Heimskringla - 10.05.1922, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 10. MAI 1922
HEIMSKRlNd.A
7. 0 L A Ð S 11) A.
The Dominion
Bank
HOR.NI NOTRK DAMB A»B. OO
SHBRBROOKB ST.
HöfuSstóll, uppb...$ 6,000 000
V&rasjóSur .... ...$ 7,700,000
All&r eignir, yfir.$120,000,000
Sérstakt athygli veitt viSekfftr
um kaupmanna og veralunartfr
aga.
Sp w is j óSsdeildin.
Vextir af innstæðuifé greiddir
Jafn háir og annarsstaðax rl5-
gwngat.
rnoNE a sass.
P. B. TUCKER, Ráðsmaðof

vant í blaðaágreinings málefnnm
þínum, 'þótt eg viti vel að það er
ómögulegt að gera svo öllum Iíki,
eins og þessi kosningavísa bendir
Bréf til Hkr.
moti
marz
(FramJiald frá 3. síSu)
allan veturinn, sérstaklega
Ot á akur fóru hér þeir
fyrstu, en aðeins örfáir af öllum
fjöldanum, 3. apríl, og voru allir
að búa sig undir að byrja þann 7
eða 8., en þann 6. gerði sliddu-
byl í tvo eða þrjá daga; votviðr-
in héldust að heita mátti í hálfan
mánuð, þó einstaka maður væri
að vinna stund og stund milli
fekúranna; tel eg ekki að vor-
vinna hafi byrjað fyr en þann 24.
apríl; síðan eru hitar og þurkar
dag hvern. Flestir eru búnir að
sá hveiti og byrjaðir að sá höfr-
um. Er nú hveiti sáð hér með
lang mesta móti ,en þó eru land-
ar hér hægfara með það sem ann-
að; sá í þetta frá 50 ekrur og upp
í 100. Leit eg undrandi augúm á
einn nábúa minn með þrjár drátt-
arvéjar og um 30 hesta við sína
eigin akurvinnu; hefir hann lítið
eitt yfir 1000 ekrur undir, en um
tíu lönd mun hann hafa með hönd
um.
Verzlun
Hveiti $1.10, hafrar 32, Bar-
Iey 42c. Smjör 25c—30c, egg
20c—22c, kartöflur 40c—60c
svínsskrokkar 13.50, nýtt kjöt af
feitum kúm 6—8 cent, kindur um
14c—16c, lömb, 16c—18c, lif-
andi svín 8c—10. Hver sem hef-
ir haft þessar vörur á boðstólum
getur fengið ofangreint verð fyr-
ir þær í næstu bæjum, og ögn
meira í Calgary. Svo borgum við
fjóra og hálfan dollar fyrir sekk
af hveitimjöli, 20 punda sekk af
haframéli 90c, brent kaffi 40c—
50c pundið, sykur 8c—lOc, fyrir
eitt pund af salti 3c. Sælgæti ögn
að koma niður.
Heilsufar.
“'Flú”, gigt og tannverkur, má
heita landföst landfarssótt hér í
bygð, en að öðru leyti held eg að
fólki líði heldur vel. Þar sem eg
kem er sama gestrisnin, og þegar
alt er í blómaskrúði sumarsins,
má kveða þetta um allra þjóð-
flokkabýlin í mínu nágrenni:
Frjóvir akrar, fens um varðir,
fagran búgarð hér eg leit;
nauta-, sauða- og hestahjarðir,
hænsi, svín og tyrkja á beit.
Fóðurbirgðir og skepnuhöld
hafa sjaldan verið betri en nú.
Nokkrir hafa fitað upp kýr og
unga gripi, en verð á þeim er 4—
6c í Calgary. Þó fóður sé í lágu
verði, græn hafrabindi á 2—4c,
stráæki á $1—2, og samt held
eg lítinn gróða í að fita upp gripi
með því verði sem þeir nú eru í.
