Heimskringla - 12.10.1921, Blaðsíða 7

JHWMtPEíi 12. OKTÓBBR 1921
HEIMSKfilNQLA
VJtii
7. BLAiSifoX
The Dominion
Bank
HORNI NOTRK »AME ATK. OG
SUEERROOKE 8T.
HðfnAMöll upfli.........$
VardHjðVnr .............8 7.000.M9
Allar cistalr ......... . 87»,OOOyMM
Sérstakt athygli veitt viBoklft'
uui kaui'.manna og vorzinimrté-
agn.
SparisjóSsdeildin.
V( 'ctir af innstæðufé gxeiddir
jafn náir og annarsstaðar.
Vér bjó'ðum velkiomin smá sem
stór viðskifti-

PHOJIE A 9253.
P. B. TUCKER, Ráðsma'ður
Stúcleiiíaf él agsf un .
Islenzka stúdentafélagiS hélt
fyrsta fund vetrarins í neSri sal
fyrstu 'lút. kirkjunnar laugardags
kveldiS 8. okt. Var fundurinn aS-
allega til þess aS gefa m.eSlimum
laifriifæri tiil aS endurnýja kunn
ingsskap eftir suimar burtuveruna,
en þó var noklkrum áríSandi störf-
um aflokiS.
Léiiu margir í Ijósi vilja sinn aS
kappræSa á komand: vetri, og
eru likindi till aS kappræSur verSi
engu 'færri eSa fjörminnii en é
síSastHiS inum v!etri.
Þar aS auki var hr. Val V'arl-
garSsson, sem útskr.f aS.bt V r a
Varsity Co'ilege í vor sem ie.S
kjörinn tjl aS fá meSlimi til aS
flytja á ifundum frumsamdar rit
gerSir eSa fyrirlestra. Málefnin
verSa ekki fyrirskipuS, en á
herzla verSur lögS á íslexizkar bói
inentir.
lEinnig var rætt hvernig bez
mætti styrkja íslenzka nemendut
viS háskólann. Eru margir sem
styrk hurfa á núverandi örSugurr
tímium tíl þess aS geta haiidiS á-
fram námi sínu, og ákt.S nauS
synlagt, ekki aSeíns fyrir hverr
og einn nemanda út af fyrir sig.
heldur einpig fyrir íslenzka þjóS-
flokkinn í herld sinni, aS eitthvaS
yrSi gert.
Ánaégjuefni var aS hafa á
fundi hr. Riohard Beck, sem ei
rétt ný kominn heiman af Frón
til aS nema enska tungu og bók
mentír. Fór hann vel völdu.m orS
um um -samiband þaS sem vera
ætti miilli líslenzkra nemenda vest
an hafs og austan tíl styrktar ís
ienzkri tungu og ísHienzkum bók-
mienbum. Áleit hann mjög nauS-
.synlegt aS nemendur færu he.rr
héSan, ef mögulegt væri, tkl aS
stunda þar nám um tíma sakir,
og eins aS nemendur heimá á ís-
landi kaemiu vestur yfir haf.
BlaSiS “Aurora" var lesiS upp
og góSur rómur gerSur aS„ aS
vanda.
AS síSustu voru veitingar og
leikir.
Wilhelm Kristjánsson
Ritari
sömu viillunni aftur — veriS vissii
u-m þaS I Þér megiS trúa imér, eg
tala ekki út í JoftiS. Þér viSur
kenniS, a8 eig sé einn í hópi þeirre
í 0 manna, sem bezt þe'kikja stjórr
málaástandiS í Evrópu nú? F.f
fullvissa ySur um, aS Englendiingf
ar, hvorki efnahagslega eSa s;S
lerSislega, geta látiS ófriSinn af-
jkiftalausan, og aS þeir vexSa .iS
ganga í liS meS Frökkum. HafiS
þér íhugaS hinar hræSiliegu af-
leiSingar af þessu? ÞiS munuS
standa einir uppi gegn al'lri Ev-
rópu, og eigi hafa aSra tii aSstoS-
ar en -ormjetiS keia&radæmi.
Jagovr 'l-eit hæSilega á har.n:
— Þér h-a'fiS ySar gögn, mælt
hann, og viS höfum okkar, og þa\
syna þaS mótsetta. ViS erunr
vissir um aS Engiendingar verSa
hlutlausir.
