Heimskringla - 07.09.1921, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 7. SEPT., 1921
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSiÐÆk
The Bominion
Bank
HORNI NOTRE DAME ANE.
SHERBROOKE ST.
06
HöfuííxíðH upjb...........$ 6,000,00«
VnrnnJOBnr ...............* 7,000.00«
Aliur eignir .............$79,000,000
Sérstakt athygli veitt viíiskift-
uin kaupmanna og verzlunarfé-
aga.
Sparisjótisdeildin.
Yoxtir af innstæðufé greiddir
jafn iiáir og annarsstaðar.
Yér bjó'ðum vejkoinin smá sem
stór viðskifti-
PnONE A 025».
P. B. TUCKER, Ráðsmaður
Hannes itulti.
MaSur hét Hannes, alment kall-
aSui“ Hannes stutti. Hann var
hagmæltur, eSa honum fanst ihann
sjál'fur vera 'þaS, því hann var
montinn mjög, þótt stuttur vaeri.
Hann kom oft í Stykkishólm er
Árni Thorlacius, R. af dbr., var
uppi. Honum (Thorlaciust) þótti
gaman a8 þessháttar mönnum, er
vildu sýnast meiri en þeir voru, en
ekki vildi hann hafa þá lengi í
einu.
Karl þessi, Hannes stutti, kom
einu sinni sem oftar inn í eldhúsiS
á Thorlaciusar-húsi — svokölluSu
“Norskhúsi” sem enn er vegleg-
asta húsiS þar, en þaS var vani
Hannesar aS smáfika sig upp í
hin æSri herbergi smátt og smátt.
Þegar kemur inn í eld'húsiS, eru
þar stúlkur viS eldhúsverk; biSja
foær húsmóSur sína aS gefa hon-
um kaffi, svo hann fari Iþá aS
yrkja um sig. Jú, ekki stóS á því.
Sezt þá Hannes niSur, fer aS velta
vöngum og segir: ‘S.ko! á eg ekki
aS yrkja um blessaSaT drósirnar
hérna? Hvernig'þykir ykkur, t. d.
þessi, hún er dýrt kveSin og falleg
var stúlkan:
Hún ValgerSur, hringagerSur.
hrósa vérSur,
borin Jóni, blíS á fróni
blossa, fossa, hossa, hnossa
sér fyr hilta, lyndisstilta, yngis-
pilta.”
KvaS hann þessa vísu viS raust
og stikaSi stórum um gólfiS. Nú
snýr hann sér alt í einu aS mér og
segir: “Er þaS satt, aS sú mikla
fríSleikskona, móSir ySar, systir
landlæknis Jóns Hljaltalíns, sé hjá
ySur?” Eg játa Iþví og fer meS
karli inn í næsta herbergi. Þar sat
móSir mín og spann a rokk. Hann
heilsar henni meS orSinu “herra-
manns-madama-frú” og segir
strax: “Ekki er ofsagt. Þér eruS
fríSari en frá verSi sagt . Svona
Hannes stutti”, segir hún, “kemb-
iS þér heldur kamfo á meSan”.
En hann heldur áfram meS vísna-
þvætting sinn, unz eg kem aftur
inn og segi honum aS koma upp
á “sal”, þar séu nógar stúlkur til
(aS kveSa um. Hann gegnir því
strax, en' viS fyrstu tröppu tekur
hann ofan og heldur hulfunni aS
baki sér. Stúlkurnar sátu allar viS
ullarvinnu og kveSur Hannes nu
í gríS vísur sínar til þeirra. Þá bar
þar aS söSlasmiSur einn, sem hét
J^ns Hann segir: "Hérna situr þú,
Hannes stutti, og ert aS kveSa um
konur. SérSu ekki aS þetta eru
stúlkur. Nær væri þér aS kveSa
um horniS mitt.” (ÞaS var
drykkjarhorn sem Jens átti). “Já
svarar Hannes. “Veiztu ekki aS í
fornöld voru allar meyjar kallaS
ar konur? En um horniS þitt get
eg líka kveSiS og heyrSu nú:
AfbragSs norna og yndisglens
innir smiSur IjóSsnildar
brennivínshorn var, herra Jens
haldin prýSi fornaldar.”