Landakaup voru hér töluverð
fyrir nokkru síðan á gróðabialls-
árunum; lándar voru þar í og með
en eru nú býsna hart uppi sem
aðrir. Sumir hafa líka þann stór-
manna sið, að ganga í verzlanir,
rétt eins og þeir ættu þær, og
þyrftu aldrei að borga þeim; en
margt smátt gerir eitt stórt, og
þótt búin hafi stækkað landflæmi
sem útheimtu akuryrkjuvélar með
ránsverði, er ekki að undra þó
skulda„kórinn kreppi að stöku
manni í bráðina, meðan þeir fá
ekki meira fyrir afurðir sínar en
nú á sér stað, sem vonandi fer að
lagast.
Eg held að eg ætti að kné-
sitja þig, ritstjóri góður og benda
þér það sem mér .finst ábóta-
Aldrei gerum alla sátta,
orðvar, gættu að sjálfum þér,
palladóma ýmsra átta
oft um stjórnmál heyrum vér.
En mér finst of mikið af Mani-
toba stjórnmálahnjóði í blaðinu.
Að mínu áliti er það einkenni
smá bálfa:
Bj,álfinn hjóði byrjar á
brautir heims þá fer að kanna;
boðnar óðinn syngur sá,
um syndaflóðið stjórnendanna.
Það gildir einu hvort það er í
bundnu eða óbundnu máli lagt á
borð fyrir lesendurna. Heildar-
yfirlit ætti að vera nóg, og eyða
meira rúmi um heildaryfirlit fylk-
isstjórnanna í öðrum pörtum land^5'
ins, til dæmis bændastjórnar ráðs-
menskuna í Edmontonþinginu. Þar
hefðuð þið átt að hafa 0. T.
Johnson fréttaritara, fyrrum rit-
stjórfa Heimskringlu, og svo full- en
komnara heildaryfirlit frá Ottaw-
þinginu. Auðvitað snapa eg og
mínir líka það úr ensku blöðun-
um. Stæk flokksblöð tapa gildi
sínu og tiltrú lesendanna er til
lengdar lætur, og við ættum að
vera komnir á hærra menningar-
stig en að eyða prentsvertu í of-
lof og last flokkanna, en það er
líka marðt se mmér líkar vel við
blaðið. Alheimstíðindi og fund-
arhöld stórþjóðanna, fréttabréf
íslendinga hér í álfu og út um all-
an heim, og síðast en ekki síst
fréttabréf og fréttir heiman af ís-
landi mest af því að
Eg svíf á vængjum vinda
að virtri íslands strönd —
Þar ættbönd mig binda
sem barn við móður hönd.
og enn:
Eg svíf á vængjum vinda,
úr vestri að ættlandsströnd,
þar frændur syngja og synda
um sólbjört norðurlönd.
Þótt mér finmst að Matthías
heitinn bæri höfuð og herðar yfir
þá alla saman, er ekki áreiðanlegt
að aðrir séu með sama sinni:
Matti fléttar móðir kranz
og minning konu sinnar,
skærast söng þar sálin hans
í surídlaug ástarinnar.
Að endingu óska eg þér og
þínum gæfuríks og gleðilegs sum-
ars.
Þinn velunnari,
Jóh. Björnsson.
Athugasemd:-
Vér þökkum herra Jóhanni
Björnssyni fyrir bréf þetta, en
“kvittérað” höfum vér hann í
bókum félagsins n. 1. febrúar fyr-
ir þennan árgang Hkr, og þá með-
tókum v.ér peningana. Af vangá
hefir gleymst að leiðrétta þetta á
útsendingarhstanum og biðjum
vér hann velvirðingar á því.
Viðvíkjandi efnisvali blaðsins
mætti geta þess, að Manitobabú
um þykir eins vænt um fréttir úr
BARNAGULL.
Hvor
var mein
í?
þú smíðað fallegri
smjörstokkurinn
sem
Hefirðu verið í skóla. Búi?”
*Ja—'á. Það var skóli í 5 vik-
ur á Hálsi í vetur, og þar var eg.
