Heimskringla - 08.12.1926, Blaðsíða 7
WINNIPEG 8. DES. 1926.
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSÍÐA
Nýrun hreinsa uiooíð. Þegar þau
bila, safnast eitur fyrir og gigt, tauga-
Sigt, lendaflog og margir aSrir sjúk-
dómar orsakast. GIN PILLS lag-
færa nýrun, svo þau leysa starf sitt,
°g gefa þannig varanlegan bata.
50c askajan alstabar.
134
Frh. frá 7. bls.
þó að maðurinn tapi áttum, þá ratar
seppi heim; og það þykir engin. mink-
unn hér, að viðurkenna það. Gunn-
ar er búinn að eiga Prince i mörg ár,
og hann heíir aldrei brugðist honum
enn.’’
0, hættu!” hrópaði Vilborg og
stappaði niður fætinum. ‘‘Þér er
svo velkomið að hafa þá hugmynd
um unnustann, að hann hafi ekki með
al hundsvit, en eg fyrirbýð þér að
minnast á manninn minn í sambandi
við slikt, heyrir þú það? Hann var
siðaður maður, áður en hann hrakt-
ist hingað, í þenna skríl, sem kúld-
ast hérna meðfram ströndinni; og eg
vildi minna þig á, að eg umgekst
siðað, kristið fólk, sem ekki trúði á
hunda, áður en ólánið rak okkur
hingað,” og Vilborg greip báðum
höndum fyrir andlitið, og slepti sér
alveg við grátinn.
Anna horfði meðaumkvunaraugum
a hana, hristi höfuðið og andvarpaði.
Aumingja Vilborg; þetta var alt svo
erfitt fyrir hana. Hún þekti ekkert
t’l.þessa nýja lifs; hún*var enn ekki
búin að læra að stilla geðsmunina,
og bera harm sinn í hljóði.
Anna dundaði hljóðlega við ýmis-
legt smávegis, og lofaði Vilborgu
að gráta i næði.
Alt i einu fanst henni hún heyra
hljóð í gegnum stormþytinn. Hún
hlustaði. Jú — það var ekki veður-
hljóðið eingöngu. Hún spratt upp,
hljóp fram að dyrunum og út í of-
viðrið, og nú var hún ekki silaleg
eða sein á sér. 0, guði sé lof! Þeir
voru að konva, — jú, hún heyrði svo
glögt hrópin i Gunnari, þegar hann
var að knýja hundana áfram. Já,
þarna komu þeir heim stíginn! Hún
þaut inn, kveikti i snatri á luktinni
og snaraðist út með hana, rétt þegar
þeir voru að koma að dyrunum.
H°—stopp-” söng í Gunnari, og
í sönni andráni flevgðu allir hund-
arnir sér flötum, gapandi og másandi
með lafandi tungum. Anna hljóp að
forustuhundinum, laut niður, klapp-
aði honum um hausinn, strauk hann
allan og lagði undir vanga sinn. En
þá setti að henni annað hóstakast.
Anna ! Því í ósköpunum ertu úti
svona illa klædd’.''” spurði Gunnar,
um leið og hann greip utan. um hana,
allur frosinn og fannbarinn.
0, Gunnar, eg gat ekki verið kyr
inni. En því komuð þið svona seint?’
Það var fyrir þráann úr Pétri.
Hann hélt sig ^tri aS rata en
Jrince; ætlaði ekki að láta hund og
oupplýstan strák ráða sinum ferð-
uni. Hann. vur háskólagengið stór.
menni; en við Prince hofum aldrei
hlotið aðra mentun en þá, sem reynsl
ao hefir rétt að okkur. Rann var
,ka husbóndinn, svo honum fanst,
sem von varj ag ]iaS vær: slcyI(ja
okkar að hlýða. Við gerðum það
' a’ Þangað til hann var rétt í þann
veginn að drepa okkilr alla. Þá tók-
■við ráðin í okkar hendur, sem
arð þó til þess að við komumst
hfandi heim."
