Heimskringla - 09.05.1928, Page 7

WlNNIPEG 9. MAÍ 1928.
t
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA
Gigt
fcvagsýrueltria úr blótiinu. GIN PIL.LS
orsakast þegar nýrun hreinsa. ekkt
lsekna meT5 mótverkun á sýruna og
OTJ láta nýrun vinna aftur. —
BOc askjan hjá. öllum lyfsöium.
Ibsens-hátíðahöldin
í Oslo og Bergen
NorSmCTin hafa n.ú haldið 100 ára
afmæli Henriks Ibsens nieð slíkri
rausn og stórmensku, að vera mun
cinsdæmi. 300 ára niinninigarhátíð
Shakespeares, sem Bretar héldu fyrir
nokkrum árurn, 'hygg ég vera hið eina
sambærilega, en um hana er mér ekki
svo vel kmtnugt, að ég geti gert iþar
samanburð. Mér er heldur ekki
•funnugt um hve lengi heimsskáldið
hretska var að vinna sér ódauðlega
frægð, enda var aðstaðan til þess allt
önnur þá en nú. En heimsskáldið
uorska er enn á sigurför um heim-
•nn, er enn að leggja undir sig lönd
°S þjóðir. Merm vissti það almiennt
aður, að Henrik Ibsen var héiwisfræg-
ur maður. En ég hygg, að við þessi
hátnðahöhl hafi það fyrst komið fyll-
ilega í ljós, hvílákt jötunverk það er,
sent hann hefir urmið. Norðmenn
eiga honum auðvitað stórmikið að
þakka, þar sem nafn hans varpar
Ijóma yfir land þeirra og þjóð úti um
heiminn, auk þess sem iþeir telja nú
ritverk hans hafa haft stórum bæt-
andi áhrif á hugsunarháttinn og allt
andlega lífið heima fyrir. I verk-
um skálda sinna og rithöfunda eiga
Norðmenn mikil og dýrmæt auðæfi,
og við hátiða'höldin nú hefir það
komið skýrt fram, með hve mikilli
ást og umönnun þeir geyma og varð-
veita þau auðæfi.
Til hátíðahaidanna var boðið mönn-
um víðsvegar að, einkum fonstjórum
'leikhúsa, sem mikið höfðu fengist
við að sýna leikrit Iibsens, mönnum,
sem um hann höfðu ritað, eða þýtt
verk hans, og svo blaðamönnum.
Gestirnir voru um 100. Frá Islandi
voru tveir boðnir: Indriði Einarsson,
sem fulltrúi íslenzkrar leiklistar, og
ég, sem fulltrúi blaðamannafélags
íslands.
FerSin til Oslo.
Við lögðum á stað að heiman kveld-
ið 8. marz, en látgum allan næsta dag
við Vestmannaeyjar. Var þá aust-
anátt og úfinn sjór, svo að uppskipun
og útskipun gekk treglega. En
skömmu eftir að við skildum við
Vestmannaeyjar lægði veðrið, og
fengum við siðan sléttan sjó og góð-
viðri alla leið til Bergen. Frá Reykj-
avík voru aðeins 6 farþegar; Frið-
finnur Guðjónsson leikari og Gunnar
sonur hans, Jón Arnason framkv.stjóri
og frú hans, og við Indriði. Frið-
finnur hefir nú styrk frá Alþingi til
þess að kynna sér leiklist erlendis og
fékk hann aðgang að öllum hátíðar-
sýningum þjóðleikhússins í Oslo. Það-
an ætlaði hann ti'l Stockholms og svo
til Kaupmannalhafnar. Jón Arnason
var í verzlunarerindum fyrir S. I. S.
I Þórshöfn bættust við nokkrir far-
þegar, þ. á. m. amtmaður. Færeyirtga,
á leið til Kaupmannahafnar. Lyra
er gott skip að ferðast með og skips-
fólkið a'llt hið viðkunnanlegasta. Leið
okkur farþegunum vel í góðviðrinu
á ferðinni út. Indriði Einarsson var
elsttir farþeganna. Hiann er nú 77
ára. En aldurinn er honum lítt að
nieini enn; hann er hinn röskasti
ferðamaður og fær í allan sjó.
Aðfaranótt 13. ntarz kl. 2 komum
við að skerjaigarðinum norska, en
þaðan er þriggja tima ferð inn til
Bergen. Vorum við kontin þar upp
að bryggju kl. liðlega fimm um morg-
uninn, en kl. átta átti járnbrautar-
lestin að leggja á stað til Oslo. Fór-
um við Indriði beint þangað frá
skipinu, en hinir landarnir urðu eftir
í Bergen Og komu sáðar austur yfir
fjallið.
