Heimskringla - 13.02.1929, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 13. FEBR., 1929
HEIMSKRINGLA
S. HLAÐSÍÐA
Siðferðiskenning
Nýja Testa-
mentisins
Mótmælenda trúfræðingar, a'ðrir
en bókstafsdýrkendur, hafa löngu
síðan hætt að halda fram algerðum
ínnblæstri gamla testamentisins. Þeg-
ar grandskoðendur benda á villur
■þess — vísindalegar, sögulegar og
trúfræðilegar — þá eru með hverjum
deginum færri þeir, sem finna sig
knúða til að verja málstað þess.
Nýja testamentið, á hinn bógin, á
enn þau ítök i hugum kristinna
manna, að það er skrásett sem “ó-
vinnanleg borg” meðal nítiu og níu
af hundraði. Og aukheklur þeir,
sem játa smávægilegar misfellur þess
í sögulegum atriðum, eru flestir ein-<
beittir verjendur þess á siðferðisleg-
nm grundvelli — segja það óaðfinn-
anlegt. Því er haldið fram, að
persóna, hegðan og kenningar Jesú
frá Nazareth séu hámark allra
dyggða; að áhrif hans hafi valdið
umbyltingu til hins betra þegar á
fyrstu öld hins nýja tíma, sem gæti.
með vaxandi þrótt, allt fram á þenn-
an dag; og ennfremur, að okkur ætti
ekki að vera það ofvaxið, að láta
liggja milli hluta ósamræmi gamla
testamentisins, en skoða það í heild
sem leið og aðgang að þeirri opin-
berun, sem nýja testanientið hefir
í sér fóligið, og sem aðal þætti i
þeirri menning, er gerði komu Jesú
mögulega.
En er það þá óyggjandi, að hvergi
verði veitzt að nýja testamentinu á
siðferðilegum grundvelli ? Eru kenn
íngar þess í virkileik svo háleitar, að
á þeim sé enginn höggstaður? Tök-
«m til dæmis:
1. Eðli og eiginleika guðs, eins
og nýja testamentið skýrir þau.
2. Sem fyrirmynd hegðan mann-
anna; og
3. Eðli þess takmarks, sem það
bendir á ig vísar leiðina til.
Tökum, fyrst, eðli guðs og eigin-
leika. Það hefir mörgum mannin-
um, sem við það hefir fengist, veitzt
erfitt að samrýma veruleik þess iila
við almáttugan, alvitran og algóðan
guð. Það er að því leyti erfiðara
að fást við þetta, að í hinu kristna
trúarkerfi er guð einnig yfirskoðari
verka og hegðunar mannanna, og
dómari þeirra. Postullinn Páll
segir oss, að guð, reiður mönnunum
fyrir að þjóna sér ekki nægilega,
hafi ofurselt heiminn losta og girnd
og öllum svívirðingum sem verðskulda
útskúfun. (Róm. bréf, 1, 24; ii,
16.)
I
Er. ef guð er alvitur og alsjáandi,
á hann þá ekki einhvern þátt í
breytni mannanna? Trú á alvitran
guð virðist leiða óhjákvæmilega að
forlögum. Hugurinn er ekki þess
magnugur að greina þar á milli.
Það sem almáttugur og alvitur guð
sá fyrirfram getur manni ekki skil-
ist hafi skeð án hans vilja. Og
sú kenning, að guð, sem, vitandi allt
fyrirfram (og þess vegna samsinn
andi), vissi að maðurinn mvndi
syndgá, setti honum fyrirfram ei-
lífa hegning, er svo viðbjóðsleg, að
nú vilja flestir guðsdýrkendur hjá
henni stýra. Síðan á miðöldunum
hefir skýring- Aristótelesar á frívilja
mannsins verið viðtekin í hinum ka-
þólska heimi, og allflestir mótmæl-
endur reynt að samrýma frívilja sinn
við forlaiga-ákvæði alvizkunnar. En
framhjá því verður ekki gengið, að
frívilji er > algerðri mótjsögn við
rétttrúnað, að Kalvin stóð að því
leyti við óhrekjandi málstað, er
Á

’ P
DREWRYS
STANDARD
* - LAGER
m
/7, iiLii i( irl
i m 1
Fifty years
of constant
effort made
this brew
^possible.
Men of judgment
order it by name.
THE DREWRY’S Ltd.
WINNIPEG
Pbone 57 221
4ói
hann hélt fram, að alsæi guðs út-
heimti viðurkenning á því, að líf,
hegðan og afdrif einstaklingsins
væri fastskorðað af forlögum guðs.
