vér fáum umboösmann til a15 i°*'
una í bínu hérati. Þaö þarf ekkl annaö en sýna
fólkt þennan Aladdln lampa. þá if11!vídr^aö^fýna
hann. Vér gefum yður elnn frltt fyrir aö syna
hann. Kostar yöur lítinn tima og enga peninga.
Kostar ekkert aö reyna hann.
BRENNUR 70 KL.ST. MEÐ EINU GALLONI
af vanalegri steinollu; enginn reykur, lykt né há-
vatSi einfaldur, þarf ekkl aö pumpast, engln hætta
á sprengingu. Tilraunir stJ6rnarinnar og þrjátiu
og fimm helztu háskóla sanna aö Alaí1<?llí®?íj“r
Ijrisvar slnnnm melra ljós, en beztu hólk-kvelks
lampar. Vann Gull Mednlln á Panama synln8*
unni Yfir þrjár miljónir manna nota nu Þ®ssa
undra lampa; hvit og skær ljós, næst dagsljósi.
Abyrgstir Minnist þe!s. aö þér getltS fengiö lampa
fln þrss n»------- ----------------* FlutninKsg
innist þess, a« þér getlö tengio íampa , . *
borga eltt elnasta cent. Flntnlngsffff'ioí Ver Oskum 80 fa
er fyrir fram borgaö af oss._ SpyrjiO um^vort 10f IIMDnncMtNM
•ir fram borgaö af oss. Spyrjiö um vort iria w- „UDnncMr|ni|
dagá tilboö. um þaö hvernig þér getltS f®nf‘® ®ln^. af UMBOÐSMENN
þeissum nýju og ágætu steinolfu lbmpum flkeypls. — w.niviPBíG
MANTIE 1AMP COMPANV, S«8 Aladdin BuUdlng WINNI G
Stœrsta Steinolíu Lampa Verkstœtil i
Joseph Trkier Co.f
1333-1343 S. Ashlnnd Ave..
Chicago, III.
BORGIÐ HEIMSKRINGLU.
Nafnmiðinn á blaðinu yðar sýnir hvernig sakir standa.
3rúkið þetta eyðublað þá þer sendið oss peninga:
THE VIKING PRESS, Ltd.,
Winnipeg, Man.
Kæru herrar:—
Hér með fylgja ..........................Dollarar. sem
borgun á áskriftargjaldi mínu við Heimskringlu.
Nafn.............
Áritun .........A-
BORGIÐ HEIMSKRINGLU.