Þennlan dag var 'heiðsJalrt veður
°g glaða sólskin, hið ákjósanlegasta
ferðaveður yfir fjallavíddina. I>egar
skanut var komið frá Bergen,. var
’landið allt, sem brautin lá um, þakið
snjó, og svo var al'la leið til Osílo.
En upp úr snjónum stóðu allt í kriitg
þéttir skógarflákar, barrtrjáaflákarn-
ir fagurgrænir, og var fallegt að sjá
yfir þá í sólskininu innan um enda-
lausa mjallanbreiðuna, en á milli
voru stór, dökk skógarbelti, nakin
tré sem fá ekki laufaskrúð fyr en
snjórinn er horfinn og sumar kom-
ið. Trjávöxturinn á fjöllum Noregs
nær upp til efstu toppa, hærra upp
en á efstu tinda Islandsfjalla. Norsku
fjöllin þarna á vesiturströndinni eru
nijöig þverhnípt, ströndin brött frá
sæ og undirlendi mjög litið. Firð-
irnir teygja armana langt inn í land
og í allar áttir, milli þverhníptra
fja'lla, og nær bygðin viða langt upp-
eftir fjallahlíðunum. Jarðvegurinn
er grunnur, miklu grynnri en hér á
landi, og fjöllin öll úr graníti, en
hvar sem jarðvegurinn fær festu í
hlíðunum, þar vaxa tré.
Vegalengdin frá Bergen til Oslo
er nál. 500 kílótn. Var lestin 14
'tima á leiðinni. Vegurinn liggur
víða framan í snaribröttum fjöllum,
og stundum í gegnum þau, eftir
/höggnum. göngum, en uppi á háfjall-
inu eru víða reist timiburgönig yfir
'brautina. Nokkru áður en við lögð-
um á stað frá Reykjavi'k, hafði snjó-
flóð fallið á brautina, ekki langt frá
Bergen, og gert mikið tjón. Var
viðgerðinni nýlega lokið, er við kom-
um til Bergen. Mörg smáþorp eru
á leiðinni, sum niður við fjarðaálm-
urnar vestanfjal'ks, en önnur uppi í
fjalladölunum, og standa húsin þar
strjált, en gönguslóðir eru í fönnun-
47 ár hafa breytt Winnipeg úr smáþorpi á útjaðri mannabygðar í
norðvestur landinu í hina mestu framfara og menningarborg í Vestur
Canada á þessum tímum.
47 ár hafa orsakað samskonar breytingu á Speirs Pamell Baking
Co.( Ltd. úr litlum timburkofa, er félagið notaði sem bakarí ’82 er
það nú vaxið upp í einhverja hina fullkomnustu bökunarstofnun
í Vestur-Canada — er dreifir út brauði meðal sívaxandi viðskifta-
manna um stórborgina Winnipeg.
I>etta er sá vitnisburður sem “Winnipeg Bakaríið” hefir getið sér
í framsóknarbaráttunni, “stig af stígi” samfara hinni undrunarverðu
framför Winnipegborgar.
J. M. Speirs,
President
W. C. Parnell,
Vfce President
PARNELL BAKING CO., LTD.
666-676 Elgin Ave.
SPEIRS
PflRNEU
BREflD
Bakarí Winnipegborgar
um á milli þeirra, og skiðaför og
sleðaför sjást þar víða. Uppi í
Finsestöðinni, sem er á háfjallinu,
var 9 st. frost C., en logn og sólskin,
svo að kuldinn var ekki tilfinnanlognr.
og margt af skíðafólkinu, sem þar
var á ferii, gekk beríhöfðað, bæði
konur og karlar. Inn að veitinga-
salnum g hótelinu þar voru snjógöng
náJ. 4 álnum á dýpt. Báðu megin
brautarinnar er þarna uppi á fjallinu
og niður eftir þvá austanmegin fjöldi
smáhúsa, sum ekki stærri en svo, að
ætla má að þau rúmi aðeins einn eð i
tvo menn. Þessi hús á fólkið, sem
í iborginni býr, og er þar i frídmum
sinum, bæði sumar og vetur. Þykir
dvölin þar holl og hressandi og til-
bueytingin sketntíleg'. Við hvQrja
brauitarstöð voru hópar af ungu fólki,
stúlkur á fermingaraldri og þar yfir,
sem virtust kunna mætavel við sig
þar uppi í fönnunum og voru hraust-
legar eins og fjallarjúpur. Mikinn
hluta leiðarinnar höfðum við Indriði
vagnklefa út af fyrir okkur, með
tveimur legubekkju'm, en þegar á
leið fyltist lestin og kom þá norskt
ferðafóik inn til okkar. Við kom-
um til Oslo kl. 10 um kveldið. A
járnbrautarstöðinni tók á móti okk-
ur vinur okkar ViOhjálmur Firísen.