Ber þetta vott um, eins og vit
anlega hefir veriS sagt áSur, aS
ÞjóSvorjar treystu því, aS Bretai
mundu ekki leggja til óíriSar, eSa
aS minsta kosti 'fara svo seint e
stúfana, aS ÞjóSverjar hefSu geri
út af viS Frakka áSur.
(Mbl.)
Shakletoi í suðurför.
Fyrir stríðið.
FróSleg samræSa.
Þegar ó'friSurinn hofst var Cam-
on sendiherra Frakka í Berlín.
iegir 'hann nýlega frá viSræSu, ei
ann -átti viS utanríkisráSherra
ijóSverja, Jagov% þremur dögum
ftir aS AustuTríkiamenn 'höfSu
ent Serbum úrslitaboS sín, og
afa þessum umboSsmönnum
'rakka og ÞjóSverja meSal ann-
,ii8 fariS þessi orS a milli:
Cambon: Leyfist mér aS tala
ií y&ur eins og .maSur viS mann
>g segja ySur hvaS mer býr
>r jósti ?
Jagov' svaraSi spurningunn1
neS því aS kinka kolli og hélt
lamlbon þá áfram-:
—iFyrÍTgefiS þá, aS eg segi yS-
rr, aS þiS eruS aS ana út i
lónáku. ÞjS vinniS ekki neitt viS
iS fara út í stríS meS Austurríkis
nönnum, en eigiS a haettu aS
apa miklu. Frakkar munu veijast
iendanlega miklu betur en þéi
íaldiS. England, sem gerSi þá
hMu villu 1870, aS láta okkui
íískiftalauea, gerir sig ekki sekt í
Frægasti heimskaubkönnuSui
En-glendinga, Sir Ernest Shatlrle-
ton. lagSi í síSastl-iSnum xnásu?
upp í nýja landkönnunarfnrS suS
ur í höf. Ætlunarverik hans ei
ergi þaS, aS koimast á hsimsskaat
iS, heldur ætlar hann aS rannsaka
landflæm-i m-ikil, er ekkert mann-
iegt auga hefir séS, ei-nk a:r
strandlendi suSurskautslands' - -
fyrir botni Atlantshafs og g. • a
hafrannsóknir, er leiSi þnS í ljós,!
hvort neSansjávarhryggur er áj
milli Ameríku og Afríku, ÞaS ei [
ein-kum land-flæimi beint suSur af
Afríkuodda, sem Shac'kleton ætl-
ar aS rannsaka. Þar er alt órann- j
sakaS, nema Ktilsháttar Enderby j
Land, en þó vi'ta menn ekki, hvort
þaS er -eyja eSa árast viS megin-
land suSurskautsins. Um 3000
enskar míiur af strandlengju þcssa
lands eru alveg órannsakaSar. —
Shackleton hefir keypt lítiS skip
norskt til fararinnar "Foca I”, ef;
hefir skírt upp, og heitir þaS nú
"Quest”. Er skipiS aSeins 200
smálestir aS stærS, en ferSin, sem
því er ætlaS aS fara, verSur 30
þús. enskar mílur, ef alt gengur aS
óskum. VerSur fariS frá Londor
til Frelsiseyja, skamt frá Madeira,
þaSan til St. Paul og síSan komiS
viS á hinni eySilegu eyju, Tristan
da Cunha og skilaS þangaS pósti.
Eyjarskeggjar fá aS meSaital
póst einu sinni á hverjum þremui
árum. SíSan verSur haldiS ti'
Cougheyjar og dýptarmællingai
gerSar þar. En í sjálfa suSurferS-
ina verSur lagt frá Cap, höfuS-
borg SuSur-Afríku.
Shackleton verSur fremur fá-
liSaSur í þessari för. Sex þeirra
manna, sem meS honum voru í
síSustu suSurförinni, verSa einnig
í þessari, og meSal þ'eirra verSa
þeir comander Worseley og Capt.
Stenhouse, er hér voru á ferS í
fyrravetur. VerSur Worseley
næstur íoringjanum aS völdum :
-ferSi-nni, en Stenhiouse verSui
skipstjóri.
