Heimskringla - 23.09.1925, Blaðsíða 5
WINNIPEG, 23. SEPT., 1925.
HEIMSKRINGLA
5. BLAÐSÍÐA
um, en hann stæli sæti á meSan.”
En Vantan svarar þessu eklqi, en
nuddar eitthvaS t hálfum hljóðum.
Eg heyrSi að það var latina, en gat
aSeins greint orSin: vox populi. Þetta
var latína og þýddi eitt sinn vosbúS
t og popli. ÞaS var í Nýja íslandi í
þann tíS, sem Jón heitinn á Strympu
var járnbrautarnefnd.
Lestin tekur kipp, og á staS til
Gintli. Vantan lygnir augunuum út
í bláinn. ' Alt í einu snýr hann sér
viS og spyr: “Hvar er Landan ?’’ —
Já, hvar var Landan? Var hann þá
týndur og tröllum gefinn? Hann var
horfinn! Og illkvitni örvæntingar-
innar iæsti sig um hverja taug, eins
og banvænt eitur. ViS vorum i aft-
asta vagninum, og eg hef gönguför
í Landansleit fram eftir lestinni. Eg
geng og geng og geng, eins og
söguHetja í eldgömlu æfintýri. Og
eg geng þar til eg sé vitlausra spítal-
ann i Selkirk, þar sem hann gnæfir
viS himinn og skefur ský af lofti fyr
ir Manitobabúa. Þá man eg eftir
farbréfi minu og kæri mig ekki um
aS ganga alla leiS til Gimli. “Sástu
Landan?” spvrja félagar núnir, þeg-
ar eg kem heim. En eg kom ekki
upp orSi vegna sorgar og þreytu.
“Landan er úr sögunni. ÞiS sjáist
aldrei framar,” sagSi angistin fyrir
okkar munna. “Hann er í grautar-
leit,” getur Vantan til. “Þá er hann
lika píslarvottur þeirra himnesku,”
segir Fantar; “og minning hans mun
lýsa sem heilagur eldur fram eftir ó-
komnum öldum.’’ í þessu fanst mér
lítil huggun í svipinn, og tilveran
hafSi ekki meiri lífsgleSi aS bjóSa
en stórt kerald fult af laxersalti. En
lestin brunaSi áfram.-
“Þá erum viS komnir til Nýja
Islands,” segi eg um leiS og Sípíar
skutlar okkur yfir merkjalínuna. —
“Einmitt þaS ! Hætt er nú 'viS/ ’seg-
ir Vantan og glápir út um gluggann;
og Fantar gónir út líka, eú eg stend
á öndinni. Er gamall Ný-íslendingur
og stóS ekki á sama um, hvern dóm
fylgdarmenn mínir feldu á fóstur-
jörSina. Eftir svo sem eilífa þögn
styn eg upp spurningunni: “Æ,
hvernig lízt ykkur nú annars á Nýja
Island?” “Nýja Island!” étur Vant-
an eftir mér og hleypir brúnum. “Eg
sé ekkert nema fífla og forarskóg,
Annars er IoftiS líklega fallegt hér,
því gott er bSessaS veSriS.’’ “Eh
sérSu ekki fúastofnana ?” gellur í
Fantar. “Hér verSur nóg vinna
fram aS þjóShátíSinni tuttugaíta og
annan.” “Og viS hvaS ?” spyr eg í
einfeldni hjarta míns. “HeldurSu aS
þeir reisi ekki spelkur viS kofana svo
aS þeir falli ekki á gestina?” svarar
Fantar, eins og hann væri aS leiS-
rétta heimskan krakka. ÞaS settist
kökkur í hálsinn á mér, og eg fann
til magnleysis í hnjánum. I þessu
flönum viS fram hjá Kjalvik. Þar
bjó Benedikt heitinn Arason, og
þótti góSur bóndi. “Kannjúbítitt!’’
hrópar Vantan á ensku. “Hér er
Ijómandi heimili. En þaS fjós —
herra trúr! Hér jhlýltur aSf l|úa
mannsvit innan um fíflana. “Já,”
segi eg hróSugur og gleypti kökkinn.