riitetjóri, kátur og fjörugur, eins og
honum er títt, og 'hinn álúðlegasti.
Fylgidi 'hann svo okkur til herbergja
þeirra, sem okkur voru ætluð á Hót-
el Rþgima. Dagfnp eftir skreytti
hann blað það, sem hann vinnur við,
Tidens Tegn, annað stærsta blaðið
i Oslo, með myndum af okkur og
með lofsamilegum ummælum.
Frh.
Lögrétta.
---------x----------
Frá íslandi.
Dr. Jé>n Stefánsson
Kallar hann þá með nafni þeirrar
iborgar S bréfum sínum, svo varia
bafa þetta verið Englendingar, eins
og almennt er haldið, þótt eimhverjir
Englendingar kunni að hafa veitt
þeim liðsögn. Hol'lendingum var
tamt að liggja í víking um það leyti
til að afla sér gegn Spánverjum.
‘•Vísir.”
---------x----------
Þakkarávarp
Herra ritstjóri!
Sigfús Hal'ldórs frá Höfnum.
Af þvi að ég er nú sem stendur I
staddur hér í borginni, langar mig!
til að biðja þig að Ijá fáum lmum j
rúm í blaði þinu. Þó langt sé um
liðið, lænda mér tilfinningar minar
og skvlda að ég eigi að sýna þakklæti
mitt til allra sem sýndu í anda og
veki sérstaka miskunnsemi og hjálp
konu minni, Guðrúnu Teits Siigurðs-
son frá Sturgis, Sask., sem í fjar-
lægð minni varð að líða hér í Winn-
ipeg heilsuleysi og sitt dauðastiiið.
Það seni ég veit frekast var það Jóns
Sigmii'ðssionar féfagíð og íslenzku
kirkjufélö'g'in sem munu hafa hjálpað
henni og svo dr. Halldórsson sem
lagði al’lt sitt bezta til að hjálpa
ihenni, þó ekki hafi verið hægt að
endurgjalda upp að þessum tíma;
Mrs. J. Magnússon, sem undir öllum
kringumstæðum lagði til alla þá hjálp
i anda og verki, sem henni var frek-
ast hægt i té að láta. Og sömu
leiðis og á sama tíma er ég missti
dóttur mina i Selkirk, Jóhönnu,
tóku Miss Magnússon og Mrs.
Hannesson, West Selkirk. mikinn þátt
í að ihjálpa við hennar dauðsrall, þar
sem hún lét eftir sig 6 börn; ætluðu
þær að taka sitt barnið hvor og höfðu
þær þau þangað til að heilsa og. ýms-
ar kringumstæður gerðu að þær gátu,
ekki haldið þeim lengur; 3 hafa ver-
ið með mér og syni niínum síðan,
Fyrir alla þessa hjálp og kærleiks-
miskunnsemi bið ég guð, sem öllu góöu
stjómar með sínum kærieik og misk-
unnsemi til okkar, sinna barna, að>
launa þessuni góðu manneskjum.
Teitur SigurSsson.
Jacob F. Bjarnason
—TRANSFER—
and Furntture Hetli(
663 VICTOR Str, 27-292
Eg hefl keypt flutningaráhöld
. Pálsons og vonast efttr gólt-
um hluta vlösklfta lanða mtnna.
er nýlega koniinn hirtgað, svo sem
áður er skýrt frá í Viísi. Hann er
nú að semja sögu Islands á ensku,
og mun hún koma út á næsta ári.
Dr. Jón hefir að undanförnu verið
i Noregi og Danmörku, til þess að
kyrina sér forn skjöl og skilríiki,
varðandi söigu Islands, og er hingað
kominn í sömu erindum.
Vísir hefir hitt hann að máli og
spurt hann um sögu þesisa. Hjann
saigði, að vandað yrði til útgáfunn-
ar, og bókin prýdd gömlum litmynd-
um, nteðal annars úr Flateyjarbók.