Veturinn áður var eg þar 3 vik-
ur, og veturinn þar áður var eg
hálfan mánuð í skóla.”
“Ósköp er stuttur skólatími
ykkar sveitabarnanna.”
“Kallarðu 5 vikur stuttan t'íma?
“Það kaíla eg stuttan tíma.”
Hvað eru Reykjavíkurbörnin
lengi ískóla á veturna? spurði Búi.
Þau eru í skóla allan veturinn.’
Eru þau 26 vikur í skóla?”
Já, og meira til, þau eru yfir
30 vikur ársins í skóla.”
Og þið vitið samt ekkert meira
við.”
“Við vitum miklu meira en þið.’
“Það er eg viss um að þú kant inni?
ekkert fleiri vers en eg,” sagði “Skelfilegt, dæmalaust fífl ertu,
Búi. . Óskar. Eg hefi aldrei nokkurn
“Eg kann nú fleira en vers og tíma vitað vitlausari eða sjálf-
sálma,” sagði Óskar og var drjúg- hælnari str^k. Heldurðu mér detti
m yfir. í hug að trúa, að þú getir einu
Jæja, hefirðu lesið um Njál?” sinni helminginn af því sem þú
Eg hefi samið ritgerð um Njál.’ þykist geta, eða að þú vitir helm-
Kannastu þá við Gunnar, Kjart inginn af því sem þú þykist vita,
an, Skarphéðinn, Egil og Hörð?” nei, það segi eg satt.”
spurði Búi. í “Þú mátt trúa því sem þú vilt,
Já, eg hefi lesið um þessa Búi minn, og rengja það sem þér
karla.” lízt. Eg skal sýna þér hvernig eg
En kannast þú við Sókrates, skrifa og eg skal teikna fífilinn
Karl mikla og Benjamín Franklin? svo þú sjáir. Komdu með mér nið
spurði Óskar. j ur að hylnum þarna og vittu hvort
“Voru þeir íslendingar?” eg slampast ekki yfir. Og eg skal
“Nei, þeir voru ekki Islending- gera nokkrar líkamsæfingar þarna
ar, en þeir voru allir miklir menn. frammi á eyrunum. Heldurðu þú
“Nei”.
“Getur
stokk en
þarna er?
“Nei.”
“Getur þú stokkið hæð þína og
snúið þér við í loftinu og komið
standandi niður?”
“Nei.”
“Getur þú synt þarna yfir hyl-
inn í ánni?”
“Nei.”
“Getur þú skrifað fallega rit-
hönd?”
“Nei, ekki fallega.”
“Veiztu hvað klukkan er í Pét-
ursborg, þegar hún er 12 á há-
degi hérna?”
“Nei.”
“Getur þú sagt mér hvað þú
værir þungur, ef þú stæðir í sól-
og þú,” sagði Búi hróðugur, þeg- fram, fetti sig, sneri höfðinu til
ar hann kom niður á klöppina. hliðanna, svo hakan nam við öxl,
Eg var ekkert að reyna mig belgdi upp brjóstið og dró djúpt
við þig,” "sagði Óskar, og fór að
afklæða sig.
“Ætlarðu að synda ber, Ósk-
ar?” spurði Búi.
“J|á, heldurðu eg syndi í föt-
unum? Eg vil nú heldur eiga þau|
Eftir þetta sett-
og fór að fara í
andann á milli.
ist hann niður
fötin.
“Til hvers gerðirðu þetta?”
spurði Búi.
“Eg er að styrkja líkamann,”
þur, þegar eg kem upp úr.” ansaði Óskar.
Þegar Óskar var kominn úr, “Þetta væri kölluð
fötunum, gekk hann með hægð heima,” sagði Búi.
fíflalæti
Og það væri gaman að líkjast
þeim.”
“Þeir hafa víst ekki verið meiri
menn, en Gunnar á Hlíðarenda
eða Grettir.”
“Það veit eg nú ekki.
Gaman myndi þér þykja
lesa mannkynssögu, því þar
getið mbargra mikilla manna.