“Babbitunum hefir altaf gengiS jlla
aS rækta Nýja ísland. “Nú er hann
For Asthma
and Hay Fever
KAí» vltS verMtfu tllfellum. AHferít nem
heflr alveic unilurMnmle^ar
lækntoftar.
REYNID OKEYPIS
Ef þér lítSltS af illkynjutSu Asthma
etSa Hay Fever, ef þér eigitS svo erfitt
metS andardrátt atS ytiur finnist hver
sítSastur, þá látitS ekki hjá lítta atS
skrifa til Frontier Asthma Co. eftir
met5ali til ékeypis reynslu. ÞatS gerir
ekkert til hvar þér eigitS heima, et5a
hvort þér hafitS nokkra trú á nokkru
metSali undir sólinni, senditS samt eft-
ir því til ókeypis reynslu. Þó þér haf
ItS litSitS heilan mannsaldur og reynt
alt sem þér hafitS vitatS af bezta hug.
viti funditS upp til atS berjast vit5 hin
hrætSilegu Asthma köst, þó þér séut!
alveg vonlausir, senditS samt eftlr því
til ókeypis reynslu.
ÞatS er eini vegurinn, sem þér eigitS
til atS ganga úr skugga um, hvatS
framfarlrnar eru atS gera fyrir ytSur,
þrátt fyrir öll þau vonbrigtSi, sem þér
ha.fitS or'öitS fyrir í leit ytSar eftir meti-
ali vitS Asthma. SkrifitS eftir þessari
ókeypis reynslu. GeritS þatS nú. hessi
auglúsing er prentutS til þess atS all-
lr, s'em þjást af Asthma, getl notitS
þessara framfara atSfertSar, og reynt
aér atS kostnatSarlausu lækninguna,
sem nú er þekt af þúsundum, sem hin
mesta blessun er þeir hafa hlotlts 1
lífinu. SenditS úrklippuna i dag. —
TSragitS þatS ekki.
FREE TRIAI, COTJPOiV.
FRONTIER ASTHMA CO„ Room
954C Niagara and Hudson Sts.,
Buffalo, N. T.
SenditS lækningaratSfert5 ytSar 6-
keypis tii reynslu, til:
nieö einhverjar bölvaSar glósur,”
segir Fantar og gefur mér ilt auga.
Vantan gegnir þessu engu, en spyr
mig hvort þeir búi til vín úr fíflun-
um. Því neita eg, en þori ekki fyrir
mitt líf aö segja félögum mínum, aö
þetta séu ekki fíflar, heldur gyltu-
þistlar. “En á hverju lifa mennirnir?
Hvaö rækta þeir,” spyr Vantan. Nú
fanst mér vesturheimskt tækifæri
drepa á dyr hjá mér. og datt í hug
gömul visa: v
“Nú drepur sorg á dyr hjá mér,
til dyranna eg reyndar fer;
en segi þó í önnum mér:
Ö, ekkert gegni eg þér.”
Þaö er ekki sorgin í þetta skifti,
heldur tækifæriö. Eg átti aö flytja
ræöii daginn eftir, en haföi ekki tek-
iö hana saman. Nú gafst mér kost-
ur á að æfa mig, þiy.ima yfir félögum
mínum um það, á hverju þeir lifa í
Nýja íslandi. Við erum komnir ti!
Gimli. Þar átti einhver þeysir úr
norðurbygðum Nýja íslands að mæta
okkur. En hér er enginn þeysir. “Nú
skulum við síma eftir Pétri,’’ segir
Fantar, því enn var Eva efst á baugi
í huga hans. En Vantan kvaöst
vilja biöa og sjá hvaö setji.
