Heimskringla - 01.04.1925, Blaðsíða 3

WINNIPEG 1. APRIL 1925.
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSlÐA
ROYAL
YEAST
CAKES
GERIR
AFBRAGÐS
HEIMATIL-
BÚIÐ
BRAUÐ.
I ; •
3S:3

rónum er þaö nefnir listamannastyrk
En ég hverf nú aftur að sveita.
e>niilunum. Tóvinna á vetrum er
miklu minni en áður var og er það
eðlileg afleiðing af vinnufólkseklunni.
ær>dur lögðu líka um tíma ekki veru
^e?a áherzlu á viðhald heimilisiðnað-
arms. En nú eru þeir aftur farnir að
afta sig á því, að það er ekki veru-
e^a búmannlegt að selja alla ullina
^ úr landinu, en kaupa aftur útlenda
misjafna að gæðum. Og nú
tíðarbókmentum og er ekkert nema
gott um það að segja. Margt af
eldra fólkinu kýs frekar fornsögurn.
ar og karl þekti ég, sem aldrei las
aðra bók en Grettlu. Hann las i
henni á hverjum sunnudegi og sagði
að ef hann hefði verið með Gretti í
Drangey, þá skyldi Þorbjörn Öngull
hafa fengið að vita af sér. “Eg skyldi
hafa varið Gretti svo þeir hefðu
aldrei náð lífi hans, og þá væri Grett-
ir ekki dauður enn”.
iHúslestrar eru enn tíðfcaðir til
sveita víðasthvar, sem ég þekki til.
Það var farið að dofna yfir þeim um
tíma, fólkið var farið að fá ólyst á
Péturs-postillu — en hún var sú hús.
lestrabók sem útbreiddust var — en
Vídalíns.postilla er orðin eins og
hver annar forngripur er menn
strjúka utan og eru stoltir af að eiga
,en opna hana aldrei — nema ef vera
kann til að rifja upp mergjuðustu
kjarnyrðin hjá meistara Jóni. Nú
hefur aftur lifnað yfir húslestrunum,
síðan lestrabækur Haraldar Níelsson-
ar og síra Ásmundar Guðm. komu
út.
Passíusálmar Hallgríms Pétursson.
ar eru enn sungnir um alt ísland á
föstunni, svo mikið er lífsmagn þess-
ara ljóða, þótt trúarskoðanir flestra
séu nú ekki lengur í samræmi við þær
trúarskoðanir er þar birtast. Lítur út
fyrir að Matthias Jochumsson ætli að
reynast sannspár, er hann kveður um
Hallgrím Pétursson:
“Niðjar Islands munu minnast þtn
meðan sól á kaldan jökul skín”.
dúka
^ePpast þeir við að auka aftur ________
^ndan ullariðnað. Tvær klæðaverk-
srniðjur eru í landinu; önnur á Akur.
eyri- I*in við Alafoss nálægt Rvík,
von er á fleirum. Báðar þessar
Ufngetnu verksmiðjur keppast við
lullkomna vinnu sína sem mest, enda
^úa þær til hina ásjálegustu dúka.
Áður var það siður í sveitum
keima, að einn maður las fyrir alt
keimilisfólkið á vetrarkvöldum, eða
k'að rímur. Fólkið gerði þá hvoru-
tveggja í einu: vann fyrir daglegu
krauðj sínu og auðgaði anda sinn.
Reyndar finst nú sumum likasttil að
tíniurnar hafi ekki verið sérlega rík-
ai af andlegum auði, en sennilega hef
Ur fólkinu fundist eins og Þ. E.:
IJaer klappa yndisþýtt eins og börn
á vanga”, og yfir heimilislífið hefur
Greiðst einhver gleðiblær. Því mið-
Ur er nú þessi góði lestrarsiður mik-
]ð aflagður, en þó ekki með öllu, og
s,zt les islenzkt alþýðufólk minna nú
en áður enda er um auðugri garð að
?resja. I flestur sveitum eru lestrar.
félög þar sem fólk getur fengin tals.
vert af þeim bókum er út koma hjá
Þjóðinni og svo eru einstaka menn
sem altaf kaupa talsvert af bókum
sjálfir.