Kenning nýja testamentisins um
þetta atriði er ótvíræð. Páll geng-
Ur hreint frá verki ekki síður en
Kalvin. (Rom. viii, 29—30; ix, 18—
21.) I síðara Þessalonikubréfinu
segir hann (II, 11—12> ; “Og þess
vegna sendir guð þeim megna villu,
til þess að þeir trúi lýginni, til þess
að allir þeir verði dæmdir.” Aðrir
höfundar n. t. eru og forlagatrúar.
I opinberunarbókinni stendur skrifað
að allir þeir, hvers nöfn eru ekki í
lífsins bók, muni tilbiðja dýrið og
tð endingu verða kastað- í eldsdíkið.
I fjórða guðspjallinu er okkur sagt,
að Jesús hafi frá upphafi vitað hverj
ir myndu trúa á sig og hverjir ekki,
og að Júdasarkossinn var fyrirfram
ákveðinn, að lögmálið mætti þannig
uppfyllast. -Joh., vi, 64; xvii, 12.)
Þetta er einnig tekið fram í postula-
sögunni (i, 16>.
Guð er þannig í Nýja Testament-
inu sýndur sem sá harðstjóri, er fyr-
irdæmir mannlegar verur, frá djúpi
allrár eilífðar, til óendanlegra kvala,
fyrir afbrot, sem þeim voru fyrir-
lögð, en sem oss er samt skipað að
elska og virða fyrir hans dásamlega
mildi i þeirri tilhögun, sem á að
vera þáttur í áforminu, að frelsa
einstaka einn frá glötun með blóð-
fórn síns eigin sonar (Róm., iii, 21—
26; v, 6—11, o. s. frv.).
Þegar litið er til N. T. sem fyrir-
mvnd að réttri hegðan og líferni
manna, kemur það fljótt í ljós, að á
bak við lífsreglurnar e_ru loforð um
gjöld eða hótun, um hegning. “Því
að laun yðar eru mikil í himninum.”
(Matt. v, 12). “Hræðist þann, er
mátt hefir til að tortíma bæði sálu
og líkama í helvíti’’ (Matt., x, 28J.
Og í fjallræðunni (sem þeir, er virða
eftir annara orðum fremur en eigin
grandskoðun, álíta að feli i sér hæsta
takmark hugsjóna um mannlegt lif
og breytni) þarf ekki lengi að leita
að óframkvæmanlegum fyrirskipun-
um, jafnt út í hött á vorum dögum
oig á dögum Jesú, og því öllum gagns
lausum, þangað til manneðlið breytist
frá því sem það er og hefir ætíð
verið, og sem hefir krafi^fc- þess
starfs af óteljandi fjölda kristilegra
kennifeðra, að útskýra fyrir almenn
ingi að meistarinn hafi meint annað
en það, sem hann sagði.
En velsæmiskenning N. T. hefir á
sér enn aðra höggstaði, næsta óverj-
andi fyrir alvarlegri grandskoðun.
Tilhlýðilegt þykir að benda fyrst og
fremst á þann sérkennileik hins
kristna lögmáls, að trúin er fyrsta og
aðal dyiggðin og tryggasta sáluhjálp-
armeðalið, en vantrúin er fyrsta og
aðal syndin. Og svo er mikil á-
herzla lögð á þessi atriði, allt í gegn-
um N. T., að þess gætir meir en
nokkurs • annars. “Sá sein trúir og
verður skírður, mun hólpinn verða,
(Frh. á 7. bls.)
COKE
ZENITH
KOPPERS
COAL
McLEOD RIVER
GALT
ALL STEAM COALS
J. D. CLARK FUEL CO. LTD.
Office: 317 Garry Str.
PHONES YARD;
23341 - 26547 - 27773 - 27131
Þorbjörg Bjarnason
' L.A. B.
Teacher of Piano
and Theory
726 VICTOR ST.
SIMI 23 13»
>OOCOOSGOCOSOCCGOQOOCCCOSOðCOCOSCOSGGOGOCOSCCCOðCOSOe*
I NAFNSPJOLD I
sBccosooecoooðsccooooocoðsocoosoðeoooeososcoscceosoQoe
Emil Johnson
SERVICE ELECTRIC
900 Lipton St.
Selja allskonar tafmagnaAhöU.
ViRgerðir á Rafmagnsáhölðuin,
fljótt og vel afgreiddar.
gfmli 31 S07.