Hér stöndum viö þá, (eins og Lút-
er) Landanslausir, þeysislausir, ein-
mana og yfirgefnir. En þegar neyö-
in er stærst, er hjálpin næst. Þvi nú
kemur Jón vert Þorsteinsson og tek-
ur okkur tveim höndum. Jón hefir
stórt hótel, sem kapteinn Baldi
Anderson, Noröurfari, reisti á
smábandsárum sínum. — Það er
eins og ganialdags fjalaköttur.
En Jón er góðmenni og auk þess
höföingi heitn aö sækja, og hleypir
ekki gildrunni á gesti sína. “Okkur
vantar aö vaska af okkur stufiö,”
segi eg við Jón, á íslenzku. Svo elt-
um við hann upp stigann. Þar vísar
hann okkur inn í kompu eina. Var
þar nóg fyrir af vatni og sápu, og
talsvert af þurkum. Þarna pússurn
viö okkur upp. En aö því búnu byrja
eg að æfa mig: “Kæru landar! Nú
fer göniul auglýsing úr Heimskringlu
að hringla í hausnum á mér:
Kæru landar, glögt aö gætið,
er gangið þiö um Aöalstrætiö
til aö kaupa klæöi og skó.-----
Þetta var andlaust og átti illa viö
tœkifœrið. Þó hefði eg aö likindum
álpaö þessu út úr mér, ef minnið
hefði ekki svikið mig (eöa bjargað
mér). Sagöi mér þó islenzkur höf-
uðskeljafræðingur fyrir löngu síöan,
aö minnisbungan á haus mínum væri
rúmgóö og barmafull. Jæja, eg sný
við blaðinu og held mig að ræðu-
sniöi góöra presta:
“Kæru landar! Náö sé meö yöur
o, s. frv. Eg vildi biöja ykkur að
athuga meö mér i dag, í allri ein-
lægni, í öllu bróðerni, í öllum kær-
leika, textann óviöjafnanlega, text-
ann háfleyga, textann dýrlega, þ. e.
fiflar og forarskógur. Látum oss
nálgast þetta fagra málefni án þotta
og þykkju. Látum oss athuga þaö
frá ölhtm hliöum sannleikans, öllum
hliöum réttlætisins, ölium hliöum
a—o—u ^ærleikans. Berum nú sam
an i einingu andans og bandi friö-
arins, kjör sléttubúanna, kornbænd-
anna, hveitikónganna, viö kjör þess-
ara óumræðilegu eljumanna, þessara
blessuöu landnámsmanna Nýja ís-
lands. Og ef vér leyfum hinu bjarta
liósi sannleikans oö lýsa upp vorar
syndum spiltu sálir, munum vér brátt
komast aö þeirri niöurstöðu, aö þess
ir óumræöilega þrautseigu Ný-ís-
lendingar, eru hátt upp hafnir yfir
hina óumræöilega illa settu sléfttu-
bændttr. Fyrst er eitt: Ný-íslend-
ingar hugsa meöan hinir þræla. Svo
er annaö: Fræg skáldkona suöur í
Bandarikjunum segir, aö jarðvegur-
inn, sé hann opnaður, gleypi í sig
gervileik mannsins. Svo er það
þriöja: Ný-íslendingar hafa ekki rót-
ast í moldinni eins og naut í flagi,
tii þess aö — aö — að veröa svartir
utan — og innan. Svo er þaö
fjórða— og nú var eg farinn aö
sækja í mig veðrið og röddin skalf og
nötraöi, af guömóði mælskunnar,
eins og i meiriháttar prédikara. “Svo
er þaö f jórða:” endurtek eg, og finst
eg gæti talið þannig upp hundraö!
En í þessu snarast Landan inn úr
'dvrunum. Landan heill á húfi!
Hafði hann komiö meö aukalest rétt
á eftir okkur. Féllumst viö nú í
faðmlög og stingum: “HVaö er svo
glatt."
(Meira.)
Á heimleið.
Ber oss nú fley Biö eg, aö veröi
aö írónskum ströndum, hans vilji gjörr
þar sem aö enn sér una allri veröld í.
