Heimskringla - 24.06.1925, Blaðsíða 7

. WINNIPEG 24. JÚNÍ, 1925
H5IMSKRINGU
7. BLAÐSlÐA
Pisdar frá Finnlandi
(Framháld írá 3. sfSu)
AS lokum skal eg aöeins geta þess,
aC hringinn í kringum Helsingfors
hafa þotiö upp smáþorp (Villa-
steder), sem aS miklu leyti lifa 4
bænum, og sem meS tímanum , ef-
laust vaxa saman viS hann. Er fag-
urt mjög í sumum þorpum þessum,
svo sem t. d. Grankulla, er hefir veriS
bygt í þéttum grer.iskógi, eSa a
Brendö, eyju austan viS Helsing-
fors. Er hún tengd viS Helsingfors
meS langri brú og gengur sporvagn
á milli.
Sporvagnar ganga eftir aSalgötum
Helsingfors og til f jölsottustu
skemtistaSanna utanbæjar, eins og
Brendö og Fölisön. Annars keppa
bilar og hestvagnar um fólksflutn-
inginn. Fjölgar bílunum nú, en þó
ber miklu meira á hestavöngunum en
t. d. í Kaupmannahöfn, eSa jafnvel
Beykjavik. Aktygin hafa oft ein-
kennilegan boga vfir makkann og eru
sett bjöllum aS austrænum siS.
Hestarnir eru fallegir og vel hirtir,
venjulega; stundum auSsæilega af
binni mestu ást og alúS. Þó eru þeir
ekki öfundsverSir af æfi sinni, því
göturnar eru svo harSar og hrjóna-
legar. í>ær eru víSasthvar lagSar
ólögulegum granithnullu^igum, sem
standa upp úr götunum eins og frost-
kúlur í bæjargöngum. Yfir þessa
hnullunga skrölta nú vagnarnir meS
hræSilegum gný og gauragangi. Þog-
ar snjór fellur, ræSst bót á þessu.
ökuþórarnir skifta óSara um og beita
klárunum fyrir sieSa, sem renna
WjóSlega yfir hjarniS.
III. Finnor og Finnlendinffftr.
Eyrst eftir aS eg kom hingaS, vildi
þaS ósjaldan til, er eg í grannleysi
spurSi um menn, hvort þeir ‘væru
sænskir eSa finskir, aS eg fékk svar-
iS: hann er finnlenzkur. Og yrSi
mér þaS á, aS kalal sænskumælandi
mann Finna til aSgreiningar frá Sví-
um, var eg þegar leiBréttur: Hann
er Finnlendingur. Finnlendingar
nefnast hér einu nafni íbúar Finn-
lands, hvort heldur eru af sænsku eSa
finsku þjóSerni. Oft er þó finn
ienzkur aSeins haft um hina sænsku
Finnlendinga til aSgreiningar frá
Svíum (finlands svensk og riks-
svensk). Runeberg segir einhver,4-
staSar í Fenrik Staals Sagner: Even
jag er Finne, en þaS ætla eg, aS marg
ur sænskur Finnlendingur þættist nu
ofgóSur aS taka undir þaS meS hon-
um, og liggja þau rök til þess, sem
nú skal greina.
I sjö aldir aS minsta kosti hafa
Svíar og Finnar búiS saman í land-
inu. Finnar bjuggu þar þó.fyrr en
Svíar komu og settust aS í skerja-
garSinum og beztu héruSunum meS
ströndum fram (Austurbotni og hinu
ciginlega Finnlandi og Nýlandi, c:
suSurströnd Finnlands). Svíar stóSu
framar aS menningu og gerSust
höfSingjar landsins, svo sem kunn-
ugt er, og sænskan varS mál allra
mentaSra manna. Á' finsku var ekki
um aSrar bókmentir aS ræSa en bibli—
una, sem Mikael Agricola biskup
þýddi á finsku um 1540 ogi lagSi meS
því fyrsta grundvöll máls og menta
meSal Finna^ Svo stóS jafnvel langt
fram yfir þann tíma (1808) er Rúss.
ar lögSu undir sig landiS, og undu
báSar þjóSir í raun og veru vel viS
finska alþýSan hafSi ekki vaknaS
ti! meSvitundar um mátt sinn og rétt.
