Heimskringla - 29.03.1933, Blaðsíða 6

«. SÍÐA.
WINNIPEG, 29. MARZ 1933
JÓN STRAND
Saga eftir
PAUL TRENT.
t>ýdd af
G. P, MAGNÚSSON.____________
Hún settist niður aftur og andvarpaði
þungt. Þannig sat hún og horfði inn í eldin í
arninum.
“Eitthvað hefir komið fyrir sem breytt
hefir yður gagnvart mér. En eg ætti efalaust
ekki að sakfella yður fyrir það. Eg veit og
viðurkenni, að eg hefi hagað mér eins og
flón. Og eg veit, að þér skiljið, því eg hefi
gert það. Þér vitið hvert líf 'mitt hefir verið.
Eg hefi aldrei fundið til þess að peningar væru
nokkurs virði til mín. Mér hefir verið veitt
alt, sem eg hefi beðið um og mig hefir vant.
að. Faðir minn er ekki efnaður maður, en
frændi minn er auðugur og hann 'hefir verið
mér mjög góður. Eg óska ekki eftir því full-
komnasta, aðeins að við gætum haft það nauð-
synlegasta. í>á væri eg ánægð. Þér höfðuð
þá aðeins yðar lágu þingmannslaun og eg
vissi að þér munduð aldrei giftast mér meðan
ekki var úr öðru fyrir yður að spila. Gæti því
tfminn orðið mér óbærilega langur og þreyt-
andi, sem eg yrði að bíða og vona eftir því að
geta orðið yðar eiginkona. Vegna þess var það,
að eg reyndi til að fá yður til þess, að ganga að
þeim boðum frænda míns sem hann bauð yður.
Og svo, þegar þér neituðuð þeim boðum, sem
voru í alla staði aðgengileg, tók eg það
þannig, að f raun og veru elskuðu þér mlg
ekkert. Það var þessi hugsun og tilfinning
sem gerði mig svo sára og grama við yður.
En ást mín á yður hefir aldrei breyst. Jafnvel
á þeirri stundu, sem eg reyndi að telja sjálfri
mér trú um, að eg hataði yður þá þráði hjarta
mitt nærveru yðar hverja mínútu á hverjum
'degi, og-----”
“Cora! Gerið það fyrir mig að segja ekki
meira. Það hefir alt svo litla þýðingu.”
“Jón! Þér elskuðuð mig. Eg veit það.
Segið mér nú eins og er. Eg vil fá að heyra
það alt. Er nokkur breyting þar á í yðar
hjarta?”
Jón horfði á hana. Hjarta hans barðist
ótt. Freistingin var sterk, þar sem Cora sat
ennþá fallegri og elskuverðari að honum fanst,
en nokkru sinni fyr. Með hendur sínar út-
réttar til hans og augun, full af bæn til hans.
En sú gleði ef hann mætti nú kyssa hana, þó
ekki væri nema einn koss. — En því mátti
hann það ekki? Hún mundi ekki banna það.
— Þráði hún ekki einmitt eftir því sama?
Nú misti hann sjónar á framtíðinni, sem
alla jafna hafði verið éfst í huga hans. Hann
sá ekkert og vissi ekkert um neitt nema þá
líðandi stund, og við og við kom fram í huga
hans mynd þess atburðar þegar hún hafði
hallað sér upp að hjarta hans og hann kyst
ihana svo innilega og heitt. Elskaði hann
hana ekki jafn mikið nú sem nokkru sinni fyr?
Hann átti í stríði við sjálfan sig og er hún
tók eftir því lifnaði um von í brjósti hennar.
Jón heyrði mannamál fram í ganginum og
heyrði að þar var Philip og Joyce eitthvað að
tala saman. Á því augnabliki var sem öllum
freistingum væri sveiflað á braut frá Jóni.
Cora horfði enn í augu hans og varp öndinni
1 örvæntingarlega.
"Jón!” sagði hún raunalega. “Eg hefi
tapað yður. Eg veit það.
“Eg vil ekki segja yður ósatt, Cora; eg
skil ekki sjálfann mig lengur. Er eg fyrst
kyntist yður, skoðaði eg yður, sem veru frá
einhverjum æðri heimi, eg tilbað yður í hjarta
mínu.”
“Unz þér funduð, að guðinn yðar var jarð-
neskur.”
“Eg vil ekki falsa fyrir yður f neinu Cora.
Látum okkur skilja nú, sem góðir vinir. Lengra
samtal um þetta gæti hvorugu okkar gert neitt
gott.”
