Heimskringla - 29.03.1933, Qupperneq 1
DYERS and CLEANERS LTD.
TAILORS and FURRIERS
324 YOUNG ST.
COUNTRY ORDERS
RECEIVE SPECIAL
ATTENTION
AT CITY PRICES
DYERS and CLEANERS LTD.
TAILORS and FURRŒRS
MINOR REPAIRS—FREE
PHONE 37 061
W. B. Thurber, Mgr.
XLVH. ÁRGANGUR.
WINNIPEG MIÐVTKUDAGINN 29. MARZ 1933
NUMER 26.
FJÁRHACSÁÆTLUN FAGURT OG
MANITOBAFYLKIS ÞARFT VERK.EFNI
Fjármálaráðherra Manitoba- Á samkomu Jóns Sigurðsson-
fylkis, Hon. E. N. McPherson ar félagsins í Sambandskirkju s.
flutti fjármálaræðu sína í þing- \ rniðvikudag, var þess getið
inu s. 1. mánudagskvöld. Skal af einum ræðumanna, að fé-
hér sagt frá því helzta í henni iagjg væri alvarlega að hugsa
frjáhag fylkisins áhrærandi. um þag( ag gefa út sögu fyrstu
Samkvæmt reikningum þeim, (gienzkra landnema vestan hafs.
er áður voru lagðir fynr fylkis- framkvæmdum er að vísu
þing, var gert ráð fyrir sem ekki byrjað, en færist félagið
næst 14J miljón dollara útgjöld- þefta mikla, þarfa og fagra verk
um á komandi ári. En tekjur fang, verður tilveruréttur þess,
var ekki gert ráð fyrir að næmu hvað sem um önnur félög er
meiru en 12 miljón dollurum. sagt, ekki rengdur.
þarna var því um 21 miljón doll j>egar þessa var minst, flaug
ara tekjuhalla að ræða. ogg f hug, hvort hér væri ekki
Til þess að tekjur og útgjöld um ofætlun að ræða af ekki
stæðust á, varð auðvitað anna stærra féiagi en þessu. En þeg-
hvort að leggja á nýja s atta, &r ^gg er gætt, hverju það ork-
eða að færa reksturskostna aðf með útgáfu “Minningarrits . _
niður. Hefir fylkisstjórnm gert íslenzkra foermanna”, er s(zt að j ur átt samleið með vestlægu
hvorttveggja. taka fyrir hverju iþað má til þjóðunum. Hafa Japanar heyrt
Stjórnarkostnaðinn gerir hún vegar koma gf það er satt, að til Þjóðbandalaginu í 13 ár.
ráð fyrir í fjárhagsáætlun sinni Jíf gé gtarf> má Rf þessum starfs. j * * *
að lækka um $650,000 (rúml. 1 éþUga félagsins ætla því langra I Soviet-stjórnin þverneitar til-
í Pörtage var hann borgar-
stjóri í 3 ár, en sagði upp þeirri
stöðu, er hann innritaðist í her-
inn.
Með þessari nýju stöðu, verð-
ur hann bæði að hætta þing-
mensku og leiðsögu þjóðmegun-
arflokksins. Leiðir af því bæði
aukakosningu í Portage La
Prairie og kosningu nýs flokks-
leiðtoga.
• * *
Japan sagði sig formlega úr
Þjóðbandalginu s. 1. mánudag.
Fylgir úrsögninni langt skeyti,
er tekur fram, að vegna þess að
þjóðirnar í þjóðbandalaginu geti
ekki eða vilji ekki skilja af-
stöðuna í Mansjúríumálinu, en
haldi fram tillögum, er óum-
flýanlega leiði þar til algers
stjórnleysis, geti þeir ekki leng
HLUTAFE BLAÐANNAí 'ÞROTIÐ
HÆTTA FYRIR] DYRUM
«F' -------
Y firlýsing og áskorun til áskrifenda dg annara íslendinga
í síðustu viku var skýrt frá hagurinn var rýr, atvinnan eng-
hversu komið væri með hag ís- in. Ár þessi voru sannefnd
lenzku blaðanna og hvað gera
þyrfti þeim til verndar og við-
reisnar. Skal nú enn vikið að
erfiðleika ár.
Á þessum árum voru blöðin
stofnuð og í gegnum þessi ár
þessu nokkrum orðum jafn- hafa þau lifað. Þau voru mönn-
framt því sem útgefendumir »m nauðsynlegur styrkur í lífs-
leyfa sér að skora hér með á baráttunni. Fyrir aðstoð þeirra
íslendinga yfirleitt að láta mál spratt upp í hinum dreifðu
þetta til sín taka, og draga ekki bygöarlögum margbreytt félags-
um of framkvæmdir í því þang- líf og samtök. Ef nytsemi þeirra
að til alt er orðið um seinan. hefði aðeins náð til þessara ára
Eins og allir vita er of seint að j væri uni'ekkera að sakast, en
iðrast eftir dauðann. Engum svo er ekki. Þau eru mönnum
fyrirtækjum er það til bjargar enn hin sama nauðsyn og þau
mælum Breta um að láta þrjá
miljón). Er alt að því helming- ,lífdaga
ur þess sparnaaðar eða 5314,000 Eing og kunnugt er> var JOns Englendingana lausa gegn veði,
með þvi fengmn, a a ne Sigurðssonar félagið stofnað fyr er hneftir voru í fangelsi áj
Emstvrkslögin evTeinsn mann- ir 17 árum’ sem deild af Imper- Rússlandi vegna þess, að grun-|engin not
Llhstyr gi ial Order of the Daughters of aðir voru um, að hafa haft
uðlegasta °ggJ° . s the Empire, í Canada. En slík skemdir í frammi á rafleiðslu, til
verið sannn. u er féiög munu vera í öllum lönd- þess að afla sjálfum sér eða
þó eftir þeim sé séð, þegar þau voru þá. Eigi þau fyrir hendi að
eru undir lok liðin, eða þá fyrst hverfa, hverfur með þeim þetta
um það sakast, að þau skyldu félagslíf. Menn verða “staddir
þurfa að hætta. Heilir þurfa á auðunni aftur, alt landnámið
ekki læknis með og hinir dauðu skjaldaskörð.”
HvaS er til ráða? Þetta sem
þegar hefir herið bent á; aS
hver og einn geri það sem hann
getur, og allir geta eitthvað. Ár-
ferðið er erfitt, en svo hefir það
ekki heldur, þvi þeir hafa þeirra Hlutafé blaðafyrirtækjanna löngum verig ag erfigu árin
haft “ ' Jar ,UpPhafle!f 'kSt’°S,/?kk ' i hafa orSiS a5 bæta upp fyrir hin
Óþarfi er að segja sögu blað- r__________a 3 aU1)J, betri sem ávalt hafa skilið menn
Hvað lízt mönnum á að sigla
þeim í strand? Útgefendur eru
löngu uppgefnir, þeir hafa ekki
meira fé fram að leggja.
íslenzku blöðin lifa hvorki á
eftirtölum né eftirsjá. ..Þau rísa
ekki úr rústum þó þeirra verði
saknað, þegar þau eru ekki
lengur til. ..Þau lifa á skilvísi,
vinsemd og drenglund við-
skiftamannanna eins og öll önn-
ur fyrirtæki í landinu. íslenzk-
ar blaða skuldir eru drengskap-
ar skuldir.
um Bretaveldis. Var þessi sam-
er fylkið snertir sama sem ur
sögunni. '
En svo koma nýju skattamir.
_ . , . , tt. lagsins, Mrs. J. B. Skaftason,
Þeir eru í tvennu folgmr. Er 6 ’ ’
1% skattur lag5ur 4 öll vinnu- hottura konar af-
laun og allar (net?) tekjur. mælis yllidagur (Btrtliday Par-
Gerir stjórnin ráð fyrir með l>ví
að afla sér tekna, er nema
$900,000. (Nærri einni miljón).
Annar nýi skattliðurinn er í þvi a&sins. .
fólginn ,að 1% skattur verður »r ur þessan somu reglu (I. O.
lagður á nálega alla matvöru og .
aðra nauðsynja vöru til heimffls- Jons S.gurðssonar felagmu arn-
ins. Undan tekið frá þessum . Js . „. „. „
, x Selkirk syndi hreyfimyndir ur
skatti, er aðeins brauð og mjodk . , „. ... *.
af matvöru. ÞA gas til ljósa '<>”'""■ "mbver 's jorðma. Var
vatn. Ennfremur bændavél- ta5 hl" "h«mtun Mrs.
H. Helgason spilaði a píano og
Miss Hall söng einsöng. Fram-
brezka félaginu sem þeir unnu
anna þó fráleitt sé hún öllum
kunn. En fyrst um framtíð
En er tímar liðu fram varð að
hækka það og bæta láni ofan á
lán. Árið 1913 er það fært upp
koma, eins og forseti J. S. fé- fyrír atvinnu með því. Segir þeirrar er að ræða, mætti benda j , |15 000 á hvert blaðið um sig
, . t tt m ___________ pinKtnlr ntri?ÍT KPm vpl fpr n nn
i Mintist dr. B. J. Brandson
með nokkrum orðum á starf fé-
Þá fluttu forsöðukon-
>es
D. E.) í þessum bæ og fylki
Jóns Sigurðssonar félaginu ám-
aðaróskir. Dr. W. Atkinson frá
98
ar, vélapartar og bindaratvmm.
Áfengi er einnig undanþegið,
* u Qf kví sogn hofðu tvær ungar stulkur,
sem annað hvort stafar at þvi & ”
Glona Sivertson og Dorothy
að stjórnin selur það, eða hún
heldur það fylkisbúum eins
þarflegt og mjólk. Með þess-
um víðtæka vöruskatti er gert
ráð fyrir tekjum er nema
$1,000,000 (einni miljón). 0g Sigurðssonar Magsins bar þesst
þá er tekjuhallinn afnumin og
McCallum, áheyrendum til mik-
illar skemtunar.
Kaffi með brauði rak lestina.
Sem aðrar samkomur Jóns
vott um rausn og myndarskap.
ÝMSAR FRÉTTIR.
reiknings-jöfnuður fenginn.
í reiknings-áætlun stjórnar-
innar er ekki gert ráð fyrir nein-
um atvinnuleysis-styrk. Með Sydney T. Smith, forseti Win-
því þó að hafa jafnað að öðru nipeg Grein Exchange félagsins,
leyti reikninga sína, verðurjhefir íátið það uppi, að félagið
henni eitthvað til að fá það fé væri að hugsa um að flytja úr
lánað, því það eru eins óum- j Winnipeg til Fort Wililam Ont.
flýanleg útgjöld og nokkuð get- Hafa félagsmenn haldið fundi
ur verið. um þetta. Ekkert er þó enn á-
Öll er skuld Manitoba nú ' kveðið um það. Sívaxandi skatt-
$115,370,300. (rúmar hundrað ar fylkisstjórnarinnar í Mani-
og fimtán miljónir). Net skuld
þess eða að frádregnum eignum,
er $57,047,511. (fimtíu og sjö
miljónir).
Vöruskatturinn verður inn-
kallaður af kaupmönnum um alt
fylkið. Þeir leggja hann á vör-
umar.
Vinnulaunaskattinn innheimt-
ir stjórnin eflaust sjálf, sem
tekjuskatt nú. /
ívilnun bænda á gasolíukaup-
um til dráttvélanotkunnar, er
afnuminn. Býst stjórnin
$150,000 tekjum af því.
Nýju skattarnir taka sig þann-
ig út: Fjölskyldufaðir, sem vinnr
stjórnarblaðið “Izvestia”, að á einstök atriði sem vel fer á að
réttvísinni verði framfylgt, þrátt ff>>k hefði hugföst þegar það
fyrir hótanir um að slíta við- úrskurðar hver hún skuli vera.
skifta eða stjórnarfarslegu sam-1 Það er þá fyrst að blögin eru
bandi við Rússland. Gengur elzta fyrirtæki Isiendinga hér í
blaðið “Pravda” ennþá lengra Þau eru stofnUð fyrir nær
og telur það ganga vitfirring )því hálfri öld síðan> á þeim ár_
næst af nokkurri þjóð, að halda, um meðan alt yar f frumbýl_
að hún geti tekið fram fyrir | ingsskap og óvissu um framtí8_
hendur á réttarfarinu í Rúss-j ina Þá munu hafa verið komnir
landi. í fangelsinu eru ennþá,! hingað milli 8 og 9 þúsundir
auk Englendinganna þriggja, 25 ' ísiendinga>
rúmur fimti hluti við
russneskir menn, er fyrir raf-: tölu þeirra nú Heiri hluti fólks
félagið brezka unnu. Stendur, þessa var gvo að ^ nýkom_
rannsokn yflr í málmu. inn m landsins> ^ ekki farinn
! að búa um sig eða koma sér
Verkfall gerðu menn í Ford fyrir. Óyndi og eirðarleysi sótti
verksmiðjununni miklu í Dagen-; ag mörgum er sezt höfðu að í
ham á Englandi s. 1. mánudag. nýlendunum, er þá voru stofn-
Reis það út af kauplækkun. Er aðar> svo emn eftir annan tóku
verkstæðið nú lokað. Um 7,000 sig Upp f flutninga og
manns tapa vinnu. Þetta verk- j fergaiög; f ieit eftir betri og
stæði er talið stærsta bílaverk-1 hagsæm bústöðum, en þeim
fanst þeir hefðu fundið. Efna-
eftir skuldugri en áður, og fer
svo enn. Meiri hluti hinna úti-
standandi skulda er frá hinum
betri árum.
Mál þetta snertir alla íslend-
verkstæði í Evrópu.
« * *
Sala á öli og léttum vínum
byrjar 7 apríl í Bandaríkjunum.
Lögin þessu viðvíkjandi voru
undirskrifuð af Roosevelt for-
seta og Gamer vara-forseta s. 1.
miðvikudag (22 marz.).
Var fé þetta lagt fram af ein-
stökum mönnum er hluti tóku
í útgáfufélögunum. Var álitið inga. Hver einstaklingur, hver
að fé þetta myndi nægja til þess einasti félagsskapur verður a3
að prentsmiðjurnar kæmust'úr láta það til sín taka. Það er
skuldum. En á aðra leið hefir vissulega nógu þýðingar mikið
farið. Ár frá ári hefir orðið að til þess að kvatt væri til fundar
leggja blöðunum til sökum van- í hverri bygð, til þess að ræða
skila, unz fé þessu er nú öllu það . Ef til þess kæmi, myndu
eytt og það komið út til áskrif- útgeffendur fúsir til þess að
enda. Blöðin hafa ekki borið. veita þær upplýsingar sem
sig. Þó margir hafi sýnt greið j nauðsynlegar þættu, ef þess
skil, eru hinir þó fleiri sem það ^ væri alment óskað. Mikið myndi
hafa ekki gert. Tekjuhallinn það bæta úr brýnustu þörfun-
hefir safnast fyrir, unz skuldir um, ef hver og einn sem skuld-
á prentsmiðjunum nema nú
meira en samanlögðu verði vél-
anna og áhaldanna. Einu fyr-
irtækin sem ekki voru stofnuð í
gróðaskyni, heldur til almenns
velfamaðar, em þá þannig kom-
in, að þau eru rétt um það að
bíða strand á skeri almenns
hirðuleysis og vanskila.
ar blöðunum eitthvað vildu
senda þeim nú strax sem svarar
eins árs áskriftargjaldi. En
þetta má ekki dragast. Verið
samtaka um að gera það. Ver-
ið einhuga og ákveðnir með að
halda blöðunum við. Látið það
aldrei spyrjast að þið skuldið
þau ofan í gröfina!
THE C0LUMBIA PRESS, LTD. THE VIKING PRESS, LTD.
H. A. BERGMAN, forseti
F. STEPHENSON, skrifari
M. B. HALLDÓRSSON, forseti
RÖGNV. PÉTURSSON, skrifari
bjargað var síðar. Og hjónin Er þessi verzlunarhagnaður ekki enburg forseti ekki að skrifa,
'eru bæði með bruna sárum. sízt talinn hafa bjargað fjárhag ná nein önnur lög, sem Hitler
í Oakland í Califoraiu varð ^braham Funk er ábúandinn, landsins.
flugslys s. 1. mándag. FéHnefndur
flugbáturinn niður á tvö hús.
« *
toba er sögð ástæðan fyrir þess-
um burtferðarhug Grain Ex-
change félagsins héðan.
« * *
Col. F. G. Taylor, K.C., leið-
togi þjóðmegunarflokksins í
Manitoba, hefir verið skipaður
dómari í Court of Kings Bench
í Manitoba í stað Galts dómara,
er nýlega hætti dómarastarfi.
Col. Taylor hefir verið leiðtogi
þjóðmegunarflokksins í Mani-
toba síðan 1922. Á þing var
við hánn fyrst kosinn árið 1920 og
svo endurkosin árin 1922, 1927
og 1932 í Portage La Prairie
kjördæmi. í herinn innritaðist
ur fyrir $1200 á ári og kaupir hann 1915 og fór brátt úr því
vömr fyrir 1200 á ári, greiðir tn prakklands> Kom hann ekki
fyst $12 í skatt er hann tekurjheim fyr en seint á árinu 1918.
peningana inn og aðra $J.2. er Hlaut hann þar viðurkennigu
hann borgar fyrir vörur sínar fyj-ij. framgöngu sína (Disting-
eða alls $24 nefskatt á ári. uished Service Order). Lögfræð-
--------------ingur varð hann árið 1900 og
lofTUR” árið 1913 hlaut hann K. C. titil-
Veröur leikinn þriðjudaginn er fœd(,ur, Mm(Jow L(Ja
og miSvikudaginn í næstu viku f Manitoba. Komu foreldrar
í samkomusal Sambandskirkju. ,hans hingað frá Montreal 1874.
Varð sprening af því og bæði
búsin stóðu á sömu stundu í
björtu báli. Fórst hver mann-
eskja sem í húsunum var ásamt
þrem mönnum er voru í flug- j
vélinni. Alls var það 10 manns
• * *
félögunum hlut af ágóða þeirra
í leigju eftir hagnaðinum af
rekstrinum eða hún fær það
vald í hendur, að skipa einn
mann eða nefnd yfir þær allar
Sambandsstjórnin í Ottawa
gerir í fjárlögunum, sem í þingi
hafa verið til umræðu undan-
ifarið, ráð fyrir tveggja cents
jskatti á hverju pundi sykurs.
n x. • „ „ . 'Nemur sá skattur alt að því 2
Gyðinga-ofsogmr hafa tals-
verðar verið í Þýzkalandi und- dolum á hvern mann’ þVÍ Y U
verðar venð í Þyzkalandi und mikiL Tekjuskattinn
anfarið. Er Nazi-monnum um J ... . .
þær kent. Hafa bæði Hitler hefir sambandsstjornm emmg
)g von Papen reynt að sefa upp- hækkað a ° um sem “ei e'
reistarmennina og er mælt að ur hafa en *2.’000 á án’ ®æ“d'
beir hafi látið sér seaiast við um er 1 fJárloSunum veitt stor
það. Voru Gyðingar í' Banda- ívilnun með Því’ að ge“f Bte.r^
nkjunum og viðar orðmr æfir ^ftum ^ $4.60 í stað þess til þess, að koma leyti í höndum
ut af ofsoknunum og er haldið 0iVllLU111 v „ , .
aö það hafi sett Hitler og Papen s«"" hað "" “ ft “íe”da: Br Cnh .me#. ovlS1
af stað til að koma f v'g fjrir *>®»u"r a feltt ,yr:r af"r5f'y S,8a"
sínar, í enskum peningum fa svipuð tillogum Duff-nefndar-
’ * * * Iþeir þennan gengismun sjálfir. innar í járnbrautamálum Can-
Eldur varð tveim börnum að Kostar *
bana a. 1. fðstndag á hýli nokkru ■6 ’"1Ui6"‘r d°',ara.„Snar!'!!
í grend við Morris í Manitoba. ')et!a a .-i"í’ýnUa Adolf Hitler varð í orðsins
Á eldinum stoð þannig að konan se ar er" ’ fyistu merkingu airæðismaður í
kveikti upp með gasolíu að 'ei ' Þýzkalandi s. 1. föstudag. Bað
morgninum. Stóð húsið sam-1 Samkvæmt fjárlögunum er hann þingið um alræðisvald í
setur. Hitler hefir nú meira
vald en forsetinn. Þingi hefir
nú verið frestað eða eiginlega
lokað um óákveðinn tíma og
ef til vill, til fjögra ára.
Víst er talið, að Roosevelt fbr-
seti hafl í ,hyggju stórkostlega
samsteypu járnbrautafélaga í
Bandaríkjunum. Eru járnbrauta
félögin nú svo mörg, að hundr-
iðir miljóna kvað vera hægt að TT
spara með fækkun þeirra, án ^er’ shddl Vlð mann sinn
FRÚ SINCLAIR LEWIS
sem áður hét Grace Livingstone
Nobelsverðlaunaskáldið, í apríl-
mánuði 1928. Síðan hefir altaf
þess að flutningaskerði á nokk- j
um hátt. Hvort stjórnin leigir . . . _ _ „
„. ., „ .. .*. staðið í stappi með það, hvað
allar jarnbrautirnar og greiðir , ...
hann ætti að leggja henm mikið
fé til lífsframfæris. Fyrst var
stundis í hjörtu báli og gátu verzlunar hagnaður Canada fjögur ár og var honum veitt
hjónin aðeins bjargast sjálf út um 70 miljónir dollara á árinu. það með 441 atkvæði gegn 94.
með yngra barnið, en hið eldra Var svo miklu meira selt út úr Jafnaðarmenn voru á móti. Lewis við það að borga henni,
brann inni. Dó harnið þó er landinu, en keypt eða innflutt. Undir iþessa samþykt, þarf Hind-Lesb. Mbl.
hann dæmdur til þess að greiða
j henni sem svarar 4,000 krónum
j á mánuði en í janúar 1930, þeg-
ar kreppan var skollinn á, treyst
ist Sinclair Lewis ekki til þess
að borga svo mikið, og þá var
meðlagið fært niður í 800 krón-
ur á mánuði. En 1931 fékk
hann Nobelsverðlaunin og þá
krafðist hin fráskilda kona hans
þess að fá hlutdeild í þessu.
Var þá meðlagið hækkað upp í
3000 krónur á mánuði.
En nú er frú Lewis trúlofuð
spönskum kaupmanni, Senor
Telesforo Casanova, og þegar
þau eru gift losnar Sinclair