Heimskringla - 01.06.1932, Blaðsíða 2

2 BLAÐSlÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 1. JÚNÍ 1932
MARGRÉT GUÐNÝ SIGRÍÐUR
ROBBINSON.
DánarkveSja.
Þann 14. desember síðastlið-
inn andaðist unga konan Mar-
grét Guðný Sigríður Robbinson,
að heimili foreldra sinna, Guð-
jóns Jónssonar kaupmanns og
konu hans Ástríðar Jónsdóttur,
í Blaine, Wash. Margrét heit-
in fæddist í Blaine 14. október
1909, ólst þar upp hjá foreldr-
um sínum ásamt tveimur alsyst-
kinum, Hlífari og Aðalheiði, og
hálfbróður, Ólafi Ólafssyni,
Björnssonar, frá fyrra hjóna-
bendi móður hennar. Þann 31.
maí 1928 lauk hún ágætu prófi
við gagnfræðaskóla Blainebæj-
ar. Sama sumir, 26. júlí, giftist
hún manni af hérlendum ætt-
um, C. R- Robbinson að nafni.
Leituðu þau sér atvinnu ýmist
hér í Washington, eða norður
í Alaska.
Um lífskjör Margrétar þessi
rúm tvö ár, frá því að hún fór
úr foreldrahúsum og þangað til
hún kom heim aftur, er lítið
vitað, og það litla, sem vitað
er, verður ekki skráð. Víst er
um það, að út í heiminn fór
hún sem glæsileg ímynd æsku
og hreysti, ung, fríð og bjart-
sýn. Aftur skilaði grálynd ver-
öldin henni sjúkri til dauða, og
viljaiausri til að lifa. Eftir nokk-
urra mánaða þungbært og sorg-
iegt stríð við hvítadauðann, var
jarðvistinni lokið.
Var Margrét heitin eigi að-
eins hin mesta myndarstúlka í
sjón, heldur og ötul til náms og
verka, svo og einkar ljúf í lund.
Barnslegt sakleysi og einskær
gæði lýstu af svip hennar. Að
sjá hana fölna og falla, svo
unga og efnilega, var öllum, er
til þektu, átakanlegt samúðar-
og sorgarefni.
Jarðarförin fór fram mið-
vikudaginn 16. desember, að
viðstöddu miklu fjölmenni, þrátt
fyrir óhagstætt veður. Kveðju-
athöfn fór fram frá íslenzku
Fríkirkjunni í Blaine, með að-
stoð prestanna tveggja, Alberts
E. Kristjánssonar í Seattle, og
Friðriks A. Friðrikssonar. Hin
ágæta söngkona, frú Ninna
Stevens söng einsöng. Lík hinn-
ar framliðnu var orpið moldu
í litla grafreitnum við Califor-
níu-lækinn. Örskamt frá hafði
litli líkaminn fæðst, fagur og
vaxtarmáttugur, fyrir rúmum 22
árum síðan.
Blaine 25. apríl 1932.
Fr. A. Fr.
* * *
MARGRÉT GUÐJÓNSDÓTTIR
Eftirmæli.
Kom eg til þín, Margrét mín.
Mér fanst eins og fölnuð lilja,
milli haustsins hörkubylja,
saklaus manndómsmyndin þín!
Horfin ertu oss úr sýn.
Oft er lífið þungt að skilja.
Það er gott a$ gráta þig;
gráta nokkrum hreinum tárum;
Lauga sál í sorgarbárum.
Heilög gleði hertók mig:
Sjá og vita særða þig
svífa burt frá heimsins fárum.
Hér er engin hlátursstund.
Hérna skilja lífsins vegir.
Rétt sem þú oss alla eigir,
hrygð er nú í hverri lund.
Tengist fjöldinn mjúkri mund.
Máttur drottins hrokann beygir.
Augu mæna á eftir þér,
út í myrkrið, blind af tárum.
Veðrið er með ekka sárum;
er að gráta, eins og vér!
Að elskuð varstu, sérhver sér;—
sjálf er jörðin lauguð tárum.
Vildi eg hugur vina hér
vonsæll lyftist upp til hæða,
svo að hætti sár að blæða.
Helg er þessi hugsjón mér!
Veit, að blindnin seinna sér
sigur lífsins æðstu gæða.
Verður þú sem leiðar-ljós
lífs á brautum vina þinna;
svo við hugsum minna og
minna
dags um fánýt höpp og hrós.