ættingjar niargir Bið aö hans ríki,
og æskuvinir; v réttvísi og elska
þá verður ljúft aö líta. eftlist öllum hjá. — |
Ljúft og aö líta Bið eg aö andans
landiö gamla, óskahetjur
fagurt í sumar sælu. mannfélagsmeinin
Hliðarnar grænu, megni að bæta.
fossana fögru, Auðlegðar bölvun 1
brekkur í blóma skrúöi. einstaklinga S
eyðist með hverju b
Hvar sem aö finn eg ári nýju. I
fegurð náttúru,
gleður það hug minn og hjarta. Frömuðir frelsis h
Hvort sem hjá móöur- fái að- vinna 7
foldinni frægu, óhindraðir o
eöa hjá fóstrunni fögru. að almennings heill. t
Ofsóknum linni á
Reynst hefir fóstran og afarkostum, v
foreldri betri sem að of víða v
mér, eins og mörgtim fleiri. enn þeir mæta.
Brennur samt hjarta e
barnsins af gleði, Ér nokkui\^þorir r
aftur að mæta móöur. þrek að sýna, I
• forvörn að hefja c
Föðurlands ást ins fótum troðna: s
er eigi mín “Krossfestu ’ann, krossfetu r
bundin við blett eða stað. ann!” • 1
Veröldin öll kallað er óöum; s
er mitt ættar land, “hann til uppreisnar 1
allir lýöir landar. æsir lýðinn. 1
Varðar það minstu, 1 T Fylgt er svo landsins v
hvar móðir dvaldi, lögum aö fremstu 1
þegar afkvæmi ól. af lagarefum I
Hitt varðar meiru, og ljúgvitni. 1
aö mannsefni þaö Sekur fundinn,
veröi veröld bót. fjötrum hneptur ^ i
fangavistar | i
Hvar sem að lifir, og frelsis banns. , | i
hvar sem að starfar, S
Ijái liö sitt alt Þó aÖ nú þannig r
réttlæti aö efla, þungt á horfist s
ranglæti að eyða, um bót að orka
rétta hallan hlut. í okkarri tíð, 1
traust hef eg ríkt ’
Gleðst eg aö heyra aö tíð sú komi, v
gagnlega umbót aö friður umfaðmi t
eins hjá allri sjót. frelsaðan lýð. t
Hvort sem í austri,
hvort sem í Vestri, Lifnaði gnerstinn v
hvað sem kallast þjóð. getur ei dáið,
þó bælist á stundum r
Flyt eg “FaÖir vor” í bölsókn harðri.
fyrir fööurinn alls, Eg veit þaö ! Eg veit þaö!
biö fyrir börnum hans. hann vinnur um siðir;
öllum lýöi, þaö þótt aö taki 1
hjá öllum þjóöum, þrautlanga sókn.
engan undan skil. • m. * — Anna Þ. Eldon• ]
—
ÞJER SEM NOTIÐ
TIMBUR
KAUPIÐ A F
The Empire Sash and Door
COMPANY LIMITED
BirgSir: Henry Ave. East. Phone A 6356
Skrifstofa: 5. Gólfi, Bank of Hamilton
VERÐ GÆÐI ÁNÆGJA.
MONARCH LIFE.
Á öörum stað í blaöinu er aug-
Eftirtektarvert er, aö ' íslendingar
Lífsábyrgö er orðin ein af þýð-
Frú Laura Goodman
Salverson.
Þess var getiö í siðasta blaði, aö
skáldkonan Laura Goodman Salver-
son heföi verið á ferö hér í bæn-
um. Heimskringla var svo heppin aö
ná tali af frúnni og fá tækifæri til
aö grenslast Iítið eitt eftir ritstörfum
hennar.
Samtalig berst fyrst aö hinni ný-
útkomnu bók frúarinnar, “When
Sparrows Fall’’.
