Heimskringla - 10.05.1922, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 10. MAI 1922
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSIÐA.
sem menn
athuga, aða dýrin, sem get eg horft mér til nautnar á •
þau lifa á, eru hinir eiginlegu veð-
urvitar.þá verður að lokum verk-
efnið það að finan hvaða atriði
eða þættir veðursins það eru, sem
hafa áhrif á dýrin, og af hvaða
skynjunum athafmr þeirra stjórn-
ast þegar þau “vita á sig veður’ .
Um það vita menn lítið enn þá.
hverjum degi. Þær draga mann
nær íslenzku þjóðinni og auka ást
á landinu, föðurlandi voru,
, sem vér erum svo margir að
gleyma. Endurminningin sem vakn
ar hjá oss um ið horfna land vort,
við að sjá myndirnar og alt það
andlega gildi sem í þeim felst, er
betri og sæluríkari en tíu sálu-
En það er eftirtektarvert að sum, ^ guðfræði. Og þetta
dýr virðast breyta hatterm sinu ,. , ' K *
J - ■»- > • reyndi po prestunnn herna ao
talsvert löngu áður en veðrabrigð-
in koma í ljós a þeim áhöldum,
sem veðurfræðingarnir hafa, svo
sem loftvog, hitamæli, rakamæli
o. s. frv., svo að það, sem verk-
ar á dýrin, virðast annaðhvort
vera veikari breytingar en veður-
fræðitækin sýna, eða þá einhverj-
ar aðrar breytingar í ástandi lofts
og jarðar, sem eru fyrirrennarar
veðrabrigðanna.
Guðm. Finnbngason.
—Eimreiðin.
Smáfrétt»frá Langruth
Heiðraði ritstj. Hkr.
Mig langar til að biðja þig fyr-
ir fáeinar fréttalínur héðan úr
bygðmm. En eg vildi ekki að það
yrði tekið svo að eg væri að seil-
ast inn í verkahring fréttaritara
En af því að eg hefi
iBuui jnppij jiOAi|‘inss3ui íbui[Bíi{
svifta oss Langruthbúa með því að
mæla á móti að myndirnar yrðu
sýndar hér. Hann bar það fyrir
að þetta væri heilagt kvöld og
leitaði í því liðs hjá lögmanninum |
hérna, hvort ekki mætti með að-
stoð laganna banna sýninguna hér,
en alt brást. Jón kom, sýndi mynd-
irnar eins og til stóð og lögin gátu
enga aðstoð veitt hjátrúnni.
Haf þökk fyrir myndirnar, Jón,;
,þú ert að vinna þarft verk fyrir ^
þjóðerni vort og vér — allir sann-,
ir Islendingar — erum þér stór-j
þakklátir. _
Næsta kvöld á eftir sýndi Jón
myndirnar niðri í bygðinni, en þá
var fremur fáment. Menn héldu að
inngangseyririnn væri of hár og
svo höfðu þeir heyrt ýmsar trölla-
sögur um þessar sýningar, sem
blaðanna. En aí því að eg heti koin jnn [^ þejm “vantrú”, sem
ekki lengi séð neinar fiéttif e aiþ [jar þjóðræknina ofurliða. Svo er
hefi eg fengið þá hugmyn ^ ao ( [íka sem annarsstaðar pen-
annaðhvort værihér enginn retta jngaj[jjg Qg Hart í ári.
ritari eða þá að hann hirti í a um ^ ^ engri samkomu hefi eg séð
köllun sína
Það sem mig aðallega langar til
að geta um í þetta sinn, er koma
“Konungskomunnar” til Langruth.
Hr. Jón Þorsteinsson frá Wyn-
yard kom hingað á föstudaginn
langa og sýndi “Konungskomuna.
hér í Langruth sama kvöldið fyrir
fullu húsi. Er slíkt óvanaleg
skemtun hér í bæ. Um þessar
myndir er ekki hægt að skrifa til
hlýtar; maður verður að sjá þær
sjálfur. Þær eru hreinasta aðdá-
un og kærkominn gestur öllum
eldri Isl. að undanteknum þeim,
sem eru vaxnir upp úr þjóðerni
sínu, sem hafa glatað rætarsemi
sinni til föðurlands og þjóðar.
Slík þjóðræktarvakning!
Slík föðurlands endurminning!
Eg heyrði fólk tala um að það
þekti hús og menn í Reykjavík
og sjálfur þekti eg tvo menn, sem
eg aðeins hafði séð myndir af áð-
ur.