Tveir auSmenn enskir hafa iagt
fram fé þaS, sera til ferSarinnar
þarf. Heitir annar John Quiltei
Rowett, en hinn Fredericik Beck
er og er pappírsgerSareigandi. Ei
gert ráS fyrir, aS eigi verSi komiS
aftur úr 'förinni fyr en eftir 2—3
ár. (Mbl.)
HEIMAGANGLRINN. Þá er nú elftir aS gera penna úi gefning fyrir barnabrekin, hjá for-
plötunum, höggva gat á þær, j eldrum imiínum, enda elskaSi eg
Hann var í heiminn borinn einn beygja þccr, i.ijúfa þær aS fram- hana 'fult svo mikiS sem móSui
a'far 'kald-an og sóllausan vordag. an, -setja á þær letriS sem sýna ■ mína, og lct fremur aS orSurr
Ærin móSir hans, fæddi hann bvar pennarnir eru búnir til, o. s.
ekki. En Óla litla þótti þaS ó- frv. Ln þetta er al't gert rr.ieS svip
hennar en annara manna. Hún ei
nú fyrir löngu önduS, en oft mirir
Eg 'hélt nú heim t:l bæjar meS
fuglúnxi og eggin, og er eg korr
hcjm í 'hlaSiS, ,ke-mur Anr.a fóslra
mín út; hún fór ætíS fyrst á fæt-
ur, til aS gæta túnsdns, svo eg
gæti fariS aS sofa.
“Líttu á,’” sagSi eg, og rétt
| fram teistuha hróSugur.
Hún stóS viS -og m*lti: HvaS
er þetta?”
Eg var fljótur til svars og mælt
“Eg náSi teistunni og eggjun-um
meS.”
“Nú, eg hélt ekki aS þú værii
svoxia grimmur og gráSc-gur, aS
ræna fyrst fugl-inn eggjunum, og
taka hann svo sjálfan, og þaS á
s j á 1 f a n hvibasunnumorguninn.
Helclur þú aS guS-i, sem vill oS
öllum si'n-um skepnum líSi vel, lík
u tta athæfi þitt? NægSi þér ekk
aS taka eggin? FarSu, drengui
minn, meS fuglinn ofan aS sjó,
og sleptu honum þar, og mundi
eftir þyí, aS þaS er ólánsvegur aS
fara illa meS skepnurnar.”
v Eg labbaSi niSurlútur niSur aS
sjór.v-n Asa'ksn r samvizkunnar,
sem áSur var á báSum átiu."-
lögSust ásamt hinum alvarlegu
minningum fóstru minnar þuns
hjarta snitt, og eg baS guS
hjarta aS fyrirgefa mér meSfe.
vna á teisiunni. .Þegar ejg kar
niSur aS sjónum, tók eg a: henn
vængjabra-gSiS, fór út á stein, þai
sem -aSdjúpt var, lét ihana úl i.
sjóinn til aS sjá hvort hún ky.m
sundtöikin, og se:n augaS eygS
var ihún á kafi, o-g flögraSi rr ö
böndum vængjium niSri í sjón m
frá landi, og var þá sem sU i
værti íiétt af hjarta m-ínu.
SíSan hefi eg -aldrei vísvitar."
þaS eg man til, fariS illa n;. ð
skepnur, og mér he'fir e.'nla
Þegar þú fer að fága bla5,
fyrst er þessi vari;
Veldu þéi; út vænan staS,
svo veil um þig 'fari.
Píkan ung sé pennavönd —
piltarnir hann skera —
láttu aldref létta hönd
á loíti ifá aS vera.

V' 5 •
Pennar.
Nú skri-fa allir meS stálpennum,
nema þá þei-r sem eiga sér gull-
penna, en þeir eru -nú ífærri. Penn-
arnir fást í búSunum. En fyrrum
var þetta öSruvísi. Þá bjuggu
menn sér tiíl .penna sjáHfir, en þeii
voru ekki úr stáli, og ekki úr gulli.
Þeir voru úr fjöSrum fuglatma,
álftafjöSrum, gæsafjöSrum, eSa
hrafnsfjöSrum. Hra'fnsfjöSur hef-
ir veriS í p-ennanum sem kveSiS
var uim:
Þessi penni þóknast mér,
því hann er úr hraifni.