Þú getur reitt þig á að eg hefi
lært meira en þú.”
“Það er eg ekki viss um. Og;
óvíst er, að þú getir meira en eg.” , niður að ánni.
trúir þá?”
“Eg trúi því, sem eg sé,” mælti
Búi.
“Viltu koma niður að hylnum?
“Já, það vil eg,” sagði Óskar
I brosandi.
að Drengirnir létu matinn niður í
er Kiesta flýti, og köstuðu pokanum
inn á þverbáljfinn í smalahúsinu.
Þeir tóku sprettinn við smala-
húsið og stefndu beint á hylinn.
Þeir keptust hvor við annan
“Heldurðu það. Getur þú teikn I
að fífilinn þarna í barðinu?” 1
Búi varð á undan.
“Á, eins fljótur er eg að hlaupa!
fram á klöppma.
“Eg vil ekki að þú farir út í hyl-
inn, Óskar.
Ekki get eg bjargað þér ef eitt-
hvað vefður að þér.”
Búi var að sleppa orðinu þegar
Óskar steypti sér fram af klöpp-
inni.
Óskar hvarf.
Búi stóð á öndinni af hræðslu |
Rétt bráðum sá hann Óskar
skjóta upp höfðinu. Hann synti
til og frá í lygnunni.
Búa hægðist þegar hann sá hve
rólegur Óskar var f vatninu.
Óskar synti nú aftur á bak og
áfram í hylnum.
Loks lagðist hann að klöppinni.
Hann seildist með aðra hendina
upp í sprungu, sem í klöppinni
var, og skreið ?vo upp úr.
Klöppin var glóðheit í sólskin-
ínu.
Óskari leið einstaklega vel.
Fyrst hljóp hann til og frá um
klöppina, síðan staðnæmdist hann
rétt hjá Búa.
Hann þerraði sig með milli-
skyrtunni sipni. Svo tók hann
höndunum um mjaðmir sér, tylti
sér á tá, beygði sig í hnjáliðunum,
rétti sig upp aftur og loks stóð
hann á allri ilinni. Á meðan hann
gerði þetta, taldi hann 1—2—3
—4. Hann endurtók nokkrum
sinnum þessa æfingu.
Síðan rétti hann handleggina
upp, fram, út o. s. frv. Hann
beygði sig til beggja hliða, laut
“Jæja, þekkir fólkið ekki þess-
ar æfingar?”
“Ekki heimafólkið, kaupafólk-
ið kannske þekkir þær.”
“Trúirðu nú að eg kunni að
synda?” spurði óskar.
“Já, því trúi eg. Heldurðu að
þú getir ekki kent mér að synda
hérna í ánni?” spurði Búi.
“Eg veit ekki hvað vel þú þol-
ir kuldann í vatninu. Sumir læra
nú að synda í köldu, en það er
verra en að synda í volgri laug.”
“Það er nú engin laug til hérna.
En góði Óskar, kendu mér að
synda, eg skal ekki kippa mér upp
við þó vatnið sé kalt.”
“Eg hefi nú aldrei kent öðrum
sund,” sagði Óskar. “Og eg kann
svo sem ekki vel að synaa sjálf-
ur, en eg get reynt að sýna þér
hvernig eg fer að.”
“Eg væri nú ánægður að kunna
eins vel að synda og þú. Ertu eins
góður í öðru, sem þú hefir lært,
eins og sundinu?” spurði Búi.
“Þú skalt nú sjá það í sumar,
ef við verðum saman, en þú kall-
ar það sjálfhælni ef eg segi eins
og..ei‘”. V
“Ónei, eg kal aldrei kalla þao
sjálfhælni. Góði Óskar, kendu
mér að synda. Eg má til að læra
það. Geturðu ekki byrjað núna,
það er svo ósköp hlýtt veðrið?”
Framh'.
Manitoba og Albertabúum þykir
vænt um fréttir frá Alberta. Það
á sitt við hvern og er leitt að geta
ekki gert að vilja sem flestra eins
og blöðin þó reyna til þess.