Innsiglingin var sannarlega fög-
ur sjón, sömuleiðis landganga
konungs. En svona mætti eg
halda áfram alt í gegn, því svo
rækilega var alt sýnt, bæði Þing-
vellir, ár og fljót og fossar og
brýr, að óhugsanlegt er að það
væn hægt betur. Það var meira
en rétt augnabliksfyrirbrigði, því
var velt fyrir manni frá öllum hlið-
um svo maður hlyti að sjá alt út
o,
í æsar.
Þá sómdu hestarnir sér bæri-
lega á ruddum vegunum. Þeir óðu
vötn og syntu með menn á bak-
mu, ösluðu í gegnum strauma og
gljúfur, tifuðu upp og niður hraun
vegu, hurfu in n í gjár og út ur
þeim, fetuðu yfir klungur og firn-
indi og þeyttust svo a harðaskeiði
— fjöldinn vakur — eftir sléttum
brautunum. Ö, hvað þeir voru
fríðir og yndislegir, íslenzku hest-
arnir!
Mér getur ekki dulist sú mikla
þýðing sem þessi konungskoma
hlýtur að hafa haft fyrir Island.
Fólkið frítt og smekklega búið,
mennilegt og frjálslegt á eynni
frosts og fuma. Slík auglýsing er
betri en blaðaskrum. Lltlendingur-
inn sér það alt með eigin augum.
“Hvar er skríllinn? (sem önnur
lönd eru svo rík af) hefir konung-
urinn máske spurt einhvern. Og
svarið hefir hlotið að vera: Hann
er enginn til”. Hvílík meðmæli
með einni þjóð!
Eg hefi oft heyrt og lesið um
gamla Geysir, en aldrei séð hann
nema í huga fyr en nú. Nú sá eg ^
hann í sinni náttúrulegu mynd og
þótti mikið til koma. Aðeins það
vantaði að hann gaus ekki; kvað
vera hættur þeim ósið, orðinn svo
settlegur og hæverskur með aldr-
inum.
Á þessar konungskomumyndir
fólk komast í jafnmikinn algleym-
ing eins og þetta kvöld. Og þó hér
sé fátækt fólk, þá stóð slíkt ekki
í vegi; það hefði viljað vinna til
að sleppaúr einni máltíð hefði þess
þurft með, til að missa ekki af að
sjá “Konungskomuna.”
Sumum virðist aðgangseyrir of
hár fyrir $1.00, og er það kann-
ske á rökum bygt. En ef þess er
gætt hvað mikil og góð skemtun
þetta er —- fullkomin tveggja
tíma skemtun — þá miðlar það
nokkuð málum. Fyrst var sýnd
lagleg mynd frá Bandar., svo lcom
“Konungskoman” í allri sinni dýrð
og seinast leikur eftir Charliq
Chaplin, ágætur gamanleikur. Og
svo er önnur ástæða, esm mann
ber engu síður að, athuga, sem er
hár ferðakostnaður, og auk þess
allskonar tollar og skattar, sem
lagðir eru á leikhús og alt þar að
lútandi. Þessir menn hafa lagt
mikið í kostnað til að ná í þessa
mynd og enn meira til að geta
sýnt hana. Ahöldin sem þeir ferð-
ast með fullra $2000.00 virði. Og
þau vega hátt upp í 1 tonn. Það
má því nærri geta hvort að ex-
pressgjald undir þau er ekki nokk
uð hátt. Enda er það. Svo þeg-
ar alt er skoðað, þá er ekki von
að aðgangur að “Konungskom-
unni sé Iægri.
Eg ætla að enda þessa ritgerð
með einu erindi eftir sjálfan mig
sem á að gefa til kynna hvaða á-
hrif “Konungskoman” hafði á
mig og flestir íslendingar munu
hafa sömu sögu að segja.
sé framúr öllu hófi víðlesinn og
ómentaður maður.
Mönnum finst, ef til vill, yfirlýs-
ing þessi ekki sem rökréttust og
koma að töluverðu leyti í bága
við hinar venjulegu staðhæfingar
rökfræðismanna, en slíkar efa-
semdir eru eins fjarri sannleik-
anum, sem tunglið er frá sólunni,
því staðhæfingin er bygð á ó-
yggjandi sannindum, er háttvirtur
Sigtr. Ágústsson sjálfur, seiddi upp
úr tólf ára gömlu stúlkubarni,
fyrir einu ári síðan. Eitt ár —
bara eitt einasta ár tók það heim-
spekinginn að klæða hinn nýja
sannleika, þeim dásamlegu orð- l
um er síðasta Lögberg færði oss.