I>á þurfti ekki aS kaupa sér' Fyrir þér snúSu riti rétt,
pennastengur. Menn tóku fjöSr , meS reglu á línuskili,
ina eins og hún var, s’káru snaiS- 1 orS;-n verSi áfram sett
ing á endann á ifjöSurstafnum,
k'Iufu hann aS iframan, og þá vai
fengin penni og penna-stöng
einu lagi. Þessir pennar tíSkuSust
í margar aldir, frá því á 5. öld e
K. og þangaS til í byrjun 19. ald
ar.
'Þá var fariS aS búa til stál
penna á Engl-andi, og þaSan koma
flestir pennar. Stálpennar eru bún
ir tiil úr þunnum rssmum a-f góS-v
stáHi. Rætm-urnar eru 2—3 þumu-
ungar, eSa hér umibil tvær penna
lengdir, á breidd. Þessum stal-
rætmum er rent inn í dálitl-a vél,
sem (hreyfS -er meS hendinni. )
véTinni er stim-pill, sem gengur upp
og ofa-n líkt o-g nálin í saumavél-
inni, og heggur ihann úr ræmunn
tvær plötur í senn. Þær eru í 1-ag-
inu alveg eins og pennarnir, nem?
aS þær eru flatar. Einn maSur ge’
ur íátiS vel.ina Kögg-va 3 0,00C
pilötur á dmg; «vo fljótvidk er hún
iousongunnn og æóar-
( aSslegur
' fL’.glakvakiS, eins og meS morg-
unsarmu.
mesta varmenska, aS fara
meS mállauisar skepnur.
■ ..—o
SKRÍTLUR.
m-enskiilegt -aS bjarga eldld. lamb- uSum vélum og þeim ssm höggvc ! ist eg hennar góSu og guSræki-
inu. Hann ba'S pabba smr. aS út plöturnar. Þegar þaS er búiS.ílegu áminninga, og skal nú sagt orSiÖ þaS ljósara og ljósara, rS
gsfa sér þaS. Svo ifor hann meS eru pennarnÍT glóShitaSir, og sctt frá einni þeirri, sem hefir haft töh | þa§ er grimd og guS’eyai, og '
þaS heim og aldi það upp. Hann j.r f Vatn eSa olíu, til aS herSa þá. verS áhrif á hugsunarhátt minn.
átti ekki slæmt, he-jmaganigurinn. Loks eru þeir fægSir iog brýndir, Eg vakti yfir velli mörg ár, frá
Óli sá um þaS. Og svo elskur vatS látnir í öskjur, og -sendir út urr. því ©g var níu ára til fjórtán ára
hann aS eganda’ sí-num aS han; v;Sa veröld. Á ihverju ári eru bún-1 aldurs. Mér þótti oft dauflegi
fylgdi homum út og inn. Óli hafSi t-(j 3000 miljónir stálpenna, svo hei-ma, cg dvaldi -mest *úti viS á
eig-i síSu-r gaman a'f lambinu. Þeg ag e,f al]]]r menn á jörSunni skiftu' pæ'turnar, þsgar vieSur var gott.
ar framílSu stundir varS Heima- þejm jafnt á milli sfn, þá feng ein-kum niSur viS sjóinn; en tún
gangurin-n svo stór ao hann gai maSur tvo penna í hlut. j§ lá'fram á sjávarbakkanuim.
vel boriS ÓLa. Á myndinni sjáiS £n hver sem tekur sér per.na | Um lágnættiS var friSur og ró
þiS hvernig hann og eigandinn hötod, 4 ag imuna eftir því seir; yfjr öl!u, en meS aftureldingunn
taka sjg út. stendur í víaunni: var eins og öll náttúran vaknaS
SkrifaSu bæSi skýrt og rétt, ) af svefni. Mér var aldrei eins un-
svo skötnum þyki snilli.
OrSin standa eiga þétt,
en þó bil á milli.
. . Skriftarealur
Þá fóru og teisturnar aS fljúg?
út úr holum sínum í sjávarbökk
unurn, til aS ná í síli, ann-aS'hvorl
handa sjái'fuim sér, eSa ungum
sínum, og hafSi eg gaman af aS
ejá þær ka'ía meS útþanda væng
niSri í sjónum, en þei-m var eg þó
ekk: góSur; eg ræn'ti þeer oft egg
unum.