En hennar tími var nærri. Jafnvel
margir af beztu mönnuni hinna
sænskumælandi Finnlendinga sáu
bæSi hvaS i henni bjó og aS svo bú-
i6 mátti eigi standa. Tóku þeir þá
ýta viS löndum sínum hinum
finsku. En þeir er fyrst og fremst
vöktu finsku þjóSina til starfa, voru
þeir Elias Lömrot, er safnaSi og
steypti í heild þjóSkvæSunum finsku,
‘•Kalevalt” (1. útg. 28. febr. 1835)
og stjórnmálamaSurinn J. W. Snelle-
rnann (1806—1881). Hugsjón hans
var: ein þjóS og ein tunga í einu og
sama landi; sænska höfSingjastéttin
yrSi aS fórna föSurmáli sinu á altari
fósturjarSarinnar og taka upp finsku.
Eins og riærri má geta, þótti Svíum
þetta hart aSgöngu, og hófst nú mál-
streita sú, er staSiS hefir æ síSan og
enn bryddir á, þótt svo heiti, aS báS
ar tungurnar séu nú lögum sam-
kvæmt jafnréttháar. Hafa Finnar,
sem eSlilegt er, unniS mjög á í stríSi
þessu, þar sem þeir eru miklu fjöl-
mennari, enda fer sænskumælandi
mönnum sífækkandi. ÁriS 1880 höfSu
38% af íbúum landsins sænsku aS
móSurmáli, en 1910 aSeins 26% og
nú jafnvel aSeins 12,5%. Nú fljúga
finskar bókmentir langt fram úr hin-
um sænsk.finnlenzku, enda eiga
Finnar stærri markaS bókum sínum
og geta því selt þær ódýrara.
Þrátt fyrir þetta eru sænskir Finn-
lendingar enn aS m. k. 400,000 aS
tölu og þaS mest óSalsbændur og^
mentamenn; halda þeir fast viS eign.
ir sínar og forua menningu, og er
þess aS vænta, aS þeir verSi enn lang
lífir i landinu. Og þó margt verBi til
misklíSar og sundurþykkju meS
þjóBunum, þá er.u þó böndin, sem
tengja, sterkari. BlóStengdir, sam-
eiginleg ættjarSarást og sameiginleg-
ur ótti, viS hættuna í austri — alt
bindur þetta saman. — 5. febrúar er
hátiS Helsingfors. ÞaS er afmælis-
dagur Rúnebergs, sem bezt allra Finn
lendinga hefir kveSiS um ættjarSar-
ást og hetjudug þjóSarinnar. Stú-
dentarnir ganga fylktu liSi til stytt-
unnar á Esplanaden, hylla skáldiS og
syngja söngva hans: þjóSsönginn
“Vaart land” og “Björneborgarnars
marsch”, þessa' óviSjafnanlegu her-
hvöt Finnlendinga. Eftir þaS koma
allskonar félög og stofnanir meS
hyllingar sínar. — 28. febrúar er
Kalevala dagurinn. Þá leggja stú-
dentar kranz á Lömrots styttuna í
gamla kirkjugarSinum, og er dagur-
inn hátiSleguT haldin>t) á svipa^m
hátt og Rúnebergsdagurinn.
Til dæmis um árvekni Finnlendinga
sænskra og finskra og áhuga um land
vörn sína, er þess aS geta, aS auk
hersins hafa þeir stórar sveitir sjálf-
boSaliSa, er kallar sig “VarSliS”
(Skyddskar), víSsvegar um land alt.