Sumir men neru svatrsýnir —1
en sér er nú hvert uppátækið. Líf
vort er samanhangandi sólskin og
heiðríkja. — Eða göngum við ^
eóói á sömu stéttunum? Horfum
ekki á sömu stéttunum? Og fáum
við ekki, meira að segja eð sjá,
og jafnvel tala við þá, sem svo
langt eru komnir í hinni andlegu
fullkomnun, að þeir seiða ráðn-
ingar hinna erfiðustu viðfangs-
efna uppúr tólf ára gömlum stúlku
börnum og eru síðan færir um að
heimfæra vizku sína upp á vana-
lega menn. —
Eg sé Sigtr. Ágústsson í anda.
— Tignarlegur og virðulegur, með
myndabókina í annari hendi.mæn-
ir hann sínum djúpvitru angur-
blíðu og alvörugefnu vísdómsaug-
um á tólf ára gamla stúlkubarnið
og drekkur af hinum guðdómlegu
lindum heimspekinnar. Hanns leit- ^
andi sólskinssál og sárnæma hjarta
hlustar og meltir hinar vitiþrungnu
kenningar meistarans. Spekingur-
inn spyr barnið þessarar einföldu,
en eigi að síður áhrifamiklu spurn
ingar: “Viltu lesa þessa mynda-
bók?” Og hún lítur á hann augum
þess sem vald hefir og svarar:
“Nei, sannleikur bókarinnar er
svo fjarlægur og eg skil hann svo
sorglega illa. Eg hugleiði og at-
huga það sem nálægt er, svo sem
fossana, fjöllin.himininn og stjörn-
urnar. Eg les ekki venjulega bæk-
ur. Eg les sjálfa náttúruna, hina
stóru og fullkomnu lærdómsbók
tilverunnar og------Lögberg. —
Spekingurinn liggur aflvana níð
dimmar andvökunætur. Hreýf-
ingalaus starir hann í svartnættið.
Þannig líða margar, margar næt-
ur, með heilabrotum og hugar-
Þú fjallkrýnda, eldþrungna, fs-
bundna land!
eg ann þér og minnist þín með
lotning.
Við þig fram í dauða mig bindur
kærleiks band,
blessuð móðir, fagra Norðurs
drotning!
S. B. Benedictsson
Vísindi ’
Hinn djúpsæi heimspekingur og
vísindamaður Sigtr. Ágústsson ger
ir mér þann ógleymanlega heiður,
að minnast mín að nokkru í síð-
asta Lögbergi. Eins og allir vita
er Lögberg ein af aðalstöðvum
frjálslyndra, víðsýnna og vísinda-
legra hugsjóna og er því heiður sá
er mér er sýndur að sama skapi
fullkominn, sem hann er sjaldgæf-
Velæruverðugur Sigtr. Ágústs-
son byrjar ritgerð sína á því, að
minnast á þá Knut Hamsun, Schop-
enhauer og Sir Oliver Lodge sem
aðal kennifeður mína og kemst að
þeirri undursamlegu, en eigi að
síður dásamlegu niðurstöðu, að eg
angri, þangað til hin undursam-
legu áhrif barnsins knýja til fram-
kvæmda og spekingurinn streng-
ir þess heit í hjarta sínu, að bæta
ennþá einu vísindaritinu við sitt
mikilfenglega æfistarf, eða deyja
órólegur að öðrum kosti.
Og enn líða langar dimmar
nætur, með eilífum spurningum
og endalausum svörum. En eftir
alla baráttuna, vökurnar og sál-
arkvalirnar, birtast loks hinar
djarflegu “Huðleiðingar til E. Þ.”
— í síðasta Lögbergi.
Einar Þorgrímsson
----------x---------■
Bréf til Heimskringlu.
Innisfail, 1. maí, ’22
Herra ritstjóri og ráðsmaður
Heimskringlu: -
Mikið óskapar Ebenesar ann-
ríki getur á þér verið að það skuli
taka þig nú nær fjóra mánúði, að
“kvittéra” mig fyrir borgun blaðs-
ins fyrir þetta yfirstandandi ár.