“Eiginlega er þetta þriöja bókin
min,” segir frúin. “Eg hefi áður lok-
ið við aðra bók, “Johan Lind”, sem
eg hefi ennþá í handriti. Mér hefir
ekki sýnst aö láta gefa hana út, að
svo stöddu, þótt eg hafi haft nóg
tækifæri til þess.”
Vér verðtim aö játa, að vér höf-
um enn ekki fengið tækifæri til þess
aö lesa “When Sparrows Fall”.
«
“ÞajS er ekki von. Hún er alveg
nýkomin á markaðinn hér. Eg geri
mér miklar vonir um aö henni verði
vel tekiö, því hún hefir fengið mjög
lofsamleg ummæli hjá þeirn öllum,
er fengið hafa tækifæri aö lesa hana.
Því miður hefi eg ekki úrklippurnar
meö ntér, en eg er mjög ánægö með
ritdómana.’’
Vér spyrjum — og spyrjum barna-
lega, eins og blaðamönnum er títt —
hvort frúin sé ekki ánægö yfir sigr- j
inum, er hún vann meö fyrstu bók-1
inni, “The Viking Heart”.
“Jú, auövitað er eg glöð. Ekki
sízt fyrir þá sök, aö það hefir ekk'
aöeins verið stundarsigur. Bókin
vinnur ný lönd viö nánari kynningu.
Dr. Loren Pearce, sem ritdæmir fyrir
Ryson Press í Toronto, gaf út 5 fyrra,
ásamt Donald G. French úrval (an-
thology) úr canadiskum bókmentum,
er heitir “High Waters of Cana-
dian Litterature”. Þar var tekinn
kafli úr “The Viking Heart”
Sami maður semur og árlega skrá
yfir leshæfustu bækur frá öllum
enskumælandi löndum, fyrir fræðslu-
nefndina og fyrir bókasöfn, og í
fyrra veittist mér sú ánægja, aö “The
Viking Heart” stóö þar efst á blaði.
Einnig veit eg að nemendur á Holy
Cross miðskólanum í Calgary eru
látnir hraðlesa bókina (supplementarv
reading); og einnig hefi eg frétt,
aö saina sé að segja um miöskóla í
.Saskatoon.’’
Oss rámar óljóst í að hafa heyrt
að kvæðabók væri á prjónunum.
“Já, það kemur út kvæðabók í
haust austurfrá.’’
“Hafið þér nokkuö annað á prjón-
unum ?”
“Já, ekki get eg neitað því. Eg
hefi með höndum bók, sem verður
mesta verkið, sem eftir mig liggur
að svo komnu. Enda hefi eg haft
hana með höndum í fimm ár, og við-
að að mér nauðsynlegum upplýsing-
um úr öllum áttum, nieð töluveröuni
tilkostnaði og öröugleikum.”
‘ Efniö er þá ekkert smásmíði.”
“Bókin veröur söguleg skáldsaga,
og söguhetjan Leifur Eiríksson.’’
“Þaö er stórskáldi veröugt við-
fangsefni.”
— — Samtalið getur því miður
ekki orðið mikið lengra. Frúin hefir
margs aö gæta, í stuttri dvöl, og vér<
verðum að sætta oss við að kveðja
hana, og óska henni fararheilla og
allrar hamingju í framtíðinni.
Hielmingur íbúa heimsins hefir
stólum á skipunum. Lúöraflokkur
skipsins spilar á hverjum degi. —
Hreyfimyndir veröa sýndar og
margar fleirl skemtanir verða um
hönd hafðar. Þeir sem kæra sig um
aö fá frekari upplýsingar um þessar
ferðir eöa aörar siglingar, geta snúiö
sér til aðalskrifstofu línunnar í Win-
nipeg eöa ráösmanns Heimskringlu.
Scandinavian Amcrican Line.
CHARLES
LANTHIEB
Grávöruverzlun
Notið tækifærið nú þegar lítið
er að gera yfir sumarmánuðina,
til að lá>ta gera við loðföt yðar
eða breyta þeim, á lægsta verði.