Þessar varSliSssveitir eru upp komn-
ar í rauSa stríSinu (28. jan. til 16. mai
1918), er borgarar og búendur risu
upp til varnar gegn innlendum þorp-
aralýS og útlendum kúgurum. Er
varSliSiS nú svo öflugt, aS þaS getur
á svipstundu myndaS 100,000 manna
her af öllu tæi: fótgöngu- og stór.
skotailS, riddarar, flotadeildir o. s.
frv. 28. janúar. daginn sem rauSa
stríSiS byrjaSi, fór VarSHB Helsing.
fors blysför til bústaSar Manner-
heims hershöfSingja, þess er stýrS
hvitu hersveitunum frá öndverSu og
vann sigurinn i rauSa strííSinu. Var
þaS löng sveit og liSmannleg, enda
voru Helsingforsbúar hreyknir af
henni.
Frá stúdentum. — Allir stúdentar
viS háskóla Helsingfors mynda lög-
um samkvæmt einn ódeilanlegan fé-
iagsskap, er nefnist ■ Studentkoren
(kor = franska orSiS corps). Löng
um hefir brytt á sundurþykkju mill
finskra stúdenta annarsvegar og
sænskra á hinn boginn, en sænSkir
stúdentar tiltölulega fjölmennir eSa
>a. m. k. Y\ stúdenta. í haust mistu
þeir alveg þolinmæSina og sögSust úr
lögum viS Finna, og hafa nú myndaS
sér félagsskap, er þeir nefna Helsing-
fors Svenska studentkor, en ekki hef-
ir sá félagsskapur náS staSfestingu
samkv. lögum, og ser rektor -haskol-
ans, V. H. Suolahti, sem er Finni,
engan veginn hýrum augum til hans.
Víst er um þaS. aS hvort sem þeir
fá löggildingu eSa ekki, þá sitja þeir
fastir viS sinn keip; eru menn her
ins, aS þrauka viö og hafa sitt fram,
þó bannaS sé.
Annars skiftast allir stúdentar eft-
ir átthögum sínum í ‘‘þjóSir” (na.
tioner) eSa deildir (avdelingar). Er
þetta gamall siSur og var fyrst upp-
tekinn í Finnlandi þrem árum eftir
stofnun háskólans í Abo 1640, eftir
sænskri fyrirmynd. Nú eru þessar
“þjóSir” 13 aS tölu, og eru þar af 4
sænskar: Nylands nation, Abo na.
tion, Östra Finlands nation og Vasa
nation. Þessar “þjóSir” eru hinn öfl-
ugasti og mikiIsverSasti félagsskap-
ur meS stúdentum, og innan vébanda
þeirra hrærist hiS eiginlega stúd-
dentalif. Hver “þjóS” velur sér úr
flokki prófessoranna “inspektor”, er
hafa skal yfirumsjóij meS “þjóSinni”
og forsæti á fundum hennar, sem að
öllu forfallalausu . eru haldnir eiinu
sinni í viku. Annars nefnist sá “kur.
ator”, er æSstur er embættismaSur
“þjóSarinnar” af stúdenta hálfu, eins
’ konar framkvæmdastjóri hennar. Af
öSrum embættislmönnum “þjóSfer-
innar” má nefna “k!úbb”-höfSingj-
ann, sem hefir allan veg og vanda af
“samkvæmunum”, sem ávalt eru hald
in eftir fundina; sér hann um aS
hverskonar fagnaSur sé á boSstólum:
fyrirlestrar eSa söngur, upplestur eSa
“spex”, c: smá-leiksýningar, sem
sína. Enn hafa þeir gengist fyrir út-
gamni um þekta menn og stundum
jafnvel af því tæi, aS stúlkurnar þykj
ast ekki mega undir þeim lestri sitja,
svo t. d. venjulega “spex”-i6 á týs-
daginn (þriSjudaginn) í föstuinn-
gang meS nýlenzku “þjóSinni”. Svo
aS söngur og samræSur geti gengiS
hæfilega liSugt, er loks séS um, aB
eitthváS sé til aS væta kverkarnar, og
er ekki örgrant um aS þar fljóti for-
boSin vara meS; verSur hér sem oft-
ar, aS nauSsyn brýtur lög.