Gunnar Gunnar- Það var svo
vocalggt að brða í óvissunni og
mega ekki láta á neinu ibera; að
verða að brosa, þegar menn langar
svo ósegjanlega mikið til að gráta.”
“Já, en nú erum við komnir heilir
á húfi heim, svo það er full ástæða
til að gleð'jast. -Svona, svona; flýttu
þér nú inn úr kuldanum. Þú ert sár-
lasin og SEttir að vera komin í rúmið
fyrir löngu, annar eins pestargeml-
ingur !’’ Og Gunnar hló góðlátlega,
uni leið og hann ýtti henni inn úr
dyrunum.
Þegar Gunnar kom inn nokkru
seinna, frá því að koma hundunum
fyrir í skálunum, fann hann hjónia
í eldhúsinu. Vilborg hljóp á móti
honum, greip um báðar stóru, vinnu-
hörðu hendurnar hans, og sagði með
tárin í augunum:
"Ö, Gunnar, — stóri„ þrekmikli
vinur minn! Hvernig get eg þakk-
að þér fyrir að koma Pétri heim?
Hann var rétt að segja mér, hvað
hann hefði verið hrapallega viltur
en þó svo sannfærður um að hann
hefði réttar áttir; og hvernig! þú
hefðir seinast orðið að sýna honum
i tvo heimana með valdi, svo hann
færi sér ekki að voða, og drasla
honum þannig nauðugum heim.”
”Hí, hí, hí!” hló Gunnar og leit
vingjarnlega til Péturs. “Það var
ekkert. Þeir gera það margir fyrsta
veturinn, en svo smá venjast þeih
því að treysta á seppana. — En —
er Anna lögst fyrir?”
“Já, hún var sárlasin; hefði ekki
átt að vera á fótum i dag.”
i “Ojá, það er skollans ólund í
I heinni. Verst ef hún smittar mig;
I eg var farin nað hugsa, að eg slyppi
j við bannsett kvefið í vetur.”
“Já, það er svotja að vera trúlof-
aður, Gunnar minn,” sagði Vilborg
og brosti gletnislega.
“Jú, jú, þegar maður er svo
skolli óheppinn, að glæpast á þessum
pestargemlingum; en svö er þetta
i fyrsta skiftið á árinu, sem nokkuð
amar að henni, svo það er ekki nú
sem verst, hi, hí, hí,” og Gunnar
ruggaði fram og aftur á eldiviðar.
kassanum, og var að draga af sér
vosklæöin. Alt í einu hætti hann að
hlæja; það breiddist alvörublær yfir
góðmannlegt, hrikalegt andlitið, hann
hallaði dálítið undir flatt, tók af sér
annan skóinn, horfði á hann tim
stund, lagði hann svo undtir hægt á
gólfið, og sagði um leið, eins og við
sjálfan sig:
“Já, það er svo n^rgt, sem við
verðum að læra í skóla lifsins, sem
ekki verður numið af neinum háskc'ila-
bókum, og eitt af þvi er að læra ;\ð
treysta hundinum sínum betur en
sjálfuni sér.”
Hveravallaför.
Eftir Gunnl. Tr. Jónsson,
Ritstjóra Islendings.
Á Hvcravöllum.
Hveravellir eru norðaustur af !
Lartgjökli og munu þar vera um
60 hverir, en flestir eru þeir litlir, og
þeir sem hæst gjósa, þeyta vatninu
um fet í loft upp, svo ekki er um
há gos að ræða. Fallegasti hverinn
er “Bláhver"; er það sporöskju-
mynduð skál,sem bullar og sýðtir i
að staðaldri, slær einkennilega fa.11-
egtim bláum glampa á vatnið og dreg
ur hverinn. þar af nafn sitt. Þarna
sáum við og hver þann, sem Fjalla-
Eyvindur og Hialla notuðu til að
sjóða matarföng sín í, er þau héldu
til á þessum slóðtun, um miðja 18.