(á móti Bank of Montreal)
SÍMI N 8533 WINNIPEG
Ef vér höfum safhað nógu á vinnu-
‘maðurinn sem kaupir lífsábyrgð,
F.
Jólaferðir
Tvær jólaferðir verða gerðar út,
af Scandinavian American línunni.
til Evrópu.
Með því að uppskeran i vesturland-
inu er yfirleitt góð, er búist viö aö
þátttakan verði mjög almenn. Skip-
in fara frá Halifax 29. nóv., e.s.
Hellig Olav, og e.s. Frederik VIII.
frá New York 9. desember.
Þeir sem vilja fara frá Halifax,
fá sérstaka fvlgd aö skipshlið. Far-
þegaumboðsmaöur vor frá Winnipeg
verður samferða þangað, og sér um
öll þægindi, sem hægt er að veita.
Frá Winnipeg verður farið 25. nóv.
og ferðast um Montreal.
Sérstaklega góð aðhlynning verö-
ur veitt á þessari ferð ferð. Þriðja
farrýmis farþegar veröa hafðir á
efra þilfari á venjulegu 3. farrýmis
verði ($122.50 til Reykjavikur).
Sérstakur jólaniatur verður á boö-
> /
Okeypis
5 Tube Radio Set
Okeypis
SendiS umslag meS utaná-
skrift ySar, frímerkt. Vér
senduS ySur þá fullar upplýs
ingar um þetta TILBOÐ.
RADIOTEX CO.
líl H{ Ilrondwny, New York. N*Y”.
Remington Ritvélin.i
Þetta er fullkomnasta og elzta ritvél-
in í landinu. Hún er búin til í ýms-
um stærðum, fyrir skrifstofur og
heimahús. Stafrófið er á öllum tungu
málum, svo að hægt er aö skrifa bréf
eöa bækur á islcnzku, ensku, Norðw-
landamálum o. s. frv., alt með sömu
vélinni. Viðskiftamál nú á dögum
eru farin aö krefjast þess, aö bréf og
samningar og annað verzlun aðlút-
andi sé vélritað. Handrituö bréf
þykja hvorki sæmileg, né oft og ein-
att læsileg, og sá mjög á eftir sinum
tima, sem ekki notar ritvél. Þá er
þaö og gott fyrir unglinga að læra
jafnframt á ritvél og þeir læra að
skrifa. Uppfræðslan í verzlunarskól-
unum, sem seld er dýruni dómurn, er
oft eigi annað. Betri gjöf verður
unglingum ekki gefin en ódýr ritvél,
og þær höfum vér af allri gerð. —
Bezta Remington ritvélin, er hin svo-
nefnda “Handbœra Rcmington”. Hjún
er búin upp í tösku og fer ekki meira
fvrir henni en svo, að haldið geta
menn á henni hvert sem þeir fara.
Meö íslenzku stafrófi kostar þessi
vél $77.50, en nú um tíma verður hún
seld meðan upplagið hrekkur (alls
40' fyrir $65.00. Notið þessi kjör-
kaup. Prentið það sem þér þurfiö að
auglýsa, bréf yöar o. fl.
REMINGTON TYPEWRITER CO.
OF CANADA. LTD.
Curry Building — Notre Dame Ave.
Winnipeg. Man.
Bréflegar fyrirspurnir og pantanir má
gera á íslenzku.
| , *
| Swedish American Line 1
HALIFAX eða NEW YORK
:
***
f
T
Y E/S DROTTNINGHOLM lclT'L E/S STOCKHOLM
*£ Cabin og þriðja Cabin loLAlNUo 2. og 3. Cabin
X ÞRIÐJA CABIN $122.50
♦♦♦ KAUPIÐ FARBREF FRÁ NÆSTA UMBOÐSMANNI EÐA
f
x
♦♦♦ 470 MAIN STREET,
♦;♦ -♦-
SWEDISH AMERICAN LINE
f
f
f
f
f
f
f
í