Samkvæmin eru hinn glaBi þáttur
stúdentalífsins, á fundunum eru al-
varleg mál á dagskrá, þar eru rædd
áhugamál stúdenta. Þau hafa veriS
og eru enn mörg. Málstreitan og
þjóSernismáliS hefir, eins og gefur
aS skilja, veriS mikiS hjartans mál
stúdenta. Innan veggja nýlenzku
‘þjóSarinnar” var þaS á fyrstu ó-
friSarárunum ákveSiS, aS senda unga
stúdenta til Þýzkalands til þess aS
nema hernaSarlist, ef til þess kæmi
aS Finnland heimti frelsi sitt meS
vopnum. Og sú kom tiSin, aS þessi
ungu foringjaefni komu í góSar þarf-
ir. Er ósýnt, hve fariS hefSi í frels-
isstríSi Finna, ef þeir hefSu ekki átt
neinum færum mönnum á aS skipa
foringjastöBur. VarSliSiS (Skydds.
koren) á og drjúga styrktarmenn i
stúdentahópnum; halda stúdentar
uppi sérstökum flokki af sinni hálfu.
Um menningu og mentun alla láta
stúdentar sér mjög ant, svo sem vera
ber. Hafa þeir komiS á stúdenta-
fræSslu víSsvegar um sveitir og kaup
anga og senda þangaS fyrirlesara
sína. Enn hafa þeir géngist fyrir út-
gáfu rita stærri og smærri í svipuSum
tilgangi. Fyrst og fremst hafa þeir
þó auSvitaS hugsaS um sinn eigin
hag. Hafa þeir komiS sér upp stór-
um sjóBum, sem stúdentar geta feng-
iS námsstyrk úr, eSur utanfarar-
styrki.
Ennfremur hafa þeir komiS sér upp
reisulegum húsum til fundahalda
sinna og annara þarfa (bókasöfn o.
f!., auk þess sem þeir leigja stór hús.
næSi og hafa af því tekjur góSar);
einna helzt er e. t. v. eldra Student-
huset, sem bygt var áriS 1870; söfn.
uSu stúdentar fé til þess meS þvt
móti, aS þeir fóru viSa um landiS og
sungu, síSar hafa allar hinar stærri
“þjóSir” komiS sér upp sínum eigin
húsum.
T. d. um framtak stúdenta má geta
þess, aS Sájbolax “þjóSin” .JSIavo-
lax fylki inni í landi)hefir með sam.
skotum o. s. frv. komiS upp stóreflis
berklahæli inni í Savolax.
SiSast en ekki sízt ber aS geta þess,
aS þaS var af hvötum sænskra stú-
denta, aS stofnaSur var hinn nýi há-
skóli í Abo (Abo akademi 1918) til
þess aS vernda sænskt mál og þjóB-
erni, og er sá skóli óskabarn allra
sænskra Finnlendinga, enda lifir a
samskotum þeirra og fjárframlögum.
AS sjálfsögSu hafa stúdentar, —
margir hverjir fátækir, eins og gerist
og gengur — minst getað lagt af
mörkum til allra þessara stórvirkja.
En, þeir hafa átt hugann, þenna töfra
sprota, sem, eins og stafur Mósesar,
knýr vatniS úr klettinum. — Eg skal
þeirri ósk til stúdentanna heima, aS ——
í hverju sem þeir taka sér fyrir hend-
ur, megi þá aldrei bresta áhugann.
Ætla eg þá mun vel vegna.
15. marz 1925.
* •
(Lögrétta.)
-----------x-------------
Væri þetta á Rússlandi
MaSur er nefndur George Autque-
til. Hann er stjórnmálamaSur á
I Frakklandi, og sótti fyrir nokkru um
j þingmensku. Hann er einnig meS
fremri rithöfundum Frakka. Hefir
har.n lýst því yfir, aS hann ætlaSi sér
aS bera upp frumvarp í þinginu, ef
hann verSi kosinn, og fá þaS boriS
upp af öSrum, verSú hann ekki kos-
mn, þar sem mönnum sé heimilaS
fjöJkvæni. KveSur haru þaS orugg.
asta ráSiS til aS fjölga fólkmu á
Frakklandi. Hefir hann þegar feng-
iS fjölda stuSningsmanna. sérstak.
lega meSal lögmanna, lækra og íit-
höfunda. FrumvarpiS ler eirnig
fram á þaS, aS eftir þvi sem nænn
eigi fleiri konur, þurfi þeir aS greiSa
lægri skattá. Sá sem eigi fimm kon-
ur eöa fleri, sé undanþeginn ölium
sköttum.