öld. — Búr þeirra, þan sem þau
geymdtt matvælin, eru í klöpp skamt
frá hvernum. Ekki sáum við lcofa
þeirra; sagði fylgdarmaðurinn, að
hann væri uppi í hrauninu, er liggur
suðvestur af völlunum. Sáurn við
hann aldrei, þvi yfir okkur skall
dynjandi rigning og leituðum við þá
St. James Private Continuation School
and Business College
Portagc Ave., Cor. Parkview St., St. James, IVinnipeg.
Auk vanalegra namsgrema veitum við einstaklega góða ti!
sogn , enskri tungu, malfræði og bókmentum, með þeim ti
konf í r!°ra ,m°gU,legt f>’rir Þá sem frá öðrum þjóðu,
konxa að lata , ljos beztu hugsanir sínar á fósturmáli sín
Enskunm, eins vel og ínnfæddir gieta gjört
Þeir, sem standast inntöku prófið, sem er ekki erfitt, get
byrjað strax.
8—inkr«t’■ MSa Særð ,5ecrS^rega um *nnSÖngu frá klukka
8—10 að kvoldinu. Gjald fra $5.00 á mánuði og hærra.
til sæluhússins, er stendur skamt frá
hverunum. Var þar all óvistlegt, en
okkur tókst þó innan lítillar stundar
að þrifa svo til, að hægt var að setj-
ast þar að snæðingi. Var nú slegið
upp reglulegri veizlu og voru fjórir
réttir framreiddir, hver öðrum ljúf-
fengari. Var 1. réttur silungur, er
veiddur var deginum áður í einu af
Auðkúluheiðarvötnunum og suðum
við hann ásamt kartöflum í Eyvind-
arhvernum og smakkaðist vel. Undir
borður var EyvinJar og Höllu minst
með nokkrum vel völdurn orðum, og
drukkin skál Magnúsar sálarháska.
Við ræddum næst um það, hvort
ekki myndi heppilegt að færa fjalla-
dísununi verðuga fórn, ef ske kynni
að þær ‘blíðkuðust og gæfu okkur
gott veður og fagurt útsýni. Bauð
ein af dömunum að fórna hári sínu.
og hlvti það að skoðast verðug fórn.
Voru allir þeirrar skoðunar og var
þegar vikið að þvi að klippa á hana
drengjakoll eftir nýjustu tízku. Tókst
það prýðilega. Mun þetta í fyrsta
sinni, að "drengjakollurinn” hefir
sýnt sig á þessum slóðum. En eng-
an árangur bar þessi fórnfæving. —
Rigningin hélt áfram og þokan grúfði
yfir umhverfinu öllu svartari en
áður.
Eftir 4 klukkutima dvöl á Hvera-
völlum, héldum við þaðan og hófst
nú heimförin. Náttstað höfðum við
valið okkur við réttina við Seyðisá.
Komum við þanga tímanlega um
kvöldið og tjölduðum. Gekk það
fjörugt til 5 tjaldinu, engu síður en
kvöldinu áður, og var komið undir
miðnætti, er nokkur festi bltind.
Heim á leið.
I bíti um ntorguninn var lagt af
stað til bygða. Fórum við Auðkúlu-
heiði sem fyrri daginn, en nú nokk-
uð vestar, því ákveðið var að fara
niður í Vatnsdal að þessu sinni. —
Löng er leiðin vfir heiðina, og var
dagttr að kvöldi kominn, er við kom-
um niður í Vatnsdalinn. Skiftum við
okkttr niður á þrjá bæi um nóttina:
Ás, Undirfell og Kornsá, og fengum
hina beztu gistingu á þeini öllum.
Næsta dag var ætlunin að komast til
Sauðárkróks, en það fór nokkttð á
arinan veg.