Vér spurðum hvort margar nýung-
ar yrðu í sögunni, og svaraði dokt-
orinn því á þessa leið:
Flest af því er viðvíkjandi Fng-
lendingum á Islandi. Leiða má
drög að þvi, að latínuletur á Islandi,
með þ Og ð úr forn-ensku, eigi rót
sína að rekja til Rúðólfs Biskups ,
Bæ í Borgarfirði. Hann hafði þar
skóla, og kendi höfðingjaSonum 1030
—1049. Hann var náfrændi Engla-
konumgs og Rúðujarla og kunni ensku,
norrænu og lafcinu. Hann skilur
eftir munka til að halda áfram skól-
anum, þegar hann fer alfarinn til
Englands, og er hafður þar i há-
vegum. Þessi tigni maður flytur
hingað beint menningarsitraum frá
Frakáclandi og Englandi; á þeim
grundvelli ris ritöld vor.
Á öndverðri 15. öld var skipastóll
Norðmartna svo úr sér genginn, að
þeir urðu að leigja ensk skip til að
verjast yfingang? Hartsakaupmanna.
Grænlendingar dóu út, af þvi, og
Norðmenn fluttu hvorki þeim né Is-
lendingum nauðsynjavörur, en harð-
bönnuðu þó öJl viðskifti við aðra
en sig. Entskir “merchant adventur-
ers” tóku þá undir sig verzlun lands-
ins, og áttu í einlægum skærurn við
embættismenn konungs. Islending-
ar seldu þeim fisk sinn fyrir langtum
hærra verð en þeir voru vanir, og
drógu taumi þeirra. Ensikir gullpen-
ingar voru gjaldgengir um allt land
fram á miðja 16. öld, eins og sjá má
í bréfabók Gizurs bisk. Einarssonar.
Virki þau, sem Englendingar bygðu
í Vestmannaeyj um, stóðu enn 1518.
Myndir af skipum “merohant adven-
turers” og peningum og fl. frá þeim
tíma, verða í bókinni.
■Friðrik II. Danakonungur fékk
komið þvi til leiðar, að sumir af ill-
virkjum þeim, sem rændu i Bæ á
Rauðasandi 1579, voru hengdir á
torginu í Vliessingen á HoMandi;
HVORT heldur þú hefir einn eða heilan skara
flutningabila, þá er það bæði fcíma- og peninga
sparnaður að hafa Ohevrolet til allra sinna snúninga;
söikum þess að Chevrolet Commercial Chassis, er
ódýrastur allra bíla miðað við, “Ton-míluna.” Þessi
óviðjafnaiílegi sparnaöur stafar af byiggingu bilsins
- - - "valve-in-head” drifvél, “three-speed transmiss
ion,’’ “single-plate dry disc clutch,” og ful'lkomnu raf-
kerfi er vélhreyfingunni stjórnar. . . Einnig hinni
traustu vaigngrind, er öll er úr stáli, slár, þverslár,
megin ásar og möndlar, hinum breiðu stálfjöðrum er
allt þola. Þér hefði aldrei komið til huigar að annar
eins flutningsbill yrði sniíðaður fyrir jafn 'lágt verð.
Yfirbyggingu má haga með ýmsu móti á “The
Chevrolet Commiercial Qhassis.” Talaðu um • það
við umboðsmanninn og fáðu hjá honum bendingiar
eftir þörfum.
G.M.A.C..... General Motors gjaldfrestunarkaupmállnn
cr ytSur hentugastur til þess at5 kaupa Chevrolet á af-
borgun.
REIÐUBÚINN TIL SKJÓTRAR AFHEND-
INGAR.
CHEVROLET
NÝTT OG LÆGRA VERÐ
Roadster ____ $625.00 Cabrtolet ___________
Touring----- $626.00 Imperial Sedan _______
Coupe ....... 740.00 Commercial Chassis
Coach ------- 740.00 Roadster Delivery ........
Sedan ........ 835.00 Ton Truck Chassls ....
Roadster Express .... 660.00
Allt verksmiöjuverö í Oshawa—
$835.00
890.00
470.00
625.00
635.06
Stjórnarskattur, Vagnhlífar og Aukahjól ekki innifaliö
McRae & Griffith, Winnipeg, Man
Consolidated Motors Limited, Winnipeg, Man.
S. Sigfusson, Lundar, Man.
PRODUCT OF GENERAL MOTORS OF CANAÐA, LIMITED