Nú þagnar HanAes og spyr svo:
“Hvar mun vera höfSingi allra
höfSingjanna?” (Hann meinti
Thorlacius). Hann er á skrifstofu
sinni,” er honum sagt. “ÞaS mun
vera kontórinn sem þiS meiniS.”
Honum var vísaS þangaS inn og
beygir hann sig þá svo mikiS, aS
höfuSiS nam viS gólf, svo hon
um lá viS falli, .en af því hann va
mjög lágur maSur vexti, tóksl
honum þó aS rétta sig viS. Nú
byrjar lofiS og lofsöngvar urr
Thorlacius: '“H/jrramannshöfS-
inginn* og höfSingi allra höfS.
mgja” o. s. frv. Þar voru þá
staddir inni hjá Thorlacius, sem
rftar, Ólafur sonur i'ians (maSur-
inn minn), Sören Hjaltalín, o. fl.
—'Sören var stiltur og prúSmenni,
sn gat veriS kýminn, er svo bar
.indir. Þegar Hannes hafSi skáld-
S og skjallaS eins og honum var
íramast unt, segir Sören viS hann
meS mestu ró og stiRingu: “Hann
es minn! Hver var þaS sepa orkti
iinu f|inni þessa vísu og um hvern
er hún:
Nær mun Hannes, hortittanna
smiSur,
fyrir skitiS fjölnis-vín
fá þaS vit aS skammast sín?”
Þegar Sören er aS Ijúka viS
vísuna rýkur Hannes upp, 'ber sig
utan og segir: “þetta kunniS þiS,
bölv. . . . ’bullara-búSarlokur, aS
halda á lofti skömmum og ó-
sæmi um heiSvirSa menn og skáld
KunniS þiS meir? Þá skal eg
segja ykkur vísu sem segir sex:
Hún ValgerSur, o. s. frv.”
(En stúlka þessi, ValgeS-Sur, er
núna 65 ára og hefir aldrei gifst).
Fyrsti lyfsalinn í Stykkishólmi
var danskur maSur Jacobsen, eink
ar vinsæll maSur og hjálpsamur
viS alla og þaS svo, aS hann gaf
meSölin ef fátækir áttu í hlut.
Kona hans var dönsk, en andaS-
ist eftir fá ár. En lyfjabúSina hafSi
hann hartnær 40 ár, og
bjó meS ekkjufrú SigríSi Schjöth,
kaupmannsekkju. Hús þeirra var
orSlagt fyrir gestrisni og greiSa.
semi. En Jacóbsen þessi hneigS-
ist til víndrykkju síSari árin, unz
hann fékk slag og dó úr því 2
eSa 3 árum eftir; arfleiddi hann
ARNAGULL
Kæru börn:—
Barnagull hafa lengi langaS aS
flytja myndir ykkur til skemtun-
ar. Þau vita aS ykkur þætti meira
gaman aS þeim en nokkru öSru.
En þær eru dýrar, þó skemtilegar
séu, og á því hefir hugmyndin
strandaS til þessa. En framvegis
verSur nú samt reynt aS hafa aS
minsta kosti eina mynd í hverju
blaSi. Sú fyrsta kemur í því í
dag. Barnagull vona, aS ykkur
geSjist hún og aS þær er seinna
birtast verSi til ánægju. Þær
snerta ekkert verS á blaSinu; út-
gefendurnir telja sér vel borgaS-
. ( an kostnaSinn viSþær, ef þær
gætu orSiS til aS skemta og
gleSja ykkur.