“Mér er augljóst nú hvað skeð hefir. Eg
var sá fyrsti kvennmaður, sem þér kyntust og
það eitt fyrir sig hefir heillað huga yðar. En
nú hafið þér kynst öðrum kvennmanni. —
Þér sögðuð að þér elskuðuð mig. Þér báðuð
vig að verða konan yðar. Eg hlýt að krefjast
þess af yður að þér standið við töluð orð.”
"En þér megið ekki gleyma því, að það
voruð þér sem senduð mig burt frá yður.”
“Eg meinti það aldrei. Þér aðeins notuð-
uð yður flónsku mína og fljótfærni.”
Nú var barið létt á hurðina að stofunni og
Philip kom inn.
“Herra Oobden er veikur þennan morgun
og óskar hann eftir að finna yður inn í her-
bergi sitt,” sagði Philip til Jóns en ieit með
afsakandi augnaráði til Coru.
“Eg skal koma til hans rétt strax,” sagði
Jón, en er hann sá Joyce fram í ganginum, því
Philip hafði skilið dyrnar eftir hálf opnar, sagði
hann: “segið honum að eg komi alveg strax.”
Cora sá líka Joyce í ganginum fyrir
framan dyrnar og sá að hún var að horfa inn
í stofuna. Svipur Coru varð harður og illi-
á
HEIMSKRINGLA
legur. Og er Philip fór út úr stofunni aftur og
hurðin féll aftur á eftir honum, snýr Cora sér
að Jóni og segir:
“Nú skil eg! Þessi kvennmaður hefir tekið
yður frá mér.” Cora beit á vörina.
“Þetta er eitt af flónskutali yðar, Cora,”
sagði Jón kuldalega.
“En jafn heitt, sem eg get elskað, jafn
heiftuglega get eg hatað. Eg er stolt í eðli
mínu, en stoltið hefi eg lagt til síðu og kropið
að fótum yðar með bæn um fyrirgefning. Þér
hafið horft á hjarta mitt blæða og flaka sund-
ur f sárum. Þér hafið kastað salti í sárin, svo
sviðin skyldi verða mér sem- óbærilegastur,
þér hafið tendrað til lífs alt það illa, sem í
mér býr með framkomu yðar við mig, sér-
staklega nú í dag. Ef þér sendið mig nú frá
yður, gleymist mér sú stund aldrei. Og þó eg
sé ekki annað en kvennmaður, þá get eg
hjálpað óvinum yðar og það tekur ekki mikið
að kollvarpa loftköstulum yðar. Þeir eru valt-
ir og ekki sterkir fyrir, hr. Jón Strand. Þér
hafið svikið fólkið, þjóðina og sjálfann yður.
Alþýða skal fá að vita hvaða maður þér eruð
— hverfull og umbreytingasamur eins og vind-
urinn í loftinu.”
Hún þagnaði og henni var mjög erfit um
andardráttinn, en úr augum hennar skein
hatrið og afbrýðissemin.
“Gerið svo vel og farið nú. Þér munuð
iðrast allra þessa orða, er þér hafið nú talað
hér, svo fljótt, sem þér lofið skynseminni að
komast að og þér farið að hugsa í ró og
næði. Mér kemur ekki til hugar að bera neina
þykkju í brjósti til yðar fyrir það, sem þér
hafið sagt við mig nú, en eg aumkva yður af
öllu mínu hjarta fyrir það stjómlausa geð er
þér hafið,” sagði Jón rólegur og vingjarnlegur.
“Eg fyrirlít yður. Eg hata yður af öllu
mínu hjarta,” grenjaði hún og stappaði fæti í
gólfið.
Jón horfði á hana vandræðalegur og undr-
andi. Hann vissi ekki hvað hann ætti helst
að segja. Svo þetta var þá hennar innri mað-
ur. En vandræði hans jukust enn meir, er hún
braust í grát. Von bráðara áttaði hún sig þó,
og fór að hagræða á sér yfirhöfninni og búast
til að fara.
“Það getur farið svo, að áður en langt
um líður komið þér til mín, — vælandi og biðj-
andi — en þá skal eg taka yður með því sama
miskunarleysi og þér hafið tekið mér nú,”
sagði hún.
“Mig tekur það mjög sárt, Cora, hvað yður
hefir liðið illa hér, sem gestur minn í dag, og
eg vil óska að það kæmi ekki fyrir aftur. Svo
veit eg að forsætisráðherranum félli það mjög
illa ef hann vissi hvaða gerðshræring erinds-
rekar hans komast í á embættistúrum sínum.”