Hflmnatml! 21 286
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
Sr- S. G. Simpson N.B., D O. D.O,
Chronlc Riseases
Phone: 87 288
Suite 642-44 Somerset Blk.
IWINNIFEG, — MAN.
A. S. BARDAL
B«lar llkklstur og r.nnast um ftl-
farlr. Allur fttbftnatlur r\ bastl
Bnnfremur ealur þann allGkonar
mlnnlsvarba o( leastelna_:_:
8« SHERBROOKE ST
Phonet 8« 607 WiVNTPEO
T.H. JOHNSON & SON
ÚRSMIWIR OG GULL.SALAR.
tRSMIBAK OG GULLSALAK
Seljum grifttnsa leyfisbréf egr
giftingra hringja og allskonar
gullstájss.
Sérstök athygli veitt pöntunum
og viögjöröum utan af laadl.
353 Portage Ave. Phoae 24637
E. G. Baldwinson, LL.B.
I.»«fra*fiinKur
R*sl4ence Phone 24 206
Offlee Phome 24 663
768 Mlmias: ExchauKe,
356 Maim St.
WINNIPEG
DR. K. J. AUSTMANN
Wynyard —:— Sask.
/ C—
DR. C. J. HOUSTON
DR. SIGGA CHRISTIAN-
SON-HOUSTON
(tlIIISO.Y BLOCK
Yorkton —:— Sask.
*•>
Messur og fundir
í kkkju
Sombandssafnaðar
Sajnaðarnefndin: Fundir 2. og 4.
timtudagskvöld í hverjum mánuði.
Hjálparnefndin: Fundir fyrsta
nánudagskveld 1 hverjum mánuði.
Kvenfélagið: Fundir annan þriðju
dag hvers mánaðar. kl. 8 að kvöld-
itni.
Söngflokkurinn: Æflngar á hverju
limtudagskvöldi.
Sunnudagaskólinn: — A hrverjum
sunnudegi kl. 11—12 f. h.
DR. A. BLHNDAL
602 Medlc&l Arts Bld*.
T&lsimi. 22 296
Stundar sérstaklega kvensjúkdóma
og barnasjúkdóma, — AÓ hitta:
kl. 10—12 f. h. og 3—6 e. h
Heimlli: 806 Victor St.—Sími 28 130
J. J. SWANS0N & C0.
Limlted
R H N V A L §
I N 8 U R A N C ■
R E A L B S T A T ■
MOHTOAGH9
600 Parla Buliding, YYlnnlpeg, II
DR. B. H. OLSON
216-220 Medlcal Arta Bldg.
Cor. Graham and Kenuedy 31.
Phone: 21 834
Vttnalstiml: 11—12 og 1—6.S6
Helmlll: 921 Sherburn Bt.
WINNIPEG, MAN.

Fishermen’s Supplies
Limited, Winnipeg
401 Confederation Life Bldg., Winnipeg.
TANGLEFIN NETTING
Veiðir meiri fisk.
Haldgæðin eru tryggð áður en nafnið er sett á.
---Búið til hjá-
NATIONAL NET and TWiNE COMPANY
Vér höfum birgðir með lögákveilnum möskvastærðum í Winnipeg
og pantanir verða afgreiddar með næstu póstferð.
Verðskrá og upplýsingar um fyrirliggjandi birgðir eru sendar
mönnum póstleiðis, ef æskt er.. \
Fishermen ’s Supplies Limited
401 Confederation Life Bldg., Winnipeg.
SÍMI 28071
VETRAR
TIL KYRRAHAFSSTRANDAR
Vancouver — Vletorla
IVeu WeMtminN(<,‘r
F'arMehlar <11 nííIu vImmh ilaxa
DES. — JAN. — FEBR.
Gilda til haka, upp afi 15. aprfl, 1021)
AUSTUR CANADA
FarMefSlai^ tli ntflu frA
DES. 1 til 5. JAN.
Giida | l»rjá mAnutfl
MIÐRfKJANNA
LeHitf nllar
UpplýNlnKar
hJA
Farnehlar tll nöIu
frA liraiitarNttftf vum f Sank. — Alta.
DES. 1 til 5. JAN.
Gllda f )»rjA inAnutfl
HEIMALANDSINS
Farnetflnr tii ntflu
DES. 1 til 5. JAN.