Það hefir verið borið á unga fólk-
ið heima, að það þekti ekkert forn-
sögur vorar. Þetta er ekki rétt um
tmglinga upp til sveita. Meiri hluti
teirra hefur lesið flestar Islendinga-
sögfurnar, en eins og við er að búast
hneigist hugur þeirra meira að nú-
Kirkjulif.
! Kirkjulífið í sveitum er víðasthvar
, fremur dauft. Gömlu kirkjukenning-
arnar hafa að mestu mist tökin á
I fóikinu og guðshúsin standa tóm
| flesta helgidaga ársins. Sumir eldri
prestar virðast líka taka messuföllun.
um einkarrólega eins og hverjum
öðrum sjálfsögðum hlut, enda hafa
margir prestsskapinn aðeins í hjá-
verkum. Sumum er jafnvel engin
þægð í þvi að menn séu að koma til
kirkju, eins og prófastinum, sem þótti
vænna um laxastöngina sína en hemp
una og sagði svo þegar sóknarfólkið
var að koma til kirkju á sumrin, að
bændum væri skammarnær, að hugsa
um töðuna sína heldur en að vera að
æða til kirkju í þessum þurki.
Það eru hinir yngri prestar, er
orðið hafa fyrir áhrifum nyrri
stefna, er helst draga fólkið til sín.
Fólkið þráir eitthvað er betur á við
sálarþörf þess er göpilu kirkjukenn-
ingarnar. Spiritismi og guðspeki taka
sér æ meiri og meiri bólfestu í hug-
um manna og þenja út andlegan sjón
deildarhring þeirra. Þegar síra Har.
aldur Níelsson eða Einar Hjörleifs.
son Kvaran koma með boðskap sinn
út í sveitirnar til fólksins, eða síra
Jakob Kristinsson segir frá kenning-
um guðspekinnar, þá fyllast samkomu
húsin og kirkjurnar og fólkið hlust-
ar soltnum eyrum.
Það má segja hinni íslenzku kirkju
til hróss, að hún er furðu rúmgóð
þegar hún er borin saman við ýms
önnur kirkjufélög; en þó á hún langt
í land að geta sagt: "Mitt kærleiks-
djúp á himinsvíðar hallir, í húsi mínu
rúmast allir, allir”. Nýjar stefnur
knýja nú dyr hennar, og 'hún hefir
t opnað hurðina í hálfa gátt; en alt
| andlegt ástand heima bendir nú í þá
átt, að dagar þjóðkirkjunnar séu
j CAS OC RAFMAGN -m- *
f ~' — f
♦♦♦ O
ODYRT |
ÓKEYPIS INNLEIÐING Á GASI f HÚS YÐAR.
Við höfum ágætt úrval af gaseldavélum, sem við
ábyrgjumst að þér verðið ánægðir með.
x
f
f
t
Gefið auga sýningu okkar á Gas.Vatnshitunar.
tækjum og öðru.
I Winnipeg Electric Co. |
| ELECTRIC RAILWAY CHAMBERS (fyrsta gólfi.) • X
v
^^^^^♦♦^♦^♦♦^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦^^♦♦♦♦♦^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦^
senn taldir, ef hún ekki opnar betur |
og Jeyfir nýju andrúmslofti að !
streyma inn óhindruðu.
Niðurlag.
Eg hefi nú leitast við að rekja fyr.
ir okkur veigamesta þáttinn í sjálf-
stæðisbaráttu íslenzkra bænda á síð-
ari áratugum og ég hefi drepið á nú-
verandi ástand í sveitum, auðvitað að-
eins lítillega, því það eitt væri nóg í
heilan fyrirlestur og meira en það. Eg
Tield að óhætt sé að fullyrða, að
bændur hafi tekið upp heillavænlega
stefnu fyrir þjóðarheildina. Þeir eru
að flytja samúðina og samhjálpina
inn í þjóðlífið. Enn eiga þeir sterk.
an andstöðuflokk við að etja, þar sem
eru samkepnismenn, eða “íhalds-
menn” eins og þeir kalla sig á þingi.