Vísan hans Steingríms er nokk-
uð sönn sem þetta er í:
að geðjast öllum er guði um megnk;
þegar einn vill sólskin, vill annar
fá regn.
Ritstj.
Dánarfregn.
Mánudaginn þann 3. apríl
1922 andaðist á sjúkrahúsinu í
VcMjcouver, B. C. húsfrú Rósa
Si|urðardóttir. Móðir Rósu var
Arnbjörg Kristjánsdóttir frá Hól í
Köldukinn. Þau hjón Sigurður og
Arnbjörg bjuggu á Hólum í Laxár-
dal í Þingeyjarsýslu, eignuðust
þau 10 barpa, og var Rósa þeirra
yngst. Hún var gift Þórarni Ei-
ríkssyni og er ætt hans úr Norður-
Múlasýslu, en hann er bróðir
Stefáns Eiríkssonar, sem víða er
þekiur fyrir listfengi sitt á tré-
skurð.
Þau hjón, Þórarinn og Rósa,
flutcU frá Islandi til Ameríku árið
1890; dvöldu þau í Brandon í
Maniioba um tíma, en fluttu það-
an vestur á Kyrrahafsströnd, B. C.
og hafa dvalið þar síðan.
Þau hjón eignuðust 2 börn,
pilt og stúlku er bæði lifa,J—
pilt og stúlku, Sigurður Stephen
og Sigrún Margrét, er bæði lifa.
Heimili þeirra hjóna var vel-
þekt af öllum Islendingum er bú-
ið hafa í þessum bæ síðan þau
hjón komu hingað, fyrir íslenzka
gestrisni; voru þau hjón samhent
í því sem öðru. Rósa gaf sig mik-
ið við ísl. félagsskap, þar sem
hún kom því við. Studdi hún af
áhuga lestrafélag íslendinga hér,
end^ var hún bókhneigð, og las
flest af því sem út kom á íslenzku
síðari árum. Hún beitti sér
sorgartilfelli voru, vottum vér hér
með vort innilegasta þakklæti.
1413 Royal Oak,
Alta Vista, B. C.
Þórarinn Einíksson,
Sigrún Margrét Eiríkson
Sigurður StefánEiríkson
Aðsent.
Kjósendur í Gladstone kjör-
dæminU eiga því láni að heilsa að
öllum líkindum, að fá val á manni
sem sækir undir merkjum bænda-
flokksins. — Þessi maður er Ge-
orge Langdon sveitaroddviti á
langruth.
Mr. Langdon hefir verið bú-
settur að Langruth síðan bær sá
einnig mikið í safnaðar og kven- myndaðist, og ber nafn hans að
félagsmálum, og var allstaðar vel hálfu leyti, ásamt félaga hans er
nu a
liðin, því allir þeir er nokkur
kynni höfðu af henni virtu hana
fyrir kvenkosti hennpr. Sakna
hennar því auk nánustu ættingja,
eiginmanns og barna, allir þeir
er nutu samvinnu hennar á lífs-
Ieiðinni.
Jarðarförin fór fram fÖstudag-
inn 7. apríl' að viðstöddum f jölda
Islendinga er fylgdu henni til graf-
ar; var þar kvödd ein þeirra er
aldrei lá á liði sínu þegar til þess
kom að liðsinna Islendingum eða
málum þeim er varða heill þeirra.
Vinur hinnar látnu.
Blöð á Islandi eru vinsamlega
beðin að taka upp þessa dánar-
fregn.
ÞAKKARÁVARP.