Þú ert orðin andleg rós;
ilmar sálum vina þinna.
Veit að sárast syrgja þig
sorgum lostin faðir, móðir,
systir kær og beztur bróðir.
Vonin þessi vermir mig:
Frændur munu finna þig —
frelsast, lifa, verða góðir.
Fr. A. Fr.
* * *
í tilefni af andláti
MARGRÉTAR GUÐJÓNSDÓTT-
UR ROBBINSON.
HugsaS í anda móðurinnar.
Hugur minn fer um horfna tíð,
um hlýtt og kalt frá liðnum
dögum.
Unaðssól, er brosti blíð,
svo brátt var hulin skýjadrög-
um.
Þannig er lífið hér í heim —
hagleg samstjórn af öflum
tveim.
Þegar eg leit á blómabeð,
bljúg eg dáðist að þeirra prýði.
Útsýni bjart nær gladdi geð,
gekk í skyndi sorg og kvíði;
fjólan, sem ung og fögur skein,
föl varð að þola tímans mein.
Mótlætið héðan vísar veg
sem viti frá myrkum duftsins
ströndum.
Hugklökk í anda horfi eg
hjálpræðisins að björtum lönd-
um.
Vonin segir að séu þar
sorgir mannanna afnumdar.
Langar mig því um litla stund
að líta þar á fögru blómin.
Með gróin sár og létta lund
Ijúfan eg nálgast söngva-óminn.
ó, hversu bjart og indælt þar
er í bústöðum sælunnar!
Engim vanheiisa, engin tár,
útvaldra sælu má þar spilla.
í æskufegurð, með bjartar brár,
blessaðir andar sali fylla.
Þar sé eg að hún Margrét mín
í mærum himinljóma skín.
Ódáins-liljum er hún krýnd;
unun það minni sálu vekur.
Þessi dýrmæta sjón, mér sýnd,
sorgina burtu frá 'mér tekuf.
Um sigur glöð eg syngja vil. —
Svo er þá enginn dauði til.
Gleðilegt ár og góða tíð
gefi vor drottinn öllum mönn-
um.
Hans andi kristinn allan lýð
auðgi að kærleiksdygðum sönn-
um.
Heilir svo allir hittumst vér,
hérvistin þegar liðin er.
Kristín.
BRÉF TIL HEIMSKRINGLU.
R.R. 1, Cloverdale, B. C.
12. maí 1932.
Kæri herra ritstj.!
Eg var að líta aftur yfir
gamla Heimskringlu, sem er
skemtileg að vanda, og voru
þar sérstaklega tvö bréf, sem
vöktu athygli mína. Annað eft-
ir herra Þorgils Ásmundsson,
sem andmæli gegn óverðskuld-
uðum áburði herra O. T. John-
sons á hendur þér og fyrverandi
ritstjóra, herra S. H. frá Höfn-
um. En svo var það ekki það
bréf, sem eg ætlaði að gera
að umtalsefni í þessum línum;
Hitt bréfið var frá skáldinu
okkar Strandarmanna, hr. Sig-
urði Jóhannssyni, Portland St.,
Burnaby, B. C. Það bréf ber
ekki með sér að bréfritarinn sé
í neinni andlegri afturför, þótt
farinn sé að tifa yfir á níunda
tug æfinnar, og er eg honum
þakklátur fyrir, bæði þetta bréf
og margt annað, senl hann hef-
ir skrifað í Heimskringlu, bæði
í bundnu og óbundnu máli. Alt,
sem eg hefi séð eftir hann, lýs-
ir heilum manni, en ekki neinni
hálfvelgju, er svo mjög kveður
við nú sem endrar nær, hjá
mörgum þeim, sem fýsir að láta
til sín heyra.
En ekki get eg verið hinum
heiðraða höfundi samdóma að
öllu leyti. Hvað því viðvíkur,
að bréfi herra Páls Bjarnason-
ar hefir ekki verið svarað, er
alls engin sönnun þess, að menn
hafi ekkert haft við bréfið að
athuga. Ef eg man rétt. eftir
innihaldi bréfsins, þá var svo
mikið kommúnistabragð að því
bréfi, að eg get til, að flestum
hafi þótt það að bera í bakka-
fullan lækinn að svara því, svo
margt hefir verið um hinn rúss-
neska kommúnisma skrifað áð-
ur, og munu þó fæstir miklu
nær um ástandiö, vegna þess,
að alt, sem um ráðstjórnarfyr-
irkomulagið hefir verið skrifað,
og afleiðingar þess, hefir verið
svo öfgakent á báðar síður, að
heimurinn er engu nær. En þó
sW væri, að samskonar stjórn-
arfyrirkomulag, ef rétt er frá
skýrt, kæmist á hér í Canada
og Bandaríkjunum, er mjög tví-
sýnt að fólk yrði ánægðara, en
með það stjórnarfyrirkomulag,
sem við eigum við að búa, þó
margt megi að því finna.