En hugir flestra yngri manna til
Sveita hniga nú að Samvinnustefn-
unni, eða þá að jafnaðarstefnunni, en
á henni ber enn litið heima nema í
kaupstöðum, og aðeins einn fulltrúa
eiga þeir á þingi. Það hefur borið
á nokkurri misklíð milli samvinnu.
manna og jafnaðarmanna, enda ekki
sparað að blása að þeim kolum af I-
haldsmönnum, þeir óttast samtök milli
þessara flokka. En þrátt fyrir þetta
er mjög líklegt að þessir tveir flokk-
ar renni saman í eitt er fram líða
stundir, svo náskyldar eru stefnur
þeirra. Og ég trúi því að þá muni
verðá bjart yfir Islandi, þvi “sú þjóð,
sem veit sitt hlutverk, á helgast afl
um heim; eins hátt sem lágt skal
falla fyrir kraftinum þeim”. Og
hlutverk þjóðanna er %ekki það, að
fórna kröftum sínum á altari hinnar
eyðandi samkepni. Hnefarétturinn
mun aldrei opna hliðin að musteri
friðar og hamingju, heldur bróður-
hugurinn, samúffip og samvinnan.
Cfiff bl c ss i g aml a Fr ó n !
PROF. SCOTT, N-8706.
Nýkominn frft Ncw York«
nýjuntu vnlsa, fox trot, o, Bt
jfrv. Kensluskeiti kostar $5,
200 l’ortnce Avenue.
(Uppl yfir Lyceum).
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
Dr- S. G. Símpson N.D., D-O. D,0,
Chronic Diseases
Phone: N 7208
Suite 207 Somerset Blk.
WINNIPEG, — MAN.
Mobile, Polarine Olía Gasolin.
Red’s Service Station
Maryland og Sargent. Phone B 1900
A. BKRGMAN, Prop.
PREE SERVICE ON RUNWAY
CIIP AN DIFFERENTIAL GREASE
Dr. IYI. B. Halldorson
401 Bpjd BMs.
Skslfstofusími: A 3674.
Stundar sérstaklega lunguaajdk-
ddma.
Er aS flnna & skrifstotu kl. 1-—13
f b. 03 3—6 e. h.
Beimlll: 46 Alloway Ara
Talsiml: Sh. 3168.
TH. JOHNSON,
Crmakari og GulUmi&ui
Selui giftlngaleyfisbrét
B.rstakt atnyk11 veitt pöntunu.
oa vlCgjörSum útan af landl.
264 Main St Phona A 4SST
Dr. B. H. OLSON
216-220 Medical Arts Blds.
Cor. Graham and Kennedy St.
Phone: A-7067
VitStalstími: 11—12 og 1—6.80
Heimlli: 921 Sherburn St.
WINNIPEG, MAN.
Einkennilegir menn
Ritaff sérstaklcga fyrir
“Hcimskringlu”.
Það má svo heita, að með siðastl.
öld væru að deyja út með þjóð vorri
menn þeir, sem að ýmsu leyti voru
óslípuð náttúrubörn, og því jafnframt
frábrugðnir fjöldanum, ýmist með lítt j eru þar að hitta á eftirfylgiandi
temjanleg lyndiseinkenni, eða svoltímum:
Frönsku kensla
Ábyrgst að þér getið skrifað og
talað 30 dollars
Prof. C. SIMONON
205 Curry Bld. :. : Tel.: A 4660
ÍSLENZKA BAKARUÐ
selur bestar vörur fyrir lægsta
verð.
Pantanir afgreiddar fljótt og
vel.
— Fjölbreyttast úrval —
— Hrein viðskifti. —
BJARNASON BAKING CO.
Sargent & McGee
— Sími: A 5638 —
W. J. Lindal J. H. Linda'
B. Stefánsson
l»lenzkir lögfrse'Singar
708—709 Great West
Permanent Building
366 MAIN STR.
Talnmi A4963
Þeir hafa einnig skrifstofur afl
Lundar, Riverton, Gimli og Piney og
MANITOBA PHOTO SUPPLY
Oo. Ltd.
353 Portage Ave.
Developing, Printing & Pramlng
Vig kaupum, seljum. lánuan og
.. skiftum myndavélum.
— TALStMI: A 6663 —
DK. A. RL0NDAL
818 Somerset Bldg.
Talsímt N 6410
Stundar sérstaklega kvensjúk-
dóma og barna-sjúkdðma. Aö httta
kl. 10—12 f. h. og 3—5 e. h.