“Eg skal giftast Robert Sylvester,” sagði
hún í hótunar róm.
“Eg vona af heilum hug að þér megið
verða lukkulegar í hjónabandinu. Eg trúi því
fastlega að það gerði yður gott, að giftast
manni eins og Robert Sylvester er álitinn að
vera,” sagði Jón með sömu hægðinni og ró-
seminni, og auðheyrt var að hann meinti hvert
orð af því sem hann sagði.
Hún gekk fram að dyrunum og stað-
næmdist þar. Hún sneri sér við og leit til
Jóns. — En nú gat hún ekki lesið neitt út úr
svip hans.
“Þér skuluð iðrast þessa svo lengi, sem þér
lifið,’ sagði hú’n í klökk»m róm um leið og
hún fór út. • : 1‘ |
Jón kastaði sér ofan í stól, og huldi and-
litið í höndum sér. Þessi samfundur hafði
verið sár í alla staði, en Jón sá ekki að hann
hefði getað breytt á annan veg að nokkru
leyti. Ef hann hefði látið að freistingunum, þá
hefði ástandið orðið óbærilegt, og hefði haft
fulla ástæðu til að kvarta þegar hún hefði
fundið út, — sem hún hefði hlotið að gera fyr .
eða síðar, — að hann eiskaði hana ekki lengur. i
En Jón gat ekki gert sér ljósa grein fyrir því, |
af hverju tilfinningar hans höfðu breyst til
hennar.
Þrátt fyrir það, þó hann reyndi, að telja
sjálfum sér trú um, að hann hefði gert alveg
rétt, þá fanst honum endilega, að hann hefði
komið ósanngjarnlega og illa fram við Coru
í þetta skifti.
Þannig sat hann langan tíma og áttaði
sig ekki fyr en Philip kom inn í stofuna með
nokkur bréf í hendinni.
“Veltu gera svo vel og yfirfara þessi bréf
og síðan undirrita þau, ef ekkert er við þaú
að athuga,” sagði Philip .
Jón stóð upp af stólnum og gekk yfir að
skrifboðinu. “Philip!” sagði hann svo alt í
einu. “Hefur þú nokkru sinni elskað eða lent
í ástaræfintýri? Þú ert annars of ungur enn-
þá til þess.”
“Já, margsinnis,” svaraði Philip glaðlega.
“En ástin hefir aldrei náð á mér verulegum
tökum. Þó var eg eitt sinn nærri því orðinn
vitlaus út af stúlkunni sem var rétt núna að
ganga út héðann. En eg held að hún hafi
naumast tekið eftir því, að eg var til í heim-
inum. Þess háttar kallar maður nokkuð ein-
hliða ástaræfintýri. Þessi ósköp komu yfir
mig eitt sinn í danzveizlu.”
“Hvað þjáðist þú svo lengi
af þessari sýki?”
“Eg held nærri því í heila
viku — mér leið ósköp illa
allan þann tíma. Svo kyntist
eg annari stúlku, en eg vissi
aldrei hver hún var eða hvað
hún hét. Mundir þú svo vilja
finna fóstra þinn strax. Hann
á von á því en meðal annars,
hver er þessi fallega stúlka,
sem eg mætti áðan fram í
ganginum Hún kom út úr
herbergi fóstra þíns.”
“Það er ungfrú Arnold —
íoyce Amold. Hún er syst-
jr dóttir gamla mannsins. Eg
rar búinn að stein gleyma
því, að þið höfðuð ekki mæst fyr,” sagði Jón,
en hugur hans var langt í burtu.
“Hún er framúrskarandi fögur stúlka.”
“Já, hún er það, en far þú gætilega, Phil-
ip. Hún er ung og þekkir ekkert af heimin-
um. Mundu það, að vera ekkert að flánsa
utanum hana.”
“Þú þarft ekkert að óttast. Eg er fyrir
löngu alveg hættur við alt þessháttar. Mér
fórst það aldrei svo hönduglega,” sagði Philip
brosandi.
“Það gleður mig að heyra það,” sagði Jón.
“Eg er nú búinn að vera hjá þér aðeins
fáa daga. Og hvað segir þú mér nú um það,
sem eg hefi verið að reyna gera fyrir þig?
Heldurðu að eg geti orðið þér að nokkru liði:
Eg hefi reynt að gera mitt bezta.”