Um morguninn. gátuni við gerla séð
yfir Vatnsdalinn. Er hann fallegasti
dalurinn, sem eg hefi séð hér á landi,
og þar er hvert stórbýlið við hliðina
á öðru. Ingimundur gantli valdi vit-
urlega, er hann nam Vatnsdal, og
enn þann dag í dag er bústaður hans,
Hof, eins af helztu jörðum landsins.
Er við höfðum öil mæzt um morg-
uninn á Kornsá, kom okkur saman
um það, að gera lykkju á leið okkar
á leiðinni út á Blöndttós og koma
við á Þingeyrum. Býr þar vina- og
kunningjafólk flestra, er í ferðinni
voru,: Jón Páhnason og frú hans,
Hulda Stefánsdóttir skólameistara.
Komum við þangað um hádegi; var
þá veður tekið að versna og stuttu
eítir komu okkar þangað, skall yfir
hið mesta hrakviöri, sem komið hefir
á sumrinu. Urðum við að setjast
þar upp. Sátum við þar i hinu bezta
yfirlæti það sent eftir var dagsins,
yfir ncáttiria og fram á hádegi næsta
dag.
(Niðurl.)
----------x----------
Carlsbergssjóðurinn.
fimtugur
Hinn 25. sept. voru 50 ár liðin síð-
an Jacob C. Jacobsen bruggari stofn.
aði Carlsbergssjóðinn. Tilgangur
sjóðsins skyldi vera sá, að halda við
rekstri Carlsbergs efnarannsóknar-
stofunnar, er sami maður hafði kom
ið á fót, að styrkja og efla náttúru.
fræðisrannsóknir, töl-vísi, heimspeki,
sagnfræði og málvisindi. Og tveim
árum eftir stofnun sjóðsins bættist
enn eitt hlutverk við: rekstur þjóð-
fræðasafnsins i Friðrikslxirgarhöll
við Hilleröd. 1 stjórn sjóðsins sitja
þrír menn, skipaðir af visindafélag-
íriu danska.
Stofnfé sjóðsins var ein miljón
krónur, en skömmu síðar bætti Ja-
kobsen við 200,000„kr., og aftur einni
miljón. Fé þetta hafði hann þó
ekki handbært, en var aflað sjóðnum
með veði í brugghúsum hans “Gamle
Carlsbelrg”. En við dauða hans,
1887,. eignaðist sjóðurinn sjálft
brugghúsið.
Sjonur hans, Carl (Jacobsen, lak
fyrirtæki föður sins eftTr dauða
hans, með eigi minni atorku. Og
1902 fylgdi hann dæmi föður sins, og
gaf brugghúsin “Ny Carlsberg”, til
sjóðs, er hann stofnaði þá um leið
og nefnist “Ny Carlsberg".sjóður-
inn. I arfleiðsluskrá sinni hafði Ja-
cobsen. eldri lagt fyrir stjórn sjóðsins
að tryggja honum með skipulagsskrá
fastan, órýranlegan höfuðstól, alt að
sex miljónum króna. Arið 1896 var
þessum fyrirmælum fullnægt. Jafn-
framt hafði verið lagt til hliðar nægi-
legt fé til byggingar fullkominnar
efnarannsóknastofu, og ennfremur
hafði á sjóðsins kostnaö verið reist
hús við Vestre Boulevard í Kaup.
mannahöfn, við hliðina á núverandi
sendisveitarbústað lslands í Kaup-
mannahöfn, og fékk- Vísindafélagið
það til afnota. Eftir 1896 gat sjóð-
urinn aukið stórum styrki sina til
vísindalegrar eflingar, og eigi mun
sú vísindagrein vera iðkuð í Dan- j
mörku, að eigi hafi hún notið styrks i
þaðan . Meðal þess sem framkvæmt
hefir verið með styrk úr sjóðnum,
að' miklu eða öllu leyti, má nefna ýms
ar af Grænlandsrannsóknaferðum þeim
sem Danir hafa gert út á síðari ár.
um, og fornmenjarannsóknirnar í
Lindos. A kostnað sjóðsins hafa dansk
ir sagnfræðingar afritað öll páfa-
bréf sem til .eru í Vatíkaninu í Róm
þau eru Danmörk; varða. Og eigi
más síst minnast þess, að sjóðurinn
hefir i rikum mæli stutt íslenskar
rannsóknir, ekki síst á jarðfræðis.
sviðinu, og kostað eða tekið þátt í
kostnaði við útgáfu rita um þau efni
Fram að 1916 hafði sjóðurinn veitt
styrki, sem námu um 4 miljónum
króna alls, og veitir árlega um 300.