Áður var fífill minn fegri; í for
tíðinni þegar eg var útsölumaður
blaðsins og innköllunarmaður hér
í bygð, þá var engin stórmenna-
bargur á ráðsmenskunni og smáu
I upphæðirnar viðurkendar eins i
þakksamlega sem þær stóru. Þá
gerði prentfélag fyrir mín tilmæli
að gefa fréttaritara okkar blaðið
fyrir að rita fréttir í það, og Ste-
phan G. St. “complimentary” fyrir
skáldskap sinn. Þá voru þeir báð-
ir bláfátaékir barnamenn; síðan
hefi eg ekki að jafnaði tekið frétt-
ir frá fréttaritara okkar til Heims-
kringlu; stöku sinnum til Lög-
bergs, en altaf finst mér að blað-
I ið eigi frekar inni hjá þessum elli
hrjáðu öldungum, að minsta kosti
] með köflum. En sannspár hefi eg
1 verið það htið eg sagði um þessa
menn, um St. G. St.:
Dýrt sá kveður djörfung með
og sinni,
í skáldatölu hygg eg hann
heims að komist Fróns um rann.
Tvær hliðar eru á hverjum
manni og málefnum, með og móti:
Dimmbrýnn Stephan dapur er,
dimmbrýnn ljóðin syngur;
dimmbrýnn mannlífs málin sér,
montinn Skagfirðingur.
Tfðarfar.
Tíðin hefir verið með vægara
(Framhald á 7. sfðu)
DR. KR. J. AUSTMANN
810 Sterling Bank Bldg.,
Cor. Portage & Smith
Phone A2737
ViStalst 4—6 og 7—9 e. h.
Heimili aS 469 Sirncoe St
Phone Sh. 2758
Dr. A. Blöndal
818 SOMERSET BLDG.
Talsími A.4927
Stundar sérsta:klega kvensjúlc-
dóma og barna-sjúkdóma. A8
hitta k3. 1 0—1 2 'f.lh. osc 3—5 e.h.
Heimili: 806 Victor St.
Sími A 8180.......
Arni Anderson
K. P. Garland
GARLAND & ANDERSON
lvgfræbingaii
Phone! A-219T
801 Klectric Hailway Chimherf
í
RALPH A. COOPER
Registered Optometrist
and Optician
762 Mulvey Ave., Fort Rouge,
WINNIPEG.
Talsími F.R. 3876
Óvanalega nákvæm augnaskoSun,
og gleraugu fyrir minna verS *n
vanalega gerist.
RES. 'PHONB: F. R. 8765
Dr. GE0. H. CARLISLE
Stundar Einsöncu Eyrna, Auo>
N.f ofí Kverka-sjúkdðma
ROOM 710 STERLING BAJ05
Phonn A2Ö01
Dr. M. B. Hal/dorson
401 ROYD aPILDING
Tnls.: A 3674. Cor. Port. og U,nx.
Stundar einvörtJungu berklaeýkl
Oí atlra lungnasjúkdóma. Er af
flnna á skrifstofu n'nnl kl. 11 tll 18
f.m. og kl. 2 til 4 <e. m.—Helmlll a*
16 Alloway Ave.
Tal.fml i A88S9
Dr.J, G. Snidal
TANNLÍEKNIR
014 Somertet Bloek
Portagt Ave. WINNIPBG
MRS. SWAINSON
696 Sargent Ave.
hefir ávalt'fyrirliggjandi úrvals-
birgSir af nýtízku kvenhöttum.
Hún er eina íslenzka konan sem
slíka verzlun rekur í Canada.
Islendingar, látiS Mrs. Swain-
son njóta viSskifta ySar.
Talsími Sher. 1407,
Dr. J. Stefánsson
600 Sterlinsr Bank Bldgr.
Homi Portage og Smith
Stundar etnKöngu augna, .yrna,
nef og kverka-.júkdúma. AB hltta
frá kl. 10 tll 12 f.h. «8 kl. 8 tll 6. a.h.
Phon.l A3521
627 Hclllllan Ave. Wlnnlpag
Abyggileg ijós og
Aflgjafi.
Vér ábyrgjumtt yíSur varanleg* og óslitna
ÞJ0NUSTU.
ér aeakjum virðingarfylat víSakífta jafnt fynr VERK-
SMIÐJUR iem HEIMILI. Tala Main 9580. CONTRACT
DEPT. UmboSsmaður vor er reiSubáino a8 Hnna y8ur
«8 m&Ii og gefa yður kostnaSaráætlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. W. McLimont, Gen'l Manager.