Hátt mundi hvína í tálknum ’eigu-
tólanna hjá auSvaldsþjóSum, ef þessi
frétt kæmi frá Rússlandi, en um har.a
er getiS meSal lítt merkra hversdags
fiétta. t S. J. J.
-------x--------
Framtíðarspádómar.
ÆTLIÐ ÞÉR aðSENDA PENINGA
TIL ÆTTINGJA I EVROPU?
Ef pér hafitS patS í hyggju, þá farit5 til White Star-Dominion
Línu skrifstofunnar, og kaupi?5 ávísan. Hún er ódýr og tryggir
yt5ur gegn tapi, og er gjaldgeng án affalla hvar sem er í
Evrópu. ‘
Ef frœndur y?5ar e?5a vinir ætla a5 koma til Canada, þá
ættu?5 þér a?5 kaupa farbréf þeirra hér, þeim a?5 kostna?5arlausu,
e?5a á einhverri annari skrirstofu Whie Star-Dominion Línunn-
ar. Vér afhendum þeim farbréfin beint frá næstu skrifstofu í Ev-
rópu. Vér hjálpum y?5ur a?5 bi?5ja um og fá landgönguleyfi handa
þeim sömulei?5is hjálpum vér þeim einnig a?5 útvega vegabréf,
ræ?5ismanna undirskriftir; útvegun járnbrautafarbéf, skiftum
.peningum, og útvegum þeim í alla sta?5i hættulausa, skemtilega
og fljóta fer?5.
A hinum stóru nýtízku skipum White Star-Dominion Línunn-
ar eS5 ££ætis niáltí?5ir og þægilegir svefnklefar*á lægsta ver?5i.
f f a® senda peninga til ættingja í Evrópu, kaupi?5
nite Star-Dominion Line ávísanir; þær eru ódýrar, og
tryggja v?5ur gegn tapi.
Komió e?5a skrifi® eftir upplýsingum og ókeypis a?5sto?5 til
No. 4.
286 Main St., Winnipeg
1 Red Star line .

WHITE STAR-DOMINIÓN IINE
ir menn munu búa í bæjum og þorp- greiSslu. AtkvæSasmalarnir mundu
um, og þau munu verSa miklu fleiri þá hrópa til kjósendanna eSa hvísla í
eri nú, en stórborgirnar færri, og því eyru þeim eitthvaS þessu líkt: Kjóstu
hefir Lenin einnig spáS, aS svo yrSi.
ÁSur en kolanámurnar og olíulind-
irnar þverra, hafa menn lært aS not-
færa sér afl vindanna og sólarinnar
í þeirra staS., Nú koma ekki aS not-
hann Árna, því hann vill fjölga söng-
mönnum! ESa: Kjóstu hann Björn.
því hann vill f jölga kvenfólkinu I ESa
þá: Ef þú kýst hann Magnús, þá
fæSast börnin þin meS rottuhala’
um nema fimm hundruðustu hlutar , Höf. hugsar sér aS vísindamennirnir
af ljósmagninu. Hitt fer forgörSum sem klakinu stjórna, ráSi ekki aSeins-
þ. e. hinir ósýnilegu geislar.
yfir kynferSi þeirrá, sein fæSast,
sem víSfræg eru orSin undir nafninu van;r því síSan á dögum Rússaveldis.
Margir rithöfundar hafa, eins og
Krukk'ur okkar, skrifaB spásagnir
um framtíSina, ýmist í gamni eSa al-
vöru. Hér i blaSinu var fyrir nokkr-
um árum sagt frá stóru riti eftir
ÞjóSverjann Spengler, sem sagSi þaS
fyrir, aS bráSlega myndi lokiS menn.
ingu Vesturlanda, visindi þeirra og
verknaSarframkvæmdir mundu hverfa
og gleymast og þjóSirnar, sem haldiS
hafa þeim uppi aftur færast yfir á
stig bernskumenningarinnar, en t
Rússlandi mundi rísa upp nýtt menn-
ingartímabil á nýjum grundvelli. 1
lok heimsstyrjaldarinnar bryddi víSa
á svartsýni, sem fór í þessa átt.