Heimilt: 806 Victor St.—Simt A 8180
FOOTE & JAMES
Ljósmyndasmiðir.
Margra ára sérfræðingar.
Sérstakur afsláttur veittur
stúdentum.
Sími A 7649 282 Main St.
Cor. Graham Ave. Winnipeg.
TALSIMI: A 1834
Dr. J. OLSON
Tannlækntr
Cor. Graham and Kennedy
216 Medical Arts Bld*.
Heimasiml: B 4894
WINNIPEG, MAN.
St.
Talslmli
DR. J. G. SNIDAL
‘fANNLOtKtriK
•14 Soaermt Bl.ck
Portagt Av«. WINNIPBU
Lundar: Annanhvern miðvikudag.
Riverton: Fyrsta fimb’dag í hverj-
un? tnánuBL
Gimli: Fyrsta MitJvikudag kvera
mánafar.
Piney: Þriðja föstuJng i mVnuBi
hverjum.
Stefán Sölvason
Teacher oí Piano
Ste. 17 Emily Apts.
KING GE0RGE H0TEL
Eina íslenzka hótelið í beeni
(Á homi King og Alexander).
Th. Bjarnafea
RiSamaður
stirðir og ósamrýmanlegir tíðarand-
anum, að þeir fóru sínar eigin götur
og bundu eigi bagga sína sem aðrir
samferðamenn. Með aukinni skóla-
vist hefir fjöldinn meira mótast á
einn veg, og einstaklingurinn því
vakið minni eftirtekt, þar sem hinir
gátu dregið að sér athygli fjöldans;
voru það ekki einungis hinir óment-
uðu alþýðumenn, heldur alt að einu
mentamenn og skáld, sem annaðhvort
voru sérkennilegir, eða sköruðu meira
fram úr, en i seinni tíð; af hverju?
Ai því eðlislögmálið var þeim inn-
rættast, var þeim alt. Þetta sér-
kenniiega við menn kom fram í ýms- | # #
um myndurn: Vallarsýn, klæðaburði, EmÍly St. WÍlHlípeg.
látbragði, talshætti og málróm, sem
hægt væri að leika en eigi að lýsa.
Sakna ég þess, að eiga eigi raddir
sumra þeirra geymdar fónleiðis, því
jafnvel þótt um svokallaða sérvitr-1
inga .væri að ræða, kemur fram í
sérkennum þeirra svo mikil snild, að
slíkt má eigi með öllu gleymast þjóð
v'Orrf, og þar sem “Heimskrtnigla”
hefie þegar byrjað á að gæða lesend-
um sínum á þeim mannlýsingum, hef-
ir mér hugkvæmst að draga fram
nokkrar líkingar um þá menn, sem j
að einhverju leyti eiga þau eftirmæli
skilið. í því felst það, að það sem j
kann að verða sagt um menn, á eigi
að verða framsett þeim til hnjóðs eða
vanvirðu; verður það einkum eftir
minni og munnmælum, en þó leitast
við að rangfærzlur eigi sér sem
minst stað.
Á Eyjólf Magnússson barnakenn-
ara hefir verið minst á í blaðinu,
sem hæfileikamann, sem mátti, sann-
aðist á honum það sama og Gretti
o. fl.: “Að annað er gæfa en gjörv-
ugleiki”; var hann hagyrðingur góð-
ur og gat verið meinfyndinn. Eitt
sinn er hann kom á þingmálafund,
ölvaður eins og hann átti vanda til,
og var vísað út af embættismanni,
sem var fundarstjóri, sagði Eyjólf-
ur:
“Stirg er þessi stjórnarskrá, stend-
ur æ til bóta;
konunghollir ofan á, ístrubelgir
fljóta”.
Dubois Limited
EINA* ISLENSKA LITUNAR-
HÚSIÐ 1 BÆNUM.
Sími A 3763—276 Hargrav*
Alt verk fljótt og v«i að hendi
leyst. Pöntunum utan af landl
sérstakur gaumur gefinn. Eini
staðurinn I bænum sem litar og
hreinsar hattfjaðrir.
Eigendur:
A. Goodman
R. Swanson
Dubois Limited.