“Eg tel mig lánsmann að hafa mætt þér,
Philip, og fengið þig í þjónustu mína. Þú
hefir gert þitt verk ákjósanlega vel fram að
þessum tíma og eg efast ekki um að þú gerir
það í framtíðinni.”
“Eg þakka þér innilega fyrir það álit, sem
þú hefir á mér og það traust, sem þú berð til
mín,” sagði Philip og varð mjög glaður yfir
því að heyra það, að húsbóndi hans var ánægð-
ur með hann og verk hans.
XXI Kapituli.
Philip hafði farið til að láta Cobden vita,
að Jón kæmi strax að sjá hann. Mætti hann
þá Joyce þar inni í herberginu; hún var að
hlúa að gamla manninum.
“Eg bara vona, að hr. Strand leggi ekki
of hart að sér,” sagði Joyce. “Eg sá hann út
um gluggan í morgun er hann kom og sýndist
mér hann þá svo fölur og þreytulegur.”
“Hann hefir einn verið að vinna fjögra
manna verk að undanförnu. Það er lán að
kosningarnar eru nú á morgun. Þegar þær
eru afstaðnar getur hann tekið sér nokkra
hvíld.”
“Heldurðu að það sé nokkur efi á því, að
hann nái kosningu?”
“Eg vona ekki, en það mun verða lítill
atkvæðamunur milli hans og Williamsons —
hver þeirra sem kann að verða hlutskarpari.
Eg er sannfærður um, að Sylvester hefir ekk-
ert tækifæri að vinna kosninguna og það lík-
ar mér vel. En nú verð eg að flýta mér inn í
eldhús; það fer að sjóða á katlinum.”
“Eg er búin að búa til te. Farðu fram og
taktu ketilinn af eldinum og komdu svo aftur
og drektu te með mér. Eg vona að hr. Cobden
fari að batna svo eg geti farið að hugsa um
húsverkin aftur — þurfi ekki altaf að vera
inni hjá honum,” sagði Joyce.
“Er eg nú að gera rétt?” spurði hann
sjálfan sig er hann var kominn inn í eldhúsið.
“Það getur engan sakað þó eg drekki te með
henni. Það er ekkert nema eðlilegt, að unga
fólkið dragi sig hvað að öðru.”
Þau sátu bæði róleg yfir tedrykkju. Hvor-
ugt þeirra talaði orð í fyrstu. En svo tók
Joyce til máls:
“Ó! eg öfunda þig svo af stöðu þinni að
mega alla tíma vera í návist við hr. Strand.
Finst þér hann ekki vera einn af þeim allra
beztu mönnum sem þú hefir nokkru sinni
kynst,” spurði Joyce feimnislegaa.
"Jú, vissulega. Hann er sannarlega góð-
hjartaður maður. Hefir þú hejrrt undir hvaða
kringumstæðum hann mætti mér?”
“Nei, segðu mér það.”
“Kanske það væri bezt að eg gerði það
ekki, sagði hann um leið og honum kom í
hug, að heppilegast mundi vera að Joyce fengi
ekkert að vita um það, hvaða flón hann hafði
verið framan af æfinni, og eyðilagt öll sín
góðu tækifæri, sem hann hafði haft til að
verða að manni.
Það lýsti sér vonbrigði í augum hennar, en
hún fór þó ekkert fram á það frekar að heyra
sögu hans. Og Philip fór að tala um fundinn,
sem átti að halda þá um kvöldið.
“Já, mér þætti gaman að fara á þann
fund,” sagði Joyce.
“Komdu með mér,” sagði hann en áttaði
sig svo, “eða réttara sagt, við skulum biðja hr.
Cobden að fara með þér á fundinn. Ef til vill
verð eg að vera einhverstaðar nálægt þar, sem
hr. Strand verður svo hann nái til mín ef hann
þarfnast einhvers við.
Philip var nú að hugsa um það loforð,
sem hann hafði gefið Jóni um það, að gerast
RobinfHood
FI/ÓUR
BEZTA MJÖLIÐ f ALLA BÖKUN
ekki um of nærgöngull við Joyce. Hann þótt-
ist vera viss um það, að hún bæri ekkert skyn
á neitt það er að ástum Lyti; til þess væri hún
svo ung ennþá, og er hann sá sakleysið skína
úr augum hennar, sannfærðist hann um, að
sál hennar hefði enn ekki vaknað í því sam-
bandi né að hjarta hennar hefði orðið snortið
af ástarguðinum. Gat hann kanske orðið til
þess að vekja hjá henni þá tilfinningu? Og ef
svo yrði gat það þá ekki haft óþægilegar af-
leiðingar? Hafði ekki Jón haft rétt fyrir sér,
er hann aðvaraði hann?