BRÚÐARKAKAN
VERÐUR AÐ LÍTA VEL ÚT — OG VERA EFNISMIKIL
OG LJÚF Á BRAGÐIÐ.
Eaton bakararnir búa hana til svo hún ber af! Kakan
er brún og mátulega rök — full af hnetum rúsínum
kirsiberjum og öðrum gómsætum ávöxtum — fryst með
þykkri almond húð — og ef þér óskið þess, lagt lag á
lag ofan — herborg klædd hvítum sykri og lögð glit-
randi silfurskrúði.
Grill Room kaka með þykkri almond húð
allar stærðir 75c pd.
Tea Hour, sykur-kaka, 75c pd.
Sérstaklega prýddar kökur, $1.00 pd.
Sérstaklega prýddar kökur (með sykurstöplum)
$1-25 pd.
Tea Hour Confections, aðal og þriðja gólfi, miðju,
Grill Room á sætinda borðinu á þriðja gólfi miðju.

T. EATON C°u
UMIT80
HEIMHUQUR
Syng þú nú, vor mitt, í svásum tón
úr suðrænu hörpunni þinni.
Heilsaðu frá mér heim á frón
horfinni æsku minni.
PROVINCE OF MANITOBA
HON. W. R. CLUBB, Minister of
Public Works.
BIJREAU OF LABOR
AND FIRE PREVENTION BRANCH
Office: 332 Legislative Building.
Telephone: 840 252-253
Heilsaðu þar með hækkandi sól,
heiðum og Berurjóðri.
Vermdu klakann úr hverjum hól
og hjartað í hverjum gróðri.
Fegraðu hlíðar og fjallsins brún,
og fossa, er þaðan streyma,
þrastasönginn og sóley í tún,
í sumardýrðinni heima.
Veit eg í dalbúans djúpum róm
dunar nú vorsins kraftur.
í kuldahvamminum kalin blóm
að kveða til lífsins aftur.
Man eg við þína læki og lón
lóu og svana kliðinn.
Og kvöldroðann, dagsins dýrðarsjón,
deyja’ inn í næturfriðinn.
DRY GLEANING
IN THE HOME
»
During the past few weeks, I have
received numerous enquiries concern-
ing the use of solvent for cleaning
purposes in the home.
Dry cleaning in the home, under
any circumstances, is dangerous.
While solvent is not so dangerous as
gasoline, it is far from being safe.
Solvent is an inflammable liquid, but
differs from gasoline in so far that it
requires to be at a higher tempera-
ture before emitting inflammable
vapors, and cannot be considered safe
for use in the home.
In the interest of public safety,
Dry Cleaning is required by law to
be performed in buildings and ma-
chines specially constructed for the
purpose and protected by the most
modern safety appliances for exting-
uishing fires. Homes are not so
equipped, therefore, Dry Cleaning, or
any other process requiring the use
of inflammable liquid, should not be
performed in homes.
Be ever on guard against the
demon fire! A good servant—a bad
master. The annual destroyer of many
lives and approximately $2,500.000
property in Manitoba alone.
E. McGRATH,
Secretary Bureau o£ Labor and Fire
Comraissioner.
margt fólk nú orðið, er sjálf-
stæðisleysi. Eg er ekki að mæla
því bót að trúa á ekkert ann-
að en mátt sinn og megin. En
sá sem missir trúna að öllu
leyti á sjálfan sig, er illa far-
inn. “Eg trúi á sjálfan mig,”
sagði Finnbogi rammi, og það
er eg viss um að margir, sem
til þessa lands hafa komið og
sezt að úti í sveitum, oftast með
lítið, hafa treyst meira á guð
og sjálfa sig, heldur en kóng-
imi og stjórnina, og hefir oft-
ast blessast þolanlega.