DR. J. STEFÁNSSON
21« MEDICAI. ARTS BLDCk
Hornl K.nnedy og Gnktn.
Stnndar tl.dafa iiiaii ryraa-.
nrf- .8 krrrkr-.J AkdAnan.
W kltta frA kl. 11 tll U L k
•6 kl. 8 tl 6 r- k.
Tilafal A 3521.
Hcliill N Hir.r Atc. W.
DR. C- H. VROMAN
Tannlœknir
Tennur ySar dregnar e8a lag-
aðar án aHra lcvala.
Talsími A 4171
505 Boyd Bldg. Winnipog
EF ÞIG VANTAR FLJÓTANN OG
GÓÐANN FLUTNING, SÍMAÐU
N 9532
P. SOLVASON
959 Weltlngton Avo.
Arafl Anderaon BL P. Garlcad
GARLAND & ANDERSON
L6GFR.4SÐINGAR
Pkonr i A-21ST
M1 Blrctrlc RallaTry Ckaaabrra
K Arborg 1. og 3. þriðjudag h. m,
ÁRN I G. EGERTSSON
íslenzkur lögfrœðingur,
hefir heimild til þess að flytja mál
bæði í Manitoba og Saskatchewan.
Skrifstofa: WYNYARD, SASK.
i. J. SWANS0N & C0.
Talsímt A 6340.
611 Paris Building.
Eldsábyrgðarumboðsmenfi.
Selja og annast fasteignir,
vega peningalán o. s. frv.
FOIl SERVICE
QUA1.1TT
nnd low prflces
LIGHTNING
SHOE
REPAIR.
328 B Har-
grave St.
Phone: N 0704
NOTIB
“O-SO-WHITE
Hið makalausa þvottaduít
vlí allan þvott 1 heimahúsum; þá fá-
itJ þér þvottinn sem þér viljitS.
Enga lia rsmi M
Enga hlAkku
Kkkert nudd
Allar gftfinr mntvöruböiílr selja þaS*
“O-SO” PRODUCTS CO.
240 Young Street.
* — N 7691 —
Aður Dalton Mfg. Co.
NOKOMIS BLDO.
W I N N' I P E G
Phonei A4402. — 875-7 Sargrnt Ayr.
Electric Repair
Shop
0. SIGl'RBSSON, Hliðamatur.
Rafmagns-áhöld til sölu og við þau
gert. Tinsmíði. Furnace.aðgertJir.
Oft hafði hann sótt um kennara.
styrk, en varð synjað, einkum vegna
flöskunnar; átti hann tal um það við
landshöfðingja, en varð eigi ágengt,
sagði hann þá:
“Eigi skelfir Eyjólfs haus,
Islands valda Tyrkinn;
fer úr böndum fjandinn laus,
fái ég ekki styrkinn.”
Margar smellnar tækifærisvieur
eru enn i minnum, þó eigi séu skráð-
ar; it. d., “Landshöfðinginn dabbar
um gólf o. s. frv.”.
Lék Eyjólfur vanalega lögreglu.
menn er hann var við vin, enda hrós
aði hann sér oft af því að hann væri
sýslumannsson.
(FTh. á 7. bls.)
A. S. BARDAL
■rlar llkklstur og annast um tt-
farlr. Allur útbúnahur sá b.stl
Ennfrrmur sclur hann allskonar
mlnnlsvarba 03 lrfatalna—1—1
848 SHERBROOKE ST.
Fhosei NMOT WINNIP36
DA/NTRY’S DRUG
STORE
Meðala sérfræíingmr,
‘Vörugaeði og fljót afgreiBila'
eru einkunnarorð vor.
Horni Sargent og Liptoo.
Phone: Sherb. 116é-
BETRI GLERAUGU GEFA
SKARPARX SJÓN
Augnhrknar.
>04 ENDERTON BUZLDZMG
PortagB «na Haigrav*. — A W4S
MRS. SWAINSON
627 Sargent Avt.
hefir ávalt fyrirliggjandi úrvala-
birgSir af nýtízku kvenhöttum.
Hún er eina islenzka konan aem
■llk* verslun rekur í Wtnnlp«g.
Islendmgar, iátiS Mr*. Swakv- |
•on njóta viSskifta yíar.
- . ' ' M