Öllum þeim sem á einn eður
annan hátt sýndu okkur samúð í
var emu smm, Ruth að nafni. —
Bærinn Langruth er allur að heita
má bygður af Islendingum og má
óhætt segja að Mr. Langdon sem
hefir haft landasölu þar í bæ, hef-
ir verið hjálparhella þeirra að ná
í fegursta íslenzka bæjarstæðið er
liggur nálægt Manitobavatni. —
Eg þekti Mr. Langdon fyrir löngu
síðan og þótt eg búi þar ekki úti
við vatnið þá hefi eg fundið hann
að máli og ætíð hefir hann borið
velferð þeirra Islendinga er þar
búa fyrir brjósti, og gert alt sem í
hans valdi hefir staðið, að sjá
velferð sveitarinnar sem bezt
borgið. — Eitt dæmi sem sýnir
sig er sökin sem hann bar á Norr-
isstjórnina síðastliðinn vetur, er
mun að líkindum imnka stórum
sveitargjöld á íbúua kjördæmis-
ins í nálægri framtíð. Islendingar
er þar búa ættu að sjá sóma sinn
að útnefna Mr. Langdon, þeir sem
börnum, sýnerí og fuglum.
Ein myndin var af syni Sir Arth-
urs, sem var tekin eftir að hann
hafði gefið aðvörun við brögðum
og svikum. Sumar voru a{ skyld-
fólki og kunningjum hans. Af
mönnum sem fallið höfðu í stríð-
inu, og ein sýndi gat eftir byssu-
kúlu á gagnauganu. Sir Arthur
aðhyllast bændaflokkss^efnuna —
því duglegri manni sem velferð
þeirra ber fyrir brjósti, munu þeir
varla eiga völ á, svo framarlega
sem eg þekki til.
íslendingar þar úti ættu því að
launa Mr. Langdon framkomu
hans við þá fyrir unnið starf sem
ætíð mun geymast í hugum sann- ,.
gjarnra manna eins lengi og bygð fa? lst ,?eta yr^st
sú er til; að útnefna hann og þeirra allra- 0g alla
kjósa sem þingmann þeirra í hönd
farandi kosningum.
Lengi lifi velferð þeirrar sveit-
ar og allra þeirra er þar búa, og
sú velferð ríkir ef þeir sem einn
maður styðja að kosningu George
Landon á Langruth.
igðist geta ábyrgst sannagildi
sem efuðu
sagðist hann kæra öpinberlega
sem rétta og slétta einfeldninga
sem ekki vissu hvað þeir segðu.
Þýtt af Y.
Opinmyntur.
Conan Doyle sýnir eftirtektarverð
ar andamyndir, áhorfendum í
New York.
(Eftir Canadiskum blöðum.
New York, 22. apríl—Anda-
myndir af fólki löngu dánu, fyrir
aðstoð miðils sem sat fyrir mynda
tekningu, voru sýndar af Sir Arth-
ur Conan Doyle fyrir áhorfendum
sem fyltu hvert einasta sæti í
Carnegie Hall á föstudagskvöldið.
sem illi fagnaðarláta sat bíðandi
eftir næstu leyndardómsfullu fy -
irbrigðum frá þessu hectic ecto-
plasm sem Sir Arthur útskýrði að
myndirnar væru gerðar möguleg-
ar með, frá hinni hliðinni að mér
skilst.
Sumar af myndunum tók hann
sjálfur en sumar tóku vinir hans,
og sumar af þeim tók Mr. Hope,
hinn mesti sálarrannsóknar mynda
smiður í Stóra-Bretlandi.
Þar voru myndir af öllum teg-
undum af mönnum og konum og
Með gapandi höfði og gínandi
trjónum,
nú ganar hann Jónas á þjóðrækn-
isskónum,
og öfluga landvætti liðinna tíða,
til liðs með sér kveður á hólminn
að stríða.
Með spekingssvip gapir sá auli
o’ní enda
úr andlegum hafvillum hvar mun
hann lenda?
Því landgöngu “gangskipa” getur
ei bannað,
Svo guð verður sjálfur að skipa’
‘onum annað.
Því mannfélags samræmi og
bróðurhug blíðrm,
hann bindur í hnakkpoka drösul-
inn síðan;
Hin andlega stríðshetja er hann þó
hálfur,
enginn veit samt hvort að það er
hann sjálfur.
—Kona