Það sem eg hefi drepið á
hér að framan, er að mörgu
leyti ónákvæmt, en vona þó að
gefi nokkra bendingu um, hvað
mér sýnist um úrræðin til bóta,
og tel eg til þess gott dæmi
samsteypustjórnina á Englandi.
Hefðu flokksforingjamir þar
farið að rífast um, hver ætti að
verða forsætisráðherra, hefði
alt farið á annan veg. Nú er
þjóðin í framsókn, í stað aftur-
fararinnar, sem áður var.
Af því eg mintist á bréf hr.
P. Bjarnasonar, vil eg geta
þess, að eg man ekki til að
hann hafi sérstaklega skrifað
um rússneska kommúnista fyr-
irkomúlagið. En það sem hann
skrifar um þjóðmál, bendir ó-
tvírætt á, að hann sé því stjórn
arfyrirkomulagi hlyntur. En eg
held að slíkt fyrirkomulag þrif-
ist illa hér vestra. Til þess yrði
fólk að vera löghlýðnara en það
er.
Það er margt, sem að amar,
og lagfæringar þyrfti, en þar er
við svo raman reip að draga,
þar sem peningavaldið alt er í
fárra manna höndum, sem ekki
skeyta hót um neitt nema sjálfa
sig.
Með virðing og beztu óskum
um gleöilegt sumar, öllum fjær
og nær.
Þ. G. fsdal.
Skip eitt hafði vilst inn á milli
boða og blindskerja í stórsjó og
náttmyrkri og var ekki annað
sýnna en það mundi farast þá
og þegar. — Skipstjórin tók þá
nokkra íflugelÐa^ fór upp f
reiða og skaut þeim, ef verða
mætti að menn yrðu viðvarir
í landi og kæmi skipverjum og
farþegum til hjálpar.
Alt í einu klöngrast mjór og
langur hordálkur upp í reiðann
hvessir augun á skipstjóra og
segir:—
“Skipstjóri, eg mótmæli al-
gerlega þessari fjandans fífl-
dirfsku. — Vér erum komnir í
opinn dauðann og hér er sann-
arlega enginn staður fyrir flug-
eldasýningu.”
Ó, ætti eg, ísland, um vötn og vog
vordrauma-fegurð þína.
Stormöldur brims og stjörnulog
að strengjum í hörpuna mína.
G. Stefánsson.
Að hinu leytinu er eg bréf-
ritaranum* samdóma um, að
helzt ætti að gera öll stór-
gróðafyrirtæki að þjóðeign, því
með því gætu stjórnir haldið
uppi vinnu fyrir almenning, það
er að segja, ef ekki brysti fé
til að starfrækja þau. Það er
búið að ganga of lengi, að
stjórnarflokkarnir hafa gefið,
eða selt fyrir sama sem ekki
neitt, auðsuppsprettur landsins
pólitískum flokksvinum sínum,
og með því trygt sér fylgi
þeirra, — og þeir svo fengið
ósjálfstæðan almenning, til að
halda þeim pólitíska flokki við
völd, sem mest er gróðavonin
frá i það og það skiftið.
En svo er önnur hlið á því
máli. Tækju stjórnir landanna
öll stórgróðafyrirtæki í sínar
hendur, þá býst eg við af
reynslunni, að í ábyrgðarstööur
við þau yrðu skipaðir vinir
stjórnanna, sem sætu að völd-
um í það og það skiftið, hvort
sem þeir væru verkinu vaxnir
eða hvernig sem þeir væru inn-
rættir.
Það vill nú svo vel til, að hér
í Canada höfum við járnbraut-
arkerfi, sem er þjóðeign, og
hefir ýmislegt þótt varhuga-
vert við starfrækslu þess. En
þvi máli er ekki lokið enn, og
verður ekki sagt margt um það
með vissu. En svo mikið er víst
að í stjórn þess hafa verið sett-
ir pólitískir flokksforingjar, sem
svo voru búnir að gera að hreiðr
um sínum, að útséð þótti um
að þeir yrði megnugir að leiða
flokka sína til valda aftur, og
því ráðlegt að tryggja þeim
stöðu við járnbrautarkerfið.
Mér er nú ekki vel ijóst,
hvernig hr. S. J. hugsar sér, að
gera öll stórgróðafyrirtæki að
þjóðeign, en geri þó ráð fyrir,
að hann ætlist til, að stjórnirn-
ar taki það alt á virðingarverði.
Tel hann of skýran og gætinn
mann til að vilja beita ofbeldi.