reiShest sem hann atti. Eina afi ... , , ,
....... | Per getið rymt til herna inm,
þeim lærði drengurinn, og syngur ... , , .. , ,
. c i i -.vhoggviS upp i eldmn, onytar
hana oitast, þegar hann er ao, , ., -
, . , j- , . ,, , , I tunnur og kassa, en hlaða
leggja af stað í skolann a Iitla
“Þyt”. Má þá lesa ánægjuna út
úr hverri hreyfnigu drengsins. En
vísan er svona:
HvaSa vinnu viljiS þér fá? e:num kassa var talsvert af kolum
‘Hverja sem helzt fæst.” sem hann half5i tínt úr ösknnni
>r- , ,. i - ruslinu, og í öSrum kassa vom
Eg heti noga vinnu, en hun er . . .
fleiri tugir af tloskum, sem hotou:
erf‘^‘ t( | legiS innan um rusliS, hann hafSí
Eg er sterkur- þvegiS þær allar og raSaS þeim
‘ÞaS er óþokkaleg vinna.” | eftir gtærS_
‘Eg hefi sápu í vasanum.” j * ... ^
,. Gluggana, sem voru mjog o_
N.aupið verður lagt. , v,
... , , j. ,, .* ,, hreinir, hatði nann þvegið, svo aa
hg kemst hka at með htið. , . , . . , , ,
, , , , „ , .. . gat birlan komist ínn. Hann hatoí
Komið þer þa með mer. I, , , , , ...
tundið gamlan þvottakust og totu.
Nú hafSi Georg þó fengiS garm j mslinUj ogþetta foafSi hamx
vinnu. MaSurinn fylgdi honum nQtaS ^ &s þyo kjallarann> sein
niSur í kjallara undri stóru forSa- nú var'orSinn svo hreinn og þokks,
búri, þar var eins dimt og í fang- ]egur> aS þaS hefS; jafnve.j mán
elsi, og fuilt nærri upp undir loft, nQta hann tff fhúSar
af tunnum kössum og alls konar
rusli.
VöSva-þéttur, sómir sér,
sézt ei hestur fegri.
Brúna léttur oftast er,
eyrum nett á kviki foer.
Eigandinn stóS sem steini Iost—
inn, leit í kring um sig og sagSí?
síSan:
“Ef þér leysiS svo af hendi alt
tunnur og kassa, en hlaSa upp gem þér geriS þá mun ygur af
þeim sem brúkanlegar eru. TakiS drei vanta vinnu, £g £ eldiviSar-
þetta rusl og látiS þaS í tunnurn- hlaga bak viS húsiS; þéf geti&
ar, sem standa fyrir utan. Þér höggviS hann upp, eg hugsa þaS*
skuluS fá fjórar krónur fyrir vinn- verSi nóg fyrir ygur [ heil,t ár .
una. Hvenær vrljiS þér byrja?” þér skulug fá fulla borgun fyria-
“Strax,” svaraSi George, “ef
vinnuna.
um, þá fer eg ekki héSan fer en
STAFRÓFIÐ HANS GEORGS. verkinu er lokiS. Eg sá gamla á-
(Sönn saga)
þér vlijiS lofa mér aS sofa í her- Georg leit Ibrosandi á penih^-
berginu, sem viS gengum ígegn- ana sem hann fékk og baS um aS
(Framhald)
Georg vildi ekki þiggja
af öSrum, og fór því aS leitast
fyrir um vinnu. Han» reyndi fyrir
sér á mörgum stöSum, en fékk
ekkert aS gera. Hann lyfti gamla
hattræíll’ini/im sínum 'Og heilsaSi
MEÐ MYNDINNI
Mynd þessi er af litlum dreng
sem er aS fara í skóla og ekur
hann þangaS á undur litlum hesti j meS broái en alstaSar fékk hann
sem pabbi hans eignar honum. I nei. Loks hitti hanti mann, sem
o- o i ••• í * -11 ' I Drengurinn er náttúrlega hrifinn var óvenjulega önugur í svari, en
SigriSi Schjoth aS ollu sinu. Og . - , . , , . . ,
, , , - j. , i at iþvi, að geta verið a skola ag varð svo hissa a kurteisi og brosi
þá var þaSj aS Moller lyfsali kom, . ^ .... ... ... f6 ; . _ . .