MóSirin:—-Jónsi minn, frær.'
þín kerour í dag cg borSar m..
dagsverS hjá okkur. G-leymdu ué
ékki aS þvo þcr í framan og . .:
’hendiurnar áSu-r cn þú sezt cS
börS;nu.
\
Dreagurinn:—Já, mamr
(Eftír no'kkra þögn) En ef svc
skyldi nú fara aS hún kæmi svo
e-kki ?
tt a"a var upp í bæ,
siani aS heimsækja
Stúlka £
fékk einu
frændfól-k sitt út í sveit. Þar var
mikiS aí nautgripum og þótti
stúlkunni mjög gaman aS skoSa
þá. En hún tók samt eftir því aS
eitl nautiS hor'fSi illilega til hen”-
öTl meS miliiibili.
Manna og dýra heiti hvert,
húsa, borga og staSa,
fyrst meS stórum staf sé gert,
svo stíilinn líSi ei skaSa.
Líka velji -vífiS ungt,
sv-o verSi skriftin betri,
ætjS næsta ef-tir punk't
einn af stærra letri.
ar aS jáfnaSi og hún spurS
Hvítasunnunótl eina — eg vai ,fræn.da sinn Kvernig á því stæSi.
j á síi -rrizka tó!f ána — var eg aS það er ef tij vjjj af þ,Msari rauSv
! varda { ^ÓÖu ve5ri aS klifra niS' treyju se,m ,þú ert í, sagSi frær.d
ur í sjávarbökkunuim eftir teistu- ],ennar. "Er eg ekki hreint his.:a."
' e88Íum- °« komst fyrir holu selr svaraSi stúl'kan. AuSvitaS veit
! teistan var í, og náSi bæSi teist
aS treyjan mín er ekki eftir ný
uetu tízku, en aS naut úti á lanc
skifti sér af því, þaS
en eg gat ihugsaS mér.
var meira
PERLUR.
Hún
Hún fóstra mín.
fóstra mín var bl-essuS
unni og eggjunum, og var þaS
óvanalegur fengur.
Eg setti vængjia-bragS á vesl
ings teistuna, svo aS hún gat eig
j f"'>giS. og æitlaSi heim meS hana,
til -aS sýna fólkinu, þegar þaS
| kaimli á fætur. hvílí-kur veiSigarp- Æsku-maSurinn er, svo aS segja
ur eg væri, en alls ei-gi datt -méi eing Qg Lvítt pappírsblaS, óskrif-
hug aS drepa hana. aðj Jjag tekur eins á móti illu sem
j Þegar eg kom upp á bakkann ! góSu, dftir því sem á þaS er skrif-
settist eg niSur, og fór aS skoSa ag. Sæll er sá unglingur sem séi
fuglinn. Fanst mér ih-ann þá renn? ekki annaS fyrir sér en gott iog tek
ti-1 m-ín bænarraugum. Eg tók utar> j ur þag a!J,t eftir.
um -hann, ,og fann aS hjartaS j -----
kona; hún kendi mér aS biSja guS
og elska hann, þó gjálífiS op
heimselskan einatt, ,því miSur, fann ©g aS eg var slæmt bam, og
halfi tekiS frá mér guSræknina og hjartaS í mér sló engu rninna en
elskun-a tíil guSs og manna. Húr f veslings fuglinum.
baS -guS h-eitt og innilega, aS eg
mætti verSa góSur og guShrædd-
ur maSur. YrSi mér á, ámi-nti hún
mig í einrúmi, en aldrei í annara
áheyrn, ag útvegaSi mér oft fyrsr-
barSist svo ákaft, og dauSans! Settu þi*g aldrei út til þiess a8
angist skein úr au-gum hans, og þá j gera annan hlægilegan í sam-
Þarna sat eg stundarkorn, og
kvæmi, hversu mikill aumingi sem
hann er. Sé maSurinn heimskur,
hefir þú lítinn sóma af aS ger£
gys aS honurn, en sé hann hyggn-
langaSi til aS sleppa honum; er j ari en þú heldur, þá getur ebo far
þákom löngixnin ti'l aS hafa hann f(S. aþ þu m-egir sjáLf-ur vara þig á
heim til sýnis, -og mátti h-ún aS
lokum meira.
hæSni hans og h-afnd.