En aSrir spámenn eru bjartsýnni,
þegar þeir líta til framtíSarinnar og
framfaraskilyrSa vísinda og merjnþ
ingar NorSurálfunnar. MeSal þeirra
er enski HffræSingurinn I. B. S.
Haldane, sem er mikils metinn vís
indamaSur á sínu sviSi. Hann hefir
nýlega samiS rit um vísindin og fram
tíSina og heldur aS enginn þurfi aS
örvænta um framtíSargengi vísind
anna. AuSvaldiS , stySji þau af því
þaS telji þau vinna sér í hag, enda
þótt þaS vilji stundum láta iSkendur
þeirra komast af meS lág laun, og
hinum skipulagsbundna verkalýS sé
frá barnæsku innrætt trú á visindin.
JafnaSarmenskan styíji þau, af því
aS hún vænti þaSan bóta á núverandi
líkamlegu böli mannkynsins.
En i hverja áttina leiSa þá fram-
farir vísindanna og hver verSa á-
hrif þeirra á hiS daglega líf og á
hugsunarhátt og tilfinningar manna?
Haldane minnir á, aS rithöfundurinn
Chesterton hafi fyrir mörgum árum
sagt, aS menn myndu bráSlega hætta
aS gera nýjar uppgötvanir og þess
vegna myndi hestvagninn enn verSa
notaSur eftir hundraS ár til mann-
flutninga, en nú séu þau mannflutn.
ingatæki þegar horfin. Rithöfundur-
inn H. G. Wells hafi í bók, sem út
kom 1902, spáS því, aS áriS 1950
myndu verSa til flugvélar, sem þyngri
væru.en loftiS, og mætti nota þær í
ófriSi. Hann hafi þá alls ekki ætl-
ast til aS menn legSu trúnað á þetta.
En hvaS sé nú þegar komiS fram?
Stefnan er sú, segir höf., aS yfir-
vinna fjarlægSirnar, svo aS menn
geti á svipstundu hizt hvar sem þeir
eru staddir á jarSarhnettinum. Menn
færast smátt og smátt nær þessu tak
marki, enda þótt þaS náist aldrei til
fulls.
Höf. telur ekki ólíklegt, að þjóS-
skipulagsfyrirkomuIagiS breytist eitt-
hvaS í þá átt, aS þaS minni á léns-
menskufyrirkomulag miSaldanna. Og
ef kaþólska kirkjan og evangelisku
kirkjurnar renna saman í eina heild
þá geti þar einnig skapast fyrirkomu
lag, sem bendi til miSaldanna. Menn
muni finna ráS til þess aS fæSa sig
á auSveldari hátt en nú, segir hann
ÞaS verSur meS því aS breyta ólif
rænum efnum í fæSu. AuSvitaS verS
Læknavisindin hafa nú þegar breytt heldur geti þeir eijinig smátt og smátt
mörgu í rríannlífinu, en eiga eftir aS breytt allri likamsbyggingu þeirra.
gera enn meiri breytingar. Og stærsta , Höf. endar mál sitt á því, aS hann
breytingin verSur sú, aS hugsunin; hafi sett þarna fram lítiS úrval
um dauSann hverfur meir og meir í | drauma sinna. En þaS er ógerning-
hinu daglega lífi. Og þetta hefir aft- J ur, segir hann, aS reyna aS spá
ur áhrif á trúarbrögS mannanna. nokkru um þaS, hvernig vísindin i
Eins og uppsprettur ljóssins verSa i einstökum atriSum geta breytt mann-
bæjum framtiSatinnar notaSar til aS lífinu. Eg hygg aS þær breytingar
nema burtu mismun dags og nætur, | haldi stöSugt áfram og verSi jafnvel
svo munu og framfarir læknavísind. | enn gagngerSari en hér er lýst. Hann
anna leiSa til þess, aS allir menn verSi I segist auSvitaB vera barn síns tima
eldri .en nú og deyi eSlilegum dauSa. i og sér sé ant um sumt af því, sem
En þetta fellir stoSir undan trúar- | honum heyri til, svo sem heimilislíf-
brögSunum, segir höf., því trúhneigS ;s. En allar þær breytingar, sem
in skapast af þvi, aS menn finna til
fallvelti lifsins, eSa þá aS menn hafa
óvænt orSiS aS skiljast viS beztu vini
sína og ættingja. En einhverntíma
í framtiSinni munu allir menn lifa
lífi sinu til eSlilegs enda og deyja
saddir daga, eins og ættahöfðingjar
biblitinnar, og kynslóSirnar rounu
deyja aS mestu samtimis.