í Stykkishólm. — 1 þessu húsi
lært. Öllum börnum þykir gaman unga mannsins aS hann tautaSi
aS læra, nema þeim allra skeyt- fyrir munni sér:
ingalausustu. En eg iheld aS litli | “Þegar hann kemur svona fram
drengurinn sé nú samt eigi síður^þegar eg segi nei, hvaS skyldi
hrifinn af litla hestinum sínum, en ^ hann þá gera ef eg segSi já. Eg
skólagöngunni. Hann kcillar hann held eg verSi aS láta hann fá
“Þyt” ogh eldur aS hann sé allra . vinnu.”
hesta fljótastur. Hann heyrSi 1 Hann lét sækj^i George og
pa’bba sinn oft syngja vísur um sagSi:
fékk Hannes stutti loforS á gi*st-
ingu. Þegar karl kemur inn í foyrj- |
un kvöldvökunnar, réttir frú
Schjöth honum ullarkamlba og
biSur hann aS kemfoa fyrir sig.
“Kemba”, segir hann. “ÞaS verk
kann eg ekki.” “Þá held eg aS eg
hefSi ekki flýtt mér aS fara aS
lo'fa ySur aS vera.” ‘Eg vi^di
heldur þér hefSuS beSiS mig aS
gera foögu,” segir Hannes. “ÞaS ykkur. Stendur hún nokkursstaS- ir Ólafur, og fór karl þá fourtu.
verSur ekki ofiS úr þeim,” segir ar í hljóSstaf? Mér er spurn, og
Þá kemur þjcnustustúlkan þá er hún enginn skáldskapur.”
og segir: “Eg skal kemfoa, Ertu þetta beztur aS þér, Hannes
vísa sér á eldiviSaithlaSann. Þann-
ig vann hann fyrir sér í tvö ár á
breiSu á gólfinu, sem eg get notaS un(lirbúningsskóla, fjögur 'ár er
fyrir rúm. hann gekk á guSfræSisskóIa, ogr
Hann fékk leyfi til þess, er hann hann notaSi eins kostgæfilega staí
hjálp' ha® um’ og nú haf^' Gleorg bæSi rófiS sitt — þolgæSi, hugrekki og
fengiS vinnu og húsnæSi. Dálít- öruggleik — þegar hann sat viS
iS af hálmi og áforeiSu garmar bækurnar sínar, eins og þegar
voru öll rúmfötin hans. Hann bann vann líkamlega vinnu. Hanrt
keypti forauS fyrir þá fáu aura, avann sér hrós hvaS sem han».
sem hann átti eftir, og vatn fann gerSi.
hann í kiananum í gamla þvotta- Hann varS mælsku m&Sur og:
húsinu. iNú hafSi hann alt sem skáld, og bar af öllum skólabiæ'Sr
hann þurfti. Hann var þrjá daga um sínum, foæSi aS hreystí og
viS þe9sa vinnu, og er henni var. Hkamskröftum, og eins í því aS
lokiS, spurSi hann húsbónda sinn sigra alla erfiSleika.
hvernig honum líkaSi.
Alt rusl var hreinsaS burt og
látiS í tunnuý, sem stóSu fyrir ut-
an. I einu horninu var hlaSiS upp
kössum, og i öSru tunnum sem
Daginn sem hann útskrifaSist af
guSfræSisskólanum, settist hann ff
herfoergiS sitt, og las enn einvx
sinni meS mestu athygli, foaS sena
stóS á gamla blaSsneplinum, staff
mátti nota, í þriSja horninu var j rófiS hans, er hann hafSi sífelt
lag’ega hlaSiS upp því sem hann j fyrir einkur.narorS í lílfi sínu
hafSi höggviS niSur í eldinn. I starfi framvegis.