Tll AtlanshafNhiejannn
ST. JOH \ — HALIFAX — PORTLANÐ
Gllda f flmm mAniihl
Talnfml i 28 68»
DR. J. G. SNIDAL
TAYYHIúKMH
6i4 6«»memet Blecfes
Portagc Ay. WINNIPHu

POSTPANTANIR
Vér höfum tækl á aö bæta ftr
öllum ykkar þörfum hvaö lyf
snertlr, (Unkaleyfismeööl, hrein-
lœtisáhölil fyrlr sjúkra herbergt,
rubber áhölft, og fl.
Sama verö sett oé hér rællur I
bænum á allar pantanlr utan af
landsbygö.
Sargent Pharmacy, Ltd.
Sargent og Toronto. — Sfml 23 455
MARGARET DALMAN
TBACIIBP OF PIANO
854 BANNING ST.
PHONE 26 420
A. HAYDN-BAILEY
PIANOS
Stillir píanó og gerir við
allar bilanir
788 Ingersoll Str.,
Heimilis Phone 30745
Canadian Pacific
TIL SÖLU
A ÖDÝRU VERfíl
“PURYACE’’ —bæSi vióar og
kola “furnace” lltitS brúkaTJ, er
til sölu hjá undirrituöum.
Gott tœkifæri fyrir fólk út &.
landi er bæta vilja hitunar-
áhöld á heimilinu.
UOODNAN afc CO.
786 Toronto Sfml 28847
Björgvin
Guðmundsson
A.R.CM.
Teacher of Music, Compositioii,
Theory, Counterpoint, Orches-
tration, Piano, etc.
555 Arlington St.
StMI 71621
Jacob F. Bjarnason
—TRAN SFElt—
Bagsate and Furnlture Movln*
668 ALVEItSTOKB ST.
StMl 71 MS
Bg útvega kol. eláivi* me*
sa-angrjörnu ver*i, annast flutn-
ingr fram og aftur um bæínn.
Dr. M. B. Halldorson
401 Boyd Bld«.
Skrlfstofusfmt: 23 874
Hlundar sérstaklega langnaajdk
dáma.
®r flnna á skrirntofu kl. l^.__12
f h. og 2—6 e. h.
Helmlll: 46 Alloway Ava
Talalmli 33 158
WALTER J. LINDAL
BJÖRN STEFANSSON
Islcnzkir lögfrœðingar
709 Great West Perm. Bldg.
Simi: 24 963 356 Main St
Hafa einnig skrifstafur að Lund-
ar, Piney, Gimli, Riverton, Man.
Dr. J. Stefansson
A,*'r* BLBO.
Mórnl Kenneðy og Gnbaa.
Stuudar elnsAuBu •Trmm-,
ue*- o( kverka-eJókdOma.
'* k,**« kL tl ttl 11 t a
•I kl. 3 tl 5 e- h.
Talafml. 21 834
Helmlll: 638 MoMlllan AVe. 42 6»1
G. s. thqrvaldson
B.A., LL.B.
Lögfræíingur
709 Eleotric Railway Cfaan^er*
Talsímí: 87 371
I
Trfephsne: 21 613
J. Christopherson,
Islenzkur lögfrœðingur
845 Somerset Blk.
Winnipeg, Man.
carl thorlakson
Urstniður
Allar pantanir með pósti afgreidd-
ar tafarlaust og nákvæmlega. —
Sendið úr yðar til aðgerða.
Thomas Jewellery Co.
627 SARGENT AVE.
Phone 86 197
Rose Hemstitching &
Millinery
SIMI 37 476
Gleymlö ekkl a* á 724 Sareent Ave.
fást keyptlr nýtfzku kvenhattar
Hnappar yflrklæddlr
Hemstltchlns o* kvenfataaaumur
gerVur, lOc Sllki og So Bdmull
Sérstðk athygll T,|tt Mall Orlera
H. GOODMAN V. SIGURDS9N
•*»
BEZTU MALTIDIR
( bænum á
35c og: 50c
ftrvale dvextlr, ylndlnr tdbak e. fl.
NEW OLYMPIA CAFE
325 PORTAGB AVB.
(Métl Eatons búölnnl)
TYEE STUCCO WORKS
Ltd.,
(Wlnnlpea: RonfinKT C«
Froprtetorfl.)
Office and Factory:
264 Berry Str>
St. Honlfaee, Manitoha.
MANUFACTURIRS:
TYEE Magnesite Stucco
EUREKA Cement Stucco
Glass, Stone, Slag and
Pearl Stucco Dash.
GRINDERS:
Poultry Grits, Limestone Dust,
Artificial Stone Facings,
azzo Chips/
Kaupið
HEIMSKRINGLU