Þá er stærsta spursmálið:
Hvaðan ætti að taka féð til að
borga fyrir öll þau mannvirki,
sem sett hafa verið í fram-
kvæmd? Tökum t. d. C. P. R.,
sem nú er skaðlegasti keppi-
nautur þjóðbrautanna.
Eg er herra S. J. sammála
um, að allir eigi að vinna. Það
gerir öllum gott. Og það stend-
ur skrifað, að allir eigi að neyta
brauðs síns í sveita síns and-
litis. En eg er samt hræddur
um, að glæpir hætti ekki strax
fyrir því. Mennimir eru jafn
vondir enn þann dag, eins og
á dögum Nóa. Og til að útrýma
glæpum yrði að koma annað
syndaflóð, og mætti þá enginn
verða eftir af þeim, sem nú
eru á jörðinni, og yrði guð þá
að skapa- annað mannkyn með
óspiltara blóði.
Skaðlegustu vandræðamenn-
irnir, sem nú eru uppi, eru ekki
atvinnuleysingjamir, heldur þeir
sem ekki þurfa að vinna.
En svo er lítil von til, að úr
ástandinu verði bætt á meðan
flokkapólitíkin ræður lögum
og lofum, í öllum sínum átak-
anlegu myndum, eins og nú
gerir hún, þar sem hver hrópar
sínum foringja til dýrðar, eins
og sagt er að skríllinn í Róm
hafi gert á hnignunartímabili
þess mikla ríkis.
Þetta þarf að breytast, ef ait
á ekki að kollsteypast. í stað
flokksstjórnar ætti að koma
samsteypustjórn, sem valdir
væm í beztu menn þjóðanna,
án tillits til flokka, og þeir ættu
að vera kosnir af þjóðinni, en
ekki valdir af einum eða tveim-
ur mönnum, eins og oftast er
um stjórnir.
Við hér í Canada eigum
fjölda af góðum mönnum í öll-
um flokkum, sem mundi treyst-
andi til að gera sitt bezta.
Það er margt, sem þarf að
lagfæra. Það sem fyrst ætti
að fyrirbyggja, er vélavinna á
nokkru því verki, þar sem mönn
um verður við komið. Vélar eru
nauðsynlegar við sumt. En þær
eru altof mikið brúkaðar, á
meðan þjóðfélögin verða að sjá
hundruðum þúsunda fyrir föt-
um og fæði. Vélavinnan á stór-
an þátt í þeirri ógæfu, sem yf-
ir þjóðfélögin gengur.
Það væri gaman að vita,
hvað margar miljónir dollara
standa fastir í bílunum í Can-
ada og Bandaríkjunum, og hve
margir líða neyð beinlínis fyr-
ir það, að þeir peningar hafa
ekki verið notaðir til annars.
Samt er ekki að lasta að hafa
bíla. Þeir eru oft hentugir. En
þeir eru notaðir í of mikiu
stjórnleysi, eins og margt ann-
að. Það ætti einnig að tak-
marka leyfi kvikmyndasýninga
og annara skemtana, sem ein-
stakir menn og félög sjúga fé út
úr almenningi fyrir. Það eru
ekki alt ríkismenn, sem fylla
kvikmyndahúsin kvöld eftir
kvöld, margt af því fólki er á
stjórnarstyrk. — Kvikmyndahús
væri bezt að ekki væru opin
nema tvisvar á viku, á meðan
tímarnir eru eins og nú. Skemt-
anir eru að verða að ófögnuði
í heiminum.
Svo ættu engar stjórnir að
fæða heila hópa af fólki fyrir
ekki neitt. Þjóðfélögin geta ekki
staðist það til lengdar. Og svo
venur það unga menn á að
verða að slæpingjum, ef til vill
öðru verra. Stjómir hafa altaf
nóg tlerk til aðl Vinna, að
minsta kosti hér.
Okkur vantar betri vegi. Við
höfum mikið af námum, sem
bíða þess að vera unnar. Nú er
tími til að vinna þær, þar sem
þarf að sjá um að fólkið svelti
ekki, því hjá því verður ekki
komist. Og eins ættu sem flest
ir að fara út á land, og reyna
að bjarga sér sjálfir eftir beztu
föngum, og að því ættu stjórn-
ir að stuðla eftir megni. — Það
er margt, sem menn geta hjáip-
að sér með úti í sveitum, sem
þarf að kaupa í bæjunum.
Eitt af því sem einkennir'
i