‘Höf. spáir, aS bráSIega muni reka
aS því, að manrífjölgunin gerist á
annan veg en nú, hinum erfiSa meS-
göngutíma verSi létt af kvenfólkinu.
Hann segir, aS þar sem nú-þegar sé
svo komiS, aB menn geti haldiS fóstri
rottunnar og músarinnar lifandi í
glasi, þá verSi þess ekki mjög langt
aS bíSa, aS menn fari aS klekja út
nýju fólki á vinnustofum efnafræS-
inganna og undir handleiSslu þeirra.
MannfjöIgunarmáliS, sem er eitt af
vandamestu stórmálum hemsins er þar
með útkljáS. Menn ráSa þá aS öllu
leyti viS þaS, hve margir fæSast og
hve fjölment hvort kyniS um sig
verSur. Menn geta ímyndaS sér, hver
áhrif þetta hafi á heimilisflífið og
ijóSfélagslífiS yfir höfuS, en lýsing-
ar á þeirri breytingu myndu verSa
margskonar og flóknar. Höf. hugs-
ar sér, aS hann yrSi viB kosningar,
>egar þessi breyting væri komin á, en
telur annars ólíklegt, aS menn verSi
)á enn svo heimskir, aS velja sér
stjórnendur meS almennri atkvæSa-
ur landbúnaðurinn þá ekki arSvæn
nú lúka þessum linum aS sinni, meS legur, og fiskveiSar ekki heldur. All
hann spái, styðjist viS vísindarann-
sóknir nútimans, og þann áfangur af
þeim, sem þegar sé fenginn.
, (Lögrétta.)'
----------x----------
Stökur.
eftir G. ó. Fells.
Heimsaf neitarinn.
AS hafna öllu’ er hættuspil.
Eg hylli ei glæfraferðir.
I gegnum heiminn himins til
eg held þú fara verSir. t
Til gifts manns.
Enga konu fær þér fest
fólsku þinnar dróminn.
Rósahlekkur heldur bezt
hug, sem elskar blómin.
HvaS skortir í s 1. þjóSina
m e st?
Hver mun reynast hjálpin bezt?
HvaS er þörf aS vinna?
Island skortir allra mest
eining barna sinna.
Von og trú.
Ef von og trú þér vikja frá,
þó viljinn tóra kunni,
helzt þú lí'kist húsi þá,
sem hruniS er af grunni.
(Vísir.)
BORGIÐ HEIMSKRINGLU.
ENNÞÁ eru margir, sem ekki hafa seflt oss borgun
fyrir Heimskringlu fyrir síðastliðið ár.
ÞÁ vildum vér biðja að draga það ekki lengur,. held-
ur senda borgunina strax í dag.
ÞEIR, sem skulda oss fyrir marga árganga eru sér-
staklega beðnir að grynna nú á skuldum sínum sem
fyrst. Sendið nokkra dollara í dag.
Miðinn á blaði yðar sýnir, frá hvaða mánuði og ári
þér skuldið.
THE VIKING PRESS, Ltd., .
Winnipeg, Man.
Kæru herrar;—
Hér með fylgja ....’...... Dollarar, sem
borgun á áskriftargjaldi mínu við Heimskringlu.
Nafn ..............................
Áritun .............................
BORGIÐ HEIMSKRINGLU.
I