Nýjar vörubirgðir tegundum, geirettur og alls-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og giuggar.
Komið og sjáið vörur. Vér erum aetfí fúsir að sýna,
þó ekkert fcé keypL
The Empire Sash & Door Co.
----------- L i m i t e d —>——
HUÍRY AVE, EAST
WfNNIPEG
KOL
HREINASTA og BESTA tegnnd KOLA
bæði ta HEIMANOTKUNAR og fyrir STÓRHÝSI
Allur flatiúngur netl BIFREIÐ.
Empire Coal Co. Limited
Tala. N6357 — 6358 603 ELECTRIC RWY BLDG
Heimili: 5 77 Victor St.
Phone Sher. 6804
C. BEGGS
Tailor
651 Sargent Avenue.
Cleaning, Pressing and Repair-
ing—Dyeing and D^y Cleaning
Nálgumst föt ySar og sendum
þau heim að loknu verki,
.... ALT VERK ABYRGST
0. P. SIGURÐSS0N,
klæðskeri
632 Notre Dame Ave. (við hornið
á Sherbrooke St.
Fataefní af beztu tegund
og úr miklu að velja.
Komið inn og skoðið.
Alt verk vort ábyrgst að
vera vel af bendi leysL
Suits made to order.
Breytingar og viðgerðir á lötum
með mjög rýmilegu verði
W. J. LINDAL & Cö.
W. J. Lindal J. H. Líndal
B. Stefálisson
Islenzkir lögfræðingar
1207 Union Trust Building, Wpg.
Talaími A4963
Þeir bafa einnig skrifstofur aS
Lundar, Riverton og Gimli og eru
þar aS hitta á eftirfylgjandi tím-
um:
Lundar á bverjum miSvikudegi,
Riverton, fyrsta og þriðja bvem
þriSjudag í bverjum mánuSi.
GimlS, fyrsta og þriSjaihvem miS-
vikudag í hverjum mánuSi.
ARNI G. EGGERTSON
íslenzkur lögfræSingur.
I félagi viS McDonald & Nicol,
hefir heimild til þess aS flytja
mál bæSi í Manitoba og Sask-
atchevtan.
Skrifstofa: Wynyard, Sask.
Y. M. C. A.
Barber Shop
Vér óskum eftir viSskiftum ySar
og ábyrgjumst gott verk og full-
komnasta hreinlæti. KorrúS einu
súmi og þér munuS koma aftur.
F. TEMPLE
Y.M.C.A. Bldg., — Vaugban St
Talsími: A 3521
Dr. J. Olson
Tannlæknir
602 Sterling Bank Bldg.
Portagi Ave. and Smith St.
Winnipeg
DR. C. H. VROMAN
Tannlæknir
[Tennur ySar dregnar eSa lag
aSar án allra kvala.
TalsímiA4171
^505 Boyd Bldg. Winni
____
A. S. BARDAL
selur llkkistur og annast um út-
farir. Allur útbúnaöur sá beztl
Ennfremur selur hann allskonar
minnlsvarSa og legstelna_:_:
843 SHERBROOKBJ Sf.
Phon.i N 060? WINNIPEG
TH. jÖMNSÖN,
Ormakari og GullamiSut
Solur giftlngaleyflsbrtf.
iáistakt áthjrgll veltt pðntnnua
vlðgjörðum útan af landi.
248 Main St. Pbjon A4637
1. J. Swanson
H. O. H.nrlckaon
J. J. SWANS0N & C0.
PASTRIONASALAR OG „ „
penlnga mlSlar.
Tal.fml AG349
Parla Uulldlng
Wtnnlpec
Phone A8677 639 Notre Danas
JENKINS & CO.
The Family Sboe Store
D. Macphail, Mgr. Winnipeg
UNIQUE SHOE REPAIRING
HiS óviðjafnanlegasta, bezta og
ódýrasta skóviðgerðarverkstæíJi í
borginni.
A. JOHNSON
660 Notre Dame eigandi
•0RIENTAL H0TEL
Eina al-íslenzka hótelið í bæn-
um. Beint á móti Royal Alexandra
hótelinu. Bezti staðurinn fyrir
landa sem með lestunum koma og
fara, að gista á-
Ráðsmaður: Hi. Bjarnason.