mn,
farSu aS yrkja.” “Já,” segir karl- minn. Þú veizt þá ekki af öSrum merki þ
inn: “Eg skal fara meS vísu sem skáldskap en ferskeytlum og hring
eg orti til hans Jóns Eiríkssonar hendum og þykist vera skáld.’
gullsmiSs hérna, þegar hann sagSij Karlinn lætur nú kamfoana síga á
þaS væri of mikiS skegg á mér. gólfiS, stendur upp og gengur um
Vísan er svona: , gólf í vígahug. Þá -þykist Ólafur
verSa lafhræddur og segir: “Eg
vildi aS eg he’fSi ekki gert þetta,
aS styggja skáldiS. GuS hjálpi
mér!” “Á, auminginn, gastu ySr-
ast? ÞaS fór betur.” Þá stendur
Eftir Ifoetta hélt hann áfram aS ólafur upp, og skellir saman lóf-
yrkja þvætting sinn fram eftir öllu unum og segir: “Þú heldur aum-
kveldi. — En eftir aS hann er aS . inginn aS eg hræSist þig, stutt-
enda viS, er gengiS hratt inn í I urinn þinn; sjáSu þessar lúkur.”
stofuna og sá maSur þrumar foessa I “Já, hvaS um þaS,” segir Hann-
vísu,
GullsmiSur í gæfulegg
greinir bragarsmiSur.
Þó á mér sé mikiS skegg
meira er þaS á ySur.”
meS fornaldarforag:
Rjúfuin gröf at gjálfri
bústaS á landi frera.
búum bræSrum betri
göngum hratt aS verki
Styr hefir hér um væltfi
Halla og leikni báSa
níu nú fyrir öldum
nær ok nokkuS meira.”
es, “viltu koma í eina bröndótta?
“Ónei,” segir Ólafur, “eg kannske
detti.” “’Þú, svona stór og sterk-
ur, “en ekki veit eg hvaS fimur
þú ert.” “Ekki aS glíma ihni,
segir frú Schjöth. “Nei, segir Ól.
a'fur, “viS gerum þaS úti eins og
hetjurnar gömlu.” “Nú, jæja,
segir Hannes, “hvar eigum viS aS
vera?” “Nóg er flötin,” segir Ól.
Nú rekur karl upp stór augu og afur, og út fara þeir, viS á e'ftir
segir: “Steinhissa er eg. Heldur þú og frú Schjöth líka þó gömul væri
eSa þér, aS þetta sé skáldskap. (yfir sjötugt). Nú byrjar Hannes
ur?” En sá sem þrumaSi vísuna, j að hnippa honum til og frá, en
var Ólafur, faSir Magnúsar ljós- Ólafur dettur samt ekki. “Hver
myndara í Rvík, er lengi var í ansk.” segir Hannes, “þetta hef-
lyfjabúS Möllers sál. Hann var ir aldrei skeS hjá mér, detturSu
glaSvær og skemtinn maSur meS ekki?” ‘Eg veit nú ekki, segir
afbrigSum, sí'felt kátur hvar sem Ólafur, og í því þrí'fur hann karl-
nann gekk. Honum þótti heldur inn í bóndafoeygju og segir: Nú
fengur í aS fá aS sjá Hannes, og er hann orSinn stuttur,” en viS
segir nú: “Já, já, Hannes minn!| ætluSuro aS springa af hlátri. Svo
Er eg ekki skáld líka?” “Nei,”. slepti hann karli, en lézt ekkert
svarar Hannes, “ímymdiS ykkur geta til aS sýna morit hans. Karl
’ek'ki aS þiS kunniS aS yrkja, þó varS sneyptur, fór inn og sagSist
svona langloka komist fram úr vilja hátta. “BorSaSu fyrst,’ seg-
Ólaíur foessi — faSir Magnús-
ar ljósmyndara —r var í mörg ár
hér í lyfjabúS Möllers í St.hólmi.
ess, hve gáfaSur og
vandaSur sá maSur var, get eg
þess, aS eitt haust þurfti Möller
aS sigla til Khafnar; var foá dr.