000 kr. til ýmsra þarfa. Þegar sjóður
inn tók við brugghúsum Carlsbergs
var eign hans metin á 4 miljónir króna
en 1918 var hún talin 18 miljónir.
Meðal almennings er þó þessum
sjóði til visindalegra starfa tæplega
veitt eins mikil athygli og því, sem
Carl Jacobsen hefir gert fyrir listir.
A þvi sviði hefir Jacobsen gert svo
mikið, að enginn sem stendur við
stundinni lengur í Kaupmannahöfn
getur komist hjá því að “rekast á
hann”, eða þá feðga. Fyrst og fremst
má nefna hið fræga höggmvndasafn
"Ny Carlsberg Clyptotek,” sem að
ýmsu leyti stendur fremst allra slíkra
safna á Norðurlöndum. Þá turnana
á Frelsarakirkjunni og Nikolajturn-
inn, sem bygður er fyrir fé þeirra
feðga. Jacobsen hafði og boðið fram
fé til þess að endurreisa turninn á
Frúarkirkju í Kaupmannahöfn, en
því boði var ekki tekið. —- Og um alla
borgina eru eirlikneski og höggmynd
ir, sem halda við minningu Jacob-
sens.
I arfleiðsluskrá sinni hafði Jacob-
sen eldri ákveðið, að einkabústaður
hans á Carlsberg skyldi verða þjóð.
areign að syni hans látnum og jafnan
hýsa einhvern þann danskan mann,
sem unnið hefði til þess að heita
frábær sonur þjóðar sinnar fyrir
vísindalega starfsemi. Gekk ákvörð-
un þessi i.gildi, þegar Carl Jacogsen
dó, og flutti þá heimspekingurinn
Harald Höffding í bústaðinn.
Auður þeirra feðga, og þá um leið
efnf sjóðsins stafa frá brugghúsum
þeirra, sem frægust eru á Norður.
löndum, í sinni grein. Faðir Jacob-
sens eldra var bruggari, en bruggaði
nær eingöngu hvítöl og annað því
líkt. Sonur hans, sem tók við
stjórn brugghúsanna 1835 og varð
eigandi þeirra 1840, lærði bruggiðn
í Þýzkalandi, og tók fyrstur manna
í Danmörku að brugga bayerskt öl,
en tókst það misjafnlega, þangað til
hann gat náð i ger frá brugghúsi
Gabriels Sedlniayers í Munchen. Eftir
það tók brugghúsið að fá orð á sig,
og 1846 keypti Jacobsen lóðir í Val.
by, seni nú ber Carlsberg-nafnið.
(Sk. — Vísir.)
----------x-----------
Fjœr og nær
A föstudagskvöldið næstkomandi,
10. des, verður systrakvöld í stúkunni
Heklit. Systurnar hafa vandað sér—
staklega vel til þessarar skemtunar,
bæði hvað skemtiskrá og veitinguni
viðvíkur, og bjóða þær reglusystkini
öll sérstaklega velkomin þetta kvöld.
Goodtemplarar, gerið þeim því þá
ánægju að heimsækja þær og leggja
ykkar skerf til ánægjulegrar kvöld—
stundar.
Farið út þegar yður
Langar til
Þér getið farið og komið þegar þér vilj.
ið, án óþæginda, í snjó, krapi og bleytu
ef þér notið
togleðursskótau.
Vér æskjum eftir viðskiftum yðar og
treystum að geta notið þeirra með því
að bjóða yður beztu vörur.