Það var barið að dyrum og Philip hrökk
upp sem af draumi og gekk til dyra. Það var
Jón sem kom. Andlit hans var sem íshella og
svipur hans illilegur er hann sá að þau voru
ein þar inni Fhilip og Joyce.
“Hvar er frændi þinn?” spurði hann
Joyce. Hann var svo hryssingslegur og kald-
ur í máli að hana rak í stanz.
“Hann gekk út, en sagðist koma bráðlega
til ibaka,” sagði hún er hún hafði náð sér
aftur. “Viljið þér ekki biðja hann að aka með
mér á fundinn í kvöld. Mig langar svo mikið
að fara þangað,” spurði hún hikandi og horfði
spyrjandi, hræðslu augum á Jón.
“Jú, ef hann er svo frískur, að hann
treysti sér til þess. En svo mun hann alveg
eins gera það fyrir þín orð, eins og mín.”
Hún starði á hann og skildi ekkert í svip
hans og framkomu. En hún varð einskis vís-
ari um ástæðuna fyrir breytingunni á honum.
Og er hann var farinn út úr herberginu með
Fhilip varp hún andanum mæðulega. Hún tók
líka ef.tir því, að Philip var niðurlútur og hálf
skömmustulegur á svipinn. Hvað gat geng-
ið að? Hvað hefir komið fyrir?
Stuttu síðar kom gamli Cobden heim, og
er hún nefndi við hann að fara með sér á
fundinn þá um kvöldið, samþykti hann það taf-
arlaust.
Joyce fór svo að tilreiða máltíð handa
þeim.
“Jón borðar með okkur núna. Eg mætti
honum er eg kom inn,” sagði Cobden glað-
legur.
“Já, og þá líklega Philip einnig?” spurði
Joyce. ‘ .
“Eg mintist á það, en Jón kvað hann
mundi borða uppi f dag.”
Maturinn var ljúffengur og góður, en
stundin sem fór í það, að neyta matarins var
ömurleg og ógeðfeld. Öll sátu þögul undir
borðum. Cobden tók strax eftir svip Jóns og
honum skildist strax, að eitthvað væri að.
“Er eitthvað að Jón,” spurði hann að mál-
tíðinni afstaðinni er Joyce var að búa sig á
fundinn, og þeir voru tveir eftir inn í stofunni.
“Eg vil ekki að Philip sitji við tedrykkju
einn inn í herbergi með Joyce, þegar þú ert
ekki heima,” sagði hann í ákveðnum róm.
“Þetta eru mín húsakynni, og Joyce er
systurdóttir mín. Eg lít svo á, sem eg sé full
fær um að sjá til með henni án aðstoðar frá
öðrum,” sagði Cdbden glotnislega. /Svíp-
breytingin fór fram hjá Jóni, en ekki orðin
sem töluð voru.
“Ert þú alveg viss um það? — Hún er
ung og stundum ert þú-------”
“Þú átt við, að eg sé stundum drukkinn?”
Tók Cobden fram í fyrir honum. “Ef þú
hefðir ekki verið jafn önnum kafinn og þú
hefir verið nú síðstu dagana, þá hefðir þú
tekið eftir því, að eg er orðinn mikið breyttur.”
“Eg ætlaði ekki að segja neitt um það, að
þú værir stundum drukkinn, heldur hitt — ef
þú hefðir lofað mér að klára setninguna —
að þú værir stundum nokkuð eftirtektarlaus
á það, sem fram fer í kring um þig.”
“Eg ber fult traust til Joyce, hvar sem er
hvenær sem er og með hverjum sem hún er.”
“Það geri eg einnig,” sagði Jón.
“Og eg treysti Fhilip. Eg held það sé
engin ill hugsun til í þeim pilt.”
“Þú þekkir hann ekkerf, enda er ekki að
■búast við þar sem hann er nýkominn á heim-
ilið,” strax, sem hann hafði slept orðunum, sá
hann eftir að hafa talað þau. “Eg hefði ekki
átt að segja þetta — eg ber fult traust til
Philips. Eg skil ekkert hvað yfir mig hefir
komið þessa síðustu daga. Eg er eitthvað svo
óþreyjufullur og bara þekki ekki sjálfan mig.”