Hjaltalín landlæknir staddur hér
og foiSur Möller hann um farar-
leyfi. Landlæknir kvaS nei viS
því, nema hann hefSi færan mann
í IyfjáfoúSinni. Möllér foiSur hann
þá aS yfirheyr?. Ólaf í þeirri grein.
ÞaS gerSi hann og eg man þaS
eins og þaS væri í gær, aS Hjalta.
lín sagSi viS okkur aS því loknu:
“Jú, Möller má fara, Ólafur þessi
er fær um aS taka viS því. Eg er
hissa á foví hvaS maSurinn veit
og hafa ekki veriS nema 2 ár í
lyfjabúSinni. Hann hlýtur aS vera
stórgáfaSur maSur.” En því miS.
ur nutum viS ekki þessa manns
lengi. Hann lézt úr bólguveikinni,
sem geisaSi hér 1875.
Vísan sem fyr er um getiS, aS
Ó’Jafur sál. foruimaSi iframain' ;í
Hannes, er þannig tilkomin, aS
tveimur mönnum, Jens nokkrum
söSlasmiS og Ólafi manni mín-
um, hugkvædist þaS eitt sinn, aS
grafa í Berserkjadysina hér i
hrauninu á leiSinni út í Bjarnar-
höfn. Þá ortu þeir þessa vísu, en
Ólafur sál. mundi hana fljótt. —\
Bein fundu þeir nokkur í dysinni,
en byrgSu ekki áftur þaS sem þeir
grafiS hofSu. En nóttina eftir
dreymir móSur mína aS stór maS-
ur vexti komi til sín og segi meS
byrstri röddu: “SegSu honum Ól-
afi aS þaS leki ofan á okkur.” —
ÞaS hafSi rignt mikiS um nótt-
ina og daginn eftir fóru þeir sömu
menn til og byrgSu gröfina, eSa (
komu dysinni í samt lag aftur. j
Svo slæ eg footninn í þetta
sinn 1
Anna Thorlacius
—EimreiSin—
Sóisetur.
Eg gleymi lífsins harki’ og hörm-
um
er eg horfi á sólina renna’ í æginn;
í ljóma vefur ’ún loft og sæinn,
og landiS er sveipaS geislaörmum.
Eg lýt þér í dýpstu lotning,
þú dýrSlega himinsins drotning.
Frá hásæti þínu og helgidómi,
huggun og lækning, til vor
streymir;
þú ölluip gefur, og engum gleymir,
o gallir lofa þig veikum rómi.
Eg lýt þér , dýpstu lotning,
þú dýrSlega frelsisins drotning.
Uppspretta lífs, sem öflin stySur,
og ylm og lit gefur smœrsta blómi,
þig löfa dagar og kvöldsins friSur.
þig lofar alt í list og hljómi, —
Eg lýt þér í dýpstu \lotning,
þú dásemda’ og fegúrSar
drotning.
I tign þinni bendirSu hátt til hæSa
og hjörtunum lyftir aS drottins
sölum.
Nú hnígurSu’ í fang á sævi svölum
en, senn kemurSu’ aftur, aS
lífga’ og glæSa.
Eg lýt þér í dýpstu lotning,
foú dýrSlega himinsins drofningl
P. P. —Mbl.
Taugc -
veiklan
lœknar
BMILES
NERVINE
Bf þú þjáist af
taugaveiklun á
e\>in eBur annan
hátt, þá reyndu
Dr. Miles Nervine
Þati er þraut-
reynt taugameSal
sem œtiS hefir
gefist vel. Allir
sem þekkja þaS
gefa því beztu
meSmæli. Sama
munt þú gera. er
Œ
Auglýsið í
Heimskringlu.