Komið og skoðið beztu birgðirnar af
skóhlífum og yfirskóm — NORTHERN.
Til sölu hjá eftirfylgjandi ltaupmönnum:
Arborg Farmers Co-op.
Association, Ltd.
Jónas Anderson
T. J. Clemens
S. Einarsson
T. J. Gíslason
Lakeside Trading Co.
Sim. Sigurðsson
F. E. Snidal
S. D. B. Stephenson
Arborg
Cypress River.
Ashern.
Lundar.
Brown.
Gimli.
Árborg
Steep Rock.
Eriksdale.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI
Málfundafélagið hélt allfjölmennan
fund, miðað við vanalega, á sunnu-
daginn var. Flutti S. B. Benedikts—
son erindi um: “Hvert stefnir þjóðlíf
Islendinga í þessu landi”. Vakti það
mál mikinn áhuga og var rækilega
rætt frá ýmsum hliðum. Tóku flestir
viðstaddra þátt í umræðunum. Þar
voru nokkrir gestir viðstaddir, og
tóku sumir þeirra þátt í umræðun—
um. Svona á það að vera og þaðan
af betra. Til þess var þetta félag
stofnað, að gefa tækifæri hugsandi
mönnum að ræða þar áhugamál sin.
Næsta sunnudag verður rætt um
"Tilfniningar og vit”. Komið, land
ar og verið með. Kl. 3, að Labor
Hall næsta sunnudag.
Ritari.
Unglingar settir í embætti fyrir
ársfjórðunginn i stúkunni Gimli, nr.
7 I. O. G. T.:
F./E.T. — Evangeline Olafsson.
Æ.T. — Josephine Olafsson.
VT.T. — Freyja Olafsson.
K. — Bára Arnason.
Dr. — Ruby Thorsteinsson.
A.D. — Ernest Otter.
Rit. — Guðrún Johnson.
A.R. — Valgerður Vestman.
F.R. — Margrét Howardson.
G. — Margrét Jónasson.
V. — Kristján Arnason.
U.V. — Stéphan Arnason.
Hingað kom til bæjarins í gær Mr.
Halldór Anderson frá Cypress River,
og sonur hans, Mr. Jónas Anderson,
verzlunarmaður sama staðar. Kváðu
þeir furðulega hafa ræzt fram úr
þessu voða hausti þar syðra, mest
fyrir alveg óvanalega uppskeru að
vöxtunum.
---------x----------
Um Presta,
I barnaskóla á Englandi var
krökkum nýlega sagt að skrifa rit-
gerð um “andlegrar stéttar menn”.
Ellefu ára gamall drengur skrifaði
á þessa leið.
“Andlegrar stéttar menn greinast
i þrent — biskupa, prófasta og
presta. Biskuparnir segja próföstun-
um að vinna, en prestarnir verða að
gera það. Prestar eru margir giftir
menn, en þegar þeir verða prófast-
ar, þá fitna þeir og geta haldið lengri
ræður og verða góðir menn.”
Af munni barna — — skuluð þér
heyra sannleikanii.
---------x----------
The National Life
Assurance Company
of Canada
Aðalskrifstofa: — TORONTO
THE NATIONAL LIFE, sem hefir eignir, er nema
yfir $7,000,000.00, og ábyrgðir í gildi yfir $42,500,000.-
00, er félag, sem óhætt er að treysta. Það er sterkt,
canadiskt framfarafélag. Fjárhagur þess er óhagg-
andi.
Select Risks, frá 15 til 45 ára aldurs, tekin í ábyrgð
$3000.00 eða lægra án læknisskoðunar.
Skrifið eftir upplýsingum til
P. K. Bjarnason
Distr. Agent
408 Confederation Life Bldg.
WINNIPEG ..
Z.Vi
HVE G4MALT ER
M
éé
®íadimí(Sjb,
CWhisky
LESIÐ STJÓRNARSTIMPILINN
